2. maí 2022 - Hagfræðideild
Vikan framundan
- Á miðvikudag er vaxtaákvörðun hjá Seðlabanka Íslands (SÍ). Við eigum von á 1 prósentustigs hækkun. Samhliða vaxtákvörðuninni birtir SÍ maíhefti Peningamála með nýrri þjóðhags- og verðbólguspá. Arion banki, Festi og Reginn birta árshlutauppgjör.
- Á fimmtudag birta Eik, Íslandsbanki, Landsbankinn, Origo, Sjóvá og VÍS árshlutauppgjör.
- Á föstudag birtir SÍ útreikning á raungengi í apríl og Icelandair birtir flutningstölur fyrir apríl.
Mynd vikunnar
Til að átta sig á aðhaldi peningastefnu er betra að skoða raunstýrivexti en nafnstýrivexti. Það eru til nokkrar aðferðir til þess að áætla raunstýrivexti og er í raun engin ein aðferð rétt. Meðal þeirra aðferða sem hægt er að nota er að bera stýrivexti saman við liðna verðbólgu, niðurstöður úr könnunum á væntingum heimila, fyrirtækja og markaðsaðila, eða verðbólguálag á skuldabréfamarkaði. Þessar fimm aðferðir gefa allar til kynna að raunstýrivextir eru núna neikvæðir og af stærðargráðunni 5 prósentustigum lægri en áður en heimsfaraldurinn skall á.
Efnahagsmál
- Vísitala neysluverðs (VNV) hækkaði um 1,25% milli mánaða í apríl og mælist verðbólgan nú 7,2% samanborið við 6,7% í mars. Verðbólgan hefur ekki mælst hærri síðan í maí 2010, þegar hún var 7,5%. Hækkunin milli mánaða var meiri en við áttum von á og munar þar langmest um að flugfargjöld til útlanda og húsnæðisverð hækkuðu langt umfram væntingar okkar.
- SÍ birti í síðustu viku niðurstöðu úr könnun á væntingum markaðsaðila. Í stað þess að gera ráð fyrir að verðbólgan toppi í 5,0% á fyrsta ársfjórðungi eins og í könnuninni í janúar gera markaðsaðilar nú ráð fyrir 7,0% verðbólgu bæði á öðrum og þriðja ársfjórðungi. Út frá miðgildi svara gera markaðsaðilar ráð fyrir að meginvextir SÍ hækka um 1 prósentustig á öðrum ársfjórðungi, en tveir vaxtaákvörðunarfundir eru fyrirhugaðir á fjórðungum (maí og júní).
- Launavísitalan hækkaði um 0,2% milli febrúar og mars. Árshækkun vísitölunnar er um 7,1%. Síðustu tvær áfangahækkanir kjarasamninga komu til framkvæmda 1. janúar 2021 og 2022 og hækkaði launavísitalan um 3,7% milli mánaða í bæði skiptin. Óvenju mikið bil myndaðist á milli launaþróunar á opinbera og almenna markaðnum í upphafi síðasta árs og virðist það ekki fara minnkandi.
- SÍ birti í síðustu viku talnaefni um bankakerfið, lánasjóði ríkisins, verðbréfa-, fjárfestingar- og fagfjárfestasjóði, verðbréfafjárfestingu og stöðu markaðsverðbréfa.
- Hagstofan birti veltu samkvæmt virðisaukaskattskýrslum janúar og febrúar, gjaldþrot fyrirtækja á fyrsta ársfjórðungi, vísitölu byggingarkostnaðar í apríl, regluleg mánaðarlaun 2021, vinnumarkaðurinn í mars og gistinætur í mars.
- Aðalfundur Landsvirkjunar staðfesti 15 ma.kr. arðgreiðslu.
Fjármálamarkaðir
- Icelandair (fjárfestakynning), Marel (fjárfestakynning), Skeljungur og Síminn birtu árshlutauppgjör fyrir fyrsta ársfjórðung. Hagar (fjárfestakynning) birtu ársuppgjör fyrir rekstrarárið 2021/22.
- Marel tilkynnti um kaup á Wenger (fjárfestakynning).
- Arion banki tilkynnti að samningur þess við Rapyd um kaup á Valitor hefði verið framlengdur og að bankinn fengi viðbótargreiðslu vegna þess.
- SÍ samþykkti skilaáætlun Arion banka og Íslandsbanka.
- Lánamál ríkisins luku útboði ríkisvíxla og skiptiútboði ríkisbréfa.
Hagtölur og markaðsupplýsingar
Þú gætir einnig haft áhuga á
25. sept. 2023
Vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu hækkaði um 0,7% milli mánaða í ágúst, samkvæmt gögnum sem HMS birti í síðustu viku. Vísitalan lækkaði þó nokkuð í júní og júlí og hækkunin kom því nokkuð á óvart. Í næstu viku ber hæst birting Hagstofunnar á vísitölu neysluverðs á fimmtudag.
20. sept. 2023
Vísitala íbúðaverðs hækkaði um 0,7% milli mánaða í ágúst. Árshækkun vísitölunnar fór úr 0,8% í 2,0%. Undirritaðir kaupsamningar á höfuðborgarsvæðinu voru 9,6% færri í júlí en í sama mánuði í fyrra. Vísitalan er hærri en við gerðum ráð fyrir við gerð verðbólguspár fyrir septembermánuð og því færum við hana upp og spáum 7,8% ársverðbólgu í stað 7,7%.
18. sept. 2023
Um 282 þúsund erlendir ferðamenn fóru um Keflavíkurflugvöll í ágúst. Ef sumarmánuðirnir eru teknir saman hafa aðeins einu sinni komið fleiri ferðamenn að sumri, árið 2018. Samkvæmt nýjustu þjóðhagsreikningum Hagstofunnar jókst þjónustuútflutningur á fyrstu tveimur fjórðungum ársins um 21%, og má rekja allan þann vöxt til ferðaþjónustunnar.
18. sept. 2023
Í síðustu viku komu tölur um brottfarir frá Leifsstöð, skráð atvinnuleysi og veltu greiðslukorta. Í þessari viku ber hæst vísitala íbúðaverðs, sem kemur á þriðjudag, og yfirlýsing fjármálastöðugleikanefndar Seðlabanka Íslands, sem gefin verður út á miðvikudaginn.
15. sept. 2023
Nýjar kortaveltutölur bera með sér frekari vísbendingar um að verulega sé að hægja á innlendri eftirspurn. Heildarkortavelta íslenskra heimila dróst saman um 3,4% milli ára í ágúst. Kortavelta Íslendinga innanlands var 4,3% minni en í ágúst í fyrra á föstu verðlagi og hefur nú dregist saman sex mánuði í röð. Erlendis jókst kortavelta Íslendinga um 0,7% á milli ára og kortaveltujöfnuður er jákvæður um 19,2 milljarða.
14. sept. 2023
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,07% milli mánaða í september og að ársverðbólga standi í stað og verði áfram 7,7%. Útsölulok hafa aftur mest áhrif til hækkunar milli mánaða í september samkvæmt spánni. Það sem helst dregur spána niður er árstíðabundin lækkun á flugfargjöldum til útlanda. Við gerum ráð fyrir að verðbólga lækki áfram næstu mánuði og verði 6,6% í desember.
11. sept. 2023
Í síðustu viku birti Seðlabankinn fundargerð peningastefnunefndar. Samkvæmt henni greiddi einn nefndarmaður atkvæði gegn tillögu seðlabankastjóra um að hækka vexti um 0,50 prósentustig á síðasta fundi nefndarinnar og hefði heldur kosið að hækka þá um 0,25 prósentustig. Í þessari viku berast gögn yfir fjölda brottfara um Leifsstöð, skráð atvinnuleysi og kortaveltu.
4. sept. 2023
Meðfylgjandi er mánaðarlegt yfirlit um sértryggð skuldabréf.
4. sept. 2023
Verðbólga jókst úr 7,6% í 7,7% samkvæmt ágústmælingu Hagstofunnar. Hagvöxtur mældist 4,5% á öðrum ársfjórðungi samkvæmt nýjum þjóðhagsreikningum sem Hagstofan birti í vikunni, en hagvöxtur á fyrsta ársfjórðungi mældist 7,1%. Minni vöxtur einkaneyslu skýrir að stórum hluta minni hagvöxt á öðrum ársfjórðungi.
31. ágúst 2023
Hagvöxtur mældist 4,5% á öðrum ársfjórðungi, samkvæmt fyrsta mati Hagstofunnar. Eins og við var að búast benda tölurnar til þess að hægt hafi á hagkerfinu, en hagvöxtur mældist 7,1% á fyrsta ársfjórðungi. Vaxtahækkanir hafa tekið að tempra innlenda eftirspurn á sama tíma og hægt hefur á vexti kaupmáttar á síðustu misserum. Einkaneysla jókst örlítið en vegna hraðrar fólksfjölgunar dróst hún saman á mann.