Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Ekki breyt­ing á slaka á vinnu­mark­aði

Heildarvinnustundum fækkaði um 5,2% milli áranna 2019 og 2020, eftir að hafa aukist nær stöðugt í mörg ár þar á undan. Starfandi fólki fækkaði um 3,1% og vinnutími styttist um 2,1%. Breytingin á þessu ári faraldursins er verulega mikil í sögulegu samhengi.
Hárgreiðslustofa
2. febrúar 2021 - Greiningardeild

Samkvæmt niðurstöðum vinnumarkaðsrannsóknar Hagstofu Íslands er áætlað að um 207.700 manns hafi verið á vinnumarkaði í desember 2020, sem jafngildir 79,3% atvinnuþátttöku. Af fólki á vinnumarkaði voru um 196.200 starfandi og um 11.400 atvinnulausir og í atvinnuleit. Starfandi fólki fækkaði um 4.500 milli ára og atvinnulausum fjölgaði um 4.700. Hlutfall starfandi var 74,9% í desember og hafði minnkað um 2,9 prósentustig frá desember 2019.

Í apríl 2020 var atvinnuþátttaka 75,8% og hafði ekki verið lægri a.m.k. frá árinu 2003, þegar vinnumarkaðskönnunin hófst. Atvinnuþátttaka mældist meiri í maí og júní en hefur síðan minnkað og mældist 79,3% nú í desember, sem er 0,5 prósentustigum lægra en í desember 2019.

Atvinnuleysi samkvæmt mælingum Hagstofunnar var 5,5% í desember og hafði aukist um 2,3 prósentustig frá desember 2019. Almennt skráð atvinnuleysi hjá Vinnumálastofnun var hins vegar 10,7% og hafði aukist um 6,4 prósentustig frá desember 2020. Því til viðbótar var atvinnuleysi vegna hlutabóta 1,4% í desember. Ítarlega hefur verið fjallað um mun á mælingum Hagstofunnar og Vinnumálastofnunar í Hagsjám á árinu.

Meðalatvinnuleysi á árinu 2020 var 5,5% samkvæmt mælingum Hagstofunnar og hafði aukist um 1,9 prósentustig frá árinu 2019. Skráð atvinnuleysi var hins vegar 7,9% að meðaltali á árinu 2020 og hafði aukist um 4,3 prósentustig frá fyrra ári. Bæði Hagstofan og Vinnumálastofnun mældu 3,6% meðalatvinnuleysi á árinu 2019, en síðan hafa leiðir skilist verulega hvað mælingar varðar.

Fjölda starfandi á 4. ársfjórðungi 2020 hafði fækkað um 5,6% frá sama ársfjórðungi 2019. Á sama tímabili styttist vinnutími um 2,5% þannig að heildarvinnustundum fækkaði um 8,1% milli ára sem er mesta fækkun á einum ársfjórðungi frá því að vinnustundum tók að fækka í upphafi 2020.

Sé litið á breytingar milli meðaltala ára má sjá að heildarvinnustundum fækkaði um 5,2% milli áranna 2019 og 2020, eftir að hafa aukist nær stöðugt í mörg ár þar á undan. Breytingin á þessu ári faraldursins er því verulega mikil í sögulegu samhengi.

Niðurstöður vinnumarkaðskönnunar Hagstofunnar eru áfram dökkar. Kórónuveirufaraldurinn hefur augljóslega haft mikil áhrif á íslenskan vinnumarkað þannig að þessar niðurstöður koma ekki á óvart. Áhrif faraldursins á hagkerfi og samfélag birtast mjög skýrt í þessum tölum af vinnumarkaði.

Lesa Hagsjána í heild

Hagsjá: Ekki breyting á slaka á vinnumarkaði

Þú gætir einnig haft áhuga á
Hverasvæði
10. nóv. 2025
Raungengi enn í hæstu hæðum
Raungengi krónunnar er mjög hátt í sögulegu samhengi en hefur gefið lítillega eftir á allra síðustu dögum. Horfur í álútflutningi eru dræmar eftir bilun hjá Norðuráli og aflaheimildir gefa fyrirheit um samdrátt í útflutningi sjávarafurða. Ferðaþjónusta hefur vaxið umfram væntingar það sem af er ári og telja má horfur á vexti í nýjustu útflutningsstoðum Íslands. Velta samkvæmt VSK-skýrslum hefur þróast með svipuðum hætti í útflutningsgeiranum og í innlenda hagkerfinu, en ávöxtun hlutabréfa félaga í kauphöllinni með tekjur í erlendri mynt er mun lakari en fyrirtækja með tekjur í íslenskum krónum.
10. nóv. 2025
Vikubyrjun 10. nóvember 2025
Fáar áhugaverðar hagtölur voru birtar í síðustu viku, en í þessari viku birtir Vinnumálastofnun skráð atvinnuleysi og Ferðamálastofa birtir ferðamannatölur. Uppgjörstímabilið fyrir þriðja ársfjórðung er í fullum gangi.
Byggingakrani og fjölbýlishús
6. nóv. 2025
Óvissa á íbúðamarkaði og takmarkaðar raunverðshækkanir í kortunum 
Hátt vaxtastig og ströng lánþegaskilyrði hafa slegið verulega á verðhækkanir á íbúðamarkaði. Á sama tíma hefur fjöldinn allur af nýjum íbúðum risið og sölutími þeirra lengst til muna. Eftir að dómur Hæstaréttar í vaxtamálinu féll hafa viðskiptabankarnir tekið lánaframboð til endurskoðunar og það sama má segja um suma lífeyrissjóðina. Seðlabankinn ákvað í síðustu viku að slaka lítillega á lánþegaskilyrðum.  
3. nóv. 2025
Mánaðamót 1. nóvember 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Fataverslun
3. nóv. 2025
Vikubyrjun 3. nóvember 2025
Verðbólga jókst umfram væntingar í október og mældist 4,3%. Svo mikil hefur verðbólga ekki verið síðan í febrúar síðastliðnum. Telja má áhyggjuefni að aukin verðbólga skýrist ekki af tilfallandi sveiflukenndum liðum heldur virðist undirliggjandi verðþrýstingur hafa aukist. Í þessari viku halda félög áfram að birta uppgjör og hugsanlega má búast við fleiri púslum í breytta mynd af framboði íbúðalána í kjölfar vaxtamálsins.  
Smiður
31. okt. 2025
Minnkandi spenna á vinnumarkaði og minni fólksfjölgun
Eftirspurn eftir vinnuafli hefur minnkað og dregið hefur úr hækkun launa. Atvinnuleysi hefur aukist smám saman og rólegri taktur í atvinnulífinu hefur endurspeglast í hægari fólksfjölgun. Kaupmáttur hefur aukist jafnt og þétt og við teljum að þótt hægi á launahækkunum komi kaupmáttur til með að aukast áfram á næstu árum. Mikill kraftur er í neyslu landsmanna, kortavelta eykst sífellt og Íslendingar hafa aldrei farið í fleiri utanlandsferðir.
Paprika
30. okt. 2025
Verðbólga jókst umfram væntingar
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,47% á milli mánaða í október og verðbólga jókst úr 4,1% í 4,3%. Vísitala neysluverðs hækkaði meira en við bjuggumst við, ekki síst reiknuð húsaleiga og verð á mat og drykk. Skammtímaspá okkar gerir nú ráð fyrir að verðbólga haldist í 4,3% út árið, en aukist svo í janúar og mælist 4,5%.
27. okt. 2025
Vikubyrjun 27. október 2025
Íslenska hagkerfið verður í hægum vaxtartakti á næstu árum gangi hagspá sem við birtum í síðustu viku eftir. Á fimmtudag koma verðbólgutölur fyrir október og við eigum von á að verðbólga hækki úr 4,1% í 4,2%.
Hagspá október 2025
22. okt. 2025
Kólnandi kerfi en kraftmikil neysla
Hagvöxtur verður 1,5% á þessu ári og 1,7% á því næsta, samkvæmt nýrri hagspá Landsbankans. Hagvöxtur verður ekki síst drifinn áfram af neyslu innanlands en á sama tíma er útlit fyrir smám saman minnkandi spennu í atvinnulífinu. Verðbólga reynist áfram þrálát næstu misseri og ekki eru horfur á að hún komist niður í markmið Seðlabankans á spátímabilinu. Því má áfram búast við háum raunstýrivöxtum.
Greiðsla
20. okt. 2025
Vikubyrjun 20. október 2025
Kortavelta Íslendinga jókst um 7,6% að raunvirði á milli ára í september. Á fyrstu níu mánuðum ársins hefur kortavelta heimila verið um 5,2% meiri en á sama tímabili í fyrra, að teknu tilliti til verðlags og gengis. Í vikunni birtir Greiningardeild Landsbankans nýja hagspá til ársins 2028. HMS birtir vísitölu íbúðaverðs, vísitölu leiguverðs og mánaðarskýrslu.