Viku­byrj­un 6. mars 2023

Þótt verðbólgan sé svipuð nú og í júlí í fyrra hefur orðið sú breyting á að verðbólgan er almennari. Í júlí í fyrra höfðu 17% undirliða hækkað um meira en 10% yfir árið, en núna í febrúar var það hlutfall komið upp í 35%.
Fimmþúsundkrónu seðlar
6. mars 2023

Vikan framundan

  • Á miðvikudag birtir Hagstofan framleiðsluuppgjör þjóðhagsreikninga.
  • Á fimmtudag birtir Síldarvinnslan uppgjör.
  • Á föstudag birtir Ferðamálastofa talningu á fjölda ferðamanna um Leifsstöð og Vinnumálastofnun birtir skráð atvinnuleysi.

Mynd vikunnar

Verðbólgan fór hæst í 9,9% í júlí í fyrra. Eftir lítillega lækkun fór hún aftur upp í 10,2% nú í febrúar. Þótt verðbólgan sé nú svipuð og í júlí í fyrra hefur orðið sú breyting á að verðbólgan er almennari. Í júlí í fyrra höfðu 17% undirliða hækkað um meira en 10% yfir árið, en nú í febrúar var það hlutfall komið upp í 35%. Þetta er framhald af þeirri þróun sem hófst í byrjun árs í fyrra, en hlutfall undirliða sem hafa hækkað mikið í verði hefur aukist jafnt og þétt síðan. Þetta er visst áhyggjuefni, enda getur reynst erfiðara að ná verðbólgu aftur niður í verðbólgumarkmið eftir því sem hún er á breiðari grunni.

Helsta frá vikunni sem leið

  • Vísitala neysluverðs hækkaði um 1,4% milli mánaða í febrúar og jókst ársverðbólgan úr 9,9% í 10,2%. Þetta er mesta verðbólga sem hefur mælst í yfirstandandi verðbólgukúfi og hún hefur ekki mælst meiri síðan í september 2009. Verðbólgan var mun meiri en við áttum von á, en við höfðum spáð 9,6% ársverðbólgu.
  • Samkvæmt fyrsta mati Hagstofu Íslands mældist 6,4% hagvöxtur á síðasta ári. Hagvöxturinn var drifinn af kröftugum vexti einkaneyslu, fjármunamyndunar og útflutnings. Hagvöxtur á mann mældist 3,7%, nokkuð minni en heildarhagvöxtur, enda fjölgaði landsmönnum á síðasta ári. Hagvöxturinn var í takt við opinberar spár, en í nýjustu spá okkar frá því í október í fyrra gerðum við ráð fyrir 6,5% hagvexti.
  • Alls mældist 58 ma.kr. halli á viðskiptum við útlönd í fyrra. Það var verulegur halli á vöruskiptajöfnuði en að sama skapi veglegur afgangur af þjónustujöfnuði. Að þessu sinni náði afgangurinn af þjónustuviðskiptum ekki að vega upp á móti hallanum á vöruviðskiptum. Smávægilegur afgangur var af frumþáttatekjum, aðallega vegna bókfærðs taps á innlendum dótturfélögum í erlendri eigu, en það tap kemur til hækkunar á frumþáttatekjum. Venju samkvæmt var nokkur halli á rekstrarframlögum. Niðurstaðan er lítillega betri en við áttum von á, en í spá okkar frá því í október í fyrra gerðum við ráð fyrir 77 ma. kr. halla.
  • Aflaverðmæti var 195 ma. kr. í fyrra og jókst um 33 ma. kr. milli ára. Mestu munar um að aflaverðmæti þorsks jókst um tæpa 10 ma. kr., þrátt fyrir að minna hafi verið veitt af þorski, og aflaverðmæti loðnu jókst um tæpa 9 ma. kr. vegna þess að meira var veitt af henni. Alls jókst aflaverðmæti um 20% milli ára, en aflamagn jókst aðeins meira, eða um 23%.
  • Eurostat birti verðbólgutölur fyrir evrusvæðið í síðustu viku. Verðbólgan minnkaði úr 8,6% í 8,5%. Þetta var nokkuð meiri verðbólga en búist var við. Verðþrýstingur á orku minnkaði, en jókst á þjónustu, matvæli og ýmsar aðrar vörur.
  • Eik fasteignafélag, Alvotech og Nova birtu ársuppgjör.
  • Á skuldabréfamarkaði héldu Lánamál ríkisins útboð ríkisvíxla, en hættu við fyrirhugað útboð ríkisbréfa.

Hagtölur og markaðsupplýsingar

Vikubyrjun 6. mars 2023 (PDF)

Þú gætir einnig haft áhuga á
Ferðamenn á jökli
19. feb. 2025
Færri ferðamenn en meiri kortavelta 
Um 122 þúsund ferðamenn komu til landsins í janúar, samkvæmt talningu Ferðamálastofu. Ferðamenn voru 5,8% færri en á sama tíma í fyrra sem er á skjön við þróun síðustu mánaða, en allt frá því í júlí sl. hefur ferðamönnum fjölgað á milli ára. Þótt ferðamönnum hafi fækkað í janúar hélt kortavelta þeirra áfram að aukast. 
Greiðsla
18. feb. 2025
Neysla enn á uppleið þótt atvinnuleysi aukist
Enn eru merki um að landsmenn hafi svigrúm til neyslu þrátt fyrir langvarandi hávaxtastig. Kortavelta eykst með hverjum mánuðinum, utanlandsferðir í janúar hafa aldrei verið jafnmargar og í ár og samt virðast yfirdráttarlán ekki hafa færst í aukana. Á sama tíma hefur slaknað þó nokkuð á spennu á vinnumarkaði, eftirspurn eftir vinnuafli hefur dvínað og atvinnuleysi tók stökk í janúar þegar það fór yfir 4%.
Fólk við Geysi
17. feb. 2025
Vikubyrjun 17. febrúar 2025
Erlendum ferðamönnum í janúar fækkaði um 5,8% á milli ára samkvæmt talningu Ferðamálastofu sem birt var í síðustu viku. Einnig fóru fram verðmælingar Hagstofunnar vegna vísitölu neysluverðs í febrúar og spáum við því að verðbólga hjaðni niður í 4,3%. Í þessari viku fáum við kortaveltutölur frá Seðlabankanum, vísitölur íbúða- og leiguverðs frá HMS auk þess sem fundargerð peningastefnunefndar verður birt.
Litríkir bolir á fataslá
13. feb. 2025
Spáum áframhaldandi hjöðnun í febrúar: Úr 4,6% í 4,3%
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,98% á milli mánaða í febrúar og að verðbólga hjaðni úr 4,6% í 4,3%. Við búumst við áframhaldandi hjöðnun næstu mánuði og að ársverðbólga verði komin niður í 3,7% í maí.   
Seðlabanki Íslands
10. feb. 2025
Vikubyrjun 10. febrúar 2025
Peningastefnunefnd lækkaði vexti um 0,5 prósentustig í síðustu viku. Í þessari viku koma tölur um skráð atvinnuleysi og fjölda brottfara frá Leifsstöð auk þess sem Hagstofan framkvæmir verðkannanir vegna vísitölu neysluverðs. Uppgjörstímabilið í Kauphöllinni er síðan enn í fullum gangi.
3. feb. 2025
Fréttabréf Greiningardeildar 3. febrúar 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Flutningaskip
3. feb. 2025
Aukinn halli af vöruviðskiptum í fyrra
Halli af vöruviðskiptum jókst í fyrra, en ekki með sama hraða og síðustu tvö ár þar á undan. Að það hægi á aukningunni gæti verið merki um að jafnvægi sé að aukast í hagkerfinu, en á móti kemur að innflutningsverðmæti hafa aldrei verið meiri sem gæti verið merki um aukin umsvif.
Seðlabanki Íslands
3. feb. 2025
Vikubyrjun 3. febrúar 2025
Verðbólga lækkaði á milli mánaða í janúar, úr 4,8% í 4,6%. Við eigum von á að Seðlabankinn lækki vexti um 0,5 prósentustig á miðvikudaginn. Fyrstu uppgjör fyrir árið 2024 komu í síðustu viku, en uppgjörstímabilið heldur áfram í þessari viku.
30. jan. 2025
Spáum vaxtalækkun um 0,5 prósentustig
Við spáum 0,5 prósentustiga vaxtalækkun í næstu viku. Verðbólga mældist 4,6% í janúar. Hún hjaðnaði í takt við spá okkar og hefur þokast niður um 0,5 prósentustig frá síðustu vaxtaákvörðun. Hægt hefur á íbúðaverðshækkunum og verðbólguvæntingar virðast stöðugri en áður. Laun hafa hækkað mun minna en áður og vinnumarkaður hefur leitað í eðlilegra horf.  
Fasteignir
30. jan. 2025
Verðbólga hjaðnar áfram
Vísitala neysluverðs lækkaði um 0,27% á milli mánaða í janúar, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofu Íslands. Ársverðbólga lækkar því úr 4,8% í 4,6%. Við eigum enn von á að verðbólga hjaðni næstu mánuði og verði 3,9% í apríl.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur