Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Út­flutn­ings­verð­mæti stoð­anna þriggja sló aft­ur met á öðr­um fjórð­ungi

Mikil aukning varð á útflutningsverðmæti landsins á öðrum fjórðungi borið saman við sama fjórðung í fyrra, líkt og gerðist á fyrsta fjórðungi ársins. Aukning varð í útflutningsverðmæti allra stoðanna þriggja: ferðaþjónustu, sjávarútvegi og stóriðju. Það skýrist af mikilli aukningu í ferðamannafjölda, hærra verði sjávarafurða og mikilli hækkun á álverði frá því í fyrra. Útflutningsverðmæti stoðanna þriggja á fjórðungnum nam 313,3 mö.kr. og hefur ekki áður mælst hærra.
Flutningaskip
26. ágúst 2022 - Greiningardeild

Útflutningsverðmæti stoðanna þriggja jókst um tæpan 141 ma.kr. frá sama tímabili í fyrra. Langmest af þeirri aukningu kemur til vegna útflutningstekna ferðaþjónustu sem jukust um 85 ma.kr. milli ára. Næstmesta aukningin var í útflutningi áls, eða 45 ma.kr., en útflutningsverðmæti sjávarútvegs jókst um 10,8 ma.kr. milli ára.

Heildarútflutningsverðmæti vara og þjónustu nam 438,3 mö.kr. á öðrum fjórðungi og jókst um 151,2 ma.kr., eða 53%, milli ára. Langmest af þeirri aukningu kemur til vegna meiri tekna af stoðunum þremur, eða 93% af aukningunni.

Hallinn á vöru- og þjónustuviðskiptum nam því um 7 mö.kr. Þetta var þriðji ársfjórðungurinn í röð með halla en hallinn nú var þó minni en á fyrsta fjórðungi og fjórða fjórðungi síðasta árs. Þannig var hallinn 31,5 ma.kr. á fyrsta fjórðungi og 16,1 ma.kr. á fjórða fjórðungi í fyrra.

Innflutningsverðmæti vara og þjónustu nam 445,2 mö.kr. og jókst um 125,9 ma.kr., eða 39,4% milli ára. Innflutningsverðmæti vara jókst um 54,6 ma.kr., eða 23%. Þá aukningu má rekja að miklu leyti til aukins innflutnings á eldsneyti en það skýrist bæði af hækkun á eldsneytisverði sökum hækkunar á heimsmarkaðsverði hráolíu en einnig af auknu innflutningsmagni í tonnum talið. Aukið innflutningsmagn skýrist síðan aftur af tíðari flugferðum til og frá landinu vegna aukins fjölda erlendra ferðamanna. Þannig jókst innflutningsverðmæti þotueldsneytis um 13,2 ma.kr. sem er tæplega tíföldun í verðmæti. Innflutningur á þotueldsneyti fimmfaldaðist að magni til og endurspeglast mismunurinn á magnbreytingunni og verðmætabreytingunni í hærra eldsneytisverði.

Útflutningsverðmæti ferðaþjónustunnar nam 114,7 mö.kr. og tæplega fjórfaldaðist milli ára. Útflutningstekjur ferðaþjónustunnar voru einungis 29,7 ma.kr. á öðrum fjórðungi í fyrra og 7,8 ma.kr. á fyrsta fjórðungi þess árs en þetta voru þeir fjórðungar þar sem útflutningstekjur ferðaþjónustunnar voru minnstar í faraldrinum. Mun meiri aukning varð á útflutningi í farþegaflutningum en ferðalögum. Þannig sjöfaldaðist útflutningsverðmæti farþegaflugs milli tímabila en útflutningsverðmæti ferðalaga jókst um 233%. Fjölgun erlendra ferðamanna milli tímabila nam 524%.

Útflutningsverðmæti áls nam 104 mö.kr. og jókst um 76% milli ára. Þetta er mesta útflutningsverðmæti áls frá landinu í sögunni á einum fjórðungi. Aukningin skýrist að miklu leyti af hærra álverði en það var að meðaltali 2.900 Bandaríkjadollarar á öðrum fjórðungi. Á sama tímabili í fyrra var það 2.400 dollarar og jókst því um rúmlega 20% milli ára. Það sem einnig skýrir aukninguna er að útflutt magn jókst um 4% milli tímabila og krónan veiktist gagnvart dollaranum.

Umfang útflutnings hefur verið að vaxa og mun það hafa jákvæð áhrif til styrkingar á gengi krónunnar. Áfram má gera ráð fyrir töluvert mikilli fjölgun erlendra ferðamanna á næstunni og mun það styðja við aukið innflæði gjaldeyris.

Álverð hefur rétt eins og verð á annarri hrávöru verið að leita niður á við og mun það draga úr útflutningsverðmætinu. Engu að síður er það enn fremur hátt í sögulegu ljósi. Innflutningur hefur einnig vaxið verulega samfara aukinni eftirspurn og má rekja þá aukningu meðal annars til aukinna ferðalaga erlendra ferðamanna hingað til lands. Heilt yfir teljum við að það verði afgangur af vöru- og þjónustuviðskiptum á seinni árshelmingi sem mun styðja við styrkingu krónunnar.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara. Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti. Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Flugvél
15. des. 2025
Vikubyrjun 15. desember 2025
Færri erlendir ferðamenn heimsóttu Ísland í nóvember í ár en í nóvember í fyrra en utanlandsferðum Íslendinga hélt áfram að fjölga. Skráð atvinnuleysi hefur aukist þó nokkuð á síðustu mánuðum og var 4,3% í nóvember.
11. des. 2025
Spáum 3,9% verðbólgu í desember
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,56% á milli mánaða í desember. Gangi spáin eftir mun verðbólga hækka úr 3,7% í 3,9% í desember. Flugfargjöld til útlanda, reiknuð húsaleiga og lok tilboðsdaga í nóvember verða til hækkunar en bensínverð til lækkunar. Við gerum ráð fyrir að verðbólga verði á bilinu 3,9% til 4,0% næstu mánuði.
8. des. 2025
Vikubyrjun 8. desember 2025
Talsvert minni afgangur mældist af viðskiptum við útlönd á þriðja ársfjórðungi þessa árs en þess síðasta. Í síðustu viku gaf Seðlabankinn út yfirlýsingu fjármálastöðugleikanefndar og fundargerð peningastefnunefndar. Í þessari viku verða birtar ferðamannatölur og skráð atvinnuleysi fyrir nóvembermánuð.
1. des. 2025
Mánaðamót 1. desember 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
1. des. 2025
Vikubyrjun 1. desember 2025
Óhætt er að segja að verðbólgumælingin í síðustu viku hafi komið á óvart. Verðbólga mældist 3,7% í nóvember og hefur ekki mælst minni í fimm ár. Hagstofan áætlar að landsframleiðsla hafi aukist um 1,2% á þriðja ársfjórðungi. Gistinóttum fjölgaði alls um 1,8% á milli ára í október.
Flutningaskip
28. nóv. 2025
1,2% hagvöxtur á þriðja fjórðungi
Landsframleiðsla jókst um 1,2% á þriðja ársfjórðungi og um 1,5% á fyrstu níu mánuðum ársins. Hagvöxtur á þriðja ársfjórðungi var drifinn áfram af innlendri eftirspurn og þjóðarútgjöld jukust um heil 4,7%. Áfram er kraftur í einkaneyslu og fjárfestingu, en auknar birgðir hafa einnig sitt að segja. Innflutningur vegur þungt á móti og framlag utanríkisviðskipta er neikvætt, líkt og á síðustu fjórðungum.
Epli
27. nóv. 2025
Verðbólga ekki minni í fimm ár
Verðbólga hjaðnaði úr 4,3% í 3,7% í nóvember og hefur ekki verið minni frá því í desember 2020. Áhrif af afsláttardögum í nóvember komu mun skýrar fram í mælingu Hagstofunnar nú en síðustu ár og flugfargjöld til útlanda lækkuðu mun meira en við bjuggumst við.
Byggingakrani
24. nóv. 2025
Vikubyrjun 24. nóvember 2025
Seðlabankinn lækkaði vexti í síðustu viku með það fyrir augum að stemma stigu við því aukna peningalega aðhaldi sem hefur hlotist af breyttu lánaframboði í kjölfar vaxtadómsins. Auk þess spáir Seðlabankinn nú auknum slaka í hagkerfinu, minni hagvexti og minni verðbólgu en í síðustu spá. Hagstofan birtir verðbólgumælingu nóvembermánaðar á fimmtudaginn og þjóðhagsreikninga fyrir þriðja ársfjórðung á föstudaginn.
Ferðamenn
21. nóv. 2025
Ferðamenn mun fleiri á þessu ári en því síðasta – en fækkaði í október
Brottfarir erlendra ferðamanna frá Keflavíkurflugvelli voru 6,2% færri í október en í sama mánuði í fyrra og erlend kortavelta dróst þó nokkuð saman. Líklega hefur fall Play sett mark sitt á mánuðinn. Ef horft er yfir árið í heild hefur gangurinn í ferðaþjónustu verið mun meiri á þessu ári en því síðasta.
Seðlabanki
17. nóv. 2025
Vikubyrjun 17. nóvember 2025
Skráð atvinnuleysi var 3,9% í október, 0,5 prósentustigum meira en í sama mánuði í fyrra. Brottförum erlendra ferðamanna um Keflavíkurflugvöll fækkaði um 6,2% í október en utanlandsferðum Íslendinga fjölgaði um 3%. Peningastefnunefnd kemur saman á miðvikudaginn og við búumst við að stýrivöxtum verði haldið óbreyttum.