Launa­summa hef­ur dreg­ist sam­an – en mis­jafn­lega eft­ir grein­um

Launasumman, staðgreiðsluskyld laun allra á vinnumarkaði, hækkaði um 0,3% milli ára í janúar. Það kemur alls ekki á óvart að ferðaþjónustan hefur mjög mikla sérstöðu. Launasumman í einkennandi greinum ferðaþjónustu lækkaði um næstum helming á milli ára. Á hinum endanum eru opinber stjórnsýsla og sjávarútvegur með 16% og 24% aukningu launasummu milli ára.
Hverasvæði
13. apríl 2021 - Hagfræðideild

Launasumman, staðgreiðsluskyld laun allra á vinnumarkaði, hækkaði um 0,3% milli ára í janúar. Launavísitalan hækkaði um 10,3% á sama tíma þannig að heildarlaunatekjur landsmanna hækkuðu alls ekki í sama mæli og t.d. föst mánaðarlaun á þessum tíma. Vísitala neysluverðs hækkaði um 4,3% á þessum tíma þannig að launasumman hefur lækkað töluvert að raungildi.

Sé litið á þróun launasummunnar innan fimm atvinnugreina á milli janúarmánaða 2020 og 2021 kemur alls ekki á óvart að ferðaþjónustan hefur mjög mikla sérstöðu. Launasumman í einkennandi greinum ferðaþjónustu lækkaði um næstum helming á milli ára. Á hinum endanum eru opinber stjórnsýsla (með fræðslustarfsemi, heilbrigðis- og félagsþjónustu) og sjávarútvegur (veiðar og vinnsla saman) með 16% og 24% aukningu launasummu milli ára.

Hér er um bráðabirgðatölur að ræða og því mögulegt að tölur fyrir grein eins og sjávarútveg eigi eftir að breytast.

Þeim sem fengu staðgreiðsluskyldar greiðslur í janúar 2021 fækkaði um 6,9% milli ára. Það er mun minna en sem nam minnkun launasummunnar í heild sem bendir til þess að tekjulægra fólk hafi í meira mæli horfið af vinnumarkaði en það sem hafði hærri tekjur. Myndin fyrir ferðaþjónustuna er sú sama, en þar hefur þeim sem fá staðgreiðsluskyldar greiðslur fækkað um 48%, sem er svipað og nam minnkun launasummunar í greininni. Af þessum greinum er það einungis í opinberri stjórnsýslu sem launafólki fjölgar.

Þeim sem fá staðgreiðsluskyldar greiðslur á vinnumarkaðnum öllum fjölgaði um 7,6% frá 2015 til 2020, en þróunin innan einstakra greina var mismunandi. Nær stöðug fjölgun hefur verið í opinberri stjórnsýslu og var launafólk þar um 15% fjölmennara en var 2015. Ferðaþjónustan og fjármálastarfsemin enda á sama stað miðað við upphafspunkt með tæplega 10% fækkun á tímabilinu. Leiðin á milli punktanna var hins vegar mjög mismunandi þar sem launafólk í ferðaþjónustu var tæplega 40% fleira 2018 en 2015 og fækkaði síðan mjög mikið.

Lesa Hagsjána í heild

Hagsjá: Launasumma hefur dregist saman – en misjafnlega eftir greinum

Þú gætir einnig haft áhuga á
Ferðamenn
18. mars 2024
Vikubyrjun 18. mars 2024
Gögn síðasta árs benda til þess að þeir ferðamenn sem hingað komu hafi að meðaltali dvalið skemur en árið á undan en aftur á móti eytt meiru á dag.
Vélsmiðja Guðmundar
15. mars 2024
Að flytja út „annað“ er heldur betur að skila sér
Útflutningur hefur alltaf verið mjög mikilvægur fyrir Íslendinga og íslenskan efnahag. Lengst af var fiskurinn okkar aðal útflutningsvara, svo bættist álið við og nú síðasta áratuginn eða svo hefur ferðaþjónusta rutt sér til rúms og er orðin stærsta einstaka útflutningsvara Íslendinga. Á síðustu árum hefur annar útflutningur, þ.e. útflutningur sem ekki heyrir undir neinn þessara flokka, vaxið hratt og raunar hraðar en ferðaþjónustan, þó faraldurinn torveldi samanburðinn aðeins.
Fjölbýlishús
14. mars 2024
Spáum 6,6% verðbólgu í mars
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,57% milli mánaða í mars og að ársverðbólga verði óbreytt í 6,6%. Mest áhrif til hækkunar í spá okkar hafa reiknuð húsaleiga, flugfargjöld til útlanda, föt og skór og matarkarfan. Við eigum enn von á að verðbólgan hjaðni rólega næstu mánuði og verði komin niður í 5,4% í júní.
14. mars 2024
Óbreytt vaxtastig en bjartur tónn
Þrátt fyrir hjaðnandi verðbólgu og sátt um langtímakjarasamning á stórum hluta vinnumarkaðar teljum við að peningastefnunefnd haldi meginvöxtum bankans óbreyttum í 9,25% í næstu viku, fjórða skiptið í röð. Verðlag hækkaði umfram væntingar í febrúar og verðbólguvæntingar hafa lítið breyst frá síðasta fundi nefndarinnar. Auk þess ríkir enn óvissa um framvindu kjarasamninga annarra hópa. Við teljum þó að tónninn í yfirlýsingunni verði bjartari en verið hefur og að vaxtalækkun kunni að vera handan við hornið.
Sky Lagoon
12. mars 2024
Neysla erlendra ferðamanna helst ekki í hendur við fjölgun þeirra
Um 156 þúsund erlendir ferðamenn fóru um Keflavíkurflugvöll í febrúar. Aðeins einu sinni hafa fleiri ferðamenn farið um flugvöllinn í febrúarmánuði, eða á metárinu 2018. Fjölgunin var um 14% á milli ára í fjölda ferðamanna, en erlend kortavelta jókst aðeins um 3,1%, á föstu gengi. Þeir ferðamenn sem nú koma virðast því eyða minna en þeir sem komu fyrir ári síðan.
Ferðafólk
11. mars 2024
Vikubyrjun 11. mars 2024
Stóru útflutningsgreinarnar þrjár, ferðaþjónusta (600 ma. kr.), ál og álafurðir (320 ma. kr.) og sjávarafurðir (350 ma. kr.), stóðu undir 70% af heildarútflutningsverðmæti síðasta árs. Verðmæti annars útflutnings var um 580 ma. kr. og skilaði því meira verðmæti en sjávarafurðir eða ál og álafurðir.
Flutningaskip
5. mars 2024
Utanríkisviðskipti í góðu jafnvægi
Alls var 41,4 ma.kr. afgangur af viðskiptum við útlönd í fyrra. Eins og við var búist var mikill halli á vöruskiptajöfnuði, mikill afgangur af þjónustujöfnuði, smá afgangur af frumþáttatekjum og smá halli á rekstrarframlögum. Erlend staða þjóðarbúsins batnaði nokkuð í fyrra, en í lok árs voru erlendar eignir þjóðarbúsins um 1.600 ma.kr. meiri en erlendar skuldir.
5. mars 2024
Mánaðaryfirlit yfir sértryggð skuldabréf - febrúar 2024
Meðfylgjandi er mánaðarlegt yfirlit sértryggðra skuldabréfa.
4. mars 2024
Fréttabréf Hagfræðideildar 4. mars 2024
Mánaðarlegt fréttabréf frá Hagfræðideild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
4. mars 2024
Vikubyrjun 4. mars 2024
Eftir næstum tvö ár af mjög kröftugum hagvexti í kjölfar heimsfaraldursins, hægði mjög á umsvifum í hagkerfinu eftir því sem leið á síðasta ár.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur