Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Verð­bólga hjaðn­ar í 4,2%

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,91% á milli mánaða í febrúar, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofu Íslands. Ársverðbólga lækkar því úr 4,6% í 4,2%. Við eigum enn von á að verðbólga hjaðni næstu mánuði, þó það hægi á lækkunartaktinum, og mælist 3,8% í maí.
Epli
27. febrúar 2025

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,91% á milli mánaða í febrúar og verðbólga lækkaði úr 4,6% í 4,2%, aðeins umfram okkar spá. Það sem kom helst á óvart í mælingunni var að verð á mat og drykkjarvörum hækkaði meira og útsölur á fötum og skóm gengu minna til baka en við spáðum. Ársverðbólga án húsnæðis lækkaði líka á milli mánaða eftir hækkun í síðasta mánuði og lækkar úr 3,0% í 2,7% nú í febrúar.  

Innfluttar vörur og opinber þjónusta skýra lækkun verðbólgu í febrúar

Mikil lækkun á framlagi innfluttra vara til ársverðbólgu í febrúar skýrist að hluta til af því að janúarútsölur á fötum og skóm gengu minna til baka í febrúar í ár en í fyrra. Alla jafna ganga janúarútsölur til baka bæði í febrúar og mars, en misjafnt er á milli ára hvernig sú hækkun skiptist. Útsölurnar í janúar skiluðu tæplega 7% lækkun á fötum og skóm þann mánuðinn og gerðum við ráð fyrir 5% hækkun í febrúar og 2% hækkun í mars. Úr því að liðurinn hækkaði aftur á móti aðeins um 2% í febrúar gerum við nú ráð fyrir 5% hækkun í mars.

Framlag opinberrar þjónustu til lækkunar skýrist af töluvert minni gjaldskrárhækkunum sveitarfélaganna á sorphirðu, köldu vatni og holræsagjöldum í ár en í fyrra. Samanlagt skiluðu gjaldskrárhækkanir 1,8% hækkun í febrúar nú, en rúmlega 11% hækkun í febrúar í fyrra.

Verð á mat og drykkjarvörum hækkaði um 1,1% í febrúar sem var nokkuð umfram okkar spá. Hækkunin skýrist að mestu leyti af hækkun á verði á kjöti sem hækkaði um tæplega 2% í febrúar. Verðhækkun á brauði, grænmeti og sælgæti hafði einnig nokkur áhrif til hækkunar en heilt á litið voru verðhækkanir á mat nokkuð jafnar yfir ólíkar matvörur, fyrir utan verð á ávöxtum sem hafði áhrif til lækkunar í mánuðinum.

Samsetning ársverðbólgu breyttist aðeins á milli mánaða. Framlag vöruverðs lækkar töluvert á milli mánaða vegna þess að útsölurnar gengu minna til baka. Framlag innfluttra vara skýrir þá lækkun, því framlag innlendra vara hækkaði í febrúar. Verðbólga án húsnæðis lækkar úr 3,0% í 2,7% og hefur í raun lítið breyst frá því í september.

Helstu liðir vísitölunnar:

  • Útsölur á húsgögnum og heimilisbúnaði gengu alveg til baka í febrúar og gott betur því liðurinn hækkaði um 5,6% í febrúar (0,26% áhrif).
  • Verð á mat og drykkjarvöru hækkaði töluvert, eða um 1,1% á milli mánaða (0,17% áhrif), nokkuð umfram okkar spá um 0,7%.
  • Reiknuð húsaleiga hækkaði um 0,4% á milli mánaða (0,08% áhrif), en við spáðum 0,5% hækkun.  
  • Föt og skór hækkuðu um rúmlega 2% á milli mánaða (0,07% áhrif). Við höfðum spáð 5% hækkun, en gerum nú ráð fyrir 5% hækkun í mars og að þar með hafi útsölurnar gengið alveg til baka.
  • Flugfargjöld til útlanda hækkuðu um 2,2% á milli mánaða (0,04% áhrif). Þetta var aðeins minni hækkun en við gerðum ráð fyrir og hefur lítil áhrif í febrúar.
  • Verð á bensíni hækkaði um 0,8% (+0,03% áhrif). Hækkunin var í takt við okkar spá um 0,6% hækkun.

Horfur á 3,8% verðbólgu í maí

Við gerum nú ráð fyrir að vísitala neysluverðs hækki um 0,53% í mars, um 0,72% í apríl og 0,31% í maí. Gangi spáin eftir verður ársverðbólga 3,9% í mars, hækkar í 4,1% í apríl en lækkar í 3,8% í maí. Spáin er ekki mikið breytt frá síðustu spá. Hækkun á milli mánaða í apríl skýrist að mestu af áhrifum páskanna á flugfargjöld til útlanda. Fyrstu dagar páskanna í fyrra voru í mars og áhrif þeirra á flugfargjöld komu fram bæði í mars og apríl. Nú eru páskarnir seint í apríl og gerum við því ráð fyrir að áhrif á hækkun flugfargjalda komi að öllu leyti fram þá.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Greiningardeildar Landsbankans hf. (greiningardeild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Greiningardeildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Greiningardeild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Play
6. okt. 2025
Vikubyrjun 6. október 2025
Fall Fly Play hf. var stærsta fréttin í síðustu viku. Um 400 manns misstu vinnuna og má búast við að atvinnuleysi aukist um um það bil 0,2 prósentustig þess vegna. Við búumst ekki við verulegum þjóðhagslegum áhrifum af falli Play. Peningastefnunefnd kemur saman á miðvikudaginn og við búumst við að stýrivöxtum verði áfram haldið í 7,50%.  
Seðlabanki Íslands
2. okt. 2025
Þrálát verðbólga kallar á óbreytta vexti
Við spáum því að peningastefnunefnd haldi stýrivöxtum óbreyttum í næstu viku. Verðbólga hefur haldist á þröngu bili í kringum 4% frá því í febrúar og horfur eru á nær óbreyttri verðbólgu á næstu mánuðum. Áfram má greina skýr merki um þenslu í hagkerfinu og nær óhugsandi að peningastefnunefnd telji tímabært að halda vaxtalækkunarferlinu áfram. 
1. okt. 2025
Mánaðamót 1. október 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Íbúðahús
29. sept. 2025
Vikubyrjun 29. september 2025
Verðbólga mældist í takt við væntingar í september og fór úr 3,8% í 4,1%, samkvæmt vísitölu neysluverðs, sem Hagstofan birti í síðustu viku. Aukin verðbólga var fyrirséð og mælingin ber þess ekki merki að verðbólguþrýstingur í hagkerfinu hafi aukist. Kaupmáttur launa er 3,8% meiri en í ágúst í fyrra.
Litríkir bolir á fataslá
25. sept. 2025
Verðbólga eykst í takt við væntingar
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,11% á milli mánaða í september og verðbólga jókst úr 3,8% í 4,1%. Hækkunin skýrist að langmestu leyti af því að lækkunaráhrif gjaldfrjálsra skólamáltíða duttu nú úr 12 mánaða taktinum. Fátt í septembermælingunni kom á óvart en við spáðum 0,07% hækkun á vísitölunni og 4,1% verðbólgu. Við gerum ráð fyrir að verðbólga verði áfram á þessu bili út árið og verði 4,0% í árslok.
Bílar
23. sept. 2025
Aukin neysla, aldrei jafnmargar utanlandsferðir og bílakaup færast í aukana
Greiðslukortavelta heimila heldur áfram að aukast samhliða aukinni einkaneyslu. Það sama má segja um utanlandsferðir Íslendinga en það sem af er ári hafa Íslendingar farið í rúmlega 20% fleiri utanlandsferðir en á sama tímabili í fyrra. Auk þess að fara meira til útlanda virðast landsmenn kaupa þó nokkuð fleiri bíla en í fyrra. Á fyrstu átta mánuðum þessa árs voru nýskráðir bílar um 28% fleiri en á sama tíma í fyrra.
Íbúðahús
22. sept. 2025
Vikubyrjun 22. september 2025
Raunverð íbúða lækkaði á milli ára í ágúst, í fyrsta skipti frá því í byrjun árs 2024. Nafnverð íbúða hefur aðeins hækkað um 2,2% á einu ári og sífellt lengri tíma tekur að selja íbúðir. Leiguvísitalan hækkaði þó í ágúst og hækkandi leiguverð hefur með tímanum áhrif á verðbólgumælingar. Hagstofan birtir vísitölu neysluverðs næsta fimmtudag.
Fólk við Geysi
15. sept. 2025
Vikubyrjun 15. september 2025
Ferðamönnum hélt áfram að fjölga af krafti í ágúst og Íslendingar slógu enn eitt metið í fjölda utanlandsferða. Atvinnuleysi hélst óbreytt á milli mánaða í 3,4% og er lítillega meira en á sama tíma í fyrra. Í þessari viku birtir HMS nýjustu gögn um íbúðamarkað og við fylgjumst með vaxtaákvörðunum í Bandaríkjunum og Bretlandi.
Bakarí
11. sept. 2025
Spáum 4,1% verðbólgu í september
Við spáum því að verðbólga aukist í september og mælist 4,1%. Aukin verðbólga skýrist aðallega af því að í september í fyrra voru máltíðir í grunnskólum gerðar ókeypis og lækkunaráhrifin af því detta nú út úr ársverðbólgunni. Verðhækkun á mjólkurafurðum leiðir til meiri hækkunar á matvöruverði en síðustu mánuði. Ró yfir húsnæðismarkaðnum heldur aftur af hækkunum á reiknaðri húsaleigu en útsölulok hafa áhrif til hækkunar í mánuðinum, gangi spáin eftir.
8. sept. 2025
Vikubyrjun 8. september 2025
Í þessari viku ber hæst  útgáfu á tölum um fjölda ferðamanna í ágúst og skráð atvinnuleysi. Í síðustu viku birti Seðlabankinn fundargerð peningastefnunefndar þar sem fram kom að allir nefndarmenn hefðu verið sammála um að halda vöxtum óbreyttum í ágúst. Þá birti Seðlabankinn einnig tölur um greiðslujöfnuð við útlönd sem gáfu til kynna mun meiri halla á viðskiptum við útlönd á öðrum fjórðungi þessa árs en þess síðasta.