Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Spá­um hóf­leg­um vexti ferða­þjón­ust­unn­ar næstu ár

Ferðamönnum fjölgar smám saman á næstu árum, samkvæmt nýútgefinni hagspá Hagfræðideildar. Þættir eins og gengi krónunnar og efnahagsástand erlendis virðast ekki hafa teljandi áhrif á komu ferðamanna hingað. Við teljum flöskuháls ferðaþjónustunnar helst felast í getu flugfélaga og hótela til að taka á móti fleiri ferðamönnum. 
Ferðamenn
27. október 2023

Segja má að ferðaþjónustan hafi lagst í dvala á meðan COVID-faraldurinn reið yfir. Ferðamönnum fjölgaði svo hratt á ný þegar ferðatakmörkunum var aflétt og upp úr miðju síðasta ári hafði ferðaþjónustan náð sér nokkurn veginn aftur á strik. Um 1,7 milljón ferðamanna fór um Keflavíkurflugvöll í fyrra og í nýrri hagspá Hagfræðideildar spáum við 2,2 milljónum ferðamanna í ár.

Spáin gerir svo ráð fyrir að ferðamönnum fjölgi rólega á næstu árum og þeir verði 2,5 milljónir árið 2026.  Útlit er fyrir að innviðir ferðaþjónustu, svo sem fjöldi gistirýma og afkastageta Leifsstöðvar setji greininni skorður. Það má heldur ekki útiloka að sveiflur í efnahagsástandi ytra og óvissuþættir í tengslum við stríðsátök í Evrópu og fyrir botni Miðjarðarhafsins hafi áhrif á komu ferðamanna hingað, þótt slíkir þættir virðist ekki hafa verið ráðandi á síðustu árum.

Kortavelta á föstu gengi aldrei meiri en nú

Eftir því sem liðið hefur á árið hefur kortavelta erlendra ferðamanna aukist nokkuð, sé hún skoðuð á föstu gengi. Í september fór uppsöfnuð kortavelta fram úr því sem var á metárinu 2017 og hefur því aldrei verið meiri en nú. Í takt við þá þróun dvelja ferðmenn einnig lengur en þeir gerðu á metferðamannaárunum 2017 og 2018. Meðaldvölin er þó aðeins styttri en í fyrra, enda styttist hún almenn eftir því sem ferðamönnum fjölgar.

Nýting á hótelherbergjum og sætanýting hjá flugfélögum með besta móti

Nýting á hótelherbergjum hefur verið nokkuð góð það sem af er ári. Í ágúst var nýting hótelherbergja 87,4% og hótelherbergi voru um 11.700 talsins. Í ágúst árið 2018 var nýtingarhlutfallið 84,5%, og hótelherbergin aðeins færri en nú, tæplega 10.500. Hótelherbergjum hefur því ekki fjölgað mikið frá því fyrir faraldur, en nýtingarhlutfallið yfir sumarið helst nokkuð stöðugt.

Sætanýting íslensku flugfélaganna hefur verið góð það sem af er ári. Bæði flugfélögin hafa aukið sætaframboð, og hlutfall tengifarþega hjá báðum flugfélögum er lægra en þegar Wow Air var enn starfandi. Það þýðir að fleiri ferðamenn eru í hverri vél.

Flugfélög og hótel virðast vinna nálægt fullum afköstum yfir sumarmánuðina. Hingað til hefur ekki orðið vart við að ytri áhrif eins og styrking krónunnar, eða efnahagsþrengingar erlendis hafi teljandi áhrif á komu ferðamanna hingað. Þróunin næstu ár veltur því að miklu leyti á getu flugfélaga og hótela til að taka á móti þeim ferðamönnum sem hingað vilja koma. Eftirspurn eftir ferðalögum hingað virðist enn sem komið er vera töluverð. Þess vegna hefur Hagfræðideild Landsbankans spáð hóflegri fjölgun ferðamanna næstu árin.  

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Bakarí
11. sept. 2025
Spáum 4,1% verðbólgu í september
Við spáum því að verðbólga aukist í september og mælist 4,1%. Aukin verðbólga skýrist aðallega af því að í september í fyrra voru máltíðir í grunnskólum gerðar ókeypis og lækkunaráhrifin af því detta nú út úr ársverðbólgunni. Verðhækkun á mjólkurafurðum leiðir til meiri hækkunar á matvöruverði en síðustu mánuði. Ró yfir húsnæðismarkaðnum heldur aftur af hækkunum á reiknaðri húsaleigu en útsölulok hafa áhrif til hækkunar í mánuðinum, gangi spáin eftir.
8. sept. 2025
Vikubyrjun 8. september 2025
Í þessari viku ber hæst  útgáfu á tölum um fjölda ferðamanna í ágúst og skráð atvinnuleysi. Í síðustu viku birti Seðlabankinn fundargerð peningastefnunefndar þar sem fram kom að allir nefndarmenn hefðu verið sammála um að halda vöxtum óbreyttum í ágúst. Þá birti Seðlabankinn einnig tölur um greiðslujöfnuð við útlönd sem gáfu til kynna mun meiri halla á viðskiptum við útlönd á öðrum fjórðungi þessa árs en þess síðasta.
1. sept. 2025
Mánaðamót 1. september 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
1. sept. 2025
Vikubyrjun 1. september 2025
Verðbólga hjaðnaði óvænt úr 4,0% í 3,8% í ágúst. Hagstofan áætlar að hagkerfið hafi dregist saman um 1,9% á öðrum ársfjórðungi. Gistinóttum fjölgaði alls um 16,5% á milli ára í júlí. Í vikunni birtir Seðlabankinn viðskiptajöfnuð við útlönd og fundargerð peningastefnunefndar.
Flugvél
28. ágúst 2025
Verðbólga hjaðnar þvert á væntingar
Vísitala neysluverðs lækkaði um 0,15% á milli mánaða í ágúst og verðbólga hjaðnaði úr 4,0% í 3,8%. Hjöðnun á milli mánaða kemur ánægjulega á óvart en við spáðum 0,07% hækkun á vísitölunni og óbreyttri verðbólgu. Við gerum nú ráð fyrir að verðbólga verði 3,8% í árslok, að stærstum hluta vegna lægri mælingar nú en við spáðum áður.
Seðlabanki Íslands
25. ágúst 2025
Vikubyrjun 25. ágúst 2025
Seðlabanki Íslands hélt stýrivöxtum óbreyttum í 7,50% í síðustu viku og allir nefndarmenn studdu ákvörðunina. Vísitala íbúðaverðs hefur hækkað um 4,2% á síðasta árinu, en í janúar var árshækkunin 10,4%. Í vikunni birtir Hagstofan verðbólgutölur fyrir ágústmánuð og þjóðhagsreikninga fyrir annan ársfjórðung.
Hús í Reykjavík
22. ágúst 2025
Íbúðamarkaður í betra jafnvægi þótt nýjar íbúðir seljist hægt
Á síðustu misserum hefur dregið töluvert úr verðhækkunum á íbúðamarkaði. Vísitala íbúðaverðs hefur hækkað um 4,2% á síðustu 12 mánuðum, aðeins örlítið umfram almennt verðlag, og ársbreytingin hefur ekki verið minni frá því í byrjun árs 2024. Þótt kaupsamningar hafi verið færri á fyrstu sjö mánuðum þessa árs en á sama tíma í fyrra er enn talsverð velta á markaðnum.
Fólk við Geysi
19. ágúst 2025
Útflutningur í sókn en innflutningur líka
Vöruútflutningur frá Íslandi hefur aukist frá því í fyrra en samt hefur vöruskiptahalli aldrei verið meiri en nú. Þetta skýrist af stórauknum vöruinnflutningi, einkum á tölvubúnaði í tengslum við uppbyggingu gagnavera. Ferðaþjónustan hefur skilað auknum tekjum í ár en á móti hefur utanlandsferðum Íslendinga fjölgað og uppsafnaður kortaveltujöfnuður við útlönd var enn neikvæður í lok júlí.
Frosnir ávextir og grænmeti
18. ágúst 2025
Vikubyrjun 18. ágúst 2025
Við búumst við að peningastefnunefnd Seðlabankans haldi stýrivöxtum óbreyttum á miðvikudag. Auk vaxtaákvörðunarinnar fáum við vísitölu íbúðaverðs í vikunni og nokkur uppgjör. Metfjöldi erlendra ferðamanna fór frá landinu í júlí, atvinnuleysi var óbreytt á milli mánaða og áfram var nokkur kraftur í greiðslukortaveltu heimila.
Seðlabanki Íslands
15. ágúst 2025
Ekki horfur á frekari vaxtalækkun á árinu
Við spáum því að peningastefnunefnd geri hlé á vaxtalækkunarferlinu og haldi stýrivöxtum óbreyttum í næstu viku. Verðbólga jókst umfram væntingar í apríl og verðbólguvæntingar hafa haldist tiltölulega stöðugar. Þá virðist hagkerfið þola vaxtastigið vel, kortavelta hefur aukist sífellt síðustu mánuði og enn er þó nokkur velta á íbúðamarkaði. Peningalegt taumhald losnaði með aukinni verðbólgu í apríl og við teljum ólíklegt að peningastefnunefnd þyki tímabært að lækka raunstýrivexti enn frekar.