Spáum 7,9% verðbólgu í júlí

Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,24% milli mánaða í júlí og að ársverðbólga lækki úr 8,9% í 7,9%. Reiknuð húsaleiga og flugfargjöld til útlanda hafa mest áhrif til hækkunar samkvæmt spá okkar, en á móti gerum við ráð fyrir nokkuð góðum útsölum bæði á fötum og skóm og á húsgögnum, heimilisbúnaði o.fl. Spá okkar frá júní gerði ráð fyrir örlítið hærri verðbólgu í júlí, eða 8%. Þar munar mestu að okkur sýnist að sumarútsölur verði betri en við gerðum ráð fyrir í júní. Hagstofan birtir vísitöluna föstudaginn 21. júlí næstkomandi.
Vísitalan hækkaði um 1,18% milli mánaða í júlí í fyrra. Lækkunin sem við spáum á ársverðbólgunni nú skýrist ekki síst af því hversu mikið vísitalan hækkaði í júlí í fyrra og að sú hækkun detti út úr ársverðbólgunni í næstu mælingu. Við gerum ráð fyrir að reiknuð húsaleiga hækki mun minna en í fyrra, enda hefur fasteignamarkaðurinn róast mikið síðan þá. Okkur sýnist að sumarútsölurnar verði nokkuð góðar í ár og að föt og skór lækki meira milli mánaða en í fyrra. Að lokum teljum við að flugfargjöld til útlanda hækki minna en í fyrra, vegna þess að Hagstofan vanmat hækkun þeirra í júní í fyrra og tók þá hækkun inn í vísitöluna í júlí.
Sumarútsölurnar aftur í samt horf
Sumarútsölur hafa alla jafnan nokkur áhrif á vísitölu neysluverðs í júlí, þar sem liðurinn föt og skór hefur lækkað í kringum um 10%. Þegar heimsfaraldurinn stóð yfir versnuðu sumarútsölurnar töluvert og lækkaði liðurinn einungis um 3,6% í júlí 2020, og um 5% í júlí 2021. Það gæti skýrst af því að Íslendingar keyptu þá meira af fötum og skóm hér á landi, því utanlandsferðir lágu niðri, og að vegna hnökra í framleiðslukeðjum höfðu verslanir ekki eins stóran lager til að losa sig við. Sumarútsölurnar hafa batnað jafnt og þétt milli ára og virðast hafa farið nokkuð vel af stað í ár. Við spáum að föt og skór lækki um 9,3% milli mánaða núna í júlí. Venju samkvæmt má búast við að þessi lækkun gangi til baka næstu mánuði.
Liðurinn húsgögn, heimilisbúnaður o.fl. lækkaði um 1,3% milli mánaða í júní, sem má rekja til lækkunar á sængurfatnaði, handklæðum o.fl. og stórum heimilistækjum. Líklega skýrist það af útsölum sem við eigum ekki von á að séu búnar og að fleiri vöru séu komnar á útsölu nú í júlí. Við spáum að húsgögn, heimilisbúnaður o.fl. lækki um 2,0% í viðbót núna í júlí.
Bensínverð lækkar og flugfargjöld hækka í júlí
Samkvæmt verðmælingu okkar er meðalverð á bensínlítranum á höfuðborgarsvæðinu nú 307,2 krónur en var 312,3 krónur í júní og lítri af dísilolíu 305,8 krónur en var 308,5 krónur í júní. Bensín lækkaði því um 1,7% og dísilolía um 1,0% milli mánaða. Vægi bensíns er meira en dísilolíu í vísitölunni og gerum við ráð fyrir að liðurinn bensín og dísilolía lækki um 1,5% milli mánaða.
Á fyrstu fimm mánuðum ársins var að meðaltali 23% dýrara að fljúga til útlanda en á sama tímabili í fyrra. Það kom okkur því mikið á óvart að samkvæmt júnímælingu Hagstofunnar hækkuðu flugfargjöld til útlanda einungis um 2,7% milli mánaða. Til samanburðar hefðu flugfargjöld til útlanda hækkað um 20% milli mánaða í júní í fyrra hefði Hagstofan ekki vanmetið þau þá. Þessi litla hækkun á flugfargjöldum í júní rímar illa við nýbirtar flutningstölur frá Icelandair og Play sem sýna mikla sætanýtingu í júní. Við eigum von á að flugfargjöld til útlanda hækki um 23% milli mánaða núna í júlí.
Spáum því að reiknuð húsaleiga hækki
Erfiðlega hefur reynst að spá fyrir um þróun íbúðaverðs og síðustu mánuði hefur liðurinn reiknuð húsaleiga hækkað umfram okkar spár. Í júní hækkaði kostnaður vegna búsetu í eigin húsnæði um 1,63% milli mánaða þar sem íbúðaverð hækkaði um 0,99% og vextir hækkuðu um 0,64%. Í júlí gerum við ráð fyrir að reiknuð húsaleiga hækki um 0,84%, þar sem íbúðaverðshækkun verði 0,3% og hækkun á vöxtum verði 0,54%.
Spá um júnímælingu VNV
Undirliður | Vægi í VNV | Breyting (spá) | Áhrif (spá) |
Matur og drykkjarvara | 14,9% | 0,3% | 0,05% |
Áfengi og tóbak | 2,4% | 0,1% | 0,00% |
Föt og skór | 3,9% | -9,3% | -0,37% |
Húsnæði án reiknaðrar húsaleigu | 9,6% | 0,4% | 0,03% |
- Reiknuð húsaleiga | 19,1% | 0,8% | 0,16% |
Húsgögn, heimilisbúnaður o.fl. | 6,3% | -2,0% | -0,13% |
Heilsa | 3,7% | 0,1% | 0,00% |
Ferðir og flutningar (annað) | 3,8% | 0,3% | 0,01% |
- Kaup ökutækja | 6,2% | 0,3% | 0,02% |
- Bensín og díselolía | 2,9% | -1,5% | -0,04% |
- Flugfargjöld til útlanda | 2,0% | 23,1% | 0,47% |
Póstur og sími | 1,7% | -0,6% | -0,01% |
Tómstundir og menning | 9,9% | 0,3% | 0,03% |
Menntun | 1,0% | -0,1% | 0,00% |
Hótel og veitingastaðir | 5,3% | 0,3% | 0,02% |
Aðrar vörur og þjónusta | 7,3% | -0,1% | -0,01% |
Alls | 100,0% | 0,24% |
Teljum að verðbólga verði undir 8% í október
Spá okkar til næstu mánaða gerir ráð fyrir að vísitalan hækki um 0,44% milli mánaða í ágúst, 0,14% í september og 0,19% í október. Gangi spáin eftir mun verðbólga aukast lítillega næstu tvo mánuði og mælast 8% í ágúst og 8,1% í september, en lækkar síðan í 7,6% í október. Spá okkar til næstu mánaða hefur því ekki breyst mikið frá síðustu spá okkar í júní.
Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara. Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti. Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.








