Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Hús­næð­isverð lyft­ir verð­bólgu aft­ur í 8,0%

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,38% milli mánaða í nóvember og við það hækkaði ársverðbólga úr 7,9% í 8,0%. Verð á mat og drykkjarvöru hækkaði minna en við gerðum ráð fyrir en kostnaður við búsetu í eigin húsnæði hækkaði umfram spá okkar. Verð á flugfargjöldum lækkaði meira en við spáðum.
Íbúðir
29. nóvember 2023

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,38% á milli mánaða í nóvember, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofunnar. Ársverðbólga hækkar því aftur í 8,0%, úr 7,9% í október. Við höfðum spáð 0,47% hækkun á milli mánaða og að ársverðbólga yrði 8,1%. Vísitala neysluverðs án húsnæðis lækkaði um 0,04% á milli mánaða og ársbreytingin lækkaði úr 7,3% í 7,2%. Að húsnæðisliðnum undanskildum eru breytingar milli mánaða því ekki miklar.

Kostnaður vegna búsetu í eigin húsnæði vegur langþyngst til hækkunar

Helsti munurinn á milli spár okkar og mælingar Hagstofunnar er að verð á mat og drykkjarvörum hækkaði minna en við spáðum. Á móti lækkaði verð á flugfargjöldum til útlanda nokkuð meira en við héldum. Íbúðaverð hækkaði einnig umfram okkar spá, en mæling Hagstofunnar á vísitölu íbúðaverðs hækkaði meira á höfuðborgarsvæðinu en vísitala íbúðaverðs, sem Húsnæðis- og mannvirkjastofnun reiknar.

Aðeins um helstu liði:

  • Reiknuð húsaleiga hækkaði um 2,1% (+0,4% áhrif á vísitöluna) milli mánaða í nóvember þar sem markaðsverð íbúðarhúsnæðis hækkaði um 1,4% en áhrif vaxta voru 0,7% til hækkunar. Markaðsverð íbúðarhúsnæðis hækkaði því meira en við höfðum gert ráð fyrir en áhrif vaxta voru eins og við höfðum spáð. Markaðsverð íbúðarhúsnæðis sem Hagstofan reiknar tekur tillit til landsins í heild, en fyrr í mánuðinum gaf HMS út vísitölu íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu og sú vísitala hækkaði um 0,9% milli mánaða, þar sem fjölbýli hækkaði um 0,5% og sérbýli um 2,5%. Mæling Hagstofunnar sýndi 0,7% hækkun á fjölbýli og 2,7% fyrir sérbýli. Samkvæmt mælingu Hagstofunnar hækkaði íbúðaverð utan höfuðborgarsvæðisins um 1,9% milli mánaða í október.
  • Verð á matvöru hækkaði um 0,2% (+0,02% áhrif) á milli mánaða, en við höfðum gert ráð fyrir 0,8%. Við bjuggumst við því að verð á mjólkurafurðum myndi hækka meira, en verðhækkun vegna ákvörðunar verðlagsnefndar búvara hefur því verið komin inn að mestu leyti í síðasta mánuði. Verð á kjöti og fiski lækkaði töluvert milli mánaða.
  • Flugfargjöld til útlanda lækkuðu um 12,8% (-0,23% áhrif), en við höfðum gert ráð fyrir 8,9% lækkun. Flugfargjöld lækka alla jafnan í nóvember og nú eru þau svipuð og í nóvember í fyrra.

Húsnæði aftur sá undirliður sem vegur þyngst til hækkunar

Ársverðbólga jókst um 0,1 prósentustig á milli mánaða og er nú 8,0%. Framlag húsnæðis til ársverðbólgu jókst aftur á milli mánaða og fór hlutur þess úr 2,4 prósentustigum í 2,7 prósentustig. Hlutur innfluttra vara án bensíns hækkaði einnig lítillega á milli mánaða, eða úr 1,8 prósentustigum í 1,9 prósentustig. Hlutur bensíns lækkaði enn frekar sem og hlutur innlendra vara og þjónustu.

Gerum ráð fyrir 6,7% verðbólgu í febrúar

Töluverð óvissa er um þróun íbúðaverðs næstu mánuði, en við gerum ekki ráð fyrir jafn hröðum hækkunum og síðustu mánuði. Vísitalan sem Hagstofan notar fyrir húsnæði við útreikning VNV byggir á þriggja mánaða hlaupandi meðaltali, sem þýðir að hún segir til um meðalverðbreytingu síðustu þriggja mánaða. Í næsta mánuði kemur nóvembermæling íbúðaverðs inn í mælinguna og ágústmælingin dettur út. Í ágúst og september hækkaði vísitalan óvenjumikið og við teljum því líklegt að það hægi á hækkun vísitölunnar þegar þær mælingar detta út.

Við breytum ekki spá okkar um mánaðarbreytingar til næstu mánaða vegna þessarar verðbólgumælingar, en vegna þess að verðbólgan var lægri en við höfðum spáð þá lækkar spáin fyrir ársverðbólgu um 0,1 prósentustig næstu mánuði. Við spáum því að í desember verði verðbólga 8,2%. Í janúar gerum við ráð fyrir að verðbólgan lækki nokkuð og verði 7,3% þann mánuð og 6,7% í febrúar.

Mikil lækkun verðbólgunnar í janúar á næsta ári skýrist af því hversu verulega vísitalan hækkaði í janúar í ár og sá mánuður dettur út úr verðbólgunni í janúar á næsta ári.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
1. júlí 2025
Mánaðamót 1. júlí 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Flugvél á flugvelli
30. júní 2025
Vikubyrjun 30. júní 2025
Verðbólga jókst úr 3,8% og mældist 4,2% í júní. Aukin verðbólga skýrist aðallega af auknum þrýstingi á innfluttum vörum en einnig af hækkandi flugfargjöldum og verðhækkun á þjónustu. Þá jókst velta samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum um 1,5% að raunvirði í mars og apríl.
Paprika
27. júní 2025
Verðbólga umfram væntingar
Verðbólga mældist 4,2% í júní og jókst úr 3,8% frá því í maí. Verðlag hækkaði umfram spár, en við höfðum spáð 3,9% verðbólgu. Aukin verðbólga skýrist aðallega af auknum verðþrýstingi á innfluttum vörum, einkum fötum, skóm og tómstundarvörum, en einnig af hækkandi flugfargjöldum og verðhækkun á þjónustu.
Orlofshús á Íslandi
27. júní 2025
Viðskipti með sumarhús færast aftur í aukana
Sumarhúsum á Íslandi hefur fjölgað um 45% á síðustu 20 árum. Viðskipti með sumarhús færðust verulega í aukana á tímum faraldursins. Fyrst eftir faraldurinn hægðist um en nú virðist aftur hafa glaðnað yfir markaðnum.
Herðubreið
25. júní 2025
Áfram merki um viðnámsþrótt í hagkerfinu
Velta samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum jókst um 1,5% að raunvirði í mars og apríl og um 5,2% í janúar og febrúar, samkvæmt nýbirtum gögnum Hagstofunnar. Veltugögnin bera þess merki að hagkerfið standi vaxtastigið vel af sér sem er í takt við aukinn hagvöxt í byrjun árs. Það sem af er ári hefur velta aukist mest í sölu og viðhaldi á bílum en einnig má greina aukin umsvif í helstu útflutningsgreinunum: álframleiðslu, sjávarútvegi og ferðaþjónustu.
Ferðafólk
23. júní 2025
Færri ferðamenn en meiri ferðaþjónusta?
Færri ferðamenn hafa heimsótt Ísland það sem af er ári en á sama tíma í fyrra. Þrátt fyrir það hefur erlend kortavelta aukist á milli ára og það sama má segja um útflutningstekjur af ferðaþjónustu. Við teljum ýmislegt benda til þess að erlendir ferðamenn hafi verið fleiri síðustu mánuði en talning Ferðamálastofu segir til um.
Íbúðahús
23. júní 2025
Vikubyrjun 23. júní 2025
Vísitala íbúðaverðs lækkaði um 0,45% á milli mánaða í maí. Vísitalan lækkaði þar með í fyrsta sinn á þessu ári og ársbreytingin hefur ekki verið jafn lítil frá því í byrjun síðasta árs. Áfram er kraftur í kortaveltu Íslendinga, ekki síst erlendis.
Kortagreiðsla
19. júní 2025
Kortavelta Íslendinga erlendis eykst og veldur auknum greiðslukortahalla
Kortavelta jókst um 6,8% á milli ára í maí að raunvirði þar af jókst hún um 21% erlendis. Það sem af er ári hefur kortavelta aukist um 5,5% frá sama tímabili í fyrra, að teknu tilliti til verðlags og gengis. Íslendingar hafa aldrei farið í fleiri utanlandsferðir í maímánuði en nú í ár. Greiðslukortajöfnuður var neikvæður um 4,2 ma.kr. sem er töluvert meiri halli en í maí í fyrra.
Hús í Reykjavík
16. júní 2025
Vikubyrjun 16. júní 2025
Í síðustu viku fór fram uppgjör við eigendur HFF-bréfa. Erlendum ferðamönnum fjölgaði aðeins á milli ára í maí og atvinnuleysi jókst á milli ára. Í vikunni fram undan birtir HMS vísitölu íbúðaverðs, vísitölu leiguverðs og mánaðarskýrslu.
12. júní 2025
Spáum 3,9% verðbólgu í júní
Við spáum því að verðbólga aukist lítillega í júní og mælist 3,9%. Verðbólga helst líklega nær óbreytt í sumar en eykst svo aðeins með haustinu, þegar einskiptisliðir vegna skólagjalda og skólamáltíða detta út úr tólf mánaða taktinum. Við gerum áfram ráð fyrir 4,0% verðbólgu í árslok.