Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Út­flutn­ings­verð­mæti stoð­anna þriggja sló aft­ur met á öðr­um fjórð­ungi

Mikil aukning varð á útflutningsverðmæti landsins á öðrum fjórðungi borið saman við sama fjórðung í fyrra, líkt og gerðist á fyrsta fjórðungi ársins. Aukning varð í útflutningsverðmæti allra stoðanna þriggja: ferðaþjónustu, sjávarútvegi og stóriðju. Það skýrist af mikilli aukningu í ferðamannafjölda, hærra verði sjávarafurða og mikilli hækkun á álverði frá því í fyrra. Útflutningsverðmæti stoðanna þriggja á fjórðungnum nam 313,3 mö.kr. og hefur ekki áður mælst hærra.
Flutningaskip
26. ágúst 2022 - Greiningardeild

Útflutningsverðmæti stoðanna þriggja jókst um tæpan 141 ma.kr. frá sama tímabili í fyrra. Langmest af þeirri aukningu kemur til vegna útflutningstekna ferðaþjónustu sem jukust um 85 ma.kr. milli ára. Næstmesta aukningin var í útflutningi áls, eða 45 ma.kr., en útflutningsverðmæti sjávarútvegs jókst um 10,8 ma.kr. milli ára.

Heildarútflutningsverðmæti vara og þjónustu nam 438,3 mö.kr. á öðrum fjórðungi og jókst um 151,2 ma.kr., eða 53%, milli ára. Langmest af þeirri aukningu kemur til vegna meiri tekna af stoðunum þremur, eða 93% af aukningunni.

Hallinn á vöru- og þjónustuviðskiptum nam því um 7 mö.kr. Þetta var þriðji ársfjórðungurinn í röð með halla en hallinn nú var þó minni en á fyrsta fjórðungi og fjórða fjórðungi síðasta árs. Þannig var hallinn 31,5 ma.kr. á fyrsta fjórðungi og 16,1 ma.kr. á fjórða fjórðungi í fyrra.

Innflutningsverðmæti vara og þjónustu nam 445,2 mö.kr. og jókst um 125,9 ma.kr., eða 39,4% milli ára. Innflutningsverðmæti vara jókst um 54,6 ma.kr., eða 23%. Þá aukningu má rekja að miklu leyti til aukins innflutnings á eldsneyti en það skýrist bæði af hækkun á eldsneytisverði sökum hækkunar á heimsmarkaðsverði hráolíu en einnig af auknu innflutningsmagni í tonnum talið. Aukið innflutningsmagn skýrist síðan aftur af tíðari flugferðum til og frá landinu vegna aukins fjölda erlendra ferðamanna. Þannig jókst innflutningsverðmæti þotueldsneytis um 13,2 ma.kr. sem er tæplega tíföldun í verðmæti. Innflutningur á þotueldsneyti fimmfaldaðist að magni til og endurspeglast mismunurinn á magnbreytingunni og verðmætabreytingunni í hærra eldsneytisverði.

Útflutningsverðmæti ferðaþjónustunnar nam 114,7 mö.kr. og tæplega fjórfaldaðist milli ára. Útflutningstekjur ferðaþjónustunnar voru einungis 29,7 ma.kr. á öðrum fjórðungi í fyrra og 7,8 ma.kr. á fyrsta fjórðungi þess árs en þetta voru þeir fjórðungar þar sem útflutningstekjur ferðaþjónustunnar voru minnstar í faraldrinum. Mun meiri aukning varð á útflutningi í farþegaflutningum en ferðalögum. Þannig sjöfaldaðist útflutningsverðmæti farþegaflugs milli tímabila en útflutningsverðmæti ferðalaga jókst um 233%. Fjölgun erlendra ferðamanna milli tímabila nam 524%.

Útflutningsverðmæti áls nam 104 mö.kr. og jókst um 76% milli ára. Þetta er mesta útflutningsverðmæti áls frá landinu í sögunni á einum fjórðungi. Aukningin skýrist að miklu leyti af hærra álverði en það var að meðaltali 2.900 Bandaríkjadollarar á öðrum fjórðungi. Á sama tímabili í fyrra var það 2.400 dollarar og jókst því um rúmlega 20% milli ára. Það sem einnig skýrir aukninguna er að útflutt magn jókst um 4% milli tímabila og krónan veiktist gagnvart dollaranum.

Umfang útflutnings hefur verið að vaxa og mun það hafa jákvæð áhrif til styrkingar á gengi krónunnar. Áfram má gera ráð fyrir töluvert mikilli fjölgun erlendra ferðamanna á næstunni og mun það styðja við aukið innflæði gjaldeyris.

Álverð hefur rétt eins og verð á annarri hrávöru verið að leita niður á við og mun það draga úr útflutningsverðmætinu. Engu að síður er það enn fremur hátt í sögulegu ljósi. Innflutningur hefur einnig vaxið verulega samfara aukinni eftirspurn og má rekja þá aukningu meðal annars til aukinna ferðalaga erlendra ferðamanna hingað til lands. Heilt yfir teljum við að það verði afgangur af vöru- og þjónustuviðskiptum á seinni árshelmingi sem mun styðja við styrkingu krónunnar.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara. Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti. Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Byggingakrani og fjölbýlishús
6. nóv. 2025
Óvissa á íbúðamarkaði og takmarkaðar raunverðshækkanir í kortunum 
Hátt vaxtastig og ströng lánþegaskilyrði hafa slegið verulega á verðhækkanir á íbúðamarkaði. Á sama tíma hefur fjöldinn allur af nýjum íbúðum risið og sölutími þeirra lengst til muna. Eftir að dómur Hæstaréttar í vaxtamálinu féll hafa viðskiptabankarnir tekið lánaframboð til endurskoðunar og það sama má segja um suma lífeyrissjóðina. Seðlabankinn ákvað í síðustu viku að slaka lítillega á lánþegaskilyrðum.  
3. nóv. 2025
Mánaðamót 1. nóvember 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Fataverslun
3. nóv. 2025
Vikubyrjun 3. nóvember 2025
Verðbólga jókst umfram væntingar í október og mældist 4,3%. Svo mikil hefur verðbólga ekki verið síðan í febrúar síðastliðnum. Telja má áhyggjuefni að aukin verðbólga skýrist ekki af tilfallandi sveiflukenndum liðum heldur virðist undirliggjandi verðþrýstingur hafa aukist. Í þessari viku halda félög áfram að birta uppgjör og hugsanlega má búast við fleiri púslum í breytta mynd af framboði íbúðalána í kjölfar vaxtamálsins.  
Smiður
31. okt. 2025
Minnkandi spenna á vinnumarkaði og minni fólksfjölgun
Eftirspurn eftir vinnuafli hefur minnkað og dregið hefur úr hækkun launa. Atvinnuleysi hefur aukist smám saman og rólegri taktur í atvinnulífinu hefur endurspeglast í hægari fólksfjölgun. Kaupmáttur hefur aukist jafnt og þétt og við teljum að þótt hægi á launahækkunum komi kaupmáttur til með að aukast áfram á næstu árum. Mikill kraftur er í neyslu landsmanna, kortavelta eykst sífellt og Íslendingar hafa aldrei farið í fleiri utanlandsferðir.
Paprika
30. okt. 2025
Verðbólga jókst umfram væntingar
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,47% á milli mánaða í október og verðbólga jókst úr 4,1% í 4,3%. Vísitala neysluverðs hækkaði meira en við bjuggumst við, ekki síst reiknuð húsaleiga og verð á mat og drykk. Skammtímaspá okkar gerir nú ráð fyrir að verðbólga haldist í 4,3% út árið, en aukist svo í janúar og mælist 4,5%.
27. okt. 2025
Vikubyrjun 27. október 2025
Íslenska hagkerfið verður í hægum vaxtartakti á næstu árum gangi hagspá sem við birtum í síðustu viku eftir. Á fimmtudag koma verðbólgutölur fyrir október og við eigum von á að verðbólga hækki úr 4,1% í 4,2%.
Hagspá október 2025
22. okt. 2025
Kólnandi kerfi en kraftmikil neysla
Hagvöxtur verður 1,5% á þessu ári og 1,7% á því næsta, samkvæmt nýrri hagspá Landsbankans. Hagvöxtur verður ekki síst drifinn áfram af neyslu innanlands en á sama tíma er útlit fyrir smám saman minnkandi spennu í atvinnulífinu. Verðbólga reynist áfram þrálát næstu misseri og ekki eru horfur á að hún komist niður í markmið Seðlabankans á spátímabilinu. Því má áfram búast við háum raunstýrivöxtum.
Greiðsla
20. okt. 2025
Vikubyrjun 20. október 2025
Kortavelta Íslendinga jókst um 7,6% að raunvirði á milli ára í september. Á fyrstu níu mánuðum ársins hefur kortavelta heimila verið um 5,2% meiri en á sama tímabili í fyrra, að teknu tilliti til verðlags og gengis. Í vikunni birtir Greiningardeild Landsbankans nýja hagspá til ársins 2028. HMS birtir vísitölu íbúðaverðs, vísitölu leiguverðs og mánaðarskýrslu.  
Flugvél
16. okt. 2025
Spáum 4,2% verðbólgu í október
Við spáum því að verðbólga aukist lítillega í október, úr 4,1% í 4,2%. Mest áhrif til hækkunar á vísitölunni hafa flugfargjöld til útlanda, reiknuð húsaleiga og matarkarfan. Gangi spáin eftir verður október níundi mánuðurinn í röð þar sem verðbólga er á bilinu 3,8% til 4,2%. Við teljum að verðbólga verði áfram á þessu bili næstu mánuði.
Fjölskylda við matarborð
13. okt. 2025
Vikubyrjun 13. október 2025
Peningastefnunefnd hélt vöxtum óbreyttum í síðustu viku, eins og við var búist. Þó mátti greina aukna bjartsýni í yfirlýsingu nefndarinnar. Skráð atvinnuleysi var 3,5% í september og jókst um 0,1 prósentustig á milli mánaða. Brottförum erlendra ferðamanna um Keflavíkurflugvöll fjölgaði um 0,5% í september og utanlandsferðum Íslendinga fjölgaði um 14%.