Neyslumynstur erlendra ferðamanna hefur breyst mikið frá því faraldurinn skall á. Þannig eyddi hver ferðamaður tvöfalt til þrefalt meira í sínum heimagjaldmiðli á fyrstu tveimur fjórðungum ársins í ár borið saman við sama tímabil árið 2019, þ.e. síðasta árið fyrir faraldur. Hvort þessi neyslubreyting verður að einhverju leyti varanleg verður tíminn að leiða í ljós en líklegt er að svipuð þróun haldist a.m.k. fram á næsta ár. Auknar meðaltekjur á hvern ferðamann hafa dregið umtalsvert úr neikvæðum áhrifum af fækkun ferðamanna vegna faraldursins og stutt við ferðaþjónustuna.

Starfandi fólki í ágúst fjölgaði um 3% miðað við sama mánuð í fyrra. Vinnutími styttist um 1% á sama tíma þannig að heildarvinnustundum fjölgaði um 2% milli ára. Þetta er fimmti mánuðurinn í röð sem við sjáum fjölgun heildarvinnustunda milli ára, en þeim tók að fækka í upphafi ársins 2020 um svipað leyti og faraldurinn brast á.

Launavísitalan hækkaði um 0,3% milli júlí og ágúst samkvæmt tölum Hagstofu Íslands. Síðustu 12 mánuði hefur launavísitalan hækkað um 7,9%, sem er eilítið hærri árstaktur en verið hefur síðustu mánuði. Vísitala neysluverðs hækkaði um 4,3% milli ágústmánaða 2020 og 2021. Launavísitalan hækkaði um 7,9% á sama tímabili þannig að kaupmáttaraukningin á milli ára var 3,5%. Kaupmáttur launa er því áfram mikill í sögulegu samhengi þrátt fyrir töluverða verðbólgu á síðustu mánuðum.

Íbúðaverð hækkaði um 1,6% milli mánaða í ágúst sem er talsvert meiri hækkun en á fyrri sumarmánuðum. Hækkanir eru komnar fram úr hækkun undirliggjandi þátta og því ósjálfbærar til lengri tíma. Áhrif vaxtahækkana eiga enn eftir að koma fram.

Tekjur ríkissjóðs lækkuðu um 4,6% á föstu verðlagi á milli áranna 2018 og 2019 og lækkuðu síðan um 9,6% í fyrra. Tekjur sveitarfélaganna hafa hins aukist milli ára allt frá árinu 2013 og jukust um 2,5% í fyrra. Það hefur því verið mikill munur á tekjuþróun ríkissjóðs og sveitarfélaganna á síðustu árum.

Í tölum um kortaveltu Íslendinga sjást skýr merki um aukinn ferðahug Íslendinga.

Mikið líf hefur verið á íslenskum hlutabréfamarkaði á síðustu misserum. Verðhækkanir hafa verið miklar og viðskipti aukist mikið. Í lok ágúst nam 12 mánaða verðhækkun á hlutabréfamarkaðnum hér á landi 65,4%. Það er mesta hækkunin yfir heiminn á þessu tímabili sé litið til helstu hlutabréfamarkaða.

Vöxtur í kortaveltu er nú drifinn áfram af verulega aukinni neyslu erlendis frá. Kaup á skipulögðum ferðum hefur ríflega þrefaldast milli ára og eru margir komnir með útþrá sem mun að líkindum endurspeglast í kortaveltu næstu mánaða.

Hagstofan birtir septembermælingu vísitölu neysluverðs (VNV) þriðjudaginn 28. september. Hagfræðideild Landsbankans spáir 0,5% hækkun vísitölunnar milli mánaða. Gangi spáin eftir hækkar verðbólgan úr 4,3% í 4,4%. Verðbólga án húsnæðis hefur gengið nokkuð hratt niður að undanförnu og mældist hún 3,3% í ágúst en hún sló hæst í 4,7% í janúar. Við spáum því að verðbólga án húsnæðiskostnaðar verði áfram 3,3% í september.

Samkvæmt tölum Vinnumálastofnunar var skráð atvinnuleysi í ágúst 5,5% af áætluðum fjölda fólks á vinnumarkaði og hafði minnkað úr 6,1% frá því í júlí. Um 11.500 manns voru á atvinnuleysisskrá í ágúst. Almennt skráð atvinnuleysi náði hámarki í janúar 2021 þegar það var 11,6% og hefur þannig minnkað um 6,1 prósentustig síðan. Í ágúst 2020 var almennt atvinnuleysi 8,5% og það hefur því minnkað um 2,4 prósentustig á einu ári.

Í lok síðustu viku fór verð á áli yfir 2.800 dollara á tonnið í fyrsta sinn síðan í ágúst 2008.

Sé litið á losun gróðurhúsalofttegunda í iðnaði hér á landi kemur ekki á óvart að framleiðsla málma er þar í algerum sérflokki. Á fyrri hluta ársins 2021 komu um 92% af allri losun í iðnaði frá framleiðslu málma og um 40% af allri losun atvinnulífs (öll losun án losunar frá heimilum) hér á landi kom frá framleiðslu málma á því tímabili.

Verð íslenskra sjávarafurða mælt í erlendri mynt hækkaði um 2% á öðrum fjórðungi ársins borið saman við fjórðunginn á undan. Þetta er í fyrsta skipti síðan á fyrsta fjórðungi síðasta árs sem verð hækkar milli samliggjandi fjórðunga og því fyrsta verðhækkunin eftir að faraldurinn hófst. Heimsmarkaðsverð á kjöti og matvælum almennt er orðið hærra en það var áður en faraldurinn braust út. Verð á íslenskum botnfiski er hins vegar enn töluvert lægra en það var fyrir faraldur.

Á öðrum ársfjórðungi mældist 31,1 ma. kr. halli af viðskiptum við útlönd. Þetta er nokkuð lakari niðurstaða en á sama ársfjórðungi árið áður og þeim næsta á undan. Erlend staða þjóðarbúsins batnaði hins vegar nokkuð á ársfjórðungnum og hefur aldrei verið hagstæðari.

Erlend staða þjóðarbúsins hefur batnað mikið síðustu ár. Í lok árs 2016 voru erlendar skuldir og erlendar eignir svipaðar. Í lok annars ársfjórðungs í ár voru erlendar eignir hins vegar metnar á 1.120 ma. kr. umfram erlendar skuldir.

Íbúðafjárfesting dregst nú lítillega saman, en þrátt fyrir það er enn mikið byggt. Ekki er talið líklegt að samdráttur verði langvarandi eða skortur myndist á íbúðum. Eftirspurn er mikil sem hvetur til áframhaldandi uppbyggingar.

Íslenska krónan veiktist á móti gjaldmiðlum helstu viðskiptalanda okkar í ágúst. Í lok mánaðarins stóð evran í 149,6 krónum í samanburði við 146,9 í lok júlí. SÍ greip inn í markaðinn tvo daga í ágúst og keypti krónur fyrir evrur báða dagana.

Af þeim greinum sem losuðu mest af gróðurhúsalofttegundum á árinu 2016 hefur losunin minnkað alls staðar frá 2016 fram til fyrri árshelmings 2021 nema í heimilageiranum þar sem losun hefur aukist um 12%. Mest minnkaði losun í flutningum og geymslu þar sem losunin í ár er einungis um 40% af því sem hún var 2016.

Landsbankinn seldi bréf í flokknum LBANK CB 25 að fjárhæð 2.660 m.kr. á kröfunni 3,69% (0,64% álag á ríki) í útboði 19. ágúst. Arion banki og Íslandsbanki héldu ekki útboð á sértryggðum skuldabréfum í ágúst.

Samkvæmt bráðabirgðamati Hagstofu Íslands jókst landsframleiðslan um 7,3% á öðrum ársfjórðungi miðað við sama tímabil í fyrra. Þetta er fyrsti vöxtur hagkerfisins eftir að faraldurinn hófst og skýrt merki þess að hagkerfið sé á leið út úr kreppunni.

Lára Rut Davíðsdóttir, Björk Hauksdóttir og Dóra Gunnarsdóttir vinna allar á Upplýsingatæknisviði Landsbankans. Þær segja hugbúnaðargeirann vera afar spennandi starfsvettvang sem bjóði upp á ótal möguleika. Þær hvetja alla, ekki síst fleiri stelpur og konur, til að skoða forritun og hugbúnaðargeirann til að stuðla að auknum fjölbreytileika.

Samkvæmt vinnumarkaðsrannsókn Hagstofu Íslands er áætlað að um 215.400 manns hafi verið á vinnumarkaði í júlí 2021, sem jafngildir 81,5% atvinnuþátttöku. Af þeim voru um 206.600 starfandi, eða 78,2% af vinnuaflinu, og um 8.800 atvinnulausir og í atvinnuleit, eða um 4,1% af vinnuaflinu.

Vísitala neysluverðs (VNV) hækkaði um 0,46% milli mánaða í ágúst og mælist verðbólga nú 4,3%. Ágúst er þriðji mánuðurinn í röð sem verðbólgan mælist 4,3%. Vísitala neysluverðs án húsnæðis hækkaði um 0,40% og mælist 3,3% verðbólga á þann mælikvarða.

Útlán til fyrirtækja drógust saman um 2% á öðrum ársfjórðungi en útlán til heimila jukust um rúmlega 11%.

Á árinu 2020 voru ársmeðallaun hér á landi um 67.500 dollarar og voru þau 16% hærri en í Danmörku þar sem launin voru næst hæst á Norðurlöndunum. Af þeim löndum sem hér eru skoðuð voru launin einungis hærri í Bandaríkjunum og Lúxemborg, en þessi tvö lönd og Ísland eru í nokkrum sérflokki.

Mikil uppbygging síðustu ára er farin að skila sér í aukinni sölu nýbygginga um land allt. Dýrastar eru nýjar íbúðir í miðbæ Reykjavíkur en ódýrastar í Njarðvík.

Útflutningur vöru og þjónustu nam 287,1 ma.kr. á öðrum ársfjórðungi og jókst um 68,9 ma.kr., eða 31,5%, miðað við sama tímabil í fyrra. Innflutningur vöru og þjónustu nam 317,7 mö.kr. og jókst einnig verulega mikið - um 82,2 ma.kr., eða 34,9%. Halli af vöru- og þjónustuviðskiptum nam 30,5 mö.kr. og jókst um 13,3 ma.kr. sem er tæplega 80% aukning frá sama tímabili í fyrra.

Meðal atvinnugreina á almenna markaðnum hækkuðu laun milli maímánaða 2020 og 2021 mest á veitinga- og gististöðum, um 10,5%, og áberandi minnst í fjármála- og vátryggingastarfsemi, um 3,7%. Tekjur eru með hæsta móti í fjármála- og vátryggingastarfsemi þannig að krónutöluhækkanir kjarasamninga vega almennt minna í prósentum þar en í öðrum greinum. Þróun launa í rekstri gististaða og veitingarekstri er athyglisverð.

Nokkur breyting hefur orðið á samsetningu farþega um Leifsstöð eftir markaðssvæðum miðað við stöðuna fyrir heimsfaraldurinn. Þannig komu núna hlutfallslega mun fleiri ferðamenn frá Norður-Ameríku, en færri frá Asíu og Norðurlöndunum.