Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Verð­bólga hjaðn­ar í 4,2%

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,91% á milli mánaða í febrúar, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofu Íslands. Ársverðbólga lækkar því úr 4,6% í 4,2%. Við eigum enn von á að verðbólga hjaðni næstu mánuði, þó það hægi á lækkunartaktinum, og mælist 3,8% í maí.
Epli
27. febrúar 2025

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,91% á milli mánaða í febrúar og verðbólga lækkaði úr 4,6% í 4,2%, aðeins umfram okkar spá. Það sem kom helst á óvart í mælingunni var að verð á mat og drykkjarvörum hækkaði meira og útsölur á fötum og skóm gengu minna til baka en við spáðum. Ársverðbólga án húsnæðis lækkaði líka á milli mánaða eftir hækkun í síðasta mánuði og lækkar úr 3,0% í 2,7% nú í febrúar.  

Innfluttar vörur og opinber þjónusta skýra lækkun verðbólgu í febrúar

Mikil lækkun á framlagi innfluttra vara til ársverðbólgu í febrúar skýrist að hluta til af því að janúarútsölur á fötum og skóm gengu minna til baka í febrúar í ár en í fyrra. Alla jafna ganga janúarútsölur til baka bæði í febrúar og mars, en misjafnt er á milli ára hvernig sú hækkun skiptist. Útsölurnar í janúar skiluðu tæplega 7% lækkun á fötum og skóm þann mánuðinn og gerðum við ráð fyrir 5% hækkun í febrúar og 2% hækkun í mars. Úr því að liðurinn hækkaði aftur á móti aðeins um 2% í febrúar gerum við nú ráð fyrir 5% hækkun í mars.

Framlag opinberrar þjónustu til lækkunar skýrist af töluvert minni gjaldskrárhækkunum sveitarfélaganna á sorphirðu, köldu vatni og holræsagjöldum í ár en í fyrra. Samanlagt skiluðu gjaldskrárhækkanir 1,8% hækkun í febrúar nú, en rúmlega 11% hækkun í febrúar í fyrra.

Verð á mat og drykkjarvörum hækkaði um 1,1% í febrúar sem var nokkuð umfram okkar spá. Hækkunin skýrist að mestu leyti af hækkun á verði á kjöti sem hækkaði um tæplega 2% í febrúar. Verðhækkun á brauði, grænmeti og sælgæti hafði einnig nokkur áhrif til hækkunar en heilt á litið voru verðhækkanir á mat nokkuð jafnar yfir ólíkar matvörur, fyrir utan verð á ávöxtum sem hafði áhrif til lækkunar í mánuðinum.

Samsetning ársverðbólgu breyttist aðeins á milli mánaða. Framlag vöruverðs lækkar töluvert á milli mánaða vegna þess að útsölurnar gengu minna til baka. Framlag innfluttra vara skýrir þá lækkun, því framlag innlendra vara hækkaði í febrúar. Verðbólga án húsnæðis lækkar úr 3,0% í 2,7% og hefur í raun lítið breyst frá því í september.

Helstu liðir vísitölunnar:

  • Útsölur á húsgögnum og heimilisbúnaði gengu alveg til baka í febrúar og gott betur því liðurinn hækkaði um 5,6% í febrúar (0,26% áhrif).
  • Verð á mat og drykkjarvöru hækkaði töluvert, eða um 1,1% á milli mánaða (0,17% áhrif), nokkuð umfram okkar spá um 0,7%.
  • Reiknuð húsaleiga hækkaði um 0,4% á milli mánaða (0,08% áhrif), en við spáðum 0,5% hækkun.  
  • Föt og skór hækkuðu um rúmlega 2% á milli mánaða (0,07% áhrif). Við höfðum spáð 5% hækkun, en gerum nú ráð fyrir 5% hækkun í mars og að þar með hafi útsölurnar gengið alveg til baka.
  • Flugfargjöld til útlanda hækkuðu um 2,2% á milli mánaða (0,04% áhrif). Þetta var aðeins minni hækkun en við gerðum ráð fyrir og hefur lítil áhrif í febrúar.
  • Verð á bensíni hækkaði um 0,8% (+0,03% áhrif). Hækkunin var í takt við okkar spá um 0,6% hækkun.

Horfur á 3,8% verðbólgu í maí

Við gerum nú ráð fyrir að vísitala neysluverðs hækki um 0,53% í mars, um 0,72% í apríl og 0,31% í maí. Gangi spáin eftir verður ársverðbólga 3,9% í mars, hækkar í 4,1% í apríl en lækkar í 3,8% í maí. Spáin er ekki mikið breytt frá síðustu spá. Hækkun á milli mánaða í apríl skýrist að mestu af áhrifum páskanna á flugfargjöld til útlanda. Fyrstu dagar páskanna í fyrra voru í mars og áhrif þeirra á flugfargjöld komu fram bæði í mars og apríl. Nú eru páskarnir seint í apríl og gerum við því ráð fyrir að áhrif á hækkun flugfargjalda komi að öllu leyti fram þá.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Greiningardeildar Landsbankans hf. (greiningardeild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Greiningardeildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Greiningardeild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Bakarí
11. sept. 2025
Spáum 4,1% verðbólgu í september
Við spáum því að verðbólga aukist í september og mælist 4,1%. Aukin verðbólga skýrist aðallega af því að í september í fyrra voru máltíðir í grunnskólum gerðar ókeypis og lækkunaráhrifin af því detta nú út úr ársverðbólgunni. Verðhækkun á mjólkurafurðum leiðir til meiri hækkunar á matvöruverði en síðustu mánuði. Ró yfir húsnæðismarkaðnum heldur aftur af hækkunum á reiknaðri húsaleigu en útsölulok hafa áhrif til hækkunar í mánuðinum, gangi spáin eftir.
8. sept. 2025
Vikubyrjun 8. september 2025
Í þessari viku ber hæst  útgáfu á tölum um fjölda ferðamanna í ágúst og skráð atvinnuleysi. Í síðustu viku birti Seðlabankinn fundargerð peningastefnunefndar þar sem fram kom að allir nefndarmenn hefðu verið sammála um að halda vöxtum óbreyttum í ágúst. Þá birti Seðlabankinn einnig tölur um greiðslujöfnuð við útlönd sem gáfu til kynna mun meiri halla á viðskiptum við útlönd á öðrum fjórðungi þessa árs en þess síðasta.
1. sept. 2025
Mánaðamót 1. september 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
1. sept. 2025
Vikubyrjun 1. september 2025
Verðbólga hjaðnaði óvænt úr 4,0% í 3,8% í ágúst. Hagstofan áætlar að hagkerfið hafi dregist saman um 1,9% á öðrum ársfjórðungi. Gistinóttum fjölgaði alls um 16,5% á milli ára í júlí. Í vikunni birtir Seðlabankinn viðskiptajöfnuð við útlönd og fundargerð peningastefnunefndar.
Flugvél
28. ágúst 2025
Verðbólga hjaðnar þvert á væntingar
Vísitala neysluverðs lækkaði um 0,15% á milli mánaða í ágúst og verðbólga hjaðnaði úr 4,0% í 3,8%. Hjöðnun á milli mánaða kemur ánægjulega á óvart en við spáðum 0,07% hækkun á vísitölunni og óbreyttri verðbólgu. Við gerum nú ráð fyrir að verðbólga verði 3,8% í árslok, að stærstum hluta vegna lægri mælingar nú en við spáðum áður.
Seðlabanki Íslands
25. ágúst 2025
Vikubyrjun 25. ágúst 2025
Seðlabanki Íslands hélt stýrivöxtum óbreyttum í 7,50% í síðustu viku og allir nefndarmenn studdu ákvörðunina. Vísitala íbúðaverðs hefur hækkað um 4,2% á síðasta árinu, en í janúar var árshækkunin 10,4%. Í vikunni birtir Hagstofan verðbólgutölur fyrir ágústmánuð og þjóðhagsreikninga fyrir annan ársfjórðung.
Hús í Reykjavík
22. ágúst 2025
Íbúðamarkaður í betra jafnvægi þótt nýjar íbúðir seljist hægt
Á síðustu misserum hefur dregið töluvert úr verðhækkunum á íbúðamarkaði. Vísitala íbúðaverðs hefur hækkað um 4,2% á síðustu 12 mánuðum, aðeins örlítið umfram almennt verðlag, og ársbreytingin hefur ekki verið minni frá því í byrjun árs 2024. Þótt kaupsamningar hafi verið færri á fyrstu sjö mánuðum þessa árs en á sama tíma í fyrra er enn talsverð velta á markaðnum.
Fólk við Geysi
19. ágúst 2025
Útflutningur í sókn en innflutningur líka
Vöruútflutningur frá Íslandi hefur aukist frá því í fyrra en samt hefur vöruskiptahalli aldrei verið meiri en nú. Þetta skýrist af stórauknum vöruinnflutningi, einkum á tölvubúnaði í tengslum við uppbyggingu gagnavera. Ferðaþjónustan hefur skilað auknum tekjum í ár en á móti hefur utanlandsferðum Íslendinga fjölgað og uppsafnaður kortaveltujöfnuður við útlönd var enn neikvæður í lok júlí.
Frosnir ávextir og grænmeti
18. ágúst 2025
Vikubyrjun 18. ágúst 2025
Við búumst við að peningastefnunefnd Seðlabankans haldi stýrivöxtum óbreyttum á miðvikudag. Auk vaxtaákvörðunarinnar fáum við vísitölu íbúðaverðs í vikunni og nokkur uppgjör. Metfjöldi erlendra ferðamanna fór frá landinu í júlí, atvinnuleysi var óbreytt á milli mánaða og áfram var nokkur kraftur í greiðslukortaveltu heimila.
Seðlabanki Íslands
15. ágúst 2025
Ekki horfur á frekari vaxtalækkun á árinu
Við spáum því að peningastefnunefnd geri hlé á vaxtalækkunarferlinu og haldi stýrivöxtum óbreyttum í næstu viku. Verðbólga jókst umfram væntingar í apríl og verðbólguvæntingar hafa haldist tiltölulega stöðugar. Þá virðist hagkerfið þola vaxtastigið vel, kortavelta hefur aukist sífellt síðustu mánuði og enn er þó nokkur velta á íbúðamarkaði. Peningalegt taumhald losnaði með aukinni verðbólgu í apríl og við teljum ólíklegt að peningastefnunefnd þyki tímabært að lækka raunstýrivexti enn frekar.