Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Viku­byrj­un 21. nóv­em­ber 2022

Undanfarin ár, eða allt fram að heimsfaraldrinum, hefur verið viðvarandi halli á vöruskiptum við útlönd en að sama skapi myndarlegur afgangur á þjónustujöfnuði. Skýrist þetta meðal annars af því hversu stóran sess ferðaþjónustan skipar í íslenska hagkerfinu. Nýjustu gögn um bæði vöru- og þjónustujöfnuð eiga við um ágústmánuð 2022 og sé horft 12 mánuði aftur í tímann sést að á því tímabili ríkti nokkurn veginn jafnvægi milli vöru- og þjónustujafnaðar.
Ferðamenn við Strokk
21. nóvember 2022 - Greiningardeild

Vikan framundan

Á þriðjudag birtir Hagstofan launavísitöluna fyrir október.

Á miðvikudag verður vaxtaákvörðun birt hjá Seðlabanka Íslands. Færa má rök fyrir bæði óbreyttu vaxtastigi og 0,25-0,50 prósentustiga hækkun, en við teljum líklegast að nefndin ákveði að halda vöxtum óbreyttum. Samhliða vaxtaákvörðuninni birtir bankinn Peningamál með nýrri verðbólgu- og þjóðhagsspá.

Á fimmtudag birtir Síldarvinnslan uppgjör fyrir 3. ársfjórðung. Hagstofan birtir niðurstöður úr vinnumarkaðsrannsókn sinni fyrir 3. ársfjórðung.

Á föstudaginn birtir Hagstofan síðan vöru- og þjónustujöfnuð fyrir 3. ársfjórðung.

Mynd vikunnar

Undanfarin ár hefur verið viðvarandi halli á vöruskiptum við útlönd en að sama skapi myndarlegur afgangur á þjónustujöfnuði. Skýrist þetta meðal annars af því hversu stóran sess ferðaþjónustan skipar í íslenska hagkerfinu. Stór hluti aðfanga ferðaþjónustu kemur til frádráttar í vöruskiptajöfnuði (innflutningur á bílaleigubílum, bensín, hótel o.s.frv.), en tekjur ferðaþjónustunnar koma til viðbótar í þjónustujöfnuði. Á meðan uppsveiflan var sem mest í ferðaþjónustunni, fyrir heimsfaraldurinn, var afgangurinn af þjónustujöfnuði nægur til þess að vinna upp hallann af vöruskiptajöfnuði og skila að meðaltali um 10 milljörðum króna á mánuði í afgang af vöru- og þjónustujöfnuði. Nýjustu gögn um bæði vöru- og þjónustujöfnuð eiga við ágústmánuð 2022 og sé horft 12 mánuði aftur í tímann sést að á því tímabili ríkti nokkurn veginn jafnvægi milli vöru- og þjónustujafnaðar. Gögn eru komin frá Hagstofunni um vöruskiptajöfnuð í september og október en ekki þjónustujöfnuð. Í september og október var 43,8 og 57,7 milljarða króna halli á vöruskiptajöfnuði. Á háannatíma ferðaþjónstunna í júlí og ágúst var 41,3 og 43,3 milljarða króna afgangur af þjónustujöfnuði og er ólíklegt að afgangurinn af þjónustujöfnuði í september eða október nái að vinna upp á móti hallanum af vöruskiptajöfnuðinum á tímabilinu.

Það helsta frá vikunni sem leið

Vísitala íbúðaverðs hækkaði um 0,6% milli mánaða í október. Þetta er annar mánuðurinn í röð þar sem mælingin kom okkur á óvart. Almennt hefur hægt á íbúðasölu og við gerðum ráð fyrir mun hófstilltari hækkun. Verð á sérbýli lækkaði um 0,7% eftir mikla hækkun mánuðinn áður. Mikið flökt er á mælingum á sérbýli milli mánaða þar sem færri samningar eru undir og því varasamt að lesa mikið í þá þróun. Það kemur meira á óvart að fjölbýli hækkaði um 0,9% milli mánaða en á síðustu mánuðum hefur smám saman dregið úr hækkunum á fjölbýli þar til lækkun mældist milli mánaða í september.

Í síðustu viku fóru fram verðmælingar fyrir nóvembermælingu vísitölu neysluverðs og við birtum verðbólguspá. Við eigum von á að verðbólgan mælist 9,3% í nóvember og í 9,5% í desember. Þetta er nokkuð meiri verðbólga en við áttum von á fyrir mánuði síðan en þá spáðum við 8,6% í nóvember og 8,4% í desember. Skýrist munurinn af því að krónan hefur veikst nokkuð og að bæði vísitala íbúðaverðs og vísitala neysluverðs í október sem komu í millitíðinni voru hærri en við áttum von á.

Seðlabankinn birti niðurstöður úr könnun á væntingum markaðsaðila sem fór fram 7. til 9. nóvember. Samkvæmt miðgildi könnunarinnar gera markaðsaðilar ráð fyrir að verðbólgan hafi náð hámarki á 3. ársfjórðungi í ár og verði komin niður í 5,0% á 4. ársfjórðungi 2023. Miðgildi væntinga til meðalverðbólgu næstu 5 árin lækkuðu úr 3,8% í 3,6%. Miðað við miðgildi svara gera markaðsaðilar ráð fyrir að meginvextir hafi náð hámarki í 5,75% og haldist óbreyttir út annan ársfjórðung á næsta ári.

Seðlabankinn birti gögn um greiðslukortaveltu í október. Alls nam greiðslukortavelta heimila 97 mö. kr. í október og jókst um 2% milli ára að raunvirði sem er talsvert hægari vöxtur en síðustu mánuði þar á undan. Líkt og á síðustu mánuðum er vöxturinn í neyslu Íslendinga alfarið tilkominn frá útlöndum, en kortavelta íslenskra heimila erlendis nam alls 21,5 mö. kr. og jókst um 39% milli ára að raunvirði. Íslendingar slógu met í ferðalögum í október þegar tæplega 72 þúsund brottfarir Íslendinga mældust í gegnum Leifsstöð og hafa þær ekki verið fleiri í einum mánuði síðan í júní 2018. Kortaveltujöfnuðurinn mældist neikvæður um 4,3 ma. kr. í október, þ.e.a.s. Íslendingar straujuðu kortin meira erlendis en ferðamenn gerðu hér á landi.

Af áhugaverðum hagtölum í síðustu viku birti Hagstofan manntal fyrir 2021, skammtímahagvísa í ferðaþjónustu og þjónustujöfnuð fyrir ágúst.

Í síðustu viku héldu Lánamál ríkisins aukaútboð ríkisvíxla og útboð ríkisbréfa, Íslandsbanki hélt útboð á grænum skuldabréfum, Lánasjóður sveitarfélaga hélt skuldabréfaútboð og Landsbankinn hélt útboð á sértryggðum skuldabréfum.

Reitir, Brim og Iceland Seafood birtu árshlutauppgjör.

Hagtölur og markaðsupplýsingar

Vikubyrjun 21. nóvember 2022 (PDF)

Þú gætir einnig haft áhuga á
1. júlí 2025
Mánaðamót 1. júlí 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Flugvél á flugvelli
30. júní 2025
Vikubyrjun 30. júní 2025
Verðbólga jókst úr 3,8% og mældist 4,2% í júní. Aukin verðbólga skýrist aðallega af auknum þrýstingi á innfluttum vörum en einnig af hækkandi flugfargjöldum og verðhækkun á þjónustu. Þá jókst velta samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum um 1,5% að raunvirði í mars og apríl.
Paprika
27. júní 2025
Verðbólga umfram væntingar
Verðbólga mældist 4,2% í júní og jókst úr 3,8% frá því í maí. Verðlag hækkaði umfram spár, en við höfðum spáð 3,9% verðbólgu. Aukin verðbólga skýrist aðallega af auknum verðþrýstingi á innfluttum vörum, einkum fötum, skóm og tómstundarvörum, en einnig af hækkandi flugfargjöldum og verðhækkun á þjónustu.
Orlofshús á Íslandi
27. júní 2025
Viðskipti með sumarhús færast aftur í aukana
Sumarhúsum á Íslandi hefur fjölgað um 45% á síðustu 20 árum. Viðskipti með sumarhús færðust verulega í aukana á tímum faraldursins. Fyrst eftir faraldurinn hægðist um en nú virðist aftur hafa glaðnað yfir markaðnum.
Herðubreið
25. júní 2025
Áfram merki um viðnámsþrótt í hagkerfinu
Velta samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum jókst um 1,5% að raunvirði í mars og apríl og um 5,2% í janúar og febrúar, samkvæmt nýbirtum gögnum Hagstofunnar. Veltugögnin bera þess merki að hagkerfið standi vaxtastigið vel af sér sem er í takt við aukinn hagvöxt í byrjun árs. Það sem af er ári hefur velta aukist mest í sölu og viðhaldi á bílum en einnig má greina aukin umsvif í helstu útflutningsgreinunum: álframleiðslu, sjávarútvegi og ferðaþjónustu.
Ferðafólk
23. júní 2025
Færri ferðamenn en meiri ferðaþjónusta?
Færri ferðamenn hafa heimsótt Ísland það sem af er ári en á sama tíma í fyrra. Þrátt fyrir það hefur erlend kortavelta aukist á milli ára og það sama má segja um útflutningstekjur af ferðaþjónustu. Við teljum ýmislegt benda til þess að erlendir ferðamenn hafi verið fleiri síðustu mánuði en talning Ferðamálastofu segir til um.
Íbúðahús
23. júní 2025
Vikubyrjun 23. júní 2025
Vísitala íbúðaverðs lækkaði um 0,45% á milli mánaða í maí. Vísitalan lækkaði þar með í fyrsta sinn á þessu ári og ársbreytingin hefur ekki verið jafn lítil frá því í byrjun síðasta árs. Áfram er kraftur í kortaveltu Íslendinga, ekki síst erlendis.
Kortagreiðsla
19. júní 2025
Kortavelta Íslendinga erlendis eykst og veldur auknum greiðslukortahalla
Kortavelta jókst um 6,8% á milli ára í maí að raunvirði þar af jókst hún um 21% erlendis. Það sem af er ári hefur kortavelta aukist um 5,5% frá sama tímabili í fyrra, að teknu tilliti til verðlags og gengis. Íslendingar hafa aldrei farið í fleiri utanlandsferðir í maímánuði en nú í ár. Greiðslukortajöfnuður var neikvæður um 4,2 ma.kr. sem er töluvert meiri halli en í maí í fyrra.
Hús í Reykjavík
16. júní 2025
Vikubyrjun 16. júní 2025
Í síðustu viku fór fram uppgjör við eigendur HFF-bréfa. Erlendum ferðamönnum fjölgaði aðeins á milli ára í maí og atvinnuleysi jókst á milli ára. Í vikunni fram undan birtir HMS vísitölu íbúðaverðs, vísitölu leiguverðs og mánaðarskýrslu.
12. júní 2025
Spáum 3,9% verðbólgu í júní
Við spáum því að verðbólga aukist lítillega í júní og mælist 3,9%. Verðbólga helst líklega nær óbreytt í sumar en eykst svo aðeins með haustinu, þegar einskiptisliðir vegna skólagjalda og skólamáltíða detta út úr tólf mánaða taktinum. Við gerum áfram ráð fyrir 4,0% verðbólgu í árslok.