2. maí 2022 - Hagfræðideild
Vikan framundan
- Á miðvikudag er vaxtaákvörðun hjá Seðlabanka Íslands (SÍ). Við eigum von á 1 prósentustigs hækkun. Samhliða vaxtákvörðuninni birtir SÍ maíhefti Peningamála með nýrri þjóðhags- og verðbólguspá. Arion banki, Festi og Reginn birta árshlutauppgjör.
- Á fimmtudag birta Eik, Íslandsbanki, Landsbankinn, Origo, Sjóvá og VÍS árshlutauppgjör.
- Á föstudag birtir SÍ útreikning á raungengi í apríl og Icelandair birtir flutningstölur fyrir apríl.
Mynd vikunnar
Til að átta sig á aðhaldi peningastefnu er betra að skoða raunstýrivexti en nafnstýrivexti. Það eru til nokkrar aðferðir til þess að áætla raunstýrivexti og er í raun engin ein aðferð rétt. Meðal þeirra aðferða sem hægt er að nota er að bera stýrivexti saman við liðna verðbólgu, niðurstöður úr könnunum á væntingum heimila, fyrirtækja og markaðsaðila, eða verðbólguálag á skuldabréfamarkaði. Þessar fimm aðferðir gefa allar til kynna að raunstýrivextir eru núna neikvæðir og af stærðargráðunni 5 prósentustigum lægri en áður en heimsfaraldurinn skall á.
Efnahagsmál
- Vísitala neysluverðs (VNV) hækkaði um 1,25% milli mánaða í apríl og mælist verðbólgan nú 7,2% samanborið við 6,7% í mars. Verðbólgan hefur ekki mælst hærri síðan í maí 2010, þegar hún var 7,5%. Hækkunin milli mánaða var meiri en við áttum von á og munar þar langmest um að flugfargjöld til útlanda og húsnæðisverð hækkuðu langt umfram væntingar okkar.
- SÍ birti í síðustu viku niðurstöðu úr könnun á væntingum markaðsaðila. Í stað þess að gera ráð fyrir að verðbólgan toppi í 5,0% á fyrsta ársfjórðungi eins og í könnuninni í janúar gera markaðsaðilar nú ráð fyrir 7,0% verðbólgu bæði á öðrum og þriðja ársfjórðungi. Út frá miðgildi svara gera markaðsaðilar ráð fyrir að meginvextir SÍ hækka um 1 prósentustig á öðrum ársfjórðungi, en tveir vaxtaákvörðunarfundir eru fyrirhugaðir á fjórðungum (maí og júní).
- Launavísitalan hækkaði um 0,2% milli febrúar og mars. Árshækkun vísitölunnar er um 7,1%. Síðustu tvær áfangahækkanir kjarasamninga komu til framkvæmda 1. janúar 2021 og 2022 og hækkaði launavísitalan um 3,7% milli mánaða í bæði skiptin. Óvenju mikið bil myndaðist á milli launaþróunar á opinbera og almenna markaðnum í upphafi síðasta árs og virðist það ekki fara minnkandi.
- SÍ birti í síðustu viku talnaefni um bankakerfið, lánasjóði ríkisins, verðbréfa-, fjárfestingar- og fagfjárfestasjóði, verðbréfafjárfestingu og stöðu markaðsverðbréfa.
- Hagstofan birti veltu samkvæmt virðisaukaskattskýrslum janúar og febrúar, gjaldþrot fyrirtækja á fyrsta ársfjórðungi, vísitölu byggingarkostnaðar í apríl, regluleg mánaðarlaun 2021, vinnumarkaðurinn í mars og gistinætur í mars.
- Aðalfundur Landsvirkjunar staðfesti 15 ma.kr. arðgreiðslu.
Fjármálamarkaðir
- Icelandair (fjárfestakynning), Marel (fjárfestakynning), Skeljungur og Síminn birtu árshlutauppgjör fyrir fyrsta ársfjórðung. Hagar (fjárfestakynning) birtu ársuppgjör fyrir rekstrarárið 2021/22.
- Marel tilkynnti um kaup á Wenger (fjárfestakynning).
- Arion banki tilkynnti að samningur þess við Rapyd um kaup á Valitor hefði verið framlengdur og að bankinn fengi viðbótargreiðslu vegna þess.
- SÍ samþykkti skilaáætlun Arion banka og Íslandsbanka.
- Lánamál ríkisins luku útboði ríkisvíxla og skiptiútboði ríkisbréfa.
Hagtölur og markaðsupplýsingar
Þú gætir einnig haft áhuga á
13. maí 2022
Spáum því að verðbólga aukist milli mánaða og verði 7,6% í maí
Hagstofan birtir maímælingu vísitölu neysluverðs (VNV) mánudaginn 30. maí. Við spáum tæplega 0,8% hækkun vísitölunnar milli apríl og maí.
12. maí 2022
Atvinnuleysi nú lægra en fyrir faraldur
Samkvæmt tölum Vinnumálastofnunar var skráð atvinnuleysi í apríl 4,5% af áætluðum fjölda fólks á vinnumarkaði og minnkaði úr 4,9% frá því í mars. Í janúar og febrúar 2020 var atvinnuleysið 4,8% og 5%.
9. maí 2022
Vikubyrjun 9. maí 2022
Seðlabankinn brást við efnahagssamdrættinum vegna Covid-faraldursins með því að lækka vexti. Tölur um útlán lánakerfisins benda til þess að heimilin hafi nýtt sér þessa vaxtalækkun fremur en fyrirtæki.
4. maí 2022
Almenn lækkun á hlutabréfamörkuðum í apríl
Íslenski hlutabréfamarkaðurinn lækkaði ögn í apríl líkt og hlutabréfamarkaðir flestra viðskiptalanda Íslands. Lækkunin var þó almennt séð meiri í flestum viðskiptalöndunum en hér á landi. Þrátt fyrir lækkun á markaðnum varð þó verðhækkun hjá 13 af 20 félögum á aðallista kauphallarinnar. Lækkun á markaðnum í heild skýrist fyrst og fremst af verðlækkun stórra félaga eins og viðskiptabankanna og Marels.
28. apríl 2022
Verðbólga mældist 7,2% í apríl
Vísitala neysluverðs (VNV) hækkaði um 1,25% milli mánaða í apríl og mælist verðbólgan nú 7,2% samanborið við 6,7% í mars. Verðbólgan hefur ekki mælst hærri síðan í maí 2010 þegar hún var 7,5%. Þá var verðbólguskot vegna hrunsins að renna sitt skeið.
28. apríl 2022
Spáum 1 prósentustigs hækkun stýrivaxta í maí
Við spáum því að peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands hækki stýrivexti um 1 prósentustig í næstu viku og að meginvextir Seðlabanka Íslands fari úr 2,75% upp í 3,75%. Þetta yrði óvenjustórt skref en þróun verðbólgu og verðbólguvæntinga á undanförnum mánuðum kallar á stórt skref. Við útilokum ekki enn stærri skref, en það sem dregur úr líkum á því er að nefndinni er í lófa lagið að hækka vextina frekar strax í júní.
27. apríl 2022
Launavísitala hækkaði í mars – kaupmáttur enn mikill en á leið niður á við
Óvenju mikið bil myndaðist á milli launaþróunar á opinbera og almenna markaðnum í upphafi síðasta árs og virðist það ekki fara minnkandi. Miðað við útgangspunkt í upphafi ársins 2015 hefur hækkun launa því verið mun meiri á opinbera markaðnum en á þeim almenna og opinberi markaðurinn verið leiðandi í launabreytingum.
25. apríl 2022
Sterkur vinnumarkaður hér á landi eins og víða á Vesturlöndum
Atvinnuleysi karla og kvenna minnkaði jafn mikið, um 0,3 prósentustig milli febrúar og mars. Atvinnuleysi karla í mars var 5,0% og 4,7% meðal kvenna. Atvinnuleysi meðal kvenna var meira en karla fram eftir árinu 2021, en í nóvember varð það meira hjá körlum og hefur munurinn aukist lítillega síðan. Munurinn á atvinnuleysi karla og kvenna er mestur á Suðurnesjum, en þar er atvinnuleysið 1,2 prósentustigum hærra meðal karla. Á Norðurlandi vestra er atvinnuleysi karla 1,1 prósentustigum meira en kvenna.
25. apríl 2022
Vikubyrjun 25. apríl 2022
Miklar hækkanir íbúðaverðs þessa dagana hafa væntanlega ekki farið fram hjá neinum. Vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu hefur hækkað um tæplega 17% umfram almennt verðlag (raunverð) síðustu tólf mánuði. Frá því að mælingar á vísitölu íbúðaverðs hófust fyrir tæplega 30 árum hefur raunverðshækkunin aðeins tvisvar farið yfir 20% á ársgrundvelli.
22. apríl 2022
AGS spáir 7,4% verðbólgu í heiminum á árinu
Samkvæmt nýrri verðbólguspá Alþjóðagjaldeyrissjóðsins hafa verðbólguhorfur í heiminum versnað verulega frá októberspá sjóðsins. Sjóðurinn gerir nú ráð fyrir 7,4% verðbólgu í heiminum á þessu ári borið saman við 3,8% spá sjóðsins frá því í október. Sjóðurinn spáir 5,7% verðbólgu í þróuðum ríkjum á árinu og verði sú spá að veruleika verður það mesta verðbólga í tæplega 40 ár.