28. nóvember 2022 - Hagfræðideild
Vikan framundan
- Á þriðjudag birtir Hagstofan vísitölu neysluverðs. Við eigum von á að vísitalan hækki um 0,27% milli mánaða og að ársverðbólgan lækki úr 9,4% í 9,3%.
- Á miðvikudag birtir Hagstofan þjóðhagsreikninga fyrir 3. ársfjórðung.
- Á fimmtudag birtir Seðlabankinn greiðslujöfnuð við útlönd og erlenda stöðu þjóðarbúsins fyrir 3. ársfjórðung.
Mynd vikunnar
Það er ekki bara hér á landi sem Seðlabankinn hefur hækkað vexti til að reyna að slá á verðbólguna. Seðlabankar flest allra þróaðra ríkja, að Japan undanskildu, hafa hækkað vexti frá byrjun árs 2021. Vextir eru hækkaðir þrátt fyrir frekar lakar hagvaxtarhorfur í sumum ríkjanna. Nú síðast í síðustu viku hækkaði seðlabanki Nýja-Sjálands vexti um 0,75 prósentustig sem er mesta hækkun bankans í einni ákvörðun síðan 1999.
Það helsta frá vikunni sem leið
- Peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands hækkaði vexti bankans um 0,25 prósentustig. Eftir ákvörðunina eru meginvextir SÍ, sjö daga bundin innlán, 6%. Við höfðum spáð því að vöxtum yrði haldið óbreyttum, en töldum þó ekki ólíklegt að þeir yrðu hækkaðir um 0,25 prósentustig, enda hafa verðbólguhorfur versnað lítillega, íbúðaverð hækkað umfram spár, gengið veikst og væntingar að sumu leyti versnað.
- Samhliða vaxtaákvörðuninni birti Seðlabankinn nóvemberhefti Peningamála með nýrri verðbólgu- og þjóðhagsspá. Bankinn lækkaði lítillega spá sína um hagvöxt í ár, úr 5,9% í 5,6%, en hækkaði spá sína fyrir 2023 úr 1,9% í 2,8%. Bankinn gerir nú ráð fyrir aðeins minni verðbólgu á yfirstandandi fjórðungi og megnið af næsta ári, en gerir enn ráð fyrir um 4,3% verðbólgu á 4. ársfjórðungi 2023.
- Launavísitalan hækkaði um 0,3% milli mánaða í október samkvæmt tölum Hagstofu Íslands. Síðustu 12 mánuði hefur launavísitalan hækkað um 7,9%, sem er minna en ársverðbólgan sem mældist 9,4% í október. Október er fimmti mánuðurinn í röð sem árshækkun launa er minni en ársverðbólga, en þar áður hefur árshækkun vísitölu launa verið hærri en verðbólga samfleytt síðan í maí 2010.
- Samkvæmt bráðabirgðatölum var 40 ma.kr. afgangur af vöru- og þjónustujöfnuði á 3. ársfjórðungi. 3. ársfjórðungur er alla jafna sá fjórðungur sem kemur best út, enda er háannatími ferðaþjónustu í júlí og ágúst. Það var halli á 1. og 2. ársfjórðungi (32 ma. kr. og 9 ma. kr.) í ár, þannig að fyrstu níu mánuðir ársins komu út nokkurn veginn í jafnvægi (1 ma. kr. halli). Við teljum nokkuð öruggt að það verði halli á vöru- og þjónustuviðskiptum á 4. ársfjórðungi og því halli á árinu í heild.
- Hagdeild HMS birti mánaðarskýrslu um húsnæðismarkaðinn. Að mati deildarinnar gefa helstu hagvísar til kynna að eftirspurn eftir íbúðarhúsnæði sé að dragast saman.
- Tilkynnt var um niðurstöður úr tveimur skuldabréfaútboðum í vikunni. Kvika banki lauk útboði á grænum skuldabréfum og Útgerðarfélag Reykjavíkur lauk víxlaútboði.
- Á hlutabréfamarkaði birti Síldarvinnslan árshlutauppgjör og Hagar birtu afkomuviðvörun.
- Loks minnum við á hlaðvarpsþátt sem við tókum upp í síðustu viku. Þar ræða sérfræðingar bankans um stýrivaxtaákvörðunina og hvernig fjármálakerfið getur brugðist við loftslagsvandanum.
Hagtölur og markaðsupplýsingar
Þú gætir einnig haft áhuga á
29. sept. 2023
Við spáum því að peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands hækki vexti bankans um 0,5 prósentustig í næstu viku. Hækkunin yrði sú fimmtánda í röð og meginvextir bankans, vextir á sjö daga bundnum innlánum, færu úr 9,25% í 9,75%.
28. sept. 2023
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,35% milli mánaða í september og við það jókst ársverðbólga úr 7,7% í 8,0%. Flugfargjöld til útlanda lækkuðu mun minna en við bjuggumst við en að öðru leyti var mælingin nokkurn veginn í takt við okkar spá. Framlag þjónustu og húsnæðis til ársverðbólgu jókst á hlut annarra liða. Við gerum enn ráð fyrir að verðbólga hjaðni næstu mánuði.
25. sept. 2023
Vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu hækkaði um 0,7% milli mánaða í ágúst, samkvæmt gögnum sem HMS birti í síðustu viku. Vísitalan lækkaði þó nokkuð í júní og júlí og hækkunin kom því nokkuð á óvart. Í næstu viku ber hæst birting Hagstofunnar á vísitölu neysluverðs á fimmtudag.
20. sept. 2023
Vísitala íbúðaverðs hækkaði um 0,7% milli mánaða í ágúst. Árshækkun vísitölunnar fór úr 0,8% í 2,0%. Undirritaðir kaupsamningar á höfuðborgarsvæðinu voru 9,6% færri í júlí en í sama mánuði í fyrra. Vísitalan er hærri en við gerðum ráð fyrir við gerð verðbólguspár fyrir septembermánuð og því færum við hana upp og spáum 7,8% ársverðbólgu í stað 7,7%.
18. sept. 2023
Um 282 þúsund erlendir ferðamenn fóru um Keflavíkurflugvöll í ágúst. Ef sumarmánuðirnir eru teknir saman hafa aðeins einu sinni komið fleiri ferðamenn að sumri, árið 2018. Samkvæmt nýjustu þjóðhagsreikningum Hagstofunnar jókst þjónustuútflutningur á fyrstu tveimur fjórðungum ársins um 21%, og má rekja allan þann vöxt til ferðaþjónustunnar.
18. sept. 2023
Í síðustu viku komu tölur um brottfarir frá Leifsstöð, skráð atvinnuleysi og veltu greiðslukorta. Í þessari viku ber hæst vísitala íbúðaverðs, sem kemur á þriðjudag, og yfirlýsing fjármálastöðugleikanefndar Seðlabanka Íslands, sem gefin verður út á miðvikudaginn.
15. sept. 2023
Nýjar kortaveltutölur bera með sér frekari vísbendingar um að verulega sé að hægja á innlendri eftirspurn. Heildarkortavelta íslenskra heimila dróst saman um 3,4% milli ára í ágúst. Kortavelta Íslendinga innanlands var 4,3% minni en í ágúst í fyrra á föstu verðlagi og hefur nú dregist saman sex mánuði í röð. Erlendis jókst kortavelta Íslendinga um 0,7% á milli ára og kortaveltujöfnuður er jákvæður um 19,2 milljarða.
14. sept. 2023
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,07% milli mánaða í september og að ársverðbólga standi í stað og verði áfram 7,7%. Útsölulok hafa aftur mest áhrif til hækkunar milli mánaða í september samkvæmt spánni. Það sem helst dregur spána niður er árstíðabundin lækkun á flugfargjöldum til útlanda. Við gerum ráð fyrir að verðbólga lækki áfram næstu mánuði og verði 6,6% í desember.
11. sept. 2023
Í síðustu viku birti Seðlabankinn fundargerð peningastefnunefndar. Samkvæmt henni greiddi einn nefndarmaður atkvæði gegn tillögu seðlabankastjóra um að hækka vexti um 0,50 prósentustig á síðasta fundi nefndarinnar og hefði heldur kosið að hækka þá um 0,25 prósentustig. Í þessari viku berast gögn yfir fjölda brottfara um Leifsstöð, skráð atvinnuleysi og kortaveltu.
4. sept. 2023
Meðfylgjandi er mánaðarlegt yfirlit um sértryggð skuldabréf.