Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Verð­bólga mæl­ist und­ir 4%

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,37% á milli mánaða í mars, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofu Íslands. Ársverðbólga lækkar úr 4,2% í 3,8% og er komin undir efri vikmörk verðbólgumarkmiðs Seðlabanka Íslands, í fyrsta skipti frá því í lok árs 2020. Verðmælingin var nokkuð góð en við teljum að á næstunni hægi á hjöðnuninni.
27. mars 2025

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,37% á milli mánaða í mars og verðbólga lækkaði úr 4,2% í 3,8%, aðeins umfram okkar spá. Það sem kom helst á óvart í mælingunni var að verð á fötum og skóm hækkaði minna en við spáðum. Föt og skór eru enn þá ódýrari en fyrir janúarútsölurnar. Verð á nýjum bílum lækkaði á milli mánaða en við höfðum spáð lítilli hækkun. Á móti hækkaði verð á mat og drykkjarvörum umfram okkar spá.

Framlag húsnæðis til lækkunar vó þyngst

Lækkun á verðbólgu skýrist að langstærstum hluta af því að reiknuð húsaleiga hækkaði minna en í sama mánuði í fyrra. Í fyrra hækkaði reiknuð húsaleiga um 2,1% en nú aðeins um 0,5%. Í apríl í fyrra hækkaði reiknuð húsaleiga um 1,7% og við spáum aftur að reiknuð húsaleiga hækki um 0,5% sem mun einnig hafa nokkur áhrif til lækkunar þá. Næstu mánuði þar á eftir munu engir stórir hækkunarmánuðir detta úr 12 mánaða taktinum og því útlit fyrir að verðbólga hjaðni hægar en síðustu mánuði.

Flugfargjöld til útlanda hækkuðu líka nokkuð minna en í fyrra, sem skýrist líklega af því að páskarnir voru miklu fyrr í fyrra og höfðu áhrif á flugfargjöld í mars. Á móti gerum við ráð fyrir að flugfargjöld hækki meira í apríl en þau gerðu í sama mánuði í fyrra.

Framlag innfluttra vara var einnig til lækkunar, en hefðu útsölur gengið fyllilega til baka væri framlagið til hækkunar. Jafnan ganga janúarútsölur til baka í febrúar og mars en takturinn í því hefur verið nokkuð misjafn á milli ára. Í fyrra gengu útsölurnar til að mynda nánast að öllu leyti til baka strax í febrúar. Nú er verð á fötum og skóm lægra en það var fyrir janúarútsölur. Við gerum ráð fyrir að liðurinn hækki aftur í apríl, um 3%, og að þar með verði útsölur alveg gengnar til baka og verð orðið svipað og það var fyrir útsölur. Verð á húsgögnum og heimilisbúnaði lækkaði síðan um næstum 1% í mars en hækkaði um 0,25% í mars í fyrra og framlag liðarins skýrir því að mestu áhrif innfluttra vara til lækkunar á ársverðbólgu.

Verð á innlendum vörum var til hækkunar á verðbólgu og skýrist að mestu af hækkun á mat og drykkjarvörum, þar sem verð á kjöti, fiski og mjólkurvörum hafði áhrif til hækkunar.

Samsetning ársverðbólgu breyttist aðeins á milli mánaða. Framlag húsnæðis, innfluttra vara, bensíns og þjónustu lækkaði en framlag innlendra vara hækkaði lítillega. Mest munaði um framlag húsnæðis sem lækkaði um 0,3 prósentustig í mars. Framlag innfluttra vara til verðbólgu lækkaði um 0,1 prósentustig á milli mánaða.

Helstu liðir vísitölunnar

  • Verð á mat og drykkjarvöru hækkaði aftur, nú um 0,7% á milli mánaða (+0,10% áhrif), nokkuð umfram okkar spá um 0,45%.
  • Reiknuð húsaleiga hækkaði um 0,5% á milli mánaða (0,09% áhrif), eins og við spáðum.
  • Föt og skór hækkuðu um 2,4% á milli mánaða (0,09% áhrif). Við höfðum spáð 5% hækkun og þar með að útsölur myndu ganga alveg til baka. Við gerum ráð fyrir að liðurinn hækki aftur í apríl og útsölur gangi því alveg til baka þá.
  • Flugfargjöld til útlanda hækkuðu um 2,8% á milli mánaða (0,05% áhrif). Hækkunin var aðeins minni en við gerðum ráð fyrir og hefur lítil áhrif í febrúar. Við gerum ráð fyrir meiri hækkun í apríl í tengslum við páskaferðalög.
  • Verð á nýjum bílum lækkaði um 0,93% (-0,06% áhrif) á milli mánaða. Við höfðum spáð 0,5% hækkun.
  • Húsgögn og heimilisbúnaður lækkaði um tæplega 0,9% (-0,04% áhrif) á milli mánaða. Við spáðum 0,41% lækkun.

Horfur á 3,8% verðbólgu í júní

Við gerum nú ráð fyrir að vísitala neysluverðs hækki um 0,85% í apríl, 0,31% í maí og 0,50% í júní. Gangi spáin eftir verður ársverðbólga 4,1% í apríl, 3,8% í maí og áfram 3,8% í júní. Hækkun á milli mánaða í apríl skýrist að mestu af áhrifum páskanna á flugfargjöld til útlanda. Fyrstu dagar páskanna í fyrra voru í mars og áhrif þeirra á flugfargjöld komu fram bæði í mars og apríl. Nú eru páskarnir seint í apríl og gerum við því ráð fyrir að áhrif af hækkun flugfargjalda komi að öllu leyti fram þá.

Marstalan var lægri en við gerðum ráð fyrir í síðustu spá, en það skýrist að miklu leyti af því að janúarútsölurnar gengu ekki að fullu til baka þá, eins og við áttum von á. Í staðinn erum við að gera ráð fyrir meiri hækkun á fötum og skóm í apríl en í fyrri spá. Við gerum litlar sem engar breytingar á öðrum undirliðum á milli spáa.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Greiningardeildar Landsbankans hf. (greiningardeild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Greiningardeildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Greiningardeild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Fólk við Geysi
15. sept. 2025
Vikubyrjun 15. september 2025
Ferðamönnum hélt áfram að fjölga af krafti í ágúst og Íslendingar slógu enn eitt metið í fjölda utanlandsferða. Atvinnuleysi hélst óbreytt á milli mánaða í 3,4% og er lítillega meira en á sama tíma í fyrra. Í þessari viku birtir HMS nýjustu gögn um íbúðamarkað og við fylgjumst með vaxtaákvörðunum í Bandaríkjunum og Bretlandi.
Bakarí
11. sept. 2025
Spáum 4,1% verðbólgu í september
Við spáum því að verðbólga aukist í september og mælist 4,1%. Aukin verðbólga skýrist aðallega af því að í september í fyrra voru máltíðir í grunnskólum gerðar ókeypis og lækkunaráhrifin af því detta nú út úr ársverðbólgunni. Verðhækkun á mjólkurafurðum leiðir til meiri hækkunar á matvöruverði en síðustu mánuði. Ró yfir húsnæðismarkaðnum heldur aftur af hækkunum á reiknaðri húsaleigu en útsölulok hafa áhrif til hækkunar í mánuðinum, gangi spáin eftir.
8. sept. 2025
Vikubyrjun 8. september 2025
Í þessari viku ber hæst  útgáfu á tölum um fjölda ferðamanna í ágúst og skráð atvinnuleysi. Í síðustu viku birti Seðlabankinn fundargerð peningastefnunefndar þar sem fram kom að allir nefndarmenn hefðu verið sammála um að halda vöxtum óbreyttum í ágúst. Þá birti Seðlabankinn einnig tölur um greiðslujöfnuð við útlönd sem gáfu til kynna mun meiri halla á viðskiptum við útlönd á öðrum fjórðungi þessa árs en þess síðasta.
1. sept. 2025
Mánaðamót 1. september 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
1. sept. 2025
Vikubyrjun 1. september 2025
Verðbólga hjaðnaði óvænt úr 4,0% í 3,8% í ágúst. Hagstofan áætlar að hagkerfið hafi dregist saman um 1,9% á öðrum ársfjórðungi. Gistinóttum fjölgaði alls um 16,5% á milli ára í júlí. Í vikunni birtir Seðlabankinn viðskiptajöfnuð við útlönd og fundargerð peningastefnunefndar.
Flugvél
28. ágúst 2025
Verðbólga hjaðnar þvert á væntingar
Vísitala neysluverðs lækkaði um 0,15% á milli mánaða í ágúst og verðbólga hjaðnaði úr 4,0% í 3,8%. Hjöðnun á milli mánaða kemur ánægjulega á óvart en við spáðum 0,07% hækkun á vísitölunni og óbreyttri verðbólgu. Við gerum nú ráð fyrir að verðbólga verði 3,8% í árslok, að stærstum hluta vegna lægri mælingar nú en við spáðum áður.
Seðlabanki Íslands
25. ágúst 2025
Vikubyrjun 25. ágúst 2025
Seðlabanki Íslands hélt stýrivöxtum óbreyttum í 7,50% í síðustu viku og allir nefndarmenn studdu ákvörðunina. Vísitala íbúðaverðs hefur hækkað um 4,2% á síðasta árinu, en í janúar var árshækkunin 10,4%. Í vikunni birtir Hagstofan verðbólgutölur fyrir ágústmánuð og þjóðhagsreikninga fyrir annan ársfjórðung.
Hús í Reykjavík
22. ágúst 2025
Íbúðamarkaður í betra jafnvægi þótt nýjar íbúðir seljist hægt
Á síðustu misserum hefur dregið töluvert úr verðhækkunum á íbúðamarkaði. Vísitala íbúðaverðs hefur hækkað um 4,2% á síðustu 12 mánuðum, aðeins örlítið umfram almennt verðlag, og ársbreytingin hefur ekki verið minni frá því í byrjun árs 2024. Þótt kaupsamningar hafi verið færri á fyrstu sjö mánuðum þessa árs en á sama tíma í fyrra er enn talsverð velta á markaðnum.
Fólk við Geysi
19. ágúst 2025
Útflutningur í sókn en innflutningur líka
Vöruútflutningur frá Íslandi hefur aukist frá því í fyrra en samt hefur vöruskiptahalli aldrei verið meiri en nú. Þetta skýrist af stórauknum vöruinnflutningi, einkum á tölvubúnaði í tengslum við uppbyggingu gagnavera. Ferðaþjónustan hefur skilað auknum tekjum í ár en á móti hefur utanlandsferðum Íslendinga fjölgað og uppsafnaður kortaveltujöfnuður við útlönd var enn neikvæður í lok júlí.
Frosnir ávextir og grænmeti
18. ágúst 2025
Vikubyrjun 18. ágúst 2025
Við búumst við að peningastefnunefnd Seðlabankans haldi stýrivöxtum óbreyttum á miðvikudag. Auk vaxtaákvörðunarinnar fáum við vísitölu íbúðaverðs í vikunni og nokkur uppgjör. Metfjöldi erlendra ferðamanna fór frá landinu í júlí, atvinnuleysi var óbreytt á milli mánaða og áfram var nokkur kraftur í greiðslukortaveltu heimila.