Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Laun á op­in­bera mark­aðn­um hafa hækk­að tölu­vert meira en á þeim al­menna

Í október höfðu laun á opinbera markaðnum hækkað um 9,3% á einu ári meðan þau hækkuðu um 6,3% á almenna markaðnum. Það bil sem myndaðist á milli launaþróunar á almenna markaðnum og þeim opinbera á árinu 2019 hefur nú verið brúað að fullu.
28. janúar 2021 - Greiningardeild

Í október höfðu laun á opinbera markaðnum hækkað um 9,3% á einu ári meðan þau hækkuðu um 6,3% á almenna markaðnum. Laun hjá ríkinu hækkuðu um 8,1% og laun hjá sveitarfélögunum um 10,6%.

Á árinu 2019 myndaðist óvenju mikið bil á milli launaþróunar á almenna markaðnum og þeim opinbera, aðallega vegna þess að samningar á opinbera markaðnum voru gerðir seint. Þetta bil hefur nú verið brúað að fullu og höfðu launin í október hækkað meira á opinbera markaðnum en á þeim almenna sé miðað við upphaf ársins 2015. Laun á almenna markaðnum höfðu hækkað um 50,1% á þessum tíma, en um 50,9% á þeim opinbera. Annars er reyndin sú að laun á þessum tveimur mörkuðum breytast með mjög svipuðum hætti yfir lengri tímabil.

Sé litið á þróun launavísitölunnar eftir starfsstéttum kemur í ljós að laun verkafólks hafa hækkað áberandi mest frá október 2019 til október 2020, um 8,7%. Segja má að sú niðurstaða sé í anda þeirra kjarasamninga sem gerðir hafa verið á síðustu tveimur árum þar sem launahækkanir eru í formi krónutöluhækkana þannig að hækkunin verður hlutfallslega mest þar sem launin eru lægst.

Hvað atvinnugreinar varðar var minnsta launahækkunin í byggingarstarfsemi og mannvirkjagerð, 4,6%, sem bendir til þess að spenna í þeirri grein hafi minnkað á árinu.

Tölurnar um sundurliðun launavísitölunnar eru jafnan tveimur mánuðum seinna á ferðinni en heildarvísitalan. Launavísitalan hækkaði um 0,7-0,8% í september og október, en hefur hækkað minna síðustu tvo mánuði. Í janúar hækkuðu laun á öllum vinnumarkaðnum um 24 þúsund krónur á mánuði fyrir lægstu laun og 15.750 krónur fyrir hærri laun. Launavísitalan mun taka stökk upp á við vegna þeirra breytinga.

Lesa Hagsjána í heild

Hagsjá: Laun á opinbera markaðnum hafa hækkað töluvert meira en á þeim almenna

Þú gætir einnig haft áhuga á
11. des. 2025
Spáum 3,9% verðbólgu í desember
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,56% á milli mánaða í desember. Gangi spáin eftir mun verðbólga hækka úr 3,7% í 3,9% í desember. Flugfargjöld til útlanda, reiknuð húsaleiga og lok tilboðsdaga í nóvember verða til hækkunar en bensínverð til lækkunar. Við gerum ráð fyrir að verðbólga verði á bilinu 3,9% til 4,0% næstu mánuði.
8. des. 2025
Vikubyrjun 8. desember 2025
Talsvert minni afgangur mældist af viðskiptum við útlönd á þriðja ársfjórðungi þessa árs en þess síðasta. Í síðustu viku gaf Seðlabankinn út yfirlýsingu fjármálastöðugleikanefndar og fundargerð peningastefnunefndar. Í þessari viku verða birtar ferðamannatölur og skráð atvinnuleysi fyrir nóvembermánuð.
1. des. 2025
Mánaðamót 1. desember 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
1. des. 2025
Vikubyrjun 1. desember 2025
Óhætt er að segja að verðbólgumælingin í síðustu viku hafi komið á óvart. Verðbólga mældist 3,7% í nóvember og hefur ekki mælst minni í fimm ár. Hagstofan áætlar að landsframleiðsla hafi aukist um 1,2% á þriðja ársfjórðungi. Gistinóttum fjölgaði alls um 1,8% á milli ára í október.
Flutningaskip
28. nóv. 2025
1,2% hagvöxtur á þriðja fjórðungi
Landsframleiðsla jókst um 1,2% á þriðja ársfjórðungi og um 1,5% á fyrstu níu mánuðum ársins. Hagvöxtur á þriðja ársfjórðungi var drifinn áfram af innlendri eftirspurn og þjóðarútgjöld jukust um heil 4,7%. Áfram er kraftur í einkaneyslu og fjárfestingu, en auknar birgðir hafa einnig sitt að segja. Innflutningur vegur þungt á móti og framlag utanríkisviðskipta er neikvætt, líkt og á síðustu fjórðungum.
Epli
27. nóv. 2025
Verðbólga ekki minni í fimm ár
Verðbólga hjaðnaði úr 4,3% í 3,7% í nóvember og hefur ekki verið minni frá því í desember 2020. Áhrif af afsláttardögum í nóvember komu mun skýrar fram í mælingu Hagstofunnar nú en síðustu ár og flugfargjöld til útlanda lækkuðu mun meira en við bjuggumst við.
Byggingakrani
24. nóv. 2025
Vikubyrjun 24. nóvember 2025
Seðlabankinn lækkaði vexti í síðustu viku með það fyrir augum að stemma stigu við því aukna peningalega aðhaldi sem hefur hlotist af breyttu lánaframboði í kjölfar vaxtadómsins. Auk þess spáir Seðlabankinn nú auknum slaka í hagkerfinu, minni hagvexti og minni verðbólgu en í síðustu spá. Hagstofan birtir verðbólgumælingu nóvembermánaðar á fimmtudaginn og þjóðhagsreikninga fyrir þriðja ársfjórðung á föstudaginn.
Ferðamenn
21. nóv. 2025
Ferðamenn mun fleiri á þessu ári en því síðasta – en fækkaði í október
Brottfarir erlendra ferðamanna frá Keflavíkurflugvelli voru 6,2% færri í október en í sama mánuði í fyrra og erlend kortavelta dróst þó nokkuð saman. Líklega hefur fall Play sett mark sitt á mánuðinn. Ef horft er yfir árið í heild hefur gangurinn í ferðaþjónustu verið mun meiri á þessu ári en því síðasta.
Seðlabanki
17. nóv. 2025
Vikubyrjun 17. nóvember 2025
Skráð atvinnuleysi var 3,9% í október, 0,5 prósentustigum meira en í sama mánuði í fyrra. Brottförum erlendra ferðamanna um Keflavíkurflugvöll fækkaði um 6,2% í október en utanlandsferðum Íslendinga fjölgaði um 3%. Peningastefnunefnd kemur saman á miðvikudaginn og við búumst við að stýrivöxtum verði haldið óbreyttum.
Seðlabanki Íslands
14. nóv. 2025
Spáum óbreyttum vöxtum þrátt fyrir sviptingar í efnahagslífinu
Við spáum því að peningastefnunefnd haldi stýrivöxtum óbreyttum í næstu viku. Verðbólga jókst umfram væntingar í október og verðbólgumælingin bar þess merki að undirliggjandi verðþrýstingur hefði aukist. Í ljósi breytts lánaframboðs og óviðbúinna áfalla í útflutningsgeirunum má líkast til búast við mildari tón frá peningastefnunefnd.