30. maí 2023
Vikan framundan
- Á miðvikudaginn birtir Hagstofan þjóðhagsreikninga á 1. ársfjórðungi, Sjóva birtir árshlutauppgjör fyrir 1. ársfjórðung og HMS birtir fasteignamat fyrir næsta ár.
- Á fimmtudaginn birtir Seðlabanki Íslands tölur um greiðslujöfnuð við útlönd fyrir 1. ársfjórðung þessa árs.
- Á föstudag lýkur hlutafjárútboði Hampiðjunnar.
Mynd vikunnar
Í ritinu Peningamálum, sem Seðlabankinn birti í síðustu viku, eru verðbólguvæntingar hér á landi settar í alþjóðlegt samhengi. Á Íslandi hefur kjölfesta verðbólguvæntinga gefið nokkuð eftir, en í öðrum þróuðum ríkjum virðast verðbólguvæntingar ekki hafa versnað að ráði þrátt fyrir mikla verðbólgu. Að mati Seðlabankans er aukin hætta á því að „verðbólga reynist þrálátari hér á landi en í öðrum þróuðum ríkjum og að lengri tíma taki að ná henni í markmið“ af þessum völdum.
Það helsta frá vikunni sem leið
- Peningastefnunefnd hækkaði vexti bankans um 1,25 prósentustig. Við höfðum spáð 1,0 prósentustiga hækkun. Meginvextir bankans, vextir á 7 daga bundnum innlánum, eru eftir ákvörðunina 8,75%. Tónninn í yfirlýsingu peningastefnunefndar var ansi harður í þetta sinn og sérstaklega tekið fram að horfur væru á því að hækka þyrfti vexti enn meira „til að tryggja betra jafnvægi í þjóðarbúskapnum og koma verðbólgu í markmið“. Samhliða hækkuninni ákvað peningastefnunefnd að hækka fasta bindiskyldu innlánastofnana úr 1% í 2%. Hækkunin er eins konar stuðningsaðgerð meðfram vaxtahækkuninni og ættu að hafa þau áhrif að vextir innlánastofnana hækki meira en ella.
- Samhliða vaxtaákvörðuninni gaf Seðlabankinn út Peningamál með nýrri þjóðhags- og verðbólguspá. Bankinn hækkaði hagvaxtarspána fyrir árið í ár í 4,8%, en í febrúarhefti Peningamála spáði bankinn 2,6% hagvexti í ár. „Þar vega horfur á meiri vexti innlendrar eftirspurnar þungt en einnig betri horfur í ferðaþjónustu,“ segir í Peningamálum. Að mati bankans hafa verðbólguhorfur versnað verulega frá því í febrúar, en bankinn gerir nú ráð fyrir að verðbólga verði yfir 8% út þetta ár, en í febrúar var því spáð að verðbólgan yrði komin niður í 5,8% á fjórða ársfjórðungi þessa árs.
- Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,39% milli mánaða í maí og við það lækkaði ársverðbólgan úr 9,9% í 9,5%. Talan var aðeins lægri en við áttum von á, en við höfðum spáð því að ársverðbólgan myndi lækka í 9,6%. Mestu munar um að reiknuð húsaleiga hækkaði minna en við gerðum ráð fyrir, en bæði hækkaði markaðsverð íbúðarhúsnæðis minna en við bjuggumst við og framlag vaxtabreytinga var minna en við höfðum spáð. Við eigum enn von á að verðbólgan hjaðni hægt næstu mánuði og verði komin niður í 8,2% í ágúst. Þetta er aðeins minni verðbólga en í síðustu spá okkar, sem skýrist nær eingöngu af því að maímælingin var lægri en við bjuggumst við.
- Halli mældist á vöru- og þjónustujöfnuði á fyrsta ársfjórðungi. Útflutningsverðmæti jókst á fyrsta fjórðungi borið saman við sama fjórðung í fyrra. Útflutningsverðmæti sjávarafurða jókst og það sama gildir um ferðaþjónustu en útflutningsverðmæti áls dróst örlítið saman. Þetta skýrist af fjölgun ferðamanna, hærra verði sjávarafurða og lækkun á álverði. Þrátt fyrir þetta jókst hallinn milli ára.
- Síldarvinnslan birti uppgjör fyrir 1. ársfjórðung.
- Fjögur skuldabréfaútboð voru í síðustu viku. Síminn hélt útboð á víxlum, Reginn hélt útboð á nýjum grænum skuldabréfum, Lánamál ríkisins héldu útboð á ríkisbréfum og Útgerðarfélag Reykjavíkur hélt útboð á víxlum. S&P staðfesti lánshæfismat sértryggðra skuldabréfa Arion banka og Landsbankans. Reykjavíkurborg birt útgáfuáætlun fyrir seinni hluta 2023.
Hagtölur og markaðsupplýsingar
Fyrirvari
Þessi umfjöllun og/eða samantekt er markaðsefni sem er ætlað til upplýsinga en felur hvorki í sér fjárfestingarráðgjöf né óháða fjárfestingargreiningu. Lagakröfur sem gilda um fjárfestingarráðgjöf og fjárfestingargreiningar eiga því ekki við, þar með talið bann við viðskiptum fyrir dreifingu. Umfjöllunin er unnin út frá opinberum upplýsingum frá aðilum sem Landsbankinn telur áreiðanlega, en bankinn getur ekki ábyrgst réttmæti upplýsinganna. Landsbankinn tekur enga ábyrgð á tjóni sem gæti hlotist af notkun upplýsinganna sem hér eru settar fram.Upplýsingar um fyrri árangur fjármálagerninga eða -vísitalna sýna nafnávöxtun, nema annað sé tekið fram. Ef árangur byggir á erlendum gjaldmiðli getur ávöxtun aukist eða minnkað vegna gengissveiflna. Árangur í fortíð gefur ekki áreiðanlega vísbendingu um framtíðarárangur. Nánari upplýsingar um fyrri árangur fjármálagerninga og -vísitalna má finna á vef Landsbankans, þ.m.t. um ávöxtun síðastliðinna 5 ára.Verðbréfaviðskipti fela í sér áhættu og eru lesendur hvattir til að kynna sér áhættulýsingu vegna viðskipta með fjármálagerninga og stefnu Landsbankans um hagsmunaárekstra á vef Landsbankans. Landsbankinn er viðskiptabanki sem starfar samkvæmt lögum nr. 161/2002, um fjármálafyrirtæki, og starfar undir leyfi og eftirliti fjármálaeftirlits Seðlabanka Íslands (www.fme.is).Þú gætir einnig haft áhuga á
21. nóv. 2025
Brottfarir erlendra ferðamanna frá Keflavíkurflugvelli voru 6,2% færri í október en í sama mánuði í fyrra og erlend kortavelta dróst þó nokkuð saman. Líklega hefur fall Play sett mark sitt á mánuðinn. Ef horft er yfir árið í heild hefur gangurinn í ferðaþjónustu verið mun meiri á þessu ári en því síðasta.
17. nóv. 2025
Skráð atvinnuleysi var 3,9% í október, 0,5 prósentustigum meira en í sama mánuði í fyrra. Brottförum erlendra ferðamanna um Keflavíkurflugvöll fækkaði um 6,2% í október en utanlandsferðum Íslendinga fjölgaði um 3%. Peningastefnunefnd kemur saman á miðvikudaginn og við búumst við að stýrivöxtum verði haldið óbreyttum.
14. nóv. 2025
Við spáum því að peningastefnunefnd haldi stýrivöxtum óbreyttum í næstu viku. Verðbólga jókst umfram væntingar í október og verðbólgumælingin bar þess merki að undirliggjandi verðþrýstingur hefði aukist. Í ljósi breytts lánaframboðs og óviðbúinna áfalla í útflutningsgeirunum má líkast til búast við mildari tón frá peningastefnunefnd.
13. nóv. 2025
Við spáum því að verðbólga standi óbreytt á milli mánaða og mælist 4,3% í nóvember. Flugfargjöld til útlanda verða til lækkunar á vísitölunni, en reiknuð húsaleiga og matarkarfan verða til hækkunar. Við búumst við aukinni verðbólgu á næstu mánuðum.
10. nóv. 2025
Raungengi krónunnar er mjög hátt í sögulegu samhengi en hefur gefið lítillega eftir á allra síðustu dögum. Horfur í álútflutningi eru dræmar eftir bilun hjá Norðuráli og aflaheimildir gefa fyrirheit um samdrátt í útflutningi sjávarafurða. Ferðaþjónusta hefur vaxið umfram væntingar það sem af er ári og telja má horfur á vexti í nýjustu útflutningsstoðum Íslands. Velta samkvæmt VSK-skýrslum hefur þróast með svipuðum hætti í útflutningsgeiranum og í innlenda hagkerfinu, en ávöxtun hlutabréfa félaga í kauphöllinni með tekjur í erlendri mynt er mun lakari en fyrirtækja með tekjur í íslenskum krónum.
10. nóv. 2025
Fáar áhugaverðar hagtölur voru birtar í síðustu viku, en í þessari viku birtir Vinnumálastofnun skráð atvinnuleysi og Ferðamálastofa birtir ferðamannatölur. Uppgjörstímabilið fyrir þriðja ársfjórðung er í fullum gangi.
6. nóv. 2025
Hátt vaxtastig og ströng lánþegaskilyrði hafa slegið verulega á verðhækkanir á íbúðamarkaði. Á sama tíma hefur fjöldinn allur af nýjum íbúðum risið og sölutími þeirra lengst til muna. Eftir að dómur Hæstaréttar í vaxtamálinu féll hafa viðskiptabankarnir tekið lánaframboð til endurskoðunar og það sama má segja um suma lífeyrissjóðina. Seðlabankinn ákvað í síðustu viku að slaka lítillega á lánþegaskilyrðum.
3. nóv. 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
3. nóv. 2025
Verðbólga jókst umfram væntingar í október og mældist 4,3%. Svo mikil hefur verðbólga ekki verið síðan í febrúar síðastliðnum. Telja má áhyggjuefni að aukin verðbólga skýrist ekki af tilfallandi sveiflukenndum liðum heldur virðist undirliggjandi verðþrýstingur hafa aukist. Í þessari viku halda félög áfram að birta uppgjör og hugsanlega má búast við fleiri púslum í breytta mynd af framboði íbúðalána í kjölfar vaxtamálsins.
31. okt. 2025
Eftirspurn eftir vinnuafli hefur minnkað og dregið hefur úr hækkun launa. Atvinnuleysi hefur aukist smám saman og rólegri taktur í atvinnulífinu hefur endurspeglast í hægari fólksfjölgun. Kaupmáttur hefur aukist jafnt og þétt og við teljum að þótt hægi á launahækkunum komi kaupmáttur til með að aukast áfram á næstu árum. Mikill kraftur er í neyslu landsmanna, kortavelta eykst sífellt og Íslendingar hafa aldrei farið í fleiri utanlandsferðir.