Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Verð­bólga hjaðn­ar þvert á vænt­ing­ar

Vísitala neysluverðs lækkaði um 0,15% á milli mánaða í ágúst og verðbólga hjaðnaði úr 4,0% í 3,8%. Hjöðnun á milli mánaða kemur ánægjulega á óvart en við spáðum 0,07% hækkun á vísitölunni og óbreyttri verðbólgu. Við gerum nú ráð fyrir að verðbólga verði 3,8% í árslok, að stærstum hluta vegna lægri mælingar nú en við spáðum áður.
Flugvél
28. ágúst 2025

Vísitala neysluverðs lækkaði um 0,15% á milli mánaða og verðbólga hjaðnaði því úr 4,0% í 3,8%. Talan var lægri en við bjuggumst við, en við spáðum 0,07% hækkun á VNV á milli mánaða og óbreyttri verðbólgu. Helsti munurinn á spánni og mælingunni er að flugfargjöld til útlanda lækkuðu meira en við gerðum ráð fyrir og útsölur á fötum og skóm gengu minna til baka en við spáðum. Á móti gengu útsölur á húsgögnum og heimilisbúnaði hraðar til baka en við gerðum ráð fyrir. Verðbólga án húsnæðis minnkaði einnig á milli mánaða, úr 3,0% í 2,8%, og hið sama má segja um árshækkun allra þriggja kjarnavísitalnanna.

Minnkandi framlag þjónustu dregur úr ársverðbólgu

Framlag flestra liða til ársverðbólgu minnkaði á milli mánaða nú í ágúst, að innlendum vörum undanskildum. Framlag flugfargjalda hafði mest áhrif til lækkunar, en framlag annarrar þjónustu dróst einnig töluvert saman.  Breyting á framlagi annarrar þjónustu skýrist að stórum hluta af því að gjaldskrárhækkanir á hitaveitu voru gerðar í júlí í ár, en í ágúst í fyrra. Gjaldskrárhækkanirnar í ágúst í fyrra voru töluverðar og því er framlagið til lækkunar á ársverðbólgu nú í ágúst þó nokkuð. Flugfargjöld til útlanda sveiflast alltaf töluvert mikið á milli mánaða og nú í ágúst lækkaði liðurinn nokkuð meira en í ágúst í fyrra. Framlag innfluttra vara er einnig til lækkunar en það má líklega að mestu þakka sterkara gengi. Framlag innlendra vara eykst þó á milli mánaða, sem má að mestu rekja til matvöruverðs.

Helstu liðir vísitölunnar:

  • Verð á mat og drykkjarvöru hækkaði lítillega í ágúst, eða um 0,06%. Við spáðum 0,1% hækkun. Framlag matvöru til ársverðbólgu eykst þó vegna þess að í ágúst í fyrra lækkaði matarkarfan um tæplega 0,5%.
  • Reiknuð húsaleiga hækkaði um 0,44% á milli mánaða, nokkuð minna en okkar spá um 0,6% hækkun. Liðurinn sveiflast nú á þrengra bili en áður. Við gerum nú ráð fyrir um 0,5% hækkun að meðaltali næstu mánuði, meðal annars vegna þess að vísitölutenging leigusamninga næstu mánuði ætti að hafa lítil áhrif til hækkunar.
  • Sumarútsölur á fötum og skóm voru nokkuð slakar í ár, en liðurinn lækkaði aðeins um 4,8% í júlí, töluvert minna en að meðaltali síðustu ár. Aftur á móti endurtók það sig nú í ágúst eins og í janúar að útsölurnar gengu töluvert minna til baka en yfirleitt, og föt og skór hækkuðu aðeins um 0,7%, en ekki um 2,5% eins og við höfðum spáð. Við gerum þó ráð fyrir að útsölurnar gangi alveg til baka í september. Þannig hliðrast áhrifin aftur um einn mánuð. 
  • Útsölur á húsgögnum og heimilisbúnaði gengu þó hraðar til baka en við gerðum ráð fyrir og liðurinn hækkaði um 1,2%. Hann lækkaði um 2,2% í júlíútsölunum.
  • Flugfargjöld til útlanda lækkuðu um 12% í ágúst, en til samanburðar lækkuðu þau aðeins um 7% í ágúst í fyrra. Það var því örlítið ódýrara að fljúga til útlanda í ágúst nú en í fyrra, en til samanburðar var það um 5% dýrara í júlí síðastliðnum en í júlí í fyrra. Framlag liðarins er því töluvert til lækkunar í ágúst.

Gerum ráð fyrir minni verðbólgu en í fyrri spá

Í september í fyrra voru máltíðir í grunnskólum gerðar gjaldfrjálsar og nú í september munu þau lækkunaráhrif detta úr ársverðbólgunni. Við gerum ráð fyrir að vísitala neysluverðs verði óbreytt í september, hækki um 0,29% í október, lækki um 0,1% í nóvember og hækki um 0,38% í desember. Gangi spáin eftir verður ársverðbólga 4,0% í september og október og 3,8% í nóvember og desember. Spáin er aðeins lægri en síðasta spá sem við birtum í verðkönnunarvikunni, eða sem nemur um 0,2 prósentustigum. Mest áhrif hefur lægri mæling á verðbólgunni nú en við höfðum spáð. Við gerum líka ráð fyrir að útsölur á fötum og skóm gangi alveg til baka í næsta mánuði. Spá okkar fyrir reiknaða húsaleigu er nú um 0,5% hækkun á milli mánaða í staðinn fyrir 0,6% hækkun.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Greiningardeildar Landsbankans hf. (greiningardeild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Greiningardeildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Greiningardeild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Fjölskylda við matarborð
13. okt. 2025
Vikubyrjun 13. október 2025
Peningastefnunefnd hélt vöxtum óbreyttum í síðustu viku, eins og við var búist. Þó mátti greina aukna bjartsýni í yfirlýsingu nefndarinnar. Skráð atvinnuleysi var 3,5% í september og jókst um 0,1 prósentustig á milli mánaða. Brottförum erlendra ferðamanna um Keflavíkurflugvöll fjölgaði um 0,5% í september og utanlandsferðum Íslendinga fjölgaði um 14%.
Play
6. okt. 2025
Vikubyrjun 6. október 2025
Fall Fly Play hf. var stærsta fréttin í síðustu viku. Um 400 manns misstu vinnuna og má búast við að atvinnuleysi aukist um um það bil 0,2 prósentustig þess vegna. Við búumst ekki við verulegum þjóðhagslegum áhrifum af falli Play. Peningastefnunefnd kemur saman á miðvikudaginn og við búumst við að stýrivöxtum verði áfram haldið í 7,50%.  
Seðlabanki Íslands
2. okt. 2025
Þrálát verðbólga kallar á óbreytta vexti
Við spáum því að peningastefnunefnd haldi stýrivöxtum óbreyttum í næstu viku. Verðbólga hefur haldist á þröngu bili í kringum 4% frá því í febrúar og horfur eru á nær óbreyttri verðbólgu á næstu mánuðum. Áfram má greina skýr merki um þenslu í hagkerfinu og nær óhugsandi að peningastefnunefnd telji tímabært að halda vaxtalækkunarferlinu áfram. 
1. okt. 2025
Mánaðamót 1. október 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Íbúðahús
29. sept. 2025
Vikubyrjun 29. september 2025
Verðbólga mældist í takt við væntingar í september og fór úr 3,8% í 4,1%, samkvæmt vísitölu neysluverðs, sem Hagstofan birti í síðustu viku. Aukin verðbólga var fyrirséð og mælingin ber þess ekki merki að verðbólguþrýstingur í hagkerfinu hafi aukist. Kaupmáttur launa er 3,8% meiri en í ágúst í fyrra.
Litríkir bolir á fataslá
25. sept. 2025
Verðbólga eykst í takt við væntingar
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,11% á milli mánaða í september og verðbólga jókst úr 3,8% í 4,1%. Hækkunin skýrist að langmestu leyti af því að lækkunaráhrif gjaldfrjálsra skólamáltíða duttu nú úr 12 mánaða taktinum. Fátt í septembermælingunni kom á óvart en við spáðum 0,07% hækkun á vísitölunni og 4,1% verðbólgu. Við gerum ráð fyrir að verðbólga verði áfram á þessu bili út árið og verði 4,0% í árslok.
Bílar
23. sept. 2025
Aukin neysla, aldrei jafnmargar utanlandsferðir og bílakaup færast í aukana
Greiðslukortavelta heimila heldur áfram að aukast samhliða aukinni einkaneyslu. Það sama má segja um utanlandsferðir Íslendinga en það sem af er ári hafa Íslendingar farið í rúmlega 20% fleiri utanlandsferðir en á sama tímabili í fyrra. Auk þess að fara meira til útlanda virðast landsmenn kaupa þó nokkuð fleiri bíla en í fyrra. Á fyrstu átta mánuðum þessa árs voru nýskráðir bílar um 28% fleiri en á sama tíma í fyrra.
Íbúðahús
22. sept. 2025
Vikubyrjun 22. september 2025
Raunverð íbúða lækkaði á milli ára í ágúst, í fyrsta skipti frá því í byrjun árs 2024. Nafnverð íbúða hefur aðeins hækkað um 2,2% á einu ári og sífellt lengri tíma tekur að selja íbúðir. Leiguvísitalan hækkaði þó í ágúst og hækkandi leiguverð hefur með tímanum áhrif á verðbólgumælingar. Hagstofan birtir vísitölu neysluverðs næsta fimmtudag.
Fólk við Geysi
15. sept. 2025
Vikubyrjun 15. september 2025
Ferðamönnum hélt áfram að fjölga af krafti í ágúst og Íslendingar slógu enn eitt metið í fjölda utanlandsferða. Atvinnuleysi hélst óbreytt á milli mánaða í 3,4% og er lítillega meira en á sama tíma í fyrra. Í þessari viku birtir HMS nýjustu gögn um íbúðamarkað og við fylgjumst með vaxtaákvörðunum í Bandaríkjunum og Bretlandi.
Bakarí
11. sept. 2025
Spáum 4,1% verðbólgu í september
Við spáum því að verðbólga aukist í september og mælist 4,1%. Aukin verðbólga skýrist aðallega af því að í september í fyrra voru máltíðir í grunnskólum gerðar ókeypis og lækkunaráhrifin af því detta nú út úr ársverðbólgunni. Verðhækkun á mjólkurafurðum leiðir til meiri hækkunar á matvöruverði en síðustu mánuði. Ró yfir húsnæðismarkaðnum heldur aftur af hækkunum á reiknaðri húsaleigu en útsölulok hafa áhrif til hækkunar í mánuðinum, gangi spáin eftir.