2. maí 2022 - Greiningardeild
Vikan framundan
- Á miðvikudag er vaxtaákvörðun hjá Seðlabanka Íslands (SÍ). Við eigum von á 1 prósentustigs hækkun. Samhliða vaxtákvörðuninni birtir SÍ maíhefti Peningamála með nýrri þjóðhags- og verðbólguspá. Arion banki, Festi og Reginn birta árshlutauppgjör.
- Á fimmtudag birta Eik, Íslandsbanki, Landsbankinn, Origo, Sjóvá og VÍS árshlutauppgjör.
- Á föstudag birtir SÍ útreikning á raungengi í apríl og Icelandair birtir flutningstölur fyrir apríl.
Mynd vikunnar
Til að átta sig á aðhaldi peningastefnu er betra að skoða raunstýrivexti en nafnstýrivexti. Það eru til nokkrar aðferðir til þess að áætla raunstýrivexti og er í raun engin ein aðferð rétt. Meðal þeirra aðferða sem hægt er að nota er að bera stýrivexti saman við liðna verðbólgu, niðurstöður úr könnunum á væntingum heimila, fyrirtækja og markaðsaðila, eða verðbólguálag á skuldabréfamarkaði. Þessar fimm aðferðir gefa allar til kynna að raunstýrivextir eru núna neikvæðir og af stærðargráðunni 5 prósentustigum lægri en áður en heimsfaraldurinn skall á.
Efnahagsmál
- Vísitala neysluverðs (VNV) hækkaði um 1,25% milli mánaða í apríl og mælist verðbólgan nú 7,2% samanborið við 6,7% í mars. Verðbólgan hefur ekki mælst hærri síðan í maí 2010, þegar hún var 7,5%. Hækkunin milli mánaða var meiri en við áttum von á og munar þar langmest um að flugfargjöld til útlanda og húsnæðisverð hækkuðu langt umfram væntingar okkar.
- SÍ birti í síðustu viku niðurstöðu úr könnun á væntingum markaðsaðila. Í stað þess að gera ráð fyrir að verðbólgan toppi í 5,0% á fyrsta ársfjórðungi eins og í könnuninni í janúar gera markaðsaðilar nú ráð fyrir 7,0% verðbólgu bæði á öðrum og þriðja ársfjórðungi. Út frá miðgildi svara gera markaðsaðilar ráð fyrir að meginvextir SÍ hækka um 1 prósentustig á öðrum ársfjórðungi, en tveir vaxtaákvörðunarfundir eru fyrirhugaðir á fjórðungum (maí og júní).
- Launavísitalan hækkaði um 0,2% milli febrúar og mars. Árshækkun vísitölunnar er um 7,1%. Síðustu tvær áfangahækkanir kjarasamninga komu til framkvæmda 1. janúar 2021 og 2022 og hækkaði launavísitalan um 3,7% milli mánaða í bæði skiptin. Óvenju mikið bil myndaðist á milli launaþróunar á opinbera og almenna markaðnum í upphafi síðasta árs og virðist það ekki fara minnkandi.
- SÍ birti í síðustu viku talnaefni um bankakerfið, lánasjóði ríkisins, verðbréfa-, fjárfestingar- og fagfjárfestasjóði, verðbréfafjárfestingu og stöðu markaðsverðbréfa.
- Hagstofan birti veltu samkvæmt virðisaukaskattskýrslum janúar og febrúar, gjaldþrot fyrirtækja á fyrsta ársfjórðungi, vísitölu byggingarkostnaðar í apríl, regluleg mánaðarlaun 2021, vinnumarkaðurinn í mars og gistinætur í mars.
- Aðalfundur Landsvirkjunar staðfesti 15 ma.kr. arðgreiðslu.
Fjármálamarkaðir
- Icelandair (fjárfestakynning), Marel (fjárfestakynning), Skeljungur og Síminn birtu árshlutauppgjör fyrir fyrsta ársfjórðung. Hagar (fjárfestakynning) birtu ársuppgjör fyrir rekstrarárið 2021/22.
- Marel tilkynnti um kaup á Wenger (fjárfestakynning).
- Arion banki tilkynnti að samningur þess við Rapyd um kaup á Valitor hefði verið framlengdur og að bankinn fengi viðbótargreiðslu vegna þess.
- SÍ samþykkti skilaáætlun Arion banka og Íslandsbanka.
- Lánamál ríkisins luku útboði ríkisvíxla og skiptiútboði ríkisbréfa.
Hagtölur og markaðsupplýsingar
Þú gætir einnig haft áhuga á
1. júlí 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
30. júní 2025
Verðbólga jókst úr 3,8% og mældist 4,2% í júní. Aukin verðbólga skýrist aðallega af auknum þrýstingi á innfluttum vörum en einnig af hækkandi flugfargjöldum og verðhækkun á þjónustu. Þá jókst velta samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum um 1,5% að raunvirði í mars og apríl.
27. júní 2025
Verðbólga mældist 4,2% í júní og jókst úr 3,8% frá því í maí. Verðlag hækkaði umfram spár, en við höfðum spáð 3,9% verðbólgu. Aukin verðbólga skýrist aðallega af auknum verðþrýstingi á innfluttum vörum, einkum fötum, skóm og tómstundarvörum, en einnig af hækkandi flugfargjöldum og verðhækkun á þjónustu.
27. júní 2025
Sumarhúsum á Íslandi hefur fjölgað um 45% á síðustu 20 árum. Viðskipti með sumarhús færðust verulega í aukana á tímum faraldursins. Fyrst eftir faraldurinn hægðist um en nú virðist aftur hafa glaðnað yfir markaðnum.
25. júní 2025
Velta samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum jókst um 1,5% að raunvirði í mars og apríl og um 5,2% í janúar og febrúar, samkvæmt nýbirtum gögnum Hagstofunnar. Veltugögnin bera þess merki að hagkerfið standi vaxtastigið vel af sér sem er í takt við aukinn hagvöxt í byrjun árs. Það sem af er ári hefur velta aukist mest í sölu og viðhaldi á bílum en einnig má greina aukin umsvif í helstu útflutningsgreinunum: álframleiðslu, sjávarútvegi og ferðaþjónustu.
23. júní 2025
Færri ferðamenn hafa heimsótt Ísland það sem af er ári en á sama tíma í fyrra. Þrátt fyrir það hefur erlend kortavelta aukist á milli ára og það sama má segja um útflutningstekjur af ferðaþjónustu. Við teljum ýmislegt benda til þess að erlendir ferðamenn hafi verið fleiri síðustu mánuði en talning Ferðamálastofu segir til um.
23. júní 2025
Vísitala íbúðaverðs lækkaði um 0,45% á milli mánaða í maí. Vísitalan lækkaði þar með í fyrsta sinn á þessu ári og ársbreytingin hefur ekki verið jafn lítil frá því í byrjun síðasta árs. Áfram er kraftur í kortaveltu Íslendinga, ekki síst erlendis.
19. júní 2025
Kortavelta jókst um 6,8% á milli ára í maí að raunvirði þar af jókst hún um 21% erlendis. Það sem af er ári hefur kortavelta aukist um 5,5% frá sama tímabili í fyrra, að teknu tilliti til verðlags og gengis. Íslendingar hafa aldrei farið í fleiri utanlandsferðir í maímánuði en nú í ár. Greiðslukortajöfnuður var neikvæður um 4,2 ma.kr. sem er töluvert meiri halli en í maí í fyrra.
16. júní 2025
Í síðustu viku fór fram uppgjör við eigendur HFF-bréfa. Erlendum ferðamönnum fjölgaði aðeins á milli ára í maí og atvinnuleysi jókst á milli ára. Í vikunni fram undan birtir HMS vísitölu íbúðaverðs, vísitölu leiguverðs og mánaðarskýrslu.
12. júní 2025
Við spáum því að verðbólga aukist lítillega í júní og mælist 3,9%. Verðbólga helst líklega nær óbreytt í sumar en eykst svo aðeins með haustinu, þegar einskiptisliðir vegna skólagjalda og skólamáltíða detta út úr tólf mánaða taktinum. Við gerum áfram ráð fyrir 4,0% verðbólgu í árslok.