Spáum 7,9% verðbólgu í júlí

Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,24% milli mánaða í júlí og að ársverðbólga lækki úr 8,9% í 7,9%. Reiknuð húsaleiga og flugfargjöld til útlanda hafa mest áhrif til hækkunar samkvæmt spá okkar, en á móti gerum við ráð fyrir nokkuð góðum útsölum, bæði á fötum og skóm og á húsgögnum, heimilisbúnaði o.fl. Við gerum ráð fyrir að verðbólga verði í kringum 8% næstu tvo mánuði, en lækki í 7,6% í október.

7. júlí 2023

Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,24% milli mánaða í júlí og að ársverðbólga lækki úr 8,9% í 7,9%. Reiknuð húsaleiga og flugfargjöld til útlanda hafa mest áhrif til hækkunar samkvæmt spá okkar, en á móti gerum við ráð fyrir nokkuð góðum útsölum bæði á fötum og skóm og á húsgögnum, heimilisbúnaði o.fl. Spá okkar frá júní gerði ráð fyrir örlítið hærri verðbólgu í júlí, eða 8%. Þar munar mestu að okkur sýnist að sumarútsölur verði betri en við gerðum ráð fyrir í júní. Hagstofan birtir vísitöluna föstudaginn 21. júlí næstkomandi.

Vísitalan hækkaði um 1,18% milli mánaða í júlí í fyrra. Lækkunin sem við spáum á ársverðbólgunni nú skýrist ekki síst af því hversu mikið vísitalan hækkaði í júlí í fyrra og að sú hækkun detti út úr ársverðbólgunni í næstu mælingu. Við gerum ráð fyrir að reiknuð húsaleiga hækki mun minna en í fyrra, enda hefur fasteignamarkaðurinn róast mikið síðan þá. Okkur sýnist að sumarútsölurnar verði nokkuð góðar í ár og að föt og skór lækki meira milli mánaða en í fyrra. Að lokum teljum við að flugfargjöld til útlanda hækki minna en í fyrra, vegna þess að Hagstofan vanmat hækkun þeirra í júní í fyrra og tók þá hækkun inn í vísitöluna í júlí.

Sumarútsölurnar aftur í samt horf

Sumarútsölur hafa alla jafnan nokkur áhrif á vísitölu neysluverðs í júlí, þar sem liðurinn föt og skór hefur lækkað í kringum um 10%. Þegar heimsfaraldurinn stóð yfir versnuðu sumarútsölurnar töluvert og lækkaði liðurinn einungis um 3,6% í júlí 2020, og um 5% í júlí 2021. Það gæti skýrst af því að Íslendingar keyptu þá meira af fötum og skóm hér á landi, því utanlandsferðir lágu niðri, og að vegna hnökra í framleiðslukeðjum höfðu verslanir ekki eins stóran lager til að losa sig við. Sumarútsölurnar hafa batnað jafnt og þétt milli ára og virðast hafa farið nokkuð vel af stað í ár. Við spáum að föt og skór lækki um 9,3% milli mánaða núna í júlí. Venju samkvæmt má búast við að þessi lækkun gangi til baka næstu mánuði.

Liðurinn húsgögn, heimilisbúnaður o.fl. lækkaði um 1,3% milli mánaða í júní, sem má rekja til lækkunar á sængurfatnaði, handklæðum o.fl. og stórum heimilistækjum. Líklega skýrist það af útsölum sem við eigum ekki von á að séu búnar og að fleiri vöru séu komnar á útsölu nú í júlí. Við spáum að húsgögn, heimilisbúnaður o.fl. lækki um 2,0% í viðbót núna í júlí.

Bensínverð lækkar og flugfargjöld hækka í júlí

Samkvæmt verðmælingu okkar er meðalverð á bensínlítranum á höfuðborgarsvæðinu nú 307,2 krónur en var 312,3 krónur í júní og lítri af dísilolíu 305,8 krónur en var 308,5 krónur í júní. Bensín lækkaði því um 1,7% og dísilolía um 1,0% milli mánaða. Vægi bensíns er meira en dísilolíu í vísitölunni og gerum við ráð fyrir að liðurinn bensín og dísilolía lækki um 1,5% milli mánaða.

Á fyrstu fimm mánuðum ársins var að meðaltali 23% dýrara að fljúga til útlanda en á sama tímabili í fyrra. Það kom okkur því mikið á óvart að samkvæmt júnímælingu Hagstofunnar hækkuðu flugfargjöld til útlanda einungis um 2,7% milli mánaða. Til samanburðar hefðu flugfargjöld til útlanda hækkað um 20% milli mánaða í júní í fyrra hefði Hagstofan ekki vanmetið þau þá. Þessi litla hækkun á flugfargjöldum í júní rímar illa við nýbirtar flutningstölur frá Icelandair og Play sem sýna mikla sætanýtingu í júní. Við eigum von á að flugfargjöld til útlanda hækki um 23% milli mánaða núna í júlí.

Spáum því að reiknuð húsaleiga hækki

Erfiðlega hefur reynst að spá fyrir um þróun íbúðaverðs og síðustu mánuði hefur liðurinn reiknuð húsaleiga hækkað umfram okkar spár. Í júní hækkaði kostnaður vegna búsetu í eigin húsnæði um 1,63% milli mánaða þar sem íbúðaverð hækkaði um 0,99% og vextir hækkuðu um 0,64%. Í júlí gerum við ráð fyrir að reiknuð húsaleiga hækki um 0,84%, þar sem íbúðaverðshækkun verði 0,3% og hækkun á vöxtum verði 0,54%.

Spá um júnímælingu VNV


Undirliður	Vægi í VNV	Breyting (spá)	Áhrif (spá)
Matur og drykkjarvara	14,9%	0,3%	0,05%
Áfengi og tóbak	2,4%	0,1%	0,00%
Föt og skór	3,9%	-9,3%	-0,37%
Húsnæði án reiknaðrar húsaleigu	9,6%	0,4%	0,03%
- Reiknuð húsaleiga	19,1%	0,8%	0,16%
Húsgögn, heimilisbúnaður o.fl.	6,3%	-2,0%	-0,13%
Heilsa	3,7%	0,1%	0,00%
Ferðir og flutningar (annað)	3,8%	0,3%	0,01%
- Kaup ökutækja	6,2%	0,3%	0,02%
- Bensín og díselolía	2,9%	-1,5%	-0,04%
- Flugfargjöld til útlanda	2,0%	23,1%	0,47%
Póstur og sími	1,7%	-0,6%	-0,01%
Tómstundir og menning	9,9%	0,3%	0,03%
Menntun	1,0%	-0,1%	0,00%
Hótel og veitingastaðir	5,3%	0,3%	0,02%
Aðrar vörur og þjónusta	7,3%	-0,1%	-0,01%
Alls	100,0%		0,24%

Teljum að verðbólga verði undir 8% í október

Spá okkar til næstu mánaða gerir ráð fyrir að vísitalan hækki um 0,44% milli mánaða í ágúst, 0,14% í september og 0,19% í október. Gangi spáin eftir mun verðbólga aukast lítillega næstu tvo mánuði og mælast 8% í ágúst og 8,1% í september, en lækkar síðan í 7,6% í október. Spá okkar til næstu mánaða hefur því ekki breyst mikið frá síðustu spá okkar í júní.

Fyrirvari

Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.

Þú gætir einnig haft áhuga á

2. okt. 2023

Vikubyrjun 2. október 2023

Verðbólgan mældist 8,0% í september, samkvæmt tölum sem Hagstofan birti í síðustu viku. Peningastefnunefnd kemur saman í dag og birtir stýrivaxtaákvörðun á miðvikudaginn. Við spáum því að nefndin hækki stýrivexti um 0,5 prósentustig.

29. sept. 2023

Spáum 0,5 prósentustiga stýrivaxtahækkun

Við spáum því að peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands hækki vexti bankans um 0,5 prósentustig í næstu viku. Hækkunin yrði sú fimmtánda í röð og meginvextir bankans, vextir á sjö daga bundnum innlánum, færu úr 9,25% í 9,75%.

28. sept. 2023

Ársverðbólga eykst úr 7,7% í 8,0%

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,35% milli mánaða í september og við það jókst ársverðbólga úr 7,7% í 8,0%. Flugfargjöld til útlanda lækkuðu mun minna en við bjuggumst við en að öðru leyti var mælingin nokkurn veginn í takt við okkar spá. Framlag þjónustu og húsnæðis til ársverðbólgu jókst á hlut annarra liða. Við gerum enn ráð fyrir að verðbólga hjaðni næstu mánuði.

25. sept. 2023

Vikubyrjun 25. september 2023

Vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu hækkaði um 0,7% milli mánaða í ágúst, samkvæmt gögnum sem HMS birti í síðustu viku. Vísitalan lækkaði þó nokkuð í júní og júlí og hækkunin kom því nokkuð á óvart. Í næstu viku ber hæst birting Hagstofunnar á vísitölu neysluverðs á fimmtudag.

20. sept. 2023

Vísitala íbúðaverðs hækkar lítillega og verðbólguspáin með

Vísitala íbúðaverðs hækkaði um 0,7% milli mánaða í ágúst. Árshækkun vísitölunnar fór úr 0,8% í 2,0%. Undirritaðir kaupsamningar á höfuðborgarsvæðinu voru 9,6% færri í júlí en í sama mánuði í fyrra. Vísitalan er hærri en við gerðum ráð fyrir við gerð verðbólguspár fyrir septembermánuð og því færum við hana upp og spáum 7,8% ársverðbólgu í stað 7,7%.

18. sept. 2023

Aukinn þjónustuútflutningur skýrist allur af vexti ferðaþjónustu

Um 282 þúsund erlendir ferðamenn fóru um Keflavíkurflugvöll í ágúst. Ef sumarmánuðirnir eru teknir saman hafa aðeins einu sinni komið fleiri ferðamenn að sumri, árið 2018. Samkvæmt nýjustu þjóðhagsreikningum Hagstofunnar jókst þjónustuútflutningur á fyrstu tveimur fjórðungum ársins um 21%, og má rekja allan þann vöxt til ferðaþjónustunnar.

18. sept. 2023

Vikubyrjun 18. september 2023

Í síðustu viku komu tölur um brottfarir frá Leifsstöð, skráð atvinnuleysi og veltu greiðslukorta. Í þessari viku ber hæst vísitala íbúðaverðs, sem kemur á þriðjudag, og yfirlýsing fjármálastöðugleikanefndar Seðlabanka Íslands, sem gefin verður út á miðvikudaginn.

15. sept. 2023

Frekari merki um hægari takt

Nýjar kortaveltutölur bera með sér frekari vísbendingar um að verulega sé að hægja á innlendri eftirspurn. Heildarkortavelta íslenskra heimila dróst saman um 3,4% milli ára í ágúst. Kortavelta Íslendinga innanlands var 4,3% minni en í ágúst í fyrra á föstu verðlagi og hefur nú dregist saman sex mánuði í röð. Erlendis jókst kortavelta Íslendinga um 0,7% á milli ára og kortaveltujöfnuður er jákvæður um 19,2 milljarða.

14. sept. 2023

Spáum 7,7% verðbólgu í september

Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,07% milli mánaða í september og að ársverðbólga standi í stað og verði áfram 7,7%. Útsölulok hafa aftur mest áhrif til hækkunar milli mánaða í september samkvæmt spánni. Það sem helst dregur spána niður er árstíðabundin lækkun á flugfargjöldum til útlanda. Við gerum ráð fyrir að verðbólga lækki áfram næstu mánuði og verði 6,6% í desember.

11. sept. 2023

Vikubyrjun 11. september 2023

Í síðustu viku birti Seðlabankinn fundargerð peningastefnunefndar. Samkvæmt henni greiddi einn nefndarmaður atkvæði gegn tillögu seðlabankastjóra um að hækka vexti um 0,50 prósentustig á síðasta fundi nefndarinnar og hefði heldur kosið að hækka þá um 0,25 prósentustig. Í þessari viku berast gögn yfir fjölda brottfara um Leifsstöð, skráð atvinnuleysi og kortaveltu.