Verð­bólga í takt við vænt­ing­ar – lækk­ar í 5,8%

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,48% á milli mánaða í júní og við það lækkaði ársverðbólga úr 6,2% í 5,8%. Reiknuð húsaleiga, hækkandi flugfargjöld til útlanda og verðhækkun á hótelgistingu höfðu mest áhrif til hækkunar á vísitölunni. Á móti lækkaði verð á fötum og skóm, húsgögnum og heimilisbúnaði og ökutækjum á milli mánaða í júní.
Flugvél á flugvelli
27. júní 2024

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,48% á milli mánaða í júní, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofunnar. Ársverðbólgan lækkar því úr 6,2% í 5,8%, eins og við spáðum. Reiknuð húsaleiga, flugfargjöld til útlanda og hótelgisting höfðu mest áhrif til hækkunar í mánuðinum, en verðlækkun á fötum, húsgögnum, bílum og bensíni hafði áhrif til lækkunar.

Helstu liðir vísitölunnar:

  • Reiknuð húsaleiga hækkaði um 0,8% (+0,15% áhrif á VNV), en við höfðum spáð 0,6% hækkun. Þetta er fyrsta sinn sem Hagstofan beitir nýrri aðferð húsaleiguígilda við mat á reiknaðri húsaleigu, þar sem upplýsingar um leiguverð eru notaðar til að mæla kostnað við að búa í eigin húsnæði. Hagstofan tekur tillit til allra viðeigandi leigusamninga í hverjum mánuði og reiknar þannig breytingu á milli mánaða. Húsnæðis- og mannvirkjastofnun birtir einnig mánaðarlega vísitölu leiguverðs sem byggir á sömu gögnum, en reiknar þó aðeins breytingar á verði nýrra samninga í hvert sinn. Vísitala HMS sýndi töluvert meiri hækkun en aðferð Hagstofunnar, eða 3,2% hækkun í maí.
  • Verð á flugfargjöldum til útlanda hækkaði um 8% (+0,15% áhrif á VNV) í mánuðinum, þónokkuð umfram okkar spá um 3,4% hækkun.
  • Verð á hótelum og veitingastöðum hækkaði um 2,1% (+0,11% áhrif á VNV), sem má að mestu leyti rekja til hækkunar á hótelgistingu um 17% á milli mánaða í júní. Hækkunin kann að vera vísbending um að áfram sé eftirspurnarþrýstingur í ferðaþjónustu, en verðið hækkar þó örlítið minna en í sama mánuði í fyrra.
  • Nokkrir liðir lækka í mánuðinum og vekur athygli að verð á fötum og skóm lækkar um 0,9% (-0,03% áhrif á VNV), en við höfðum gert ráð fyrir 1% hækkun. Liðurinn húsgögn og heimilisbúnaður lækkar um 0,7% (-0,04% áhrif á VNV). Verð á fötum og skóm hækkar alla jafna á milli mánaða nema í janúar og júlí, þegar stóru útsölurnar hefjast, en bæði nú í júní og í apríl síðastliðnum lækkaði verð á milli mánaða. Sömu sögu er að segja um verð á húsgögnum og heimilisbúnaði. Hér gætu áhrif af ýmsum tilboðsdögum síðustu mánaða verið að koma fram í verðmælingum.
  • Verð á nýjum bílum lækkaði um 0,3% (-0,02% áhrif á VNV) og bensín lækkaði um 0,9% í júní (-0,03% áhrif á VNV).

Samsetning verðbólgunnar breytist lítillega á milli mánaða en framlag allra liða nema þjónustu lækkar á milli mánaða – þjónusta stendur í stað. Framlag húsnæðis til ársverðbólgu lækkar áfram á milli mánaða í júní, úr 2,9 í 2,7 prósentustig. Framlag innfluttra vara lækkar úr 0,7 í 0,5 prósentustig, framlag þjónustu stendur í stað í 2,0 prósentustigum og framlag bensíns lækkar úr 0,07 prósentustigum í 0,04 prósentustig.

Ársbreyting allra kjarnavísitalna minnkaði á milli mánaða í júní, eftir að hafa hækkað í síðasta mánuði. Heilt á litið hefur undirliggjandi verðbólguþrýstingur verið að minnka síðustu mánuði þó ársbreytingin hafi sveiflast nokkuð á milli mánaða. Þá má benda á að kjarnavísitala 3 uppfærðist ekki í júní, en það skýrist af því að vaxtabreytingar eru ekki lengur hluti af reiknaðri húsaleigu.

Spáum áfram nær óbreyttri verðbólgu fram í september

Við spáum áfram tregbreytanlegri verðbólgu fram á haust. Við gerum ráð fyrir að verðbólga fari aftur upp í 5,9% í júlí og haldist óbreytt í ágúst áður en hún dettur aftur niður í 5,8% í september. Undanfarið höfum við spáð því að stýrivöxtum verði haldið óbreyttum á næsta fundi nefndarinnar í ágúst, en að líklega telji nefndin sér fært að hefja vaxtalækkunarferli í október. Í ljósi verðbólguhorfa sýnist okkur nú að biðin eftir fyrstu vaxtalækkun gæti lengst enn frekar.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Bílar
6. nóv. 2024
Minni spenna á vinnumarkaði en lítil breyting á atvinnuleysi
Staðan á vinnumarkaði hefur haldist merkilega stöðug í gegnum hraðar breytingar í hagkerfinu og þrátt fyrir vaxtahækkanir síðustu ára hefur atvinnuleysi lítið aukist. Þó eru vísbendingar um að eftirspurn eftir launafólki hafi minnkað og laun hækka ekki jafn hratt og áður. Óvissa hefur aukist lítillega síðustu daga vegna átaka á opinberum vinnumarkaði.
5. nóv. 2024
Mánaðaryfirlit yfir sértryggð skuldabréf - október 2024
Meðfylgjandi er mánaðarlegt yfirlit sértryggðra skuldabréfa.
Ferðamenn við Strokk
5. nóv. 2024
Ágætur þriðji fjórðungur í ferðaþjónustu
Ferðamönnum fjölgaði um tæplega prósent á þriðja ársfjórðungi, stærsta ferðaþjónustutímabili ársins, frá fyrra ári. Gistinóttum ferðamanna fækkaði hins vegar um tæpt prósent, en kortavelta á föstu verðlagi jókst um 2% á milli ára.
Fjölbýlishús
4. nóv. 2024
Þörf á íbúðum og ágætis uppbygging í kortunum 
Íbúðafjárfesting hefur færst í aukana, starfsfólki fjölgar sífellt í byggingarstarfsemi, velta í greininni hefur aukist síðustu árin og innflutningur á byggingarefni er í hæstu hæðum. Íbúðauppbygging virðist nokkuð kröftug, enda er þörfin brýn - kjarnafjölskyldum hefur fjölgað mun hraðar en íbúðum síðustu ár. 
Flutningaskip við Vestmannaeyjar
4. nóv. 2024
Vikubyrjun 4. nóvember 2024
Verðbólga lækkaði úr 5,4% niður í 5,1% í október, í samræmi við væntingar. Samhliða birtingu VNV tilkynnti Hagstofan að fyrirhugað kílómetragjald yrði tekið inn í vísitöluna. Í þessari viku birtir Vinnumálastofnum skráð atvinnuleysi í október, kosið verður um nýjan forseta í Bandaríkjunum, Seðlabanki Bandaríkjanna og Englandsbanki tilkynna um vaxtaákvarðanir og uppgjörstímabilið í Kauphöllinni er áfram í fullum gangi.
1. nóv. 2024
Fréttabréf Greiningardeildar 1. nóvember 2024
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Fjölskylda við sumarbústað
30. okt. 2024
Verðbólga lækkar áfram og mælist 5,1% í október
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,28% á milli mánaða í október og verðbólga lækkar því úr 5,4% í 5,1%. Verð á mat og drykkjarvörum og flugfargjöld til útlanda höfðu mest áhrif til hækkunar. Reiknuð leiga hækkaði mjög lítið á milli mánaða. Kílómetragjald á bensín- og olíubíla verður með í verðmælingum Hagstofunnar.
Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn
28. okt. 2024
Vikubyrjun 28. október 2024
Í vikunni birtir Hagstofan verðbólgutölur fyrir októbermánuð. Þessar verðbólgutölur verða þær síðustu fyrir næstu vaxtaákvörðun sem verður tilkynnt þann 20. nóvember nk. Í síðustu viku birti Hagstofan veltu skv. VSK-skýrslum, niðurstöður úr vinnumarkaðsrannsókn og launavísitölu. Þá er uppgjörstímabilið í kauphöllinni áfram í fullum gangi.
Vélsmiðja Guðmundar
23. okt. 2024
Velta í hagkerfinu eykst og tæknigreinar draga vagninn
Velta í hagkerfinu jókst um 2,1% á milli ára í júlí og ágúst að raunvirði, samkvæmt virðisaukaskattskýrslum. Svo mikið hefur veltan ekki aukist frá því á VSK-tímabilinu janúar-febrúar árið 2023, þegar hagkerfið var enn að rétta úr kútnum eftir covid-samdráttinn.
Fiskveiðinet
22. okt. 2024
Meiri hagvöxtur ef loðna finnst
Hafrannsóknarstofnun leggur til að ekki verði gefinn út loðnukvóti fyrir veiðitímabilið 2024/2025. Ráðgjöfin verður uppfærð í janúar, þegar nýjar mælingar fara fram og því er ekki útséð um loðnuveiðar á næsta ári. Fyndist loðna í nægilegu magni hefði það töluverð áhrif á hagvöxt á næsta ári. Loðna hefur verið veidd hér á landi frá árinu 1962 og aðeins þrisvar orðið algjör loðnubrestur, árin 2019, 2020 og nú síðast í ár. 
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur