Útflutningsverðmæti stoðanna þriggja sló aftur met á öðrum fjórðungi

Mikil aukning varð á útflutningsverðmæti landsins á öðrum fjórðungi borið saman við sama fjórðung í fyrra, líkt og gerðist á fyrsta fjórðungi ársins. Aukning varð í útflutningsverðmæti allra stoðanna þriggja: ferðaþjónustu, sjávarútvegi og stóriðju. Það skýrist af mikilli aukningu í ferðamannafjölda, hærra verði sjávarafurða og mikilli hækkun á álverði frá því í fyrra. Útflutningsverðmæti stoðanna þriggja á fjórðungnum nam 313,3 mö.kr. og hefur ekki áður mælst hærra.

26. ágúst 2022 - Hagfræðideild

Útflutningsverðmæti stoðanna þriggja jókst um tæpan 141 ma.kr. frá sama tímabili í fyrra. Langmest af þeirri aukningu kemur til vegna útflutningstekna ferðaþjónustu sem jukust um 85 ma.kr. milli ára. Næstmesta aukningin var í útflutningi áls, eða 45 ma.kr., en útflutningsverðmæti sjávarútvegs jókst um 10,8 ma.kr. milli ára.

Heildarútflutningsverðmæti vara og þjónustu nam 438,3 mö.kr. á öðrum fjórðungi og jókst um 151,2 ma.kr., eða 53%, milli ára. Langmest af þeirri aukningu kemur til vegna meiri tekna af stoðunum þremur, eða 93% af aukningunni.

Hallinn á vöru- og þjónustuviðskiptum nam því um 7 mö.kr. Þetta var þriðji ársfjórðungurinn í röð með halla en hallinn nú var þó minni en á fyrsta fjórðungi og fjórða fjórðungi síðasta árs. Þannig var hallinn 31,5 ma.kr. á fyrsta fjórðungi og 16,1 ma.kr. á fjórða fjórðungi í fyrra.

Innflutningsverðmæti vara og þjónustu nam 445,2 mö.kr. og jókst um 125,9 ma.kr., eða 39,4% milli ára. Innflutningsverðmæti vara jókst um 54,6 ma.kr., eða 23%. Þá aukningu má rekja að miklu leyti til aukins innflutnings á eldsneyti en það skýrist bæði af hækkun á eldsneytisverði sökum hækkunar á heimsmarkaðsverði hráolíu en einnig af auknu innflutningsmagni í tonnum talið. Aukið innflutningsmagn skýrist síðan aftur af tíðari flugferðum til og frá landinu vegna aukins fjölda erlendra ferðamanna. Þannig jókst innflutningsverðmæti þotueldsneytis um 13,2 ma.kr. sem er tæplega tíföldun í verðmæti. Innflutningur á þotueldsneyti fimmfaldaðist að magni til og endurspeglast mismunurinn á magnbreytingunni og verðmætabreytingunni í hærra eldsneytisverði.

Útflutningsverðmæti ferðaþjónustunnar nam 114,7 mö.kr. og tæplega fjórfaldaðist milli ára. Útflutningstekjur ferðaþjónustunnar voru einungis 29,7 ma.kr. á öðrum fjórðungi í fyrra og 7,8 ma.kr. á fyrsta fjórðungi þess árs en þetta voru þeir fjórðungar þar sem útflutningstekjur ferðaþjónustunnar voru minnstar í faraldrinum. Mun meiri aukning varð á útflutningi í farþegaflutningum en ferðalögum. Þannig sjöfaldaðist útflutningsverðmæti farþegaflugs milli tímabila en útflutningsverðmæti ferðalaga jókst um 233%. Fjölgun erlendra ferðamanna milli tímabila nam 524%.

Útflutningsverðmæti áls nam 104 mö.kr. og jókst um 76% milli ára. Þetta er mesta útflutningsverðmæti áls frá landinu í sögunni á einum fjórðungi. Aukningin skýrist að miklu leyti af hærra álverði en það var að meðaltali 2.900 Bandaríkjadollarar á öðrum fjórðungi. Á sama tímabili í fyrra var það 2.400 dollarar og jókst því um rúmlega 20% milli ára. Það sem einnig skýrir aukninguna er að útflutt magn jókst um 4% milli tímabila og krónan veiktist gagnvart dollaranum.

Umfang útflutnings hefur verið að vaxa og mun það hafa jákvæð áhrif til styrkingar á gengi krónunnar. Áfram má gera ráð fyrir töluvert mikilli fjölgun erlendra ferðamanna á næstunni og mun það styðja við aukið innflæði gjaldeyris.

Álverð hefur rétt eins og verð á annarri hrávöru verið að leita niður á við og mun það draga úr útflutningsverðmætinu. Engu að síður er það enn fremur hátt í sögulegu ljósi. Innflutningur hefur einnig vaxið verulega samfara aukinni eftirspurn og má rekja þá aukningu meðal annars til aukinna ferðalaga erlendra ferðamanna hingað til lands. Heilt yfir teljum við að það verði afgangur af vöru- og þjónustuviðskiptum á seinni árshelmingi sem mun styðja við styrkingu krónunnar.

Fyrirvari

Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara. Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti. Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.

Þú gætir einnig haft áhuga á

29. sept. 2022

Spáum 0,5 prósentustiga hækkun stýrivaxta í október

Við spáum því að peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands hækki vexti bankans um 0,5 prósentustig í næstu viku. Gangi spá okkar eftir fara meginvextir bankans, sjö daga bundin innlán, úr 5,5% upp í 6%.

28. sept. 2022

Verðbólga heldur áfram að hjaðna

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,09% milli mánaða í september. Ársverðbólgan dróst saman úr 9,7% í 9,3% og alls hefur hún minnkað um 0,6% prósentustig síðan hún náði hámarki í 9,9% í júlí. Við eigum von á hægfara hjöðnun næstu mánuði og að verðbólga mælist 8,3% í desember.

26. sept. 2022

Kaupmáttur hefur rýrnað um 4,2% á árinu

Kaupmáttur hefur rýrnað um 4,2% frá því í janúar og þótt launavísitalan hafi hækkað örlítið í ágúst hægist enn á árshækkuninni. Laun hafa hækkað hlutfallslega langmest í greinum tengdum ferðaþjónustunni á síðustu 12 mánuðum, en einnig í byggingar- og veitustarfsemi, og mest meðal verkafólks.

26. sept. 2022

Vikubyrjun 26. september 2022

Íbúðum til sölu á höfuðborgarsvæðinu hefur fjölgað verulega frá því í vor, úr tæplega 500 í rúmlega 1.000. Fjölgunin skýrist fremur af eldri íbúðum sem eru settar í sölu en nýjum íbúðum sem koma inn á markaðinn.

21. sept. 2022

Íbúðaverð lækkar milli mánaða í fyrsta sinn síðan 2019

Vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu lækkaði um 0,4% milli mánaða í ágúst. Þetta er í fyrsta sinn síðan í nóvember 2019 sem vísitalan lækkar og skýr merki um að markaðurinn sé farinn að kólna.

20. sept. 2022

Atvinnuleysi minnkar enn og aðflutt vinnuafl sífellt mikilvægara

Atvinnuleysi dróst saman um 0,1 prósentustig milli mánaða í ágúst og var 3,1%. Atvinnuleysi minnkaði mest í ferðatengdum greinum milli mánaða, enda fjölgaði erlendum ferðamönnum eftir því sem leið á sumarið. Sífellt fleiri stjórnendur fyrirtækja á Íslandi telja vanta vinnuafl og eftir því sem störfum fjölgar verður erlent vinnuafl mikilvægara á íslenskum vinnumarkaði.

19. sept. 2022

Vikubyrjun 19. september 2022

Á fyrstu sex mánuðum ársins var 84 milljarða króna halli af viðskiptum við útlönd. Þrátt fyrir þennan mikla halla hefur krónan styrkst innan árs. Skýrist þetta meðal annars af því að öllum viðskiptum fylgir ekki endilega gjaldeyrisflæði.

15. sept. 2022

Verðbólga mun mjakast niður á við í september

Við spáum því að almennt verðlag hækki um 0,34% milli ágúst og september. Gangi spáin eftir verður ársverðbólgan 9,6% og yrði það þá frekari staðfesting þess að verðbólga hafi þegar náð hámarki hér á landi. Verðbólga fór hæst í 9,9% í júlí og mældist svo aðeins minni eða 9,7% í ágúst. Gangi spáin eftir verður septembermánuður annar mánuðurinn í röð þar sem verðbólgan lækkar milli mánaða. Við eigum von hægri hjöðnun verðbólgunnar á næstunni og að hún verði komin niður í 8,8% í desember.

12. sept. 2022

Olíuverð einn helsti drifkraftur verðbólgu á síðustu 50 árum

Hrávöruverð hefur almennt farið lækkandi á síðustu mánuðum. Það mun styðja við hjöðnun verðbólgunnar í heiminum en hún hefur ekki mælst meiri á Vesturlöndum í nokkra áratugi.