Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Verð­bólga stend­ur í stað á milli mán­aða

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,39% á milli mánaða í desember, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofu Íslands. Ársverðbólga stendur því í stað í 4,8%. Við eigum enn von á að verðbólga hjaðni næstu mánuði og verði komin niður í 3,9% í mars.
Flugvöllur, Leifsstöð
19. desember 2024

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,39% á milli mánaða í desember og verðbólga mælist áfram 4,8%. Við spáðum örlítið minni hækkun, eða 0,35% á milli mánaða og að verðbólga myndi lækka í 4,7%. Flugfargjöld til útlanda hækkuðu meira en við höfðum spáð og húsgögn og heimilisbúnaður hækkuðu í stað þess að lækka eins og við spáðum. Á móti kemur að húsnæði án reiknaðrar húsaleigu hækkaði nokkuð minna en við spáðum sem skýrist bæði af því að greidd húsaleiga hækkaði minna en við spáðum, en einnig spáðum við hækkun á rafmagnsverði en raunin varð sú að rafmagn lækkaði í verði á milli mánaða.

Framlag húsnæðis lækkar enn

Líkt og síðustu mánuði lækkar framlag reiknaðrar húsaleigu, sem endurspeglar kostnað við að búa í eigin húsnæði, til ársverðbólgu. Það skýrist af því að síðustu mánuði hefur liðurinn hækkað minna en í sama mánuði fyrra árs. Þrátt fyrir það er húsnæði engu að síður enn sá þáttur sem vegur þyngst til ársverðbólgu, þó framlag þess fari minnkandi.

Frá því í september hefur verðbólga hjaðnað um 0,6 prósentustig og þar af má skýra 0,5 prósentustig með minna framlagi reiknaðrar húsaleigu. Verðbólga án húsnæðis hefur á hinn bóginn lítið breyst frá því í september og mælist nú aftur 2,8% eins og þá. Við gerum ráð fyrir að á næstu mánuðum þróist reiknuð húsaleiga með svipuðum hætti og síðustu mánuði.

Helstu liðir vísitölunnar

  • Verð á mat og drykkjarvöru hækkaði um 0,3% á milli mánaða (0,04% áhrif), aðeins umfram okkar spá um 0,2%.
  • Húsnæði án reiknaðrar leigu hækkaði um 0,2% milli mánaða (0,02% áhrif) en við spáðum 0,7% hækkun. Minni hækkun en við spáðum skýrist af minni hækkun á greiddri leigu og lækkun á rafmagnsverði í desember.
  • Reiknuð húsaleiga hækkaði um 0,5% á milli mánaða (+0,09% áhrif), en við spáðum 0,6% hækkun.
  • Föt og skór hækkuðu um 0,5% milli mánaða (+0,02% áhrif). Við höfðum spáð 1,0% hækkun.
  • Flugfargjöld til útlanda höfðu mest áhrif á vísitöluna til hækkunar, en liðurinn hækkaði um 8,0% á milli mánaða (+0,14% áhrif). Þetta var nokkuð meiri hækkun en við gerðum ráð fyrir, en við spáðum 3,5% hækkun milli mánaða.
  • Verð á nýjum bílum lækkaði um 0,3% (-0,02% áhrif) á milli mánaða. Eftirspurn eftir bílum hefur dregist saman sem sést meðal annars á því að innflutningur á fólksbílum það sem af er ári er aðeins um helmingurinn af því sem hann var á sama tíma í fyrra. Þá hefur velta samkvæmt VSK-skýrslum hjá fyrirtækjum í sölu, viðgerðum og viðhaldi á bílum dregist saman um 23% að raunvirði á fyrstu tíu mánuðum ársins.

Eigum enn von á að verðbólga hjaðni

Við gerum nú ráð fyrir að vísitala neysluverðs lækki um 0,24% í janúar, hækki síðan um 0,81% í febrúar og 0,55% í mars. Gangi spáin eftir verður ársverðbólga 4,7% í janúar, 4,1% í febrúar og 3,9% í mars.  Spáin er nokkurn veginn óbreytt frá síðustu spá sem við birtum í síðustu verðkönnunarviku, og í nýjustu verðbólgumælingunni er fátt sem breytir verðbólguhorfum næstu mánuði. Gangi þessi spá eftir þykir okkur líklegt að peningastefnunefnd Seðlabankans telji sig geta haldið vaxtalækkunarferlinu áfram þótt líklega verði vextir ekki lækkaðir nema um 0,25 prósentustig í febrúar.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Greiningardeildar Landsbankans hf. (greiningardeild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Greiningardeildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Greiningardeild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
1. des. 2025
Mánaðamót 1. desember 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
1. des. 2025
Vikubyrjun 1. desember 2025
Óhætt er að segja að verðbólgumælingin í síðustu viku hafi komið á óvart. Verðbólga mældist 3,7% í nóvember og hefur ekki mælst minni í fimm ár. Hagstofan áætlar að landsframleiðsla hafi aukist um 1,2% á þriðja ársfjórðungi. Gistinóttum fjölgaði alls um 1,8% á milli ára í október.
Flutningaskip
28. nóv. 2025
1,2% hagvöxtur á þriðja fjórðungi
Landsframleiðsla jókst um 1,2% á þriðja ársfjórðungi og um 1,5% á fyrstu níu mánuðum ársins. Hagvöxtur á þriðja ársfjórðungi var drifinn áfram af innlendri eftirspurn og þjóðarútgjöld jukust um heil 4,7%. Áfram er kraftur í einkaneyslu og fjárfestingu, en auknar birgðir hafa einnig sitt að segja. Innflutningur vegur þungt á móti og framlag utanríkisviðskipta er neikvætt, líkt og á síðustu fjórðungum.
Epli
27. nóv. 2025
Verðbólga ekki minni í fimm ár
Verðbólga hjaðnaði úr 4,3% í 3,7% í nóvember og hefur ekki verið minni frá því í desember 2020. Áhrif af afsláttardögum í nóvember komu mun skýrar fram í mælingu Hagstofunnar nú en síðustu ár og flugfargjöld til útlanda lækkuðu mun meira en við bjuggumst við.
Byggingakrani
24. nóv. 2025
Vikubyrjun 24. nóvember 2025
Seðlabankinn lækkaði vexti í síðustu viku með það fyrir augum að stemma stigu við því aukna peningalega aðhaldi sem hefur hlotist af breyttu lánaframboði í kjölfar vaxtadómsins. Auk þess spáir Seðlabankinn nú auknum slaka í hagkerfinu, minni hagvexti og minni verðbólgu en í síðustu spá. Hagstofan birtir verðbólgumælingu nóvembermánaðar á fimmtudaginn og þjóðhagsreikninga fyrir þriðja ársfjórðung á föstudaginn.
Ferðamenn
21. nóv. 2025
Ferðamenn mun fleiri á þessu ári en því síðasta – en fækkaði í október
Brottfarir erlendra ferðamanna frá Keflavíkurflugvelli voru 6,2% færri í október en í sama mánuði í fyrra og erlend kortavelta dróst þó nokkuð saman. Líklega hefur fall Play sett mark sitt á mánuðinn. Ef horft er yfir árið í heild hefur gangurinn í ferðaþjónustu verið mun meiri á þessu ári en því síðasta.
Seðlabanki
17. nóv. 2025
Vikubyrjun 17. nóvember 2025
Skráð atvinnuleysi var 3,9% í október, 0,5 prósentustigum meira en í sama mánuði í fyrra. Brottförum erlendra ferðamanna um Keflavíkurflugvöll fækkaði um 6,2% í október en utanlandsferðum Íslendinga fjölgaði um 3%. Peningastefnunefnd kemur saman á miðvikudaginn og við búumst við að stýrivöxtum verði haldið óbreyttum.
Seðlabanki Íslands
14. nóv. 2025
Spáum óbreyttum vöxtum þrátt fyrir sviptingar í efnahagslífinu
Við spáum því að peningastefnunefnd haldi stýrivöxtum óbreyttum í næstu viku. Verðbólga jókst umfram væntingar í október og verðbólgumælingin bar þess merki að undirliggjandi verðþrýstingur hefði aukist. Í ljósi breytts lánaframboðs og óviðbúinna áfalla í útflutningsgeirunum má líkast til búast við mildari tón frá peningastefnunefnd.
13. nóv. 2025
Spáum 4,3% verðbólgu í nóvember
Við spáum því að verðbólga standi óbreytt á milli mánaða og mælist 4,3% í nóvember. Flugfargjöld til útlanda verða til lækkunar á vísitölunni, en reiknuð húsaleiga og matarkarfan verða til hækkunar. Við búumst við aukinni verðbólgu á næstu mánuðum.
Hverasvæði
10. nóv. 2025
Raungengi enn í hæstu hæðum
Raungengi krónunnar er mjög hátt í sögulegu samhengi en hefur gefið lítillega eftir á allra síðustu dögum. Horfur í álútflutningi eru dræmar eftir bilun hjá Norðuráli og aflaheimildir gefa fyrirheit um samdrátt í útflutningi sjávarafurða. Ferðaþjónusta hefur vaxið umfram væntingar það sem af er ári og telja má horfur á vexti í nýjustu útflutningsstoðum Íslands. Velta samkvæmt VSK-skýrslum hefur þróast með svipuðum hætti í útflutningsgeiranum og í innlenda hagkerfinu, en ávöxtun hlutabréfa félaga í kauphöllinni með tekjur í erlendri mynt er mun lakari en fyrirtækja með tekjur í íslenskum krónum.