Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Áfram merki um við­náms­þrótt í hag­kerf­inu

Velta samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum jókst um 1,5% að raunvirði í mars og apríl og um 5,2% í janúar og febrúar, samkvæmt nýbirtum gögnum Hagstofunnar. Veltugögnin bera þess merki að hagkerfið standi vaxtastigið vel af sér sem er í takt við aukinn hagvöxt í byrjun árs. Það sem af er ári hefur velta aukist mest í sölu og viðhaldi á bílum en einnig má greina aukin umsvif í helstu útflutningsgreinunum: álframleiðslu, sjávarútvegi og ferðaþjónustu.
Herðubreið
25. júní 2025

Velta í hagkerfinu jókst um 5,2% í janúar og febrúar og hafði ekki aukist jafnmikið frá því byrjun árs 2023. Í apríl og maí jókst hún svo áfram, um 1,5%. Veltutölurnar ríma ágætlega við gögn Hagstofunnar um landsframleiðslu sem sýndu þó nokkurn hagvöxt í byrjun þessa árs eftir lítils háttar samdrátt í fyrra.

Þeim sem starfa á íslenskum vinnumarkaði hefur farið sífellt fjölgandi. Undanfarið hefur þó hægt á fjölguninni í takt við minnkandi umsvif í hagkerfinu á síðasta ári.

Aukin bílasala og kraftur í útflutningsgreinum

Velta í sölu og viðgerð á bílum hefur aukist mest á milli ára á fyrstu fjórum mánuðum ársins, eftir nokkurn hægagang í bílasölu á síðasta ári, eins og við fjölluðum um í nýlegri hagsjá. Velta í málmframleiðslu hefur líka aukist verulega á árinu, en álútflutningur í tonnum var 4,5% meiri á fyrstu fjórum mánuðum ársins en á sama tíma í fyrra. Þar hefur betri staða í lónum spilað inn í og gert það að verkum að álfyrirtækin hafa ekki þurft að búa við raforkuskerðingar eins og í fyrra. Auk þess sem framleiðslan hefur aukist ýttu ytri skilyrði enn frekar undir veltu: Heimsmarkaðsverð á áli var hærra á fyrstu mánuðum þessa árs en þess síðasta og gengi krónunnar sterkara. Taka má fram að álverðið hefur þó tekið að lækka aftur nú á allra síðustu mánuðum.

Sjávarútvegurinn hefur einnig sótt í sig veðrið og þar spilar inn sterkara gengi auk þess sem verð á sjávarafurðum hefur hækkað töluvert á árinu. Útflutt magn af þorski var til að mynda minna á tímabilinu en á sama tíma í fyrra, en samt hefur þorskurinn skilað meiri útflutningsverðmætum. Velta í greininni jókst um 6,0% en lítils háttar samdráttur varð í fiskeldi.

Velta í ferðaþjónustutengdum greinum jókst einnig á tímabilinu, þótt ferðamenn hafi verið nokkuð færri en á sama tímabili í fyrra. Aukin velta er þó í takt við aðra mælikvarða á umsvif í ferðaþjónustu, eins og við komum inn á í nýlegri hagsjá.

Áfram merkilega mikill kraftur í hávaxtaumhverfi

Hagkerfið sýnir merkilega þrautseigju í háu raunvaxtastigi og eftir hægagang síðasta árs hafa umsvifin strax tekið að aukast á ný. Hvort sem litið er til gagna um neyslu og innlán heimila, veltu fyrirtækja, fjárfestinga eða vinnumarkaðarins má greina merkilegan kraft í hagkerfinu eftir langt hávaxtaskeið. Næsta vaxtaákvörðun er ekki fyrr en í ágúst en þau gögn sem hafa borist síðan nefndin hittist síðast í maí, benda öll til þó nokkurs eftirspurnarþrýstings í hagkerfinu. Það mætti tala um dúnmjúka lendingu í hagkerfinu ef tekst að koma verðbólgu niður í markmið á meðan umsvifin í hagkerfinu halda áfram að aukast smám saman og án þess að atvinnuleysi aukist meira en á síðustu misserum. Enn er þó of snemmt að fagna sigri, enda gæti verðbólga reynst þrálát á næstu mánuðum.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Greiningardeildar Landsbankans hf. (greiningardeild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Greiningardeildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Greiningardeild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Háþrýstiþvottur
14. júlí 2025
Vikubyrjun 14. júlí 2025
Erlendum ferðamönnum fjölgaði um 10,1% á milli ára í júní, en það sem af er ári hafa þeir verið álíka margir og á sama tíma í fyrra. Atvinnuleysi jókst um 0,3 prósentustig á milli ára í júní, sem er svipuð aukning og hefur verið síðustu mánuði. Við birtum verðbólguspá í vikunni og teljum að verðbólga hjaðni úr 4,2% í 4,0%. Í þessari viku birtir HMS vísitölu íbúðaverðs, vísitölu leiguverðs og mánaðarskýrslu.
10. júlí 2025
Spáum 4% verðbólgu í júlí
Við spáum því að verðbólga minnki lítillega í júlí og mælist 4,0%. Eins og almennt í júlímánuði má búast við að sumarútsölur og breytingar á flugfargjöldum hafi mest áhrif á vísitölu neysluverðs. Við teljum ekki horfur á að verðbólga þokist nær verðbólgumarkmiði á árinu og spáum 4,2% verðbólgu í lok árs.
Fjölbýlishús
9. júlí 2025
Raunverð íbúða hefur þrefaldast frá aldamótum 
Íbúðaverð á Íslandi hefur hækkað langtum meira en laun og almennt verðlag frá aldamótum. Greiðslubyrði af meðalláni hélst tiltölulega stöðug til ársins 2021 þegar hún tók að hækka skarpt, sérstaklega greiðslubyrði af óverðtryggðum lánum.   
Hús í Reykjavík
7. júlí 2025
Matur og húsnæði helstu drifkraftar verðbólgu
Hækkandi matvöruverð og húsnæðiskostnaður eru þeir þættir sem eiga stærstan þátt í því að viðhalda verðbólgu á Íslandi um þessar mundir. Verðbólga mældist 4,2% í júní, nokkuð umfram spár. Ef matvara og húsnæði væru ekki hluti af vísitölu neysluverðs hefði verðbólga verið undir markmiði Seðlabankans frá því í ágúst í fyrra. Þættir á borð við sterkari krónu og lækkandi olíuverð hafa líkast til haldið aftur af verðhækkunum á ýmsum vörum upp á síðkastið, en á móti hefur þjónustuverð hækkað.
Bakarí
7. júlí 2025
Vikubyrjun 7. júlí 2025
Hagstofa Íslands spáir 2,2% hagvexti á yfirstandandi ári, samkvæmt hagspá sem birt var á föstudaginn. Hagvaxtarhorfur hafa verið færðar upp frá marsspánni þegar gert var ráð fyrir 1,8% hagvexti á árinu. Hagstofan spáir lítillega auknu atvinnuleysi næstu misserin, en Vinnumálastofnun birtir atvinnuleysistölur fyrir júnímánuð síðar í þessari viku.
1. júlí 2025
Mánaðamót 1. júlí 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Flugvél á flugvelli
30. júní 2025
Vikubyrjun 30. júní 2025
Verðbólga jókst úr 3,8% og mældist 4,2% í júní. Aukin verðbólga skýrist aðallega af auknum þrýstingi á innfluttum vörum en einnig af hækkandi flugfargjöldum og verðhækkun á þjónustu. Þá jókst velta samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum um 1,5% að raunvirði í mars og apríl.
Paprika
27. júní 2025
Verðbólga umfram væntingar
Verðbólga mældist 4,2% í júní og jókst úr 3,8% frá því í maí. Verðlag hækkaði umfram spár, en við höfðum spáð 3,9% verðbólgu. Aukin verðbólga skýrist aðallega af auknum verðþrýstingi á innfluttum vörum, einkum fötum, skóm og tómstundarvörum, en einnig af hækkandi flugfargjöldum og verðhækkun á þjónustu.
Orlofshús á Íslandi
27. júní 2025
Viðskipti með sumarhús færast aftur í aukana
Sumarhúsum á Íslandi hefur fjölgað um 45% á síðustu 20 árum. Viðskipti með sumarhús færðust verulega í aukana á tímum faraldursins. Fyrst eftir faraldurinn hægðist um en nú virðist aftur hafa glaðnað yfir markaðnum.
Ferðafólk
23. júní 2025
Færri ferðamenn en meiri ferðaþjónusta?
Færri ferðamenn hafa heimsótt Ísland það sem af er ári en á sama tíma í fyrra. Þrátt fyrir það hefur erlend kortavelta aukist á milli ára og það sama má segja um útflutningstekjur af ferðaþjónustu. Við teljum ýmislegt benda til þess að erlendir ferðamenn hafi verið fleiri síðustu mánuði en talning Ferðamálastofu segir til um.