30. maí 2023
Vikan framundan
- Á miðvikudaginn birtir Hagstofan þjóðhagsreikninga á 1. ársfjórðungi, Sjóva birtir árshlutauppgjör fyrir 1. ársfjórðung og HMS birtir fasteignamat fyrir næsta ár.
- Á fimmtudaginn birtir Seðlabanki Íslands tölur um greiðslujöfnuð við útlönd fyrir 1. ársfjórðung þessa árs.
- Á föstudag lýkur hlutafjárútboði Hampiðjunnar.
Mynd vikunnar
Í ritinu Peningamálum, sem Seðlabankinn birti í síðustu viku, eru verðbólguvæntingar hér á landi settar í alþjóðlegt samhengi. Á Íslandi hefur kjölfesta verðbólguvæntinga gefið nokkuð eftir, en í öðrum þróuðum ríkjum virðast verðbólguvæntingar ekki hafa versnað að ráði þrátt fyrir mikla verðbólgu. Að mati Seðlabankans er aukin hætta á því að „verðbólga reynist þrálátari hér á landi en í öðrum þróuðum ríkjum og að lengri tíma taki að ná henni í markmið“ af þessum völdum.
Það helsta frá vikunni sem leið
- Peningastefnunefnd hækkaði vexti bankans um 1,25 prósentustig. Við höfðum spáð 1,0 prósentustiga hækkun. Meginvextir bankans, vextir á 7 daga bundnum innlánum, eru eftir ákvörðunina 8,75%. Tónninn í yfirlýsingu peningastefnunefndar var ansi harður í þetta sinn og sérstaklega tekið fram að horfur væru á því að hækka þyrfti vexti enn meira „til að tryggja betra jafnvægi í þjóðarbúskapnum og koma verðbólgu í markmið“. Samhliða hækkuninni ákvað peningastefnunefnd að hækka fasta bindiskyldu innlánastofnana úr 1% í 2%. Hækkunin er eins konar stuðningsaðgerð meðfram vaxtahækkuninni og ættu að hafa þau áhrif að vextir innlánastofnana hækki meira en ella.
- Samhliða vaxtaákvörðuninni gaf Seðlabankinn út Peningamál með nýrri þjóðhags- og verðbólguspá. Bankinn hækkaði hagvaxtarspána fyrir árið í ár í 4,8%, en í febrúarhefti Peningamála spáði bankinn 2,6% hagvexti í ár. „Þar vega horfur á meiri vexti innlendrar eftirspurnar þungt en einnig betri horfur í ferðaþjónustu,“ segir í Peningamálum. Að mati bankans hafa verðbólguhorfur versnað verulega frá því í febrúar, en bankinn gerir nú ráð fyrir að verðbólga verði yfir 8% út þetta ár, en í febrúar var því spáð að verðbólgan yrði komin niður í 5,8% á fjórða ársfjórðungi þessa árs.
- Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,39% milli mánaða í maí og við það lækkaði ársverðbólgan úr 9,9% í 9,5%. Talan var aðeins lægri en við áttum von á, en við höfðum spáð því að ársverðbólgan myndi lækka í 9,6%. Mestu munar um að reiknuð húsaleiga hækkaði minna en við gerðum ráð fyrir, en bæði hækkaði markaðsverð íbúðarhúsnæðis minna en við bjuggumst við og framlag vaxtabreytinga var minna en við höfðum spáð. Við eigum enn von á að verðbólgan hjaðni hægt næstu mánuði og verði komin niður í 8,2% í ágúst. Þetta er aðeins minni verðbólga en í síðustu spá okkar, sem skýrist nær eingöngu af því að maímælingin var lægri en við bjuggumst við.
- Halli mældist á vöru- og þjónustujöfnuði á fyrsta ársfjórðungi. Útflutningsverðmæti jókst á fyrsta fjórðungi borið saman við sama fjórðung í fyrra. Útflutningsverðmæti sjávarafurða jókst og það sama gildir um ferðaþjónustu en útflutningsverðmæti áls dróst örlítið saman. Þetta skýrist af fjölgun ferðamanna, hærra verði sjávarafurða og lækkun á álverði. Þrátt fyrir þetta jókst hallinn milli ára.
- Síldarvinnslan birti uppgjör fyrir 1. ársfjórðung.
- Fjögur skuldabréfaútboð voru í síðustu viku. Síminn hélt útboð á víxlum, Reginn hélt útboð á nýjum grænum skuldabréfum, Lánamál ríkisins héldu útboð á ríkisbréfum og Útgerðarfélag Reykjavíkur hélt útboð á víxlum. S&P staðfesti lánshæfismat sértryggðra skuldabréfa Arion banka og Landsbankans. Reykjavíkurborg birt útgáfuáætlun fyrir seinni hluta 2023.
Hagtölur og markaðsupplýsingar
Fyrirvari
Þessi umfjöllun og/eða samantekt er markaðsefni sem er ætlað til upplýsinga en felur hvorki í sér fjárfestingarráðgjöf né óháða fjárfestingargreiningu. Lagakröfur sem gilda um fjárfestingarráðgjöf og fjárfestingargreiningar eiga því ekki við, þar með talið bann við viðskiptum fyrir dreifingu. Umfjöllunin er unnin út frá opinberum upplýsingum frá aðilum sem Landsbankinn telur áreiðanlega, en bankinn getur ekki ábyrgst réttmæti upplýsinganna. Landsbankinn tekur enga ábyrgð á tjóni sem gæti hlotist af notkun upplýsinganna sem hér eru settar fram.Upplýsingar um fyrri árangur fjármálagerninga eða -vísitalna sýna nafnávöxtun, nema annað sé tekið fram. Ef árangur byggir á erlendum gjaldmiðli getur ávöxtun aukist eða minnkað vegna gengissveiflna. Árangur í fortíð gefur ekki áreiðanlega vísbendingu um framtíðarárangur. Nánari upplýsingar um fyrri árangur fjármálagerninga og -vísitalna má finna á vef Landsbankans, þ.m.t. um ávöxtun síðastliðinna 5 ára.Verðbréfaviðskipti fela í sér áhættu og eru lesendur hvattir til að kynna sér áhættulýsingu vegna viðskipta með fjármálagerninga og stefnu Landsbankans um hagsmunaárekstra á vef Landsbankans. Landsbankinn er viðskiptabanki sem starfar samkvæmt lögum nr. 161/2002, um fjármálafyrirtæki, og starfar undir leyfi og eftirliti fjármálaeftirlits Seðlabanka Íslands (www.fme.is).Þú gætir einnig haft áhuga á
15. sept. 2025
Ferðamönnum hélt áfram að fjölga af krafti í ágúst og Íslendingar slógu enn eitt metið í fjölda utanlandsferða. Atvinnuleysi hélst óbreytt á milli mánaða í 3,4% og er lítillega meira en á sama tíma í fyrra. Í þessari viku birtir HMS nýjustu gögn um íbúðamarkað og við fylgjumst með vaxtaákvörðunum í Bandaríkjunum og Bretlandi.
11. sept. 2025
Við spáum því að verðbólga aukist í september og mælist 4,1%. Aukin verðbólga skýrist aðallega af því að í september í fyrra voru máltíðir í grunnskólum gerðar ókeypis og lækkunaráhrifin af því detta nú út úr ársverðbólgunni. Verðhækkun á mjólkurafurðum leiðir til meiri hækkunar á matvöruverði en síðustu mánuði. Ró yfir húsnæðismarkaðnum heldur aftur af hækkunum á reiknaðri húsaleigu en útsölulok hafa áhrif til hækkunar í mánuðinum, gangi spáin eftir.
8. sept. 2025
Í þessari viku ber hæst útgáfu á tölum um fjölda ferðamanna í ágúst og skráð atvinnuleysi. Í síðustu viku birti Seðlabankinn fundargerð peningastefnunefndar þar sem fram kom að allir nefndarmenn hefðu verið sammála um að halda vöxtum óbreyttum í ágúst. Þá birti Seðlabankinn einnig tölur um greiðslujöfnuð við útlönd sem gáfu til kynna mun meiri halla á viðskiptum við útlönd á öðrum fjórðungi þessa árs en þess síðasta.
1. sept. 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
1. sept. 2025
Verðbólga hjaðnaði óvænt úr 4,0% í 3,8% í ágúst. Hagstofan áætlar að hagkerfið hafi dregist saman um 1,9% á öðrum ársfjórðungi. Gistinóttum fjölgaði alls um 16,5% á milli ára í júlí. Í vikunni birtir Seðlabankinn viðskiptajöfnuð við útlönd og fundargerð peningastefnunefndar.
28. ágúst 2025
Vísitala neysluverðs lækkaði um 0,15% á milli mánaða í ágúst og verðbólga hjaðnaði úr 4,0% í 3,8%. Hjöðnun á milli mánaða kemur ánægjulega á óvart en við spáðum 0,07% hækkun á vísitölunni og óbreyttri verðbólgu. Við gerum nú ráð fyrir að verðbólga verði 3,8% í árslok, að stærstum hluta vegna lægri mælingar nú en við spáðum áður.
25. ágúst 2025
Seðlabanki Íslands hélt stýrivöxtum óbreyttum í 7,50% í síðustu viku og allir nefndarmenn studdu ákvörðunina. Vísitala íbúðaverðs hefur hækkað um 4,2% á síðasta árinu, en í janúar var árshækkunin 10,4%. Í vikunni birtir Hagstofan verðbólgutölur fyrir ágústmánuð og þjóðhagsreikninga fyrir annan ársfjórðung.
22. ágúst 2025
Á síðustu misserum hefur dregið töluvert úr verðhækkunum á íbúðamarkaði. Vísitala íbúðaverðs hefur hækkað um 4,2% á síðustu 12 mánuðum, aðeins örlítið umfram almennt verðlag, og ársbreytingin hefur ekki verið minni frá því í byrjun árs 2024. Þótt kaupsamningar hafi verið færri á fyrstu sjö mánuðum þessa árs en á sama tíma í fyrra er enn talsverð velta á markaðnum.
19. ágúst 2025
Vöruútflutningur frá Íslandi hefur aukist frá því í fyrra en samt hefur vöruskiptahalli aldrei verið meiri en nú. Þetta skýrist af stórauknum vöruinnflutningi, einkum á tölvubúnaði í tengslum við uppbyggingu gagnavera. Ferðaþjónustan hefur skilað auknum tekjum í ár en á móti hefur utanlandsferðum Íslendinga fjölgað og uppsafnaður kortaveltujöfnuður við útlönd var enn neikvæður í lok júlí.
18. ágúst 2025
Við búumst við að peningastefnunefnd Seðlabankans haldi stýrivöxtum óbreyttum á miðvikudag. Auk vaxtaákvörðunarinnar fáum við vísitölu íbúðaverðs í vikunni og nokkur uppgjör. Metfjöldi erlendra ferðamanna fór frá landinu í júlí, atvinnuleysi var óbreytt á milli mánaða og áfram var nokkur kraftur í greiðslukortaveltu heimila.