Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Verð­bólga um­fram vænt­ing­ar

Verðbólga mældist 4,2% í júní og jókst úr 3,8% frá því í maí. Verðlag hækkaði umfram spár, en við höfðum spáð 3,9% verðbólgu. Aukin verðbólga skýrist aðallega af auknum verðþrýstingi á innfluttum vörum, einkum fötum, skóm og tómstundarvörum, en einnig af hækkandi flugfargjöldum og verðhækkun á þjónustu.
Paprika
27. júní 2025

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,84% á milli mánaða í júní og við það hækkaði verðbólga úr 3,8% í maí í 4,2%. Vísitala neysluverðs án húsnæðis hækkaði einnig töluvert á milli mánaða, úr 2,7% í 3,2%. Að þessu sinni skýrir enginn einn liður mestan mun á spá okkar og mælingu Hagstofunnar. Við spáðum 0,56% hækkun á vísitölunni og að verðbólga myndi mælast 3,9%. Matarkarfan hækkaði meira í verði en við bjuggumst við og hið sama má segja um föt og skó, tómstundir og menningu og hótel- og veitingastaðaþjónustu.

Að okkar mati ber verðbólgumæling júnímánaðar þess merki að verðbólguþrýstingur í hagkerfinu sé meiri en útlit var fyrir í vor. Hér spilar inn í að enginn einn liður þrýsti verðbólgumælingunni upp fyrir væntingar heldur voru hækkanir á breiðum grunni.

Líkt og við fjölluðum um fyrr í vikunni hefur hagkerfið staðið hátt vaxtastig vel af sér og ótal vísbendingar eru um að þrátt fyrir þétt peningalegt aðhald haldi eftirspurn í hagkerfinu áfram að aukast. Hagvöxtur mældist 2,6% á fyrsta fjórðungi, kortavelta eykst á milli ára að raunvirði með hverjum mánuðinum og velta í hagkerfinu var þó nokkuð meiri á fyrstu fjórum mánuðum ársins en á sama tíma í fyrra. Þá hefur gengi krónunnar styrkst talsvert upp á síðkastið, án þess að það skili sér í minni innfluttri verðbólgu.

Í ljósi þessa er líklega ekki að undra að verðbólga hjaðni ekki hraðar en raun ber vitni þessi misserin og því hlýtur peningastefnan að mótast af varúð við frekari tilslakanir á aðhaldinu.

Framlag innfluttra vara eykst aftur

Samsetning ársverðbólgu breyttist nokkuð á milli mánaða og er aftur mjög svipuð og í apríl, þegar verðbólga mældist einnig 4,2%. Aukinn verðþrýstingur virðist á nokkuð breiðum grunni og ýmsir undirliðir verðbólgu hækkuðu umfram væntingar.

Framlag innfluttra vara jókst um 0,2 prósentustig, eftir að hafa minnkað í maí. Þar af munar mest um aukið framlag af fötum og skóm, sem jókst um 0,07 prósentustig. Allt frá janúarútsölum og þar til nú hefur framlag fatnaðar verið til lækkunar á ársverðbólgu. Framlag snyrtivara, nýrra bíla, tómstundavara og heimilistækja jókst einnig. Þá jókst framlag þjónustu og er nú aftur orðið það sama og í apríl. Aukið framlag þjónustu skýrist til helminga af flugfargjöldum til útlanda og svo almennri þjónustu.

Helstu liðir vísitölunnar:

  • Verð á mat og drykkjarvöru hækkaði aftur, nú um 0,5% á milli mánaða (+0,08% áhrif), umfram okkar spá um 0,3% hækkun. Mest hækkaði verð á kaffi og te í júní, eða um 6%, og er árshækkun á þeim lið komin í tæplega 19%. Verð á kjöti hækkaði áfram og árshækkun á kjöti stendur nú í um 9,5%.
  • Reiknuð húsaleiga hækkaði aftur um 0,7% á milli mánaða (0,13% áhrif), aðeins umfram okkar spá um 0,6% hækkun.
  • Föt og skór hækkuðu um 1,2% á milli mánaða (0,04% áhrif). Við höfðum spáð óbreyttu verði í júní. Verð á fötum og skóm er nú loks orðið hærra en það var fyrir útsölur í janúar. Við gerum ráð fyrir hóflegum sumarútsölum og að liðurinn lækki um 6% í júlí en að sú lækkun gangi til baka í ágúst og september.
  • Flugfargjöld til útlanda hækkuðu um 12,7% á milli mánaða (0,27% áhrif). Liðurinn hækkaði aðeins umfram okkar spá um 10,7% hækkun í júní. Flugfargjöld til útlanda eru núna 1,8% hærri en í júní í fyrra.

Verri verðbólguhorfur til ársloka: Spáum nú 4,4% verðbólgu í september

Við nýja verðbólgumælingu hliðrast verðbólguhorfur það sem eftir er ári upp á við. Við gerum nú ráð fyrir að vísitala neysluverðs hækki um 0,33% í júlí, 0,25% í ágúst og standi óbreytt í september. Gangi spáin eftir verður ársverðbólga 4,0% í júlí, 4,2% í ágúst og 4,4% í september. Fyrr í júní birtum við spá um 3,7% verðbólgu í júlí, 3,9% í ágúst og 4,1% í september.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Greiningardeildar Landsbankans hf. (greiningardeild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Greiningardeildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Greiningardeild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Háþrýstiþvottur
14. júlí 2025
Vikubyrjun 14. júlí 2025
Erlendum ferðamönnum fjölgaði um 10,1% á milli ára í júní, en það sem af er ári hafa þeir verið álíka margir og á sama tíma í fyrra. Atvinnuleysi jókst um 0,3 prósentustig á milli ára í júní, sem er svipuð aukning og hefur verið síðustu mánuði. Við birtum verðbólguspá í vikunni og teljum að verðbólga hjaðni úr 4,2% í 4,0%. Í þessari viku birtir HMS vísitölu íbúðaverðs, vísitölu leiguverðs og mánaðarskýrslu.
10. júlí 2025
Spáum 4% verðbólgu í júlí
Við spáum því að verðbólga minnki lítillega í júlí og mælist 4,0%. Eins og almennt í júlímánuði má búast við að sumarútsölur og breytingar á flugfargjöldum hafi mest áhrif á vísitölu neysluverðs. Við teljum ekki horfur á að verðbólga þokist nær verðbólgumarkmiði á árinu og spáum 4,2% verðbólgu í lok árs.
Fjölbýlishús
9. júlí 2025
Raunverð íbúða hefur þrefaldast frá aldamótum 
Íbúðaverð á Íslandi hefur hækkað langtum meira en laun og almennt verðlag frá aldamótum. Greiðslubyrði af meðalláni hélst tiltölulega stöðug til ársins 2021 þegar hún tók að hækka skarpt, sérstaklega greiðslubyrði af óverðtryggðum lánum.   
Hús í Reykjavík
7. júlí 2025
Matur og húsnæði helstu drifkraftar verðbólgu
Hækkandi matvöruverð og húsnæðiskostnaður eru þeir þættir sem eiga stærstan þátt í því að viðhalda verðbólgu á Íslandi um þessar mundir. Verðbólga mældist 4,2% í júní, nokkuð umfram spár. Ef matvara og húsnæði væru ekki hluti af vísitölu neysluverðs hefði verðbólga verið undir markmiði Seðlabankans frá því í ágúst í fyrra. Þættir á borð við sterkari krónu og lækkandi olíuverð hafa líkast til haldið aftur af verðhækkunum á ýmsum vörum upp á síðkastið, en á móti hefur þjónustuverð hækkað.
Bakarí
7. júlí 2025
Vikubyrjun 7. júlí 2025
Hagstofa Íslands spáir 2,2% hagvexti á yfirstandandi ári, samkvæmt hagspá sem birt var á föstudaginn. Hagvaxtarhorfur hafa verið færðar upp frá marsspánni þegar gert var ráð fyrir 1,8% hagvexti á árinu. Hagstofan spáir lítillega auknu atvinnuleysi næstu misserin, en Vinnumálastofnun birtir atvinnuleysistölur fyrir júnímánuð síðar í þessari viku.
1. júlí 2025
Mánaðamót 1. júlí 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Flugvél á flugvelli
30. júní 2025
Vikubyrjun 30. júní 2025
Verðbólga jókst úr 3,8% og mældist 4,2% í júní. Aukin verðbólga skýrist aðallega af auknum þrýstingi á innfluttum vörum en einnig af hækkandi flugfargjöldum og verðhækkun á þjónustu. Þá jókst velta samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum um 1,5% að raunvirði í mars og apríl.
Orlofshús á Íslandi
27. júní 2025
Viðskipti með sumarhús færast aftur í aukana
Sumarhúsum á Íslandi hefur fjölgað um 45% á síðustu 20 árum. Viðskipti með sumarhús færðust verulega í aukana á tímum faraldursins. Fyrst eftir faraldurinn hægðist um en nú virðist aftur hafa glaðnað yfir markaðnum.
Herðubreið
25. júní 2025
Áfram merki um viðnámsþrótt í hagkerfinu
Velta samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum jókst um 1,5% að raunvirði í mars og apríl og um 5,2% í janúar og febrúar, samkvæmt nýbirtum gögnum Hagstofunnar. Veltugögnin bera þess merki að hagkerfið standi vaxtastigið vel af sér sem er í takt við aukinn hagvöxt í byrjun árs. Það sem af er ári hefur velta aukist mest í sölu og viðhaldi á bílum en einnig má greina aukin umsvif í helstu útflutningsgreinunum: álframleiðslu, sjávarútvegi og ferðaþjónustu.
Ferðafólk
23. júní 2025
Færri ferðamenn en meiri ferðaþjónusta?
Færri ferðamenn hafa heimsótt Ísland það sem af er ári en á sama tíma í fyrra. Þrátt fyrir það hefur erlend kortavelta aukist á milli ára og það sama má segja um útflutningstekjur af ferðaþjónustu. Við teljum ýmislegt benda til þess að erlendir ferðamenn hafi verið fleiri síðustu mánuði en talning Ferðamálastofu segir til um.