Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Verð­bólga hjaðn­ar þvert á vænt­ing­ar

Vísitala neysluverðs lækkaði um 0,15% á milli mánaða í ágúst og verðbólga hjaðnaði úr 4,0% í 3,8%. Hjöðnun á milli mánaða kemur ánægjulega á óvart en við spáðum 0,07% hækkun á vísitölunni og óbreyttri verðbólgu. Við gerum nú ráð fyrir að verðbólga verði 3,8% í árslok, að stærstum hluta vegna lægri mælingar nú en við spáðum áður.
Flugvél
28. ágúst 2025

Vísitala neysluverðs lækkaði um 0,15% á milli mánaða og verðbólga hjaðnaði því úr 4,0% í 3,8%. Talan var lægri en við bjuggumst við, en við spáðum 0,07% hækkun á VNV á milli mánaða og óbreyttri verðbólgu. Helsti munurinn á spánni og mælingunni er að flugfargjöld til útlanda lækkuðu meira en við gerðum ráð fyrir og útsölur á fötum og skóm gengu minna til baka en við spáðum. Á móti gengu útsölur á húsgögnum og heimilisbúnaði hraðar til baka en við gerðum ráð fyrir. Verðbólga án húsnæðis minnkaði einnig á milli mánaða, úr 3,0% í 2,8%, og hið sama má segja um árshækkun allra þriggja kjarnavísitalnanna.

Minnkandi framlag þjónustu dregur úr ársverðbólgu

Framlag flestra liða til ársverðbólgu minnkaði á milli mánaða nú í ágúst, að innlendum vörum undanskildum. Framlag flugfargjalda hafði mest áhrif til lækkunar, en framlag annarrar þjónustu dróst einnig töluvert saman.  Breyting á framlagi annarrar þjónustu skýrist að stórum hluta af því að gjaldskrárhækkanir á hitaveitu voru gerðar í júlí í ár, en í ágúst í fyrra. Gjaldskrárhækkanirnar í ágúst í fyrra voru töluverðar og því er framlagið til lækkunar á ársverðbólgu nú í ágúst þó nokkuð. Flugfargjöld til útlanda sveiflast alltaf töluvert mikið á milli mánaða og nú í ágúst lækkaði liðurinn nokkuð meira en í ágúst í fyrra. Framlag innfluttra vara er einnig til lækkunar en það má líklega að mestu þakka sterkara gengi. Framlag innlendra vara eykst þó á milli mánaða, sem má að mestu rekja til matvöruverðs.

Helstu liðir vísitölunnar:

  • Verð á mat og drykkjarvöru hækkaði lítillega í ágúst, eða um 0,06%. Við spáðum 0,1% hækkun. Framlag matvöru til ársverðbólgu eykst þó vegna þess að í ágúst í fyrra lækkaði matarkarfan um tæplega 0,5%.
  • Reiknuð húsaleiga hækkaði um 0,44% á milli mánaða, nokkuð minna en okkar spá um 0,6% hækkun. Liðurinn sveiflast nú á þrengra bili en áður. Við gerum nú ráð fyrir um 0,5% hækkun að meðaltali næstu mánuði, meðal annars vegna þess að vísitölutenging leigusamninga næstu mánuði ætti að hafa lítil áhrif til hækkunar.
  • Sumarútsölur á fötum og skóm voru nokkuð slakar í ár, en liðurinn lækkaði aðeins um 4,8% í júlí, töluvert minna en að meðaltali síðustu ár. Aftur á móti endurtók það sig nú í ágúst eins og í janúar að útsölurnar gengu töluvert minna til baka en yfirleitt, og föt og skór hækkuðu aðeins um 0,7%, en ekki um 2,5% eins og við höfðum spáð. Við gerum þó ráð fyrir að útsölurnar gangi alveg til baka í september. Þannig hliðrast áhrifin aftur um einn mánuð. 
  • Útsölur á húsgögnum og heimilisbúnaði gengu þó hraðar til baka en við gerðum ráð fyrir og liðurinn hækkaði um 1,2%. Hann lækkaði um 2,2% í júlíútsölunum.
  • Flugfargjöld til útlanda lækkuðu um 12% í ágúst, en til samanburðar lækkuðu þau aðeins um 7% í ágúst í fyrra. Það var því örlítið ódýrara að fljúga til útlanda í ágúst nú en í fyrra, en til samanburðar var það um 5% dýrara í júlí síðastliðnum en í júlí í fyrra. Framlag liðarins er því töluvert til lækkunar í ágúst.

Gerum ráð fyrir minni verðbólgu en í fyrri spá

Í september í fyrra voru máltíðir í grunnskólum gerðar gjaldfrjálsar og nú í september munu þau lækkunaráhrif detta úr ársverðbólgunni. Við gerum ráð fyrir að vísitala neysluverðs verði óbreytt í september, hækki um 0,29% í október, lækki um 0,1% í nóvember og hækki um 0,38% í desember. Gangi spáin eftir verður ársverðbólga 4,0% í september og október og 3,8% í nóvember og desember. Spáin er aðeins lægri en síðasta spá sem við birtum í verðkönnunarvikunni, eða sem nemur um 0,2 prósentustigum. Mest áhrif hefur lægri mæling á verðbólgunni nú en við höfðum spáð. Við gerum líka ráð fyrir að útsölur á fötum og skóm gangi alveg til baka í næsta mánuði. Spá okkar fyrir reiknaða húsaleigu er nú um 0,5% hækkun á milli mánaða í staðinn fyrir 0,6% hækkun.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Greiningardeildar Landsbankans hf. (greiningardeild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Greiningardeildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Greiningardeild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Seðlabanki Íslands
25. ágúst 2025
Vikubyrjun 25. ágúst 2025
Seðlabanki Íslands hélt stýrivöxtum óbreyttum í 7,50% í síðustu viku og allir nefndarmenn studdu ákvörðunina. Vísitala íbúðaverðs hefur hækkað um 4,2% á síðasta árinu, en í janúar var árshækkunin 10,4%. Í vikunni birtir Hagstofan verðbólgutölur fyrir ágústmánuð og þjóðhagsreikninga fyrir annan ársfjórðung.
Hús í Reykjavík
22. ágúst 2025
Íbúðamarkaður í betra jafnvægi þótt nýjar íbúðir seljist hægt
Á síðustu misserum hefur dregið töluvert úr verðhækkunum á íbúðamarkaði. Vísitala íbúðaverðs hefur hækkað um 4,2% á síðustu 12 mánuðum, aðeins örlítið umfram almennt verðlag, og ársbreytingin hefur ekki verið minni frá því í byrjun árs 2024. Þótt kaupsamningar hafi verið færri á fyrstu sjö mánuðum þessa árs en á sama tíma í fyrra er enn talsverð velta á markaðnum.
Fólk við Geysi
19. ágúst 2025
Útflutningur í sókn en innflutningur líka
Vöruútflutningur frá Íslandi hefur aukist frá því í fyrra en samt hefur vöruskiptahalli aldrei verið meiri en nú. Þetta skýrist af stórauknum vöruinnflutningi, einkum á tölvubúnaði í tengslum við uppbyggingu gagnavera. Ferðaþjónustan hefur skilað auknum tekjum í ár en á móti hefur utanlandsferðum Íslendinga fjölgað og uppsafnaður kortaveltujöfnuður við útlönd var enn neikvæður í lok júlí.
Frosnir ávextir og grænmeti
18. ágúst 2025
Vikubyrjun 18. ágúst 2025
Við búumst við að peningastefnunefnd Seðlabankans haldi stýrivöxtum óbreyttum á miðvikudag. Auk vaxtaákvörðunarinnar fáum við vísitölu íbúðaverðs í vikunni og nokkur uppgjör. Metfjöldi erlendra ferðamanna fór frá landinu í júlí, atvinnuleysi var óbreytt á milli mánaða og áfram var nokkur kraftur í greiðslukortaveltu heimila.
Seðlabanki Íslands
15. ágúst 2025
Ekki horfur á frekari vaxtalækkun á árinu
Við spáum því að peningastefnunefnd geri hlé á vaxtalækkunarferlinu og haldi stýrivöxtum óbreyttum í næstu viku. Verðbólga jókst umfram væntingar í apríl og verðbólguvæntingar hafa haldist tiltölulega stöðugar. Þá virðist hagkerfið þola vaxtastigið vel, kortavelta hefur aukist sífellt síðustu mánuði og enn er þó nokkur velta á íbúðamarkaði. Peningalegt taumhald losnaði með aukinni verðbólgu í apríl og við teljum ólíklegt að peningastefnunefnd þyki tímabært að lækka raunstýrivexti enn frekar.
Flugvél á flugvelli
14. ágúst 2025
Spáum óbreyttri verðbólgu í ágúst
Við spáum því að verðbólga standi í stað í ágúst og mælist 4,0%. Eins og alla jafna í ágústmánuði má búast við að sumarútsölur gangi til baka að hluta. Einnig má gera ráð fyrir lækkandi flugfargjöldum. Næstu mánuði gerum við ráð fyrir að verðbólga aukist lítillega en hjaðni svo undir lok árs, og mælist 4,0% í desember.
Flugvöllur, Leifsstöð
13. ágúst 2025
Aukinn kaupmáttur, meiri neysla og fleiri utanlandsferðir
Neysla landsmanna virðist halda áfram að aukast og utanlandsferðir hafa verið þó nokkuð fleiri á þessu ári en á sama tíma í fyrra. Launavísitalan hefur enda hækkað um 8,1% á síðustu tólf mánuðum og kaupmáttur haldið áfram að aukast. Atvinnuleysi hefur haldist nokkuð hóflegt. Það er þó lítillega meira en á sama tíma í fyrra og merki eru um að spenna á vinnumarkaði fari smám saman dvínandi.
11. ágúst 2025
Vikubyrjun 11. ágúst 2025
Í síðustu viku tóku gildi nýir tollar á innflutning til Bandaríkjanna. Nokkrar áhugaverðar hagtölur koma í þessari viku: brottfarir um Keflavíkurflugvöll, skráð atvinnuleysi, væntingakönnun markaðsaðila og greiðslumiðlun. Í vikunni fara fram verðmælingar vegna vísitölu neysluverðs og uppgjörstímabil í Kauphöllinni heldur áfram með sex uppgjörum.
Epli
5. ágúst 2025
Vikubyrjun 5. ágúst 2025
Gistinóttum á landinu fjölgaði alls um 8,4% á milli ára í júní. Verðbólga á evrusvæðinu hélst óbreytt á milli mánaða og Seðlabanki Bandaríkjanna hélt stýrivöxtum óbreyttum.
1. ágúst 2025
Mánaðamót 1. ágúst 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.