2. júní 2025
Vikan framundan
- Á morgun verða birtar verðbólgutölur á evrusvæðinu.
- Á miðvikudag birtir Seðlabankinn fundargerð peningastefnunefndar vegna síðustu vaxtaákvörðunar.
- Á fimmtudag birtir Seðlabankinn greiðslujöfnuð við útlönd, erlenda stöðu þjóðarbúsins og erlendar skuldir á fyrsta ársfjórðungi. Þá tilkynnir Seðlabanki Evrópu um vaxtaákvörðun.
- Á föstudaginn verða birtar atvinnuleysistölur í Bandaríkjunum.
Mynd vikunnar: Landsframleiðsla á mann jókst um 1,2% á fyrsta fjórðungi
Landsframleiðsla í heild jókst um 2,6% á milli ára á fyrsta fjórðungi þessa árs. Á sama tíma fjölgaði landsmönnum um 1,4% og landsframleiðsla á mann jókst því um 1,2%. Hagvöxtur á mann segir til um hversu mikið er framleitt í hagkerfinu að meðaltali fyrir hvern landsmann. Hagvöxtur á mann gefur mun skýrari mynd af þróun lífskjara heldur en hagvöxtur í heild. Viðsnúningurinn í hagkerfinu í kjölfar faraldursins var nógu kröftugur til þess að skila sér í bæði hagvexti í heild og hagvexti á mann. Undir lok árs 2023 hægði skarpt á hagkerfinu á sama tíma og landsmönnum hélt áfram að fjölga. Landsframleiðsla á mann tók því að dragast saman mun meira en heildarlandsframleiðslan. Árið 2024 varð 0,7% samdráttur í hagkerfinu, þrátt fyrir að landsmönnum hafi fjölgað um 1,8% á milli ára. Samdráttur á mann nam því 2,5%.
Það helsta frá vikunni sem leið
- Hagstofan áætlar að hagvöxtur hafi verið 2,6% á fyrsta fjórðungi ársins. Hagvöxturinn skýrist fyrst og fremst af 18% aukningu í fjárfestingu, einkum vegna atvinnuvegafjárfestingar tengdri uppbyggingu gagnavera. Einkaneysla jókst um 2,3% á milli ára. Þrátt fyrir að útflutningur hafi aukist um 4,4% var framlag utanríkisviðskipta neikvætt um 2,1%, enda jókst innflutningur um 13,5%. Heildarendurskoðun á þjóðhagsreikningum aftur í tímann leiddi í ljós 0,7% samdrátt árið 2024, en áður taldi Hagstofan að hagkerfið hefði vaxið um 0,5% í fyrra.
- Verðbólga mældist 3,8% í maí og er aftur komin niður fyrir efri vikmörk verðbólgumarkmiðs SÍ, eftir að hafa mælst 4,2% í apríl. Flugfargjöld til útlanda lækkuðu verulega, póst- og símaþjónusta hækkaði óvænt í verði og framlag innfluttra vara minnkaði, sérstaklega bíla, húsgagna og heimilisbúnaðar. Við spáum því að verðbólga fari lægst í 3,6% í júlí, en hækki síðan aftur upp í 3,8% í ágúst.
- Halli á vöru- og þjónustujöfnuði nam 65,5 milljörðum króna á fyrsta fjórðungi, samkvæmt bráðabirgðatölum Hagstofu Íslands. Hallinn var talsvert meiri en á sama tímabili í fyrra þegar hann nam 36,1 milljarði. Þjónustujöfnuður var jákvæður um 19,7 milljarða en vöruviðskiptajöfnuður neikvæður um 85,3 milljarða.
- Gistinóttum á öllum tegundum skráðra gististaða fjölgaði um 11,6% á milli ára í apríl, þar af um 11,3% á hótelum. Hagstofan vinnur enn að endurskoðun á flokkun gistinótta eftir þjóðerni og birtir því ekki skiptingu á milli Íslendinga og erlendra ferðamanna að sinni.
- Hagar, Orkuveita Reykjavíkur, Iceland Seafood, Brim, Ísfélagið og Hampiðjan birtu uppgjör.
- Kaldalón, Útgerðarfélag Reykjavíkur og Síminn héldu útgáfu á víxlum. Ríkissjóður keypti eigin skuldabréf í evrum, Arion banki gaf út græn skuldabréf í norskum og sænskum krónum og víkjandi skuldabréf í íslenskum krónum.
Hagtölur og markaðsupplýsingar
Fyrirvari
Þessi samantekt og/eða umfjöllun er markaðsefni ætlað til upplýsingar en ekki sem grundvöllur viðskipta. Markaðsefni þetta felur hvorki í sér fjárfestingarráðgjöf né óháða fjárfestingargreiningu. Lagakröfur sem gilda um fjárfestingarráðgjöf og fjárfestingargreiningu eiga því ekki við, þ.m.t. bann við viðskiptum fyrir dreifingu.Upplýsingar um þróun gengis innlendra hlutabréfa, skuldabréfa og/eða vísitalna koma frá Nasdaq Iceland – Kauphöllinni. Á vef Landsbankans er hægt að nálgast nánari upplýsingar með því að smella á viðkomandi hlutabréf, skuldabréfaflokk eða vísitölu. Upplýsingar um þróun gengis erlendra fjármálagerninga, vísitalna og/eða sjóða koma frá aðilum sem Landsbankinn hefur metið áreiðanlega. Þróun gengis í fortíð gefur ekki vísbendingu um framtíðarþróun.
Upplýsingar um fyrri árangur sjóða Landsbréfa byggja á upplýsingum frá Landsbréfum. Á vef Landsbankans er hægt að nálgast nánari upplýsingar með því að smella á heiti viðkomandi sjóðs, þ.m.t. um árangur síðastliðinna fimm ára. Upplýsingar um fyrri árangur sjóða sýna nafnávöxtun, nema annað sé tekið fram. Ef fyrri árangur sjóða byggir á erlendum gjaldmiðli getur ávöxtun aukist eða minnkað vegna gengissveiflna. Árangur í fortíð gefur ekki áreiðanlega vísbendingu um framtíðarárangur.
Verðbréfaviðskipti fela í sér áhættu og eru lesendur hvattir til að kynna sér Áhættulýsingu vegna viðskipta með fjármálagerninga og Stefnu Landsbankans um hagsmunaárekstra sem finna má á vef Landsbankans.
Landsbankinn hefur starfsleyfi sem viðskiptabanki samkvæmt lögum nr. 161/2002 um fjármálafyrirtæki og sætir eftirliti Fjármálaeftirlits Seðlabanka Íslands (www.sedlabanki.is/fjarmalaeftirlit).
Þú gætir einnig haft áhuga á
2. júní 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
30. maí 2025
2,6% hagvöxtur mældist á fyrsta ársfjórðungi þessa árs, samkvæmt fyrsta mati Hagstofunnar sem var birt í morgun. Samkvæmt endurskoðuðum þjóðhagsreikningum mældist 0,7% samdráttur á síðasta ári en ekki 0,5% hagvöxtur eins og áður var áætlað.
28. maí 2025
Verðbólga mældist 3,8% í maí og hjaðnar úr 4,2% frá því í apríl. Verðbólga var örlítið undir okkar spá, einkum vegna þess að flugfargjöld til útlanda lækkuðu nokkuð á milli mánaða. Við eigum von á að verðbólga fari lægst í 3,6% í júlí, en hækki síðan aftur upp í 3,8% í ágúst.
27. maí 2025
Á síðustu mánuðum hefur smám saman hægt á hækkunartakti launa eftir ríflegar launahækkanir síðustu ár. Launahækkanir eru þó enn langt umfram verðbólgu og gera má ráð fyrir að kaupmáttur haldi áfram að aukast næstu misseri. Óvissa um launaþróun minnkaði eftir að langtímakjarasamningar náðust á stærstum hluta vinnumarkaðar, en líkt og í kjarasamningum síðustu ára eru hækkanir mismiklar eftir hópum.
26. maí 2025
Peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands lækkaði vexti um 0,25 prósentur í síðustu viku. HMS birti vísitölu íbúðaverðs, en árshækkun vísitölunnar lækkaði úr 8,0% í 7,6%. Í þessari viku birtir Hagstofan verðbólgumælingu fyrir maí, en við spáum því að verðbólgan hjaðni úr 4,2% í 3,9%.
22. maí 2025
Vísitala íbúðaverðs hækkaði um 0,45% á milli mánaða í apríl. Árshækkun vísitölu íbúðaverðs hefur lækkað síðustu þrjá mánuði og mælist nú 7,6%. Raunverð íbúða er töluvert hærra núna en fyrir ári síðan. Undirrituðum kaupsamningum hefur fækkað á milli ára síðustu þrjá mánuði, eftir að hafa fjölgað sífellt frá september 2023, ef frá er talinn desember síðastliðinn.
19. maí 2025
Kortavelta Íslendinga jókst verulega í apríl, sérstaklega erlendis þar sem hún var 32,8% meiri en í apríl í fyrra að raunvirði. Íslendingar hafa aldrei farið í jafnmargar utanlandsferðir í einum mánuði og í apríl síðastliðnum. Nýlegar vísbendingar um aukinn eftirspurnarþrýsting draga enn frekar úr líkum á vaxtalækkun á miðvikudaginn, en við spáum því að vöxtum verði haldið óbreyttum fram í ágúst.
16. maí 2025
Kortavelta jókst um 9,4% á milli ára í apríl að raunvirði og erlendis jókst hún um 32,8%. Íslendingar hafa aldrei farið í fleiri utanlandsferðir í einum mánuði en í apríl síðastliðnum, samkvæmt gögnum Ferðamálastofu. Nýbirtar kortaveltutölur renna enn frekari stoðum undir spá um að stýrivöxtum verði haldið óbreyttum í næstu viku. Neysla landsmanna hefur haldið dampi þrátt fyrir hátt vaxtastig og við teljum horfur á að einkaneysla aukist smám saman á næstu árum.
15. maí 2025
Við spáum því að verðbólga lækki úr 4,2% í 3,9% í maí. Horfur eru á að verðbólga hjaðni lítillega í sumar en aukist aftur með haustinu þegar einskiptisliðir vegna skólagjalda og skólamáltíða detta úr 12 mánaða taktinum. Við gerum ráð fyrir 4,0% verðbólgu í árslok.
15. maí 2025
Við spáum því að peningastefnunefnd geri hlé á vaxtalækkunarferlinu og haldi stýrivöxtum óbreyttum í næstu viku. Verðbólga jókst umfram væntingar í apríl og verðbólguvæntingar hafa haldist tiltölulega stöðugar. Þá virðist hagkerfið þola vaxtastigið vel, kortavelta hefur aukist sífellt síðustu mánuði og enn er þó nokkur velta á íbúðamarkaði. Peningalegt taumhald losnaði með aukinni verðbólgu í apríl og við teljum ólíklegt að peningastefnunefnd þyki tímabært að lækka raunstýrivexti enn frekar.