Spá­um 8,0% verð­bólgu í nóv­em­ber

Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,37% milli mánaða í nóvember og að ársverðbólga aukist úr 7,9% í 8,0%. Þeir liðir sem vega þyngst til hækkunar á vísitölunni eru reiknuð húsaleiga og verð á mat og drykkjarvöru, en flugfargjöld til útlanda vega þyngst til lækkunar. Við gerum ráð fyrir að verðbólga aukist svo lítillega í desember, í 8,1%, en hjaðni eftir áramót og verði 7,3% í janúar og 6,7% í febrúar.
Íbúðahús
16. nóvember 2023

Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,37% milli mánaða í nóvember. Gangi spáin eftir eykst verðbólga úr 7,9% og í 8,0%. Reiknuð húsaleiga, þ.e. kostnaður við að búa í eigin húsnæði, hækkar um 1,3% samkvæmt spánni og vegur mest til hækkunar á vísitölu neysluverðs. Verð á mat og drykkjarvörum hækkar einnig en verð á bensíni og flugfargjöldum til útlanda lækkar á milli mánaða.

Spáum því að reiknuð húsaleiga hækki

Síðustu tvo mánuði hefur vísitala markaðsverðs íbúðarhúsnæðis hækkað og var hækkunin í síðasta mánuði um 1,5% sem er nokkuð rífleg hækkun á flesta mælikvarða. Nokkrar ástæður geta verið fyrir hækkunum. Kaupsamningum hefur fækkað og þannig geta sveiflur í vísitölumælingum aukist. Eins og við höfum fjallað um teljum við að nýleg fjölgun hlutdeildarlána hafi mögulega haft áhrif til hækkunar á íbúðaverðsvísitölum. Hlutdeildarlánin ýta undir sölu á nýjum íbúðum, sem eru að jafnaði dýrari en eldri íbúðir af sömu stærð. Á næstu mánuðum ætti þó að koma betur í ljós hvort og hversu mikil áhrif úrræðið hefur á vísitölu íbúðaverðs.

Við gerum nú ráð fyrir að vísitala markaðsverðs íbúðarhúsnæðis, eins og Hagstofan reiknar hana, hækki um 0,6% milli mánaða. Vextir á verðtryggðum íbúðalánum voru hækkaðir hjá mörgum lánveitendum íbúðalána fyrr í mánuðinum og við gerum ráð fyrir að áhrif vaxtahlutans hækki og verði 0,7% í nóvember.

Matarkarfan hækkar í verði

Við spáum því að verð á mat og drykkjarvörum hækki um 0,8% milli mánaða í nóvember. Við teljum að áhrif á verð mjólkurafurða eftir ákvörðun verðlagsnefndar búvara um hækkun á heildsöluverði á mjólk hafi ekki komið að fullu fram í síðustu vísitölumælingu þar sem hún tók gildi í verðkönnunarvikunni í október og muni skýra hluta þeirrar hækkunar sem við spáum í nóvember.

Flugfargjöld til útlanda lækka og bensínverð líka

Við gerum ráð fyrir að flugfargjöld til útlanda lækki um 8,9% í nóvember, en flugfargjöld lækka alla jafna í nóvember áður en þau hækka svo aftur í desember. Samkvæmt verðathugun okkar kostar bensínlítrinn að meðaltali 315,6 krónur og lækkaði úr 318,4 krónum frá fyrri mánuði. Verð á díselolíu kostar að meðaltali 320,4 krónur nú og hækkaði úr 316,1 krónu frá fyrri mánuði. Samanlagt teljum við að lækkunin verði 0,4% á milli mánaða í nóvember.

Spá um nóvembermælingu VNV

       
Undirliður Vægi í VNV Breyting (spá) Áhrif (spá)
Matur og drykkjarvara 15,0% 0,8% 0,12%
Áfengi og tóbak 2,4% 0,0% 0,00%
Föt og skór 3,9% 0,6% 0,02%
Húsnæði án reiknaðrar húsaleigu 9,7% 0,3% 0,03%
- Reiknuð húsaleiga 19,2% 1,3% 0,25%
Húsgögn, heimilisbúnaður o.fl. 6,3% 0,5% 0,03%
Heilsa 3,7% 0,3% 0,01%
Ferðir og flutningar (annað) 3,8% 0,5% 0,02%
- Kaup ökutækja 6,1% 0,7% 0,04%
- Bensín og díselolía 3,0% -0,4% -0,01%
- Flugfargjöld til útlanda 1,8% -8,9% -0,16%
Póstur og sími 1,6% -0,3% -0,01%
Tómstundir og menning 10,0% 0,2% 0,02%
Menntun 1,0% -0,1% 0,00%
Hótel og veitingastaðir 5,3% 0,1% 0,01%
Aðrar vörur og þjónusta 7,2% 0,2% 0,01%
Alls 100,0%   0,37%

Gerum ráð fyrir að verðbólga hækki lítillega út árið en lækki eftir áramót

Við gerum ráð fyrir að vísitala neysluverðs hækki um 0,37% í nóvember, 0,8% í desember, 0,02% í janúar á næsta ári og 0,89% í febrúar. Gangi spá okkar eftir verður verðbólga 8,0% í nóvember og 8,1% í desember. Eftir áramót lækkar verðbólga og verður 7,3% í janúar og 6,7% í febrúar. Mánaðarbreytingar á vísitölu neysluverðs voru töluverðar í janúar og febrúar í ár. Þessar mælingar detta út úr ársverðbólgunni í janúar og febrúar á næsta ári og er það ekki síst þess vegna sem við spáum hraðri hjöðnun verðbólgu í byrjun árs.

Síðustu mánuði hefur skammtímaspáin okkar hækkað í hvert sinn sem við gefum út nýja spá. Það sem helst skýrir þetta er að við höfum vanspáð íbúðaverði síðustu mánuði. Við teljum nú að íbúðaverð hækki lítillega næstu mánuði, en í síðustu spá töldum við að litlar breytingar yrðu á húsnæðisverði næstu mánuði. Nýlegar hækkanir á vöxtum verðtryggðra lána ýta spánni einnig upp. Í janúar gerum við ráð fyrir hækkun á verði nýrraökutækja vegna breytinga á stuðningi ríkisins við kaup á rafmagnsbílum. Einnig tekur Hagstofan inn hækkun á lóðamati í reiknaða húsaleigu í janúar sem ýtir spánni upp. Þá hefur nýleg veiking á gengi krónunnar einnig nokkur áhrif á spána næstu mánuði.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Litríkir bolir á fataslá
13. feb. 2025
Spáum áframhaldandi hjöðnun í febrúar: Úr 4,6% í 4,3%
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,98% á milli mánaða í febrúar og að verðbólga hjaðni úr 4,6% í 4,3%. Við búumst við áframhaldandi hjöðnun næstu mánuði og að ársverðbólga verði komin niður í 3,7% í maí.   
Seðlabanki Íslands
10. feb. 2025
Vikubyrjun 10. febrúar 2025
Peningastefnunefnd lækkaði vexti um 0,5 prósentustig í síðustu viku. Í þessari viku koma tölur um skráð atvinnuleysi og fjölda brottfara frá Leifsstöð auk þess sem Hagstofan framkvæmir verðkannanir vegna vísitölu neysluverðs. Uppgjörstímabilið í Kauphöllinni er síðan enn í fullum gangi.
3. feb. 2025
Fréttabréf Greiningardeildar 3. febrúar 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Flutningaskip
3. feb. 2025
Aukinn halli af vöruviðskiptum í fyrra
Halli af vöruviðskiptum jókst í fyrra, en ekki með sama hraða og síðustu tvö ár þar á undan. Að það hægi á aukningunni gæti verið merki um að jafnvægi sé að aukast í hagkerfinu, en á móti kemur að innflutningsverðmæti hafa aldrei verið meiri sem gæti verið merki um aukin umsvif.
Seðlabanki Íslands
3. feb. 2025
Vikubyrjun 3. febrúar 2025
Verðbólga lækkaði á milli mánaða í janúar, úr 4,8% í 4,6%. Við eigum von á að Seðlabankinn lækki vexti um 0,5 prósentustig á miðvikudaginn. Fyrstu uppgjör fyrir árið 2024 komu í síðustu viku, en uppgjörstímabilið heldur áfram í þessari viku.
30. jan. 2025
Spáum vaxtalækkun um 0,5 prósentustig
Við spáum 0,5 prósentustiga vaxtalækkun í næstu viku. Verðbólga mældist 4,6% í janúar. Hún hjaðnaði í takt við spá okkar og hefur þokast niður um 0,5 prósentustig frá síðustu vaxtaákvörðun. Hægt hefur á íbúðaverðshækkunum og verðbólguvæntingar virðast stöðugri en áður. Laun hafa hækkað mun minna en áður og vinnumarkaður hefur leitað í eðlilegra horf.  
Fasteignir
30. jan. 2025
Verðbólga hjaðnar áfram
Vísitala neysluverðs lækkaði um 0,27% á milli mánaða í janúar, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofu Íslands. Ársverðbólga lækkar því úr 4,8% í 4,6%. Við eigum enn von á að verðbólga hjaðni næstu mánuði og verði 3,9% í apríl.
Íbúðahús
27. jan. 2025
Vikubyrjun 27. janúar 2025
Í vikunni birtast verðbólgutölur fyrir janúar. Við eigum von á að verðbólga hjaðni og mælist 4,6%. Í síðustu viku birtist vísitala íbúðaverðs fyrir desember sem sýndi lækkun upp á 0,6% á milli mánaða. Vísitala leiguverðs sýndi einnig lækkun á milli mánaða, um 0,9%.
Bakarí
24. jan. 2025
Stöðugri vinnumarkaður og minna skrið launahækkana
Launavísitala Hagstofunnar hækkaði um 6,6% árið 2024. Á síðustu mánuðum hefur hægt verulega á launahækkunum, bæði vegna minni kjarasamningsbundinna hækkana en síðustu ár og minna launaskriðs. Kaupmáttur hefur því sem næst staðið í stað og óhætt að segja að staðan á vinnumarkaði styðji nú mun betur við verðstöðugleika en áður.
20. jan. 2025
Vikubyrjun 20. janúar 2025
Kortaveltutölur sem komu í síðustu viku voru nokkuð sterkar og sýndu að kortavelta heimilanna jókst nokkuð á milli ára í desember. Það voru tvö uppgjör í síðustu viku, Hagar og Ölgerðin, en fjárhagsár þessa tveggja félaga er, ólíkt öðrum félögum í kauphöllin, ekki hið sama og almanaksárið. Í vikunni fram undan fáum við vísitölur íbúðaverðs og leiguverðs frá HMS.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur