Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Versn­andi efna­hags­horf­ur í heim­in­um að mati AGS

Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn (AGS) birti nýja efnahagsspá um páskana. Hagvaxtarhorfur í heiminum hafa verið færðar niður og AGS telur að spenna í alþjóðaviðskiptum og veruleg óvissa komi til með að draga úr umsvifum í heimshagkerfinu.
Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn
28. apríl 2025

Efnahagshorfur í heiminum hafa versnað þó nokkuð frá því í byrjun þessa árs, að mati Alþjóðagjaldeyrissjóðsins (AGS). Í nýrri skýrslu er fjallað um að eftir langt tímabil ófyrirséðra áfalla hafi loks litið út fyrir að heimshagkerfið næði sér á strik. Skyndilega hafi óvissa svo náð nýjum hæðum í breyttu landslagi alþjóðasamskipta og stjórnvöld víða um heim hafa nú þurft að forgangsraða upp á nýtt.

Hagvaxtarhorfur í Bandaríkjunum lækka um tæpt prósentustig

AGS gerir ráð fyrir 2,8% hagvexti í heiminum á þessu ári og 3,0% vexti árið 2026. Í síðustu spá AGS frá því í janúar var gert ráð fyrir 3,3% hagvexti í heiminum á þessu ári og aftur á því næsta. Samtals er vöxturinn færður niður um 0,8 prósentustig.

Hagvaxtarhorfur í Bandaríkjunum á þessu ári eru færðar niður um 0,9 prósentustig á milli spáa, úr 2,7% í 1,8%. Breytingin endurspeglar ekki síst óvissu um aðgerðir stjórnvalda, spennu í utanríkisviðskiptum og horfur um minni eftirspurnarkraft. Svo er gert ráð fyrir 1,7% hagvexti árið 2026. Taldar eru 37% líkur á samdrætti í Bandaríkjunum á þessu ári.

Hagvaxtarhorfur á evrusvæðinu eru taldar heldur lakari, þótt þær hafi breyst minna frá síðustu spá. Þar er gert ráð fyrir að aukin óvissa og tollar haldi aftur af hagvexti sem verði 0,8% á þessu ári. Gert er ráð fyrir að umsvifin aukist á næsta ári og vöxturinn verði 1,2%. Það sem helst er talið muni kynda undir hagvexti á næsta ári er hækkandi kaupmáttur og aukin neysla í Þýskalandi auk áætlana þýskra stjórnvalda um aukin ríkisútgjöld, ekki síst til varnarmála.

Verðbólguhorfur versnað þó nokkuð í Bandaríkjunum og Bretlandi

Þá telur AGS nú horfur á að verðbólga hjaðni hægar á heimsvísu en gert var ráð fyrir í janúarspánni og að hún verði 4,3% árið 2025 og 3,6% árið 2026. Verðbólguspá fyrir þróuð ríki hefur verið færð upp á við en verðbólguhorfur í nýmarkaðsríkjum og þróunarríkjum eru nú taldar lítillega betri en áður.

Uppfærslur á verðbólguspám eru mest áberandi í Bretlandi og Bandaríkjunum. Verðbólguspá fyrir Bretland á þessu ári var færð upp um 0,7%.

Verðbólga í Bandaríkjunum er talin verða einu prósentustigi meiri á þessu ári en spáð var í janúar, vegna tolla og vísbendinga um hækkandi verð á nauðsynjavörum á borð við matvörur.

Seðlabankastjóri Bandaríkjanna hefur sagt hætt við að áhrif tolla á bandarískt hagkerfi setji peningastefnunefndina í ákveðna klemmu. Markmið peningastefnunnar í Bandaríkjunum er fyrst og fremst tvíþætt, annars vegar að viðhalda verðstöðugleika og hins vegar að halda atvinnustigi eins háu og mögulegt er. Hækkun á innflutningstollum leiðir að minnsta kosti til einskiptishækkunar á verðbólgu, sem fjarar út 12 mánuðum seinna að öðru óbreyttu. Verðbólguskot gæti haft áhrif á verðbólguvæntingar og leitt til þrálátrar verðbólgu sem kallar á aðhaldssamari peningastefnu en ella. Á sama tíma má gera ráð fyrir að samhliða versnandi hagvaxtarhorfum lækki atvinnustigið, sem kallar frekar á lausara taumhald. Markaðsaðilar vestanhafs gera ekki ráð fyrir að vextir verði lækkaðir á næsta fundi peningastefnunefndar þann 7. maí, en auknar líkur eru taldar á vaxtalækkun í júní.

AGS telur að aukin hætta sé á lakari efnahagshorfum (e. intensifying downside risk). Í skýrslunni er tekið fram að stigmögnun á viðskiptastríði og aukin óvissa gæti dregið horfurnar enn neðar en spáin gerir ráð fyrir. Þá er tekið fram að hraðar sviptingar í stjórnvaldsákvörðunum og aukin svartsýni gætu haldið áfram að framkalla sveiflur á eignamörkuðum.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Greiningardeildar Landsbankans hf. (greiningardeild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Greiningardeildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Greiningardeild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
1. júlí 2025
Mánaðamót 1. júlí 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Flugvél á flugvelli
30. júní 2025
Vikubyrjun 30. júní 2025
Verðbólga jókst úr 3,8% og mældist 4,2% í júní. Aukin verðbólga skýrist aðallega af auknum þrýstingi á innfluttum vörum en einnig af hækkandi flugfargjöldum og verðhækkun á þjónustu. Þá jókst velta samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum um 1,5% að raunvirði í mars og apríl.
Paprika
27. júní 2025
Verðbólga umfram væntingar
Verðbólga mældist 4,2% í júní og jókst úr 3,8% frá því í maí. Verðlag hækkaði umfram spár, en við höfðum spáð 3,9% verðbólgu. Aukin verðbólga skýrist aðallega af auknum verðþrýstingi á innfluttum vörum, einkum fötum, skóm og tómstundarvörum, en einnig af hækkandi flugfargjöldum og verðhækkun á þjónustu.
Orlofshús á Íslandi
27. júní 2025
Viðskipti með sumarhús færast aftur í aukana
Sumarhúsum á Íslandi hefur fjölgað um 45% á síðustu 20 árum. Viðskipti með sumarhús færðust verulega í aukana á tímum faraldursins. Fyrst eftir faraldurinn hægðist um en nú virðist aftur hafa glaðnað yfir markaðnum.
Herðubreið
25. júní 2025
Áfram merki um viðnámsþrótt í hagkerfinu
Velta samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum jókst um 1,5% að raunvirði í mars og apríl og um 5,2% í janúar og febrúar, samkvæmt nýbirtum gögnum Hagstofunnar. Veltugögnin bera þess merki að hagkerfið standi vaxtastigið vel af sér sem er í takt við aukinn hagvöxt í byrjun árs. Það sem af er ári hefur velta aukist mest í sölu og viðhaldi á bílum en einnig má greina aukin umsvif í helstu útflutningsgreinunum: álframleiðslu, sjávarútvegi og ferðaþjónustu.
Ferðafólk
23. júní 2025
Færri ferðamenn en meiri ferðaþjónusta?
Færri ferðamenn hafa heimsótt Ísland það sem af er ári en á sama tíma í fyrra. Þrátt fyrir það hefur erlend kortavelta aukist á milli ára og það sama má segja um útflutningstekjur af ferðaþjónustu. Við teljum ýmislegt benda til þess að erlendir ferðamenn hafi verið fleiri síðustu mánuði en talning Ferðamálastofu segir til um.
Íbúðahús
23. júní 2025
Vikubyrjun 23. júní 2025
Vísitala íbúðaverðs lækkaði um 0,45% á milli mánaða í maí. Vísitalan lækkaði þar með í fyrsta sinn á þessu ári og ársbreytingin hefur ekki verið jafn lítil frá því í byrjun síðasta árs. Áfram er kraftur í kortaveltu Íslendinga, ekki síst erlendis.
Kortagreiðsla
19. júní 2025
Kortavelta Íslendinga erlendis eykst og veldur auknum greiðslukortahalla
Kortavelta jókst um 6,8% á milli ára í maí að raunvirði þar af jókst hún um 21% erlendis. Það sem af er ári hefur kortavelta aukist um 5,5% frá sama tímabili í fyrra, að teknu tilliti til verðlags og gengis. Íslendingar hafa aldrei farið í fleiri utanlandsferðir í maímánuði en nú í ár. Greiðslukortajöfnuður var neikvæður um 4,2 ma.kr. sem er töluvert meiri halli en í maí í fyrra.
Hús í Reykjavík
16. júní 2025
Vikubyrjun 16. júní 2025
Í síðustu viku fór fram uppgjör við eigendur HFF-bréfa. Erlendum ferðamönnum fjölgaði aðeins á milli ára í maí og atvinnuleysi jókst á milli ára. Í vikunni fram undan birtir HMS vísitölu íbúðaverðs, vísitölu leiguverðs og mánaðarskýrslu.
12. júní 2025
Spáum 3,9% verðbólgu í júní
Við spáum því að verðbólga aukist lítillega í júní og mælist 3,9%. Verðbólga helst líklega nær óbreytt í sumar en eykst svo aðeins með haustinu, þegar einskiptisliðir vegna skólagjalda og skólamáltíða detta út úr tólf mánaða taktinum. Við gerum áfram ráð fyrir 4,0% verðbólgu í árslok.