Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Verð­bólga mæl­ist und­ir 4%

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,37% á milli mánaða í mars, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofu Íslands. Ársverðbólga lækkar úr 4,2% í 3,8% og er komin undir efri vikmörk verðbólgumarkmiðs Seðlabanka Íslands, í fyrsta skipti frá því í lok árs 2020. Verðmælingin var nokkuð góð en við teljum að á næstunni hægi á hjöðnuninni.
27. mars 2025

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,37% á milli mánaða í mars og verðbólga lækkaði úr 4,2% í 3,8%, aðeins umfram okkar spá. Það sem kom helst á óvart í mælingunni var að verð á fötum og skóm hækkaði minna en við spáðum. Föt og skór eru enn þá ódýrari en fyrir janúarútsölurnar. Verð á nýjum bílum lækkaði á milli mánaða en við höfðum spáð lítilli hækkun. Á móti hækkaði verð á mat og drykkjarvörum umfram okkar spá.

Framlag húsnæðis til lækkunar vó þyngst

Lækkun á verðbólgu skýrist að langstærstum hluta af því að reiknuð húsaleiga hækkaði minna en í sama mánuði í fyrra. Í fyrra hækkaði reiknuð húsaleiga um 2,1% en nú aðeins um 0,5%. Í apríl í fyrra hækkaði reiknuð húsaleiga um 1,7% og við spáum aftur að reiknuð húsaleiga hækki um 0,5% sem mun einnig hafa nokkur áhrif til lækkunar þá. Næstu mánuði þar á eftir munu engir stórir hækkunarmánuðir detta úr 12 mánaða taktinum og því útlit fyrir að verðbólga hjaðni hægar en síðustu mánuði.

Flugfargjöld til útlanda hækkuðu líka nokkuð minna en í fyrra, sem skýrist líklega af því að páskarnir voru miklu fyrr í fyrra og höfðu áhrif á flugfargjöld í mars. Á móti gerum við ráð fyrir að flugfargjöld hækki meira í apríl en þau gerðu í sama mánuði í fyrra.

Framlag innfluttra vara var einnig til lækkunar, en hefðu útsölur gengið fyllilega til baka væri framlagið til hækkunar. Jafnan ganga janúarútsölur til baka í febrúar og mars en takturinn í því hefur verið nokkuð misjafn á milli ára. Í fyrra gengu útsölurnar til að mynda nánast að öllu leyti til baka strax í febrúar. Nú er verð á fötum og skóm lægra en það var fyrir janúarútsölur. Við gerum ráð fyrir að liðurinn hækki aftur í apríl, um 3%, og að þar með verði útsölur alveg gengnar til baka og verð orðið svipað og það var fyrir útsölur. Verð á húsgögnum og heimilisbúnaði lækkaði síðan um næstum 1% í mars en hækkaði um 0,25% í mars í fyrra og framlag liðarins skýrir því að mestu áhrif innfluttra vara til lækkunar á ársverðbólgu.

Verð á innlendum vörum var til hækkunar á verðbólgu og skýrist að mestu af hækkun á mat og drykkjarvörum, þar sem verð á kjöti, fiski og mjólkurvörum hafði áhrif til hækkunar.

Samsetning ársverðbólgu breyttist aðeins á milli mánaða. Framlag húsnæðis, innfluttra vara, bensíns og þjónustu lækkaði en framlag innlendra vara hækkaði lítillega. Mest munaði um framlag húsnæðis sem lækkaði um 0,3 prósentustig í mars. Framlag innfluttra vara til verðbólgu lækkaði um 0,1 prósentustig á milli mánaða.

Helstu liðir vísitölunnar

  • Verð á mat og drykkjarvöru hækkaði aftur, nú um 0,7% á milli mánaða (+0,10% áhrif), nokkuð umfram okkar spá um 0,45%.
  • Reiknuð húsaleiga hækkaði um 0,5% á milli mánaða (0,09% áhrif), eins og við spáðum.
  • Föt og skór hækkuðu um 2,4% á milli mánaða (0,09% áhrif). Við höfðum spáð 5% hækkun og þar með að útsölur myndu ganga alveg til baka. Við gerum ráð fyrir að liðurinn hækki aftur í apríl og útsölur gangi því alveg til baka þá.
  • Flugfargjöld til útlanda hækkuðu um 2,8% á milli mánaða (0,05% áhrif). Hækkunin var aðeins minni en við gerðum ráð fyrir og hefur lítil áhrif í febrúar. Við gerum ráð fyrir meiri hækkun í apríl í tengslum við páskaferðalög.
  • Verð á nýjum bílum lækkaði um 0,93% (-0,06% áhrif) á milli mánaða. Við höfðum spáð 0,5% hækkun.
  • Húsgögn og heimilisbúnaður lækkaði um tæplega 0,9% (-0,04% áhrif) á milli mánaða. Við spáðum 0,41% lækkun.

Horfur á 3,8% verðbólgu í júní

Við gerum nú ráð fyrir að vísitala neysluverðs hækki um 0,85% í apríl, 0,31% í maí og 0,50% í júní. Gangi spáin eftir verður ársverðbólga 4,1% í apríl, 3,8% í maí og áfram 3,8% í júní. Hækkun á milli mánaða í apríl skýrist að mestu af áhrifum páskanna á flugfargjöld til útlanda. Fyrstu dagar páskanna í fyrra voru í mars og áhrif þeirra á flugfargjöld komu fram bæði í mars og apríl. Nú eru páskarnir seint í apríl og gerum við því ráð fyrir að áhrif af hækkun flugfargjalda komi að öllu leyti fram þá.

Marstalan var lægri en við gerðum ráð fyrir í síðustu spá, en það skýrist að miklu leyti af því að janúarútsölurnar gengu ekki að fullu til baka þá, eins og við áttum von á. Í staðinn erum við að gera ráð fyrir meiri hækkun á fötum og skóm í apríl en í fyrri spá. Við gerum litlar sem engar breytingar á öðrum undirliðum á milli spáa.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Greiningardeildar Landsbankans hf. (greiningardeild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Greiningardeildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Greiningardeild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Lyftari í vöruhúsi
30. maí 2025
2,6% hagvöxtur á fyrsta ársfjórðungi en samdráttur í fyrra
2,6% hagvöxtur mældist á fyrsta ársfjórðungi þessa árs, samkvæmt fyrsta mati Hagstofunnar sem var birt í morgun. Samkvæmt endurskoðuðum þjóðhagsreikningum mældist 0,7% samdráttur á síðasta ári en ekki 0,5% hagvöxtur eins og áður var áætlað.
Epli
28. maí 2025
Verðbólga hjaðnar og mælist 3,8%
Verðbólga mældist 3,8% í maí og hjaðnar úr 4,2% frá því í apríl. Verðbólga var örlítið undir okkar spá, einkum vegna þess að flugfargjöld til útlanda lækkuðu nokkuð á milli mánaða. Við eigum von á að verðbólga fari lægst í 3,6% í júlí, en hækki síðan aftur upp í 3,8% í ágúst.
Þjóðvegur
27. maí 2025
Launavísitalan hækkað um 8,2% á einu ári
Á síðustu mánuðum hefur smám saman hægt á hækkunartakti launa eftir ríflegar launahækkanir síðustu ár. Launahækkanir eru þó enn langt umfram verðbólgu og gera má ráð fyrir að kaupmáttur haldi áfram að aukast næstu misseri. Óvissa um launaþróun minnkaði eftir að langtímakjarasamningar náðust á stærstum hluta vinnumarkaðar, en líkt og í kjarasamningum síðustu ára eru hækkanir mismiklar eftir hópum.
26. maí 2025
Vikubyrjun 26. maí 2025
Peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands lækkaði vexti um 0,25 prósentur í síðustu viku. HMS birti vísitölu íbúðaverðs, en árshækkun vísitölunnar lækkaði úr 8,0% í 7,6%. Í þessari viku birtir Hagstofan verðbólgumælingu fyrir maí, en við spáum því að verðbólgan hjaðni úr 4,2% í 3,9%.
Fjölbýlishús
22. maí 2025
Íbúðaverð heldur áfram að hækka þótt hægi á
Vísitala íbúðaverðs hækkaði um 0,45% á milli mánaða í apríl. Árshækkun vísitölu íbúðaverðs hefur lækkað síðustu þrjá mánuði og mælist nú 7,6%. Raunverð íbúða er töluvert hærra núna en fyrir ári síðan. Undirrituðum kaupsamningum hefur fækkað á milli ára síðustu þrjá mánuði, eftir að hafa fjölgað sífellt frá september 2023, ef frá er talinn desember síðastliðinn.
Flugvöllur, Leifsstöð
19. maí 2025
Vikubyrjun 19. maí 2025
Kortavelta Íslendinga jókst verulega í apríl, sérstaklega erlendis þar sem hún var 32,8% meiri en í apríl í fyrra að raunvirði. Íslendingar hafa aldrei farið í jafnmargar utanlandsferðir í einum mánuði og í apríl síðastliðnum. Nýlegar vísbendingar um aukinn eftirspurnarþrýsting draga enn frekar úr líkum á vaxtalækkun á miðvikudaginn, en við spáum því að vöxtum verði haldið óbreyttum fram í ágúst.
Flugvél
16. maí 2025
Íslendingar á faraldsfæti og kortavelta erlendis aldrei meiri
Kortavelta jókst um 9,4% á milli ára í apríl að raunvirði og erlendis jókst hún um 32,8%. Íslendingar hafa aldrei farið í fleiri utanlandsferðir í einum mánuði en í apríl síðastliðnum, samkvæmt gögnum Ferðamálastofu. Nýbirtar kortaveltutölur renna enn frekari stoðum undir spá um að stýrivöxtum verði haldið óbreyttum í næstu viku. Neysla landsmanna hefur haldið dampi þrátt fyrir hátt vaxtastig og við teljum horfur á að einkaneysla aukist smám saman á næstu árum.
Bananar
15. maí 2025
Spáum 3,9% verðbólgu í maí
Við spáum því að verðbólga lækki úr 4,2% í 3,9% í maí. Horfur eru á að verðbólga hjaðni lítillega í sumar en aukist aftur með haustinu þegar einskiptisliðir vegna skólagjalda og skólamáltíða detta úr 12 mánaða taktinum. Við gerum ráð fyrir 4,0% verðbólgu í árslok.
Seðlabanki Íslands
15. maí 2025
Spáum óbreyttum vöxtum í næstu viku
Við spáum því að peningastefnunefnd geri hlé á vaxtalækkunarferlinu og haldi stýrivöxtum óbreyttum í næstu viku. Verðbólga jókst umfram væntingar í apríl og verðbólguvæntingar hafa haldist tiltölulega stöðugar. Þá virðist hagkerfið þola vaxtastigið vel, kortavelta hefur aukist sífellt síðustu mánuði og enn er þó nokkur velta á íbúðamarkaði. Peningalegt taumhald losnaði með aukinni verðbólgu í apríl og við teljum ólíklegt að peningastefnunefnd þyki tímabært að lækka raunstýrivexti enn frekar.
Sendibifreið og gámar
12. maí 2025
Vikubyrjun 12. maí 2025
Brottfarir um Keflavíkurflugvöll hafa aldrei verið jafnmargar í aprílmánuði eins og í apríl síðastliðnum og erlendir ferðamenn voru 6,5% fleiri en í apríl í fyrra. Skráð atvinnuleysi var 3,9% í apríl og minnkaði um 0,3 prósentustig frá því í mars. Seðlabanki Bandaríkjanna hélt stýrivöxtum óbreyttum en Englandsbanki lækkaði stýrivexti um 0,25 prósentustig. Báðar ákvarðanir voru í takt við væntingar.