Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Út­flutn­ings­verð­mæti stoð­anna þriggja sló aft­ur met á öðr­um fjórð­ungi

Mikil aukning varð á útflutningsverðmæti landsins á öðrum fjórðungi borið saman við sama fjórðung í fyrra, líkt og gerðist á fyrsta fjórðungi ársins. Aukning varð í útflutningsverðmæti allra stoðanna þriggja: ferðaþjónustu, sjávarútvegi og stóriðju. Það skýrist af mikilli aukningu í ferðamannafjölda, hærra verði sjávarafurða og mikilli hækkun á álverði frá því í fyrra. Útflutningsverðmæti stoðanna þriggja á fjórðungnum nam 313,3 mö.kr. og hefur ekki áður mælst hærra.
Flutningaskip
26. ágúst 2022 - Greiningardeild

Útflutningsverðmæti stoðanna þriggja jókst um tæpan 141 ma.kr. frá sama tímabili í fyrra. Langmest af þeirri aukningu kemur til vegna útflutningstekna ferðaþjónustu sem jukust um 85 ma.kr. milli ára. Næstmesta aukningin var í útflutningi áls, eða 45 ma.kr., en útflutningsverðmæti sjávarútvegs jókst um 10,8 ma.kr. milli ára.

Heildarútflutningsverðmæti vara og þjónustu nam 438,3 mö.kr. á öðrum fjórðungi og jókst um 151,2 ma.kr., eða 53%, milli ára. Langmest af þeirri aukningu kemur til vegna meiri tekna af stoðunum þremur, eða 93% af aukningunni.

Hallinn á vöru- og þjónustuviðskiptum nam því um 7 mö.kr. Þetta var þriðji ársfjórðungurinn í röð með halla en hallinn nú var þó minni en á fyrsta fjórðungi og fjórða fjórðungi síðasta árs. Þannig var hallinn 31,5 ma.kr. á fyrsta fjórðungi og 16,1 ma.kr. á fjórða fjórðungi í fyrra.

Innflutningsverðmæti vara og þjónustu nam 445,2 mö.kr. og jókst um 125,9 ma.kr., eða 39,4% milli ára. Innflutningsverðmæti vara jókst um 54,6 ma.kr., eða 23%. Þá aukningu má rekja að miklu leyti til aukins innflutnings á eldsneyti en það skýrist bæði af hækkun á eldsneytisverði sökum hækkunar á heimsmarkaðsverði hráolíu en einnig af auknu innflutningsmagni í tonnum talið. Aukið innflutningsmagn skýrist síðan aftur af tíðari flugferðum til og frá landinu vegna aukins fjölda erlendra ferðamanna. Þannig jókst innflutningsverðmæti þotueldsneytis um 13,2 ma.kr. sem er tæplega tíföldun í verðmæti. Innflutningur á þotueldsneyti fimmfaldaðist að magni til og endurspeglast mismunurinn á magnbreytingunni og verðmætabreytingunni í hærra eldsneytisverði.

Útflutningsverðmæti ferðaþjónustunnar nam 114,7 mö.kr. og tæplega fjórfaldaðist milli ára. Útflutningstekjur ferðaþjónustunnar voru einungis 29,7 ma.kr. á öðrum fjórðungi í fyrra og 7,8 ma.kr. á fyrsta fjórðungi þess árs en þetta voru þeir fjórðungar þar sem útflutningstekjur ferðaþjónustunnar voru minnstar í faraldrinum. Mun meiri aukning varð á útflutningi í farþegaflutningum en ferðalögum. Þannig sjöfaldaðist útflutningsverðmæti farþegaflugs milli tímabila en útflutningsverðmæti ferðalaga jókst um 233%. Fjölgun erlendra ferðamanna milli tímabila nam 524%.

Útflutningsverðmæti áls nam 104 mö.kr. og jókst um 76% milli ára. Þetta er mesta útflutningsverðmæti áls frá landinu í sögunni á einum fjórðungi. Aukningin skýrist að miklu leyti af hærra álverði en það var að meðaltali 2.900 Bandaríkjadollarar á öðrum fjórðungi. Á sama tímabili í fyrra var það 2.400 dollarar og jókst því um rúmlega 20% milli ára. Það sem einnig skýrir aukninguna er að útflutt magn jókst um 4% milli tímabila og krónan veiktist gagnvart dollaranum.

Umfang útflutnings hefur verið að vaxa og mun það hafa jákvæð áhrif til styrkingar á gengi krónunnar. Áfram má gera ráð fyrir töluvert mikilli fjölgun erlendra ferðamanna á næstunni og mun það styðja við aukið innflæði gjaldeyris.

Álverð hefur rétt eins og verð á annarri hrávöru verið að leita niður á við og mun það draga úr útflutningsverðmætinu. Engu að síður er það enn fremur hátt í sögulegu ljósi. Innflutningur hefur einnig vaxið verulega samfara aukinni eftirspurn og má rekja þá aukningu meðal annars til aukinna ferðalaga erlendra ferðamanna hingað til lands. Heilt yfir teljum við að það verði afgangur af vöru- og þjónustuviðskiptum á seinni árshelmingi sem mun styðja við styrkingu krónunnar.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara. Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti. Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Seðlabanki Íslands
25. ágúst 2025
Vikubyrjun 25. ágúst 2025
Seðlabanki Íslands hélt stýrivöxtum óbreyttum í 7,50% í síðustu viku og allir nefndarmenn studdu ákvörðunina. Vísitala íbúðaverðs hefur hækkað um 4,2% á síðasta árinu, en í janúar var árshækkunin 10,4%. Í vikunni birtir Hagstofan verðbólgutölur fyrir ágústmánuð og þjóðhagsreikninga fyrir annan ársfjórðung.
Hús í Reykjavík
22. ágúst 2025
Íbúðamarkaður í betra jafnvægi þótt nýjar íbúðir seljist hægt
Á síðustu misserum hefur dregið töluvert úr verðhækkunum á íbúðamarkaði. Vísitala íbúðaverðs hefur hækkað um 4,2% á síðustu 12 mánuðum, aðeins örlítið umfram almennt verðlag, og ársbreytingin hefur ekki verið minni frá því í byrjun árs 2024. Þótt kaupsamningar hafi verið færri á fyrstu sjö mánuðum þessa árs en á sama tíma í fyrra er enn talsverð velta á markaðnum.
Fólk við Geysi
19. ágúst 2025
Útflutningur í sókn en innflutningur líka
Vöruútflutningur frá Íslandi hefur aukist frá því í fyrra en samt hefur vöruskiptahalli aldrei verið meiri en nú. Þetta skýrist af stórauknum vöruinnflutningi, einkum á tölvubúnaði í tengslum við uppbyggingu gagnavera. Ferðaþjónustan hefur skilað auknum tekjum í ár en á móti hefur utanlandsferðum Íslendinga fjölgað og uppsafnaður kortaveltujöfnuður við útlönd var enn neikvæður í lok júlí.
Frosnir ávextir og grænmeti
18. ágúst 2025
Vikubyrjun 18. ágúst 2025
Við búumst við að peningastefnunefnd Seðlabankans haldi stýrivöxtum óbreyttum á miðvikudag. Auk vaxtaákvörðunarinnar fáum við vísitölu íbúðaverðs í vikunni og nokkur uppgjör. Metfjöldi erlendra ferðamanna fór frá landinu í júlí, atvinnuleysi var óbreytt á milli mánaða og áfram var nokkur kraftur í greiðslukortaveltu heimila.
Seðlabanki Íslands
15. ágúst 2025
Ekki horfur á frekari vaxtalækkun á árinu
Við spáum því að peningastefnunefnd geri hlé á vaxtalækkunarferlinu og haldi stýrivöxtum óbreyttum í næstu viku. Verðbólga jókst umfram væntingar í apríl og verðbólguvæntingar hafa haldist tiltölulega stöðugar. Þá virðist hagkerfið þola vaxtastigið vel, kortavelta hefur aukist sífellt síðustu mánuði og enn er þó nokkur velta á íbúðamarkaði. Peningalegt taumhald losnaði með aukinni verðbólgu í apríl og við teljum ólíklegt að peningastefnunefnd þyki tímabært að lækka raunstýrivexti enn frekar.
Flugvél á flugvelli
14. ágúst 2025
Spáum óbreyttri verðbólgu í ágúst
Við spáum því að verðbólga standi í stað í ágúst og mælist 4,0%. Eins og alla jafna í ágústmánuði má búast við að sumarútsölur gangi til baka að hluta. Einnig má gera ráð fyrir lækkandi flugfargjöldum. Næstu mánuði gerum við ráð fyrir að verðbólga aukist lítillega en hjaðni svo undir lok árs, og mælist 4,0% í desember.
Flugvöllur, Leifsstöð
13. ágúst 2025
Aukinn kaupmáttur, meiri neysla og fleiri utanlandsferðir
Neysla landsmanna virðist halda áfram að aukast og utanlandsferðir hafa verið þó nokkuð fleiri á þessu ári en á sama tíma í fyrra. Launavísitalan hefur enda hækkað um 8,1% á síðustu tólf mánuðum og kaupmáttur haldið áfram að aukast. Atvinnuleysi hefur haldist nokkuð hóflegt. Það er þó lítillega meira en á sama tíma í fyrra og merki eru um að spenna á vinnumarkaði fari smám saman dvínandi.
11. ágúst 2025
Vikubyrjun 11. ágúst 2025
Í síðustu viku tóku gildi nýir tollar á innflutning til Bandaríkjanna. Nokkrar áhugaverðar hagtölur koma í þessari viku: brottfarir um Keflavíkurflugvöll, skráð atvinnuleysi, væntingakönnun markaðsaðila og greiðslumiðlun. Í vikunni fara fram verðmælingar vegna vísitölu neysluverðs og uppgjörstímabil í Kauphöllinni heldur áfram með sex uppgjörum.
Epli
5. ágúst 2025
Vikubyrjun 5. ágúst 2025
Gistinóttum á landinu fjölgaði alls um 8,4% á milli ára í júní. Verðbólga á evrusvæðinu hélst óbreytt á milli mánaða og Seðlabanki Bandaríkjanna hélt stýrivöxtum óbreyttum.
1. ágúst 2025
Mánaðamót 1. ágúst 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.