Vikubyrjun 9. janúar 2023
![Lyftari í vöruhúsi](https://images.prismic.io/landsbankinn/5425ce88-e83d-4d44-9c1f-5fb6b1fad732_Hagfraedideild-vorubretti.jpg?fit=max&w=3840&rect=1930,1211,1280,720&q=50)
Markaðsaðilar eru bjartsýnni og gera ráð fyrir 3,6% meðalverðbólgu næstu fimm ár, en búast líka við nokkuð svipaðri stöðu næstu tíu árin. Væntingar fyrirtækja eru upp á 4% verðbólgu til fimm ára. Það er enginn sem gerir ráð fyrir því að meðalverðbólga til næstu 5 ára verði í samræmi við verðbólgumarkmið sem er 2,5%.
Vikan framundan
- Á þriðjudag birtir Vinnumálastofnun tölur yfir skráð atvinnuleysi í desember.
- Í vikunni fara fram verðmælingar vegna janúarmælingar vísitölu neysluverðs, en Hagstofan birtir hana mánudaginn 30. janúar.
Mynd vikunnar
Verðbólguvæntingar til langs tíma stóðu nokkurn veginn í stað milli þriðja og fjórða ársfjórðungs síðasta árs eftir að hafa hækkað hratt frá miðju ári 2021, þegar verðbólgan komst á flug. Heimilin gera almennt ráð fyrir að meðaltal verðbólgunnar á næstu fimm árum verði 5%. Markaðsaðilar eru bjartsýnni og gera ráð fyrir 3,6% meðalverðbólgu næstu fimm ár, en búast líka við nokkuð svipaðri stöðu næstu tíu árin. Væntingar fyrirtækja eru upp á 4% verðbólgu til fimm ára. Það er enginn sem gerir ráð fyrir því að meðalverðbólga til næstu 5 ára verði í samræmi við verðbólgumarkmið sem er 2,5%.
Verðbólguvæntingar hafa mikið að segja. Fólk semur um laun fram í tímann og fyrirtæki verðleggja vörur fram í tímann. Vænt verðlag hefur áhrif á þessar ákvarðanir og þar með á verðbólguna. Væntingarnar hafa þar af leiðandi áhrif á viðbrögð Seðlabankans við aukinni verðbólgu. Ef hætta er á að kjölfesta verðbólguvæntinga við verðbólgumarkmið hafi veikst og þær þannig líklegri til að aukast, stígur Seðlabankinn fastar til jarðar til þess að halda væntingum í skefjum.
Helsta frá vikunni sem leið
- Hagstofan birti tölur um vöruviðskipti í desember 2022. Þau voru óhagstæð um 12,8 ma.kr. í desember. Til samanburðar voru þau óhagstæð um 18 ma.kr. í desember árið áður, á gengi hvors árs fyrir sig. Vöruskiptajöfnuður árið 2022 var óhagstæður um 323 ma.kr. sem er 91,1 ma.kr. óhagstæðari jöfnuður en á árinu 2021.
- Í nýrri Hagsjá fjallaði Hagfræðideildin um fjárlög ársins 2023 sem voru samþykkt rétt fyrir jól. Niðurstaðan er um 120 ma.kr. halli. Í síðustu fjárlögum sem voru samþykkt í óvissu faraldursins, var hallinn ráðgerður 186 ma.kr., en gert er ráð fyrir að hann hafi verið í kringum 142 ma.kr.
- Við fjölluðum einnig um erfitt ár að baki á hlutabréfamarkaði. Íslenski markaðurinn lækkaði um 16,8% á síðasta ári sem er mesta lækkun síðan í hruninu. Síðasta ár var erfitt á hlutabréfamörkuðum og flestir þeirra lækkuðu yfir árið. Mikil verðbólga, hækkandi vextir og dekkri efnahagshorfur í heimshagkerfinu hafa dregið úr væntingum fjárfesta.
- Þá gáfum við út Hagsjá um þróun kaupmáttar, launa og ráðstöfunartekna. Kaupmáttur launa jókst um 0,2% milli mánaða í nóvember. Á síðustu sjö mánuðum lækkaði kaupmáttur milli mánaða alla mánuði nema í september og nóvember. Á þessu sjö mánaða tímabili lækkaði kaupmáttur launa um 2,5%. Launavísitalan hækkaði um 0,4% í nóvember. Hafa ber í huga að nýumsamdar launahækkanir stórs hluta aðildarfélaga ASÍ gilda afturvirkt frá og með nóvembermánuði og að þær hækkanir eru ekki komnar inn í vísitöluna.
- Á skuldabréfamarkaði héldu Lánamál ríkisins útboð á ríkisskuldabréfum, Arion banki hélt útboð á sértryggðum skuldabréfum og Reitir stækkaði skuldabréfaflokkinn REITIR140337.
- Á hlutabréfamarkaði tilkynnti Festi um framkvæmd endurkaupaáætlunar.
Hagtölur og markaðsupplýsingar
![Gönguleið](https://images.prismic.io/landsbankinn/33cdc5f2-10ba-4d29-a88e-3db117f83c02_Gullfoss-gonguleid.jpg?fit=max&w=3840&&q=50)
![Fataverslun](https://images.prismic.io/landsbankinn/1da63ef3-f754-4e33-85b0-ae3d774b3971_Fataverslun.jpg?fit=max&w=3840&&q=50)
![](https://images.prismic.io/landsbankinn/a923b976-0b6c-45a6-b7b7-b7efbe46320a_Landsbankinn_Irma_Abstrakt_016.jpg?fit=max&w=3840&rect=397,396,745,559&q=50)
![](https://images.prismic.io/landsbankinn/028a0757-28f9-4183-b615-499104716808_Landsbankinn_Irma_Abstrakt_018.jpg?fit=max&w=3840&rect=0,140,1168,876&q=50)
![Litríkir bolir á fataslá](https://images.prismic.io/landsbankinn/0715ffd5-f0a2-446e-bbf1-561d88cd1730_Fataverslun-bolir-varasamt-kortagengi.jpg?fit=max&w=3840&rect=240,0,1440,1080&q=50)
![Flugvél á flugvelli](https://images.prismic.io/landsbankinn/c68d10e5-e50c-4447-8778-bd06a35cab8f_Jet-Brussels-iStock-1161966623.jpg?fit=max&w=3840&rect=1119,770,2455,1841&q=50)
![](https://images.prismic.io/landsbankinn/2fffc01a-44b7-44ee-bdc1-b8bd2c29c1ea_5.jpg?fit=max&w=3840&rect=55,0,1708,1281&q=50)
![Bílar](https://images.prismic.io/landsbankinn/135415c5-fb94-4d8d-8130-b0c165cf7c82_LB_Brimborg_Festi_V4A9178_1920.jpg?fit=max&w=3840&rect=94,295,1305,979&q=50)
![Paprika](https://images.prismic.io/landsbankinn/a06f0e51-f8d7-4614-95bf-d3f9a1b06eba_Paprika-iStock-518590344-2020.jpg?fit=max&w=3840&rect=210,0,1600,1200&q=50)
![Fjölbýlishús](https://images.prismic.io/landsbankinn/d1432608-ac46-49b6-b68a-6f93b661de51_Fjolbylishus-nylegt.jpg?fit=max&w=3840&rect=371,405,853,640&q=50)