Viku­byrj­un 6. mars 2023

Þótt verðbólgan sé svipuð nú og í júlí í fyrra hefur orðið sú breyting á að verðbólgan er almennari. Í júlí í fyrra höfðu 17% undirliða hækkað um meira en 10% yfir árið, en núna í febrúar var það hlutfall komið upp í 35%.
Fimmþúsundkrónu seðlar
6. mars 2023

Vikan framundan

  • Á miðvikudag birtir Hagstofan framleiðsluuppgjör þjóðhagsreikninga.
  • Á fimmtudag birtir Síldarvinnslan uppgjör.
  • Á föstudag birtir Ferðamálastofa talningu á fjölda ferðamanna um Leifsstöð og Vinnumálastofnun birtir skráð atvinnuleysi.

Mynd vikunnar

Verðbólgan fór hæst í 9,9% í júlí í fyrra. Eftir lítillega lækkun fór hún aftur upp í 10,2% nú í febrúar. Þótt verðbólgan sé nú svipuð og í júlí í fyrra hefur orðið sú breyting á að verðbólgan er almennari. Í júlí í fyrra höfðu 17% undirliða hækkað um meira en 10% yfir árið, en nú í febrúar var það hlutfall komið upp í 35%. Þetta er framhald af þeirri þróun sem hófst í byrjun árs í fyrra, en hlutfall undirliða sem hafa hækkað mikið í verði hefur aukist jafnt og þétt síðan. Þetta er visst áhyggjuefni, enda getur reynst erfiðara að ná verðbólgu aftur niður í verðbólgumarkmið eftir því sem hún er á breiðari grunni.

Helsta frá vikunni sem leið

  • Vísitala neysluverðs hækkaði um 1,4% milli mánaða í febrúar og jókst ársverðbólgan úr 9,9% í 10,2%. Þetta er mesta verðbólga sem hefur mælst í yfirstandandi verðbólgukúfi og hún hefur ekki mælst meiri síðan í september 2009. Verðbólgan var mun meiri en við áttum von á, en við höfðum spáð 9,6% ársverðbólgu.
  • Samkvæmt fyrsta mati Hagstofu Íslands mældist 6,4% hagvöxtur á síðasta ári. Hagvöxturinn var drifinn af kröftugum vexti einkaneyslu, fjármunamyndunar og útflutnings. Hagvöxtur á mann mældist 3,7%, nokkuð minni en heildarhagvöxtur, enda fjölgaði landsmönnum á síðasta ári. Hagvöxturinn var í takt við opinberar spár, en í nýjustu spá okkar frá því í október í fyrra gerðum við ráð fyrir 6,5% hagvexti.
  • Alls mældist 58 ma.kr. halli á viðskiptum við útlönd í fyrra. Það var verulegur halli á vöruskiptajöfnuði en að sama skapi veglegur afgangur af þjónustujöfnuði. Að þessu sinni náði afgangurinn af þjónustuviðskiptum ekki að vega upp á móti hallanum á vöruviðskiptum. Smávægilegur afgangur var af frumþáttatekjum, aðallega vegna bókfærðs taps á innlendum dótturfélögum í erlendri eigu, en það tap kemur til hækkunar á frumþáttatekjum. Venju samkvæmt var nokkur halli á rekstrarframlögum. Niðurstaðan er lítillega betri en við áttum von á, en í spá okkar frá því í október í fyrra gerðum við ráð fyrir 77 ma. kr. halla.
  • Aflaverðmæti var 195 ma. kr. í fyrra og jókst um 33 ma. kr. milli ára. Mestu munar um að aflaverðmæti þorsks jókst um tæpa 10 ma. kr., þrátt fyrir að minna hafi verið veitt af þorski, og aflaverðmæti loðnu jókst um tæpa 9 ma. kr. vegna þess að meira var veitt af henni. Alls jókst aflaverðmæti um 20% milli ára, en aflamagn jókst aðeins meira, eða um 23%.
  • Eurostat birti verðbólgutölur fyrir evrusvæðið í síðustu viku. Verðbólgan minnkaði úr 8,6% í 8,5%. Þetta var nokkuð meiri verðbólga en búist var við. Verðþrýstingur á orku minnkaði, en jókst á þjónustu, matvæli og ýmsar aðrar vörur.
  • Eik fasteignafélag, Alvotech og Nova birtu ársuppgjör.
  • Á skuldabréfamarkaði héldu Lánamál ríkisins útboð ríkisvíxla, en hættu við fyrirhugað útboð ríkisbréfa.

Hagtölur og markaðsupplýsingar

Vikubyrjun 6. mars 2023 (PDF)

Þú gætir einnig haft áhuga á
Epli
11. apríl 2024
Spáum lækkun verðbólgu úr 6,8% í 6,1%
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,61% á milli mánaða í apríl og að ársverðbólgalækki töluvert, eða úr 6,8% í 6,1%. Mest áhrif til hækkunar í spá okkar hafa reiknuð húsaleiga, flugfargjöld til útlanda og matarkarfan. Apríl í fyrra var stór hækkunarmánuður og þar sem við gerum ráð fyrir töluvert minni mánaðarhækkun nú lækkar ársverðbólga töluvert. Á móti gerum við ekki ráð fyrir því að verðbólga lækki mikið næstu mánuði þar á eftir og búumst við því að hún verði 5,9% í júlí.
Gönguleið
8. apríl 2024
Vikubyrjun 8. apríl 2024
Um 14% fleiri ferðamenn fóru um Keflavíkurflugvöll í febrúar síðastliðnum en í febrúar í fyrra. Ferðamenn gistu þó skemur en áður, því skráðum gistinóttum fækkaði um 2,7% á milli ára í febrúar.
3. apríl 2024
Fréttabréf Hagfræðideildar 3. apríl 2024
Mánaðarlegt fréttabréf frá Hagfræðideild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
2. apríl 2024
Vikubyrjun 2. apríl 2024
Um 30% fyrirtækja vilja fjölga starfsfólki á næstu sex mánuðum, samkvæmt nýjustu könnun Gallup meðal 400 stærstu fyrirtækja landsins sem var framkvæmd í mars. Hlutfallið eykst úr 23% frá síðustu könnun sem var gerð í desember.  
Íbúðir
26. mars 2024
Hækkandi íbúðaverð kyndir undir verðbólgu
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,8% milli mánaða í mars og við það jókst ársverðbólga úr 6,6% í 6,8%. Langmest áhrif til hækkunar í mælingunni má rekja til hækkunar á íbúðaverði, og þá sérstaklega utan höfuðborgarsvæðisins. Verð á nýjum bílum hafði mest áhrif til lækkunar í mars.
Seðlabanki
25. mars 2024
Vikubyrjun 25. mars 2024
Peningastefnunefnd Seðlabankans tilkynnti á miðvikudag að stýrivöxtum yrði haldið óbreyttum í 9,25%. Ákvörðunin var í samræmi við spá okkar, en tónninn í yfirlýsingunni var harðari en við bjuggumst við.
Ferðamenn
18. mars 2024
Vikubyrjun 18. mars 2024
Gögn síðasta árs benda til þess að þeir ferðamenn sem hingað komu hafi að meðaltali dvalið skemur en árið á undan en aftur á móti eytt meiru á dag.
Vélsmiðja Guðmundar
15. mars 2024
Að flytja út „annað“ er heldur betur að skila sér
Útflutningur hefur alltaf verið mjög mikilvægur fyrir Íslendinga og íslenskan efnahag. Lengst af var fiskurinn okkar aðal útflutningsvara, svo bættist álið við og nú síðasta áratuginn eða svo hefur ferðaþjónusta rutt sér til rúms og er orðin stærsta einstaka útflutningsvara Íslendinga. Á síðustu árum hefur annar útflutningur, þ.e. útflutningur sem ekki heyrir undir neinn þessara flokka, vaxið hratt og raunar hraðar en ferðaþjónustan, þó faraldurinn torveldi samanburðinn aðeins.
Fjölbýlishús
14. mars 2024
Spáum 6,6% verðbólgu í mars
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,57% milli mánaða í mars og að ársverðbólga verði óbreytt í 6,6%. Mest áhrif til hækkunar í spá okkar hafa reiknuð húsaleiga, flugfargjöld til útlanda, föt og skór og matarkarfan. Við eigum enn von á að verðbólgan hjaðni rólega næstu mánuði og verði komin niður í 5,4% í júní.
14. mars 2024
Óbreytt vaxtastig en bjartur tónn
Þrátt fyrir hjaðnandi verðbólgu og sátt um langtímakjarasamning á stórum hluta vinnumarkaðar teljum við að peningastefnunefnd haldi meginvöxtum bankans óbreyttum í 9,25% í næstu viku, fjórða skiptið í röð. Verðlag hækkaði umfram væntingar í febrúar og verðbólguvæntingar hafa lítið breyst frá síðasta fundi nefndarinnar. Auk þess ríkir enn óvissa um framvindu kjarasamninga annarra hópa. Við teljum þó að tónninn í yfirlýsingunni verði bjartari en verið hefur og að vaxtalækkun kunni að vera handan við hornið.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur