Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Tekju­stig og þró­un tekna inn­an at­vinnu­greina er mjög mis­mun­andi

Að meðaltali hafa tekjur allra á vinnumarkaði hækkað um rúm 25% frá 2015, mest í opinberri stjórnsýslu, eða um rúm 41%. Þar á eftir koma ferðaþjónustan og heild- og smásala. Af þessum greinum er fjármála- og vátryggingarstarfsemin með töluverða sérstöðu og þar hafa tekjurnar hækkað mun minna en í hinum greinunum.
Peningaseðlar
21. janúar 2022 - Greiningardeild

Samkvæmt gögnum Hagstofunnar hækkuðu staðgreiðsluskyld laun allra á vinnumarkaði (launasumman), um 8,4% milli fyrstu tíu mánaða 2020 og 2021. Fjöldi launafólks sem fékk staðgreiðsluskyldar greiðslur fyrstu tíu mánuði 2021 var nær óbreyttur frá sama tíma 2020, þannig að meðallaun hækkuðu talsvert.

Út frá gögnum Hagstofunnar er hægt að reikna meðallaun í hinum ýmsu atvinnugreinum. Fyrirvarar eru þó margir á þeim útreikningum, t.d. er mjög mismunandi eftir greinum hve stórt hlutfall starfsfólks er í hlutastörfum og þá er vinnumagn á bak við tekjur einnig mismunandi, mismunandi menntunarstig, kynjaskipting o.s.frv. Tölurnar sýna því meðallaun alls starfsfólks í viðkomandi greinum án nokkurrar mælinga á vinnumagni þess eða samsetningu.

Samkvæmt tölum Hagstofunnar voru meðaltekjur á mánuði fyrstu 10 mánuði ársins 2021 um 434 þús. kr. á mánuði. Af þeim greinum sem hér eru sýndar voru meðaltekjurnar langhæstar í fjármála- og vátryggingarþjónustu og í sjávarútvegi (veiðar og vinnsla saman). Meðaltekjur í þessum greinum eru meira en tvöfalt hærri en að meðaltali á vinnumarkaðnum og enn ber að minna á að þar er ekki tekið tillit til vinnumagns á bak við tekjur. Það er líka athyglisvert að allar þær greinar sem hér eru sýndar eru með hærri meðaltekjur en meðaltalið.

Á milli 2020 og tíu fyrstu mánaða ársins 2021 hækkuðu meðaltekjur allra á vinnumarkaði um 2,7%. Af þeim greinum sem hér eru sýndar hækkuðu tekjurnar mest í ferðaþjónustu, um 8,6%. Tekjurnar hækkuðu um 6-7% í sjávarútvegi, opinberri stjórnsýslu og heild- og smásölu. Fjármála- og vátryggingarstarfsemin er með mikla sérstöðu meðal þessara greina, en þar voru tekjur nær óbreyttar á milli ára.

Sé litið yfir lengri tíma má sjá að meðallaun hafa hækkað með nokkuð reglubundnum hætti í öllum greinum á tímabilinu frá 2015. Einu undantekningarnar eru í sjávarútvegi í upphafi tímabilsins og í ferðaþjónustunni eftir 2019.

Að meðaltali hafa tekjur allra á vinnumarkaði hækkað um rúm 25% frá 2015. Af þeim greinum sem hér eru sýndar hafa tekjur hækkað mest í opinberri stjórnsýslu, eða um rúm 41%. Þar á eftir koma ferðaþjónustan og heild- og smásala. Af þessum greinum er fjármála- og vátryggingarstarfsemin aftur með töluverða sérstöðu og þar hafa tekjurnar hækkað mun minna en í hinum greinunum.

Lesa Hagsjána í heild:

Hagsjá: Tekjustig og þróun tekna innan atvinnugreina er mjög mismunandi

Þú gætir einnig haft áhuga á
Hverasvæði
10. nóv. 2025
Raungengi enn í hæstu hæðum
Raungengi krónunnar er mjög hátt í sögulegu samhengi en hefur gefið lítillega eftir á allra síðustu dögum. Horfur í álútflutningi eru dræmar eftir bilun hjá Norðuráli og aflaheimildir gefa fyrirheit um samdrátt í útflutningi sjávarafurða. Ferðaþjónusta hefur vaxið umfram væntingar það sem af er ári og telja má horfur á vexti í nýjustu útflutningsstoðum Íslands. Velta samkvæmt VSK-skýrslum hefur þróast með svipuðum hætti í útflutningsgeiranum og í innlenda hagkerfinu, en ávöxtun hlutabréfa félaga í kauphöllinni með tekjur í erlendri mynt er mun lakari en fyrirtækja með tekjur í íslenskum krónum.
10. nóv. 2025
Vikubyrjun 10. nóvember 2025
Fáar áhugaverðar hagtölur voru birtar í síðustu viku, en í þessari viku birtir Vinnumálastofnun skráð atvinnuleysi og Ferðamálastofa birtir ferðamannatölur. Uppgjörstímabilið fyrir þriðja ársfjórðung er í fullum gangi.
Byggingakrani og fjölbýlishús
6. nóv. 2025
Óvissa á íbúðamarkaði og takmarkaðar raunverðshækkanir í kortunum 
Hátt vaxtastig og ströng lánþegaskilyrði hafa slegið verulega á verðhækkanir á íbúðamarkaði. Á sama tíma hefur fjöldinn allur af nýjum íbúðum risið og sölutími þeirra lengst til muna. Eftir að dómur Hæstaréttar í vaxtamálinu féll hafa viðskiptabankarnir tekið lánaframboð til endurskoðunar og það sama má segja um suma lífeyrissjóðina. Seðlabankinn ákvað í síðustu viku að slaka lítillega á lánþegaskilyrðum.  
3. nóv. 2025
Mánaðamót 1. nóvember 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Fataverslun
3. nóv. 2025
Vikubyrjun 3. nóvember 2025
Verðbólga jókst umfram væntingar í október og mældist 4,3%. Svo mikil hefur verðbólga ekki verið síðan í febrúar síðastliðnum. Telja má áhyggjuefni að aukin verðbólga skýrist ekki af tilfallandi sveiflukenndum liðum heldur virðist undirliggjandi verðþrýstingur hafa aukist. Í þessari viku halda félög áfram að birta uppgjör og hugsanlega má búast við fleiri púslum í breytta mynd af framboði íbúðalána í kjölfar vaxtamálsins.  
Smiður
31. okt. 2025
Minnkandi spenna á vinnumarkaði og minni fólksfjölgun
Eftirspurn eftir vinnuafli hefur minnkað og dregið hefur úr hækkun launa. Atvinnuleysi hefur aukist smám saman og rólegri taktur í atvinnulífinu hefur endurspeglast í hægari fólksfjölgun. Kaupmáttur hefur aukist jafnt og þétt og við teljum að þótt hægi á launahækkunum komi kaupmáttur til með að aukast áfram á næstu árum. Mikill kraftur er í neyslu landsmanna, kortavelta eykst sífellt og Íslendingar hafa aldrei farið í fleiri utanlandsferðir.
Paprika
30. okt. 2025
Verðbólga jókst umfram væntingar
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,47% á milli mánaða í október og verðbólga jókst úr 4,1% í 4,3%. Vísitala neysluverðs hækkaði meira en við bjuggumst við, ekki síst reiknuð húsaleiga og verð á mat og drykk. Skammtímaspá okkar gerir nú ráð fyrir að verðbólga haldist í 4,3% út árið, en aukist svo í janúar og mælist 4,5%.
27. okt. 2025
Vikubyrjun 27. október 2025
Íslenska hagkerfið verður í hægum vaxtartakti á næstu árum gangi hagspá sem við birtum í síðustu viku eftir. Á fimmtudag koma verðbólgutölur fyrir október og við eigum von á að verðbólga hækki úr 4,1% í 4,2%.
Hagspá október 2025
22. okt. 2025
Kólnandi kerfi en kraftmikil neysla
Hagvöxtur verður 1,5% á þessu ári og 1,7% á því næsta, samkvæmt nýrri hagspá Landsbankans. Hagvöxtur verður ekki síst drifinn áfram af neyslu innanlands en á sama tíma er útlit fyrir smám saman minnkandi spennu í atvinnulífinu. Verðbólga reynist áfram þrálát næstu misseri og ekki eru horfur á að hún komist niður í markmið Seðlabankans á spátímabilinu. Því má áfram búast við háum raunstýrivöxtum.
Greiðsla
20. okt. 2025
Vikubyrjun 20. október 2025
Kortavelta Íslendinga jókst um 7,6% að raunvirði á milli ára í september. Á fyrstu níu mánuðum ársins hefur kortavelta heimila verið um 5,2% meiri en á sama tímabili í fyrra, að teknu tilliti til verðlags og gengis. Í vikunni birtir Greiningardeild Landsbankans nýja hagspá til ársins 2028. HMS birtir vísitölu íbúðaverðs, vísitölu leiguverðs og mánaðarskýrslu.