Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Verð­bólga jókst þvert á spár

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,58% á milli mánaða í maí og við það hækkaði ársverðbólga úr 6,0% í 6,2%. Hækkanir voru á nokkuð breiðum grunni og meiri en við bjuggumst við. 
Íbúðahús
30. maí 2024

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,58% á milli mánaða í maí, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofunnar. Ársverðbólgan hækkar því úr 6,0% í 6,2%. Við spáðum 0,38% hækkun vísitölunnar á milli mánaða og þar með óbreyttri verðbólgu. Líkt og vanalega hafði reiknuð húsaleiga mest áhrif á vísitöluna til hækkunar, en liðurinn hækkaði þó minna en við höfðum spáð. Á móti lækkaði verð á flugfargjöldum til útlanda minna en í okkar spá.

Heilt yfir voru verðhækkanir á nokkuð breiðum grunni í maí, þar sem margir undirliðir hækkuðu lítillega á milli mánaða.

Margir liðir hækka, en lítið 

  • Reiknuð húsaleiga hækkaði um 0,7% (0,14% áhrif). Þetta var minni hækkun en við bjuggumst við en við spáðum 1,1% hækkun (0,22% áhrif). Mestu munar um að markaðsverð húsnæðis hækkaði mun minna en við spáðum, eða um 0,1% í stað 0,6%. Reiknuð húsaleiga hækkaði líka minna en vísitala íbúðaverðs, sem HMS mælir, sem hækkaði um 0,8% á milli mánaða. Verð á fjölbýli á höfuðborgarsvæðinu hækkaði um 0,5%, sérbýli á höfuðborgarsvæðinu um 0,7% og húsnæði utan höfuðborgarsvæðisins lækkaði um 1%, samkvæmt mælingum Hagstofunnar.  
  • Verð á mat og drykkjarvörum hækkaði um 0,4% (0,06% áhrif), sem er meira en við höfðum spáð. 
  • Flugfargjöld til útlanda lækkuðu um 1,1% (-0,02% áhrif), sem er nokkuð minni lækkun en við höfðum spáð. Það er nú um 6% ódýrara að fljúga til útlanda en í maí í fyrra, en hefur verið um 10% ódýrara það sem af er ári. 
  • Nokkrir minni liðir hækkuðu einnig í þessum mánuði. Liðurinn húsgögn og heimilisbúnaður hækkaði um 1,1% (+0,06% áhrif á vísitöluna), húsnæði án reiknaðrar húsaleigu hækkaði um 0,5% (+0,05% áhrif á vísitöluna), póstur og sími hækkaði um 2,3% (+0,04% áhrif á vísitöluna), tómstundir og menning hækkaði um 0,4% (+0,04% áhrif á vísitöluna), hótel og veitingastaðir hækkaði um 0,7% (+0,04% áhrif á vísitöluna) og ferðir og flutningar án flugfargjalda hækkaði um 1% (+0,04% áhrif á vísitöluna).  

Framlag húsnæðis til ársverðbólgu lækkar lítillega á milli mánaða, úr 3 í 2,9 prósentustig. Framlag innfluttra vara hækkar nokkuð, eða úr 0,5 í 0,7 prósentustig, framlag þjónustu hækkar úr 1,9 í 2,0 prósentustig og framlag bensíns hækkar úr 0,0 prósentustigum í 0,1 prósentustig. 

Allar kjarnavísitölurnar hækkuðu á milli mánaða í maí og jókst árstakturinn eftir að hafa lækkað í apríl. Hækkun á árstakti kjarnavísitalnanna er vísbending um aukinn undirliggjandi verðbólguþrýsting og gefur til kynna að aukin verðbólga í maí skýrist ekki af tilfallandi hækkunum einstaka sveiflukenndra liða. Hugsanlega hefur eftirspurnarþrýstingur í hagkerfinu aukist eftir að nýir kjarasamningar voru undirritaðir í vor með tilheyrandi launahækkunum. Slík áhrif gætu haldið áfram að koma fram á næstu mánuðum eftir því sem fleiri hópar undirrita kjarasamninga. 

Spáum áfram verðbólgu í kringum 6% næstu mánuði 

Við gerum áfram ráð fyrir því að verðbólga verði um 6% næstu mánuði. Við spáum því nú að vísitala neysluverðs hækki um 0,54% í júní, 0,08% í júlí og 0,35% í ágúst. Gangi spáin eftir lækkar verðbólga í 5,9% í júní og júlí og hækkar aftur í 6,0% í ágúst. Helsta breytingin frá síðustu spá er að við gerum ekki ráð fyrir að flugfargjöld hækki eins mikið í júní og júlí núna þar sem þau lækkuðu minna en við höfðum spáð í maí.  

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Fólk við Geysi
19. ágúst 2025
Útflutningur í sókn en innflutningur líka
Vöruútflutningur frá Íslandi hefur aukist frá því í fyrra en samt hefur vöruskiptahalli aldrei verið meiri en nú. Þetta skýrist af stórauknum vöruinnflutningi, einkum á tölvubúnaði í tengslum við uppbyggingu gagnavera. Ferðaþjónustan hefur skilað auknum tekjum í ár en á móti hefur utanlandsferðum Íslendinga fjölgað og uppsafnaður kortaveltujöfnuður við útlönd var enn neikvæður í lok júlí.
Frosnir ávextir og grænmeti
18. ágúst 2025
Vikubyrjun 18. ágúst 2025
Við búumst við að peningastefnunefnd Seðlabankans haldi stýrivöxtum óbreyttum á miðvikudag. Auk vaxtaákvörðunarinnar fáum við vísitölu íbúðaverðs í vikunni og nokkur uppgjör. Metfjöldi erlendra ferðamanna fór frá landinu í júlí, atvinnuleysi var óbreytt á milli mánaða og áfram var nokkur kraftur í greiðslukortaveltu heimila.
Seðlabanki Íslands
15. ágúst 2025
Ekki horfur á frekari vaxtalækkun á árinu
Við spáum því að peningastefnunefnd geri hlé á vaxtalækkunarferlinu og haldi stýrivöxtum óbreyttum í næstu viku. Verðbólga jókst umfram væntingar í apríl og verðbólguvæntingar hafa haldist tiltölulega stöðugar. Þá virðist hagkerfið þola vaxtastigið vel, kortavelta hefur aukist sífellt síðustu mánuði og enn er þó nokkur velta á íbúðamarkaði. Peningalegt taumhald losnaði með aukinni verðbólgu í apríl og við teljum ólíklegt að peningastefnunefnd þyki tímabært að lækka raunstýrivexti enn frekar.
Flugvél á flugvelli
14. ágúst 2025
Spáum óbreyttri verðbólgu í ágúst
Við spáum því að verðbólga standi í stað í ágúst og mælist 4,0%. Eins og alla jafna í ágústmánuði má búast við að sumarútsölur gangi til baka að hluta. Einnig má gera ráð fyrir lækkandi flugfargjöldum. Næstu mánuði gerum við ráð fyrir að verðbólga aukist lítillega en hjaðni svo undir lok árs, og mælist 4,0% í desember.
Flugvöllur, Leifsstöð
13. ágúst 2025
Aukinn kaupmáttur, meiri neysla og fleiri utanlandsferðir
Neysla landsmanna virðist halda áfram að aukast og utanlandsferðir hafa verið þó nokkuð fleiri á þessu ári en á sama tíma í fyrra. Launavísitalan hefur enda hækkað um 8,1% á síðustu tólf mánuðum og kaupmáttur haldið áfram að aukast. Atvinnuleysi hefur haldist nokkuð hóflegt. Það er þó lítillega meira en á sama tíma í fyrra og merki eru um að spenna á vinnumarkaði fari smám saman dvínandi.
11. ágúst 2025
Vikubyrjun 11. ágúst 2025
Í síðustu viku tóku gildi nýir tollar á innflutning til Bandaríkjanna. Nokkrar áhugaverðar hagtölur koma í þessari viku: brottfarir um Keflavíkurflugvöll, skráð atvinnuleysi, væntingakönnun markaðsaðila og greiðslumiðlun. Í vikunni fara fram verðmælingar vegna vísitölu neysluverðs og uppgjörstímabil í Kauphöllinni heldur áfram með sex uppgjörum.
Epli
5. ágúst 2025
Vikubyrjun 5. ágúst 2025
Gistinóttum á landinu fjölgaði alls um 8,4% á milli ára í júní. Verðbólga á evrusvæðinu hélst óbreytt á milli mánaða og Seðlabanki Bandaríkjanna hélt stýrivöxtum óbreyttum.
1. ágúst 2025
Mánaðamót 1. ágúst 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Bananar
28. júlí 2025
Vikubyrjun 28. júlí 2025
Verðbólga hjaðnaði úr 4,2% í 4,0% í júlí. Við teljum ekki horfur á að verðbólga fari aftur niður fyrir efri vikmörk verðbólgumarkmiðs Seðlabanka Íslands í ár, heldur haldist á bilinu 4,0% til 4,3% út árið.
25. júlí 2025
Minni verðbólga með bættri aðferð
Nú er liðið rúmt ár síðan Hagstofan tók upp nýja aðferð við að mæla reiknaða húsaleigu, sem er sá hluti vísitölu neysluverðs sem metur kostnað fólks við að búa í eigin húsnæði.