Korta­velta enn drifin áfram í út­lönd­um

Kortavelta Íslendinga jókst um 2% milli ára að raunvirði í nóvember, sem er svipuð aukning og í október, en nokkuð minni en mánuðina þar á undan. Aukningin er öll komin til vegna þess sem Íslendingar kaupa í útlöndum. Erlendir ferðamenn í nóvember voru 5% fleiri en í sama mánuði árið 2019, rétt áður en faraldurinn skall á. Kortavelta erlendra ferðamanna hér á landi var 15% meiri en þá, miðað við fast gengi.
Evrópsk verslunargata
16. desember 2022 - Hagfræðideild

Greiðslukortavelta heimila nam 99 mö.kr. í nóvember og jókst um 2% milli ára að raunvirði sem er svipað og í október en miðað við mánuðina þar á undan hefur hægt talsvert á. Í ágúst jókst kortaveltan til að mynda um 15% og um 16% í maí. Aukningin milli ára í nóvember er öll komin til vegna aukinnar neyslu Íslendinga erlendis sem jókst um 26% að raunvirði.

Breytt neysluhegðun

Kortavelta Íslendinga innanlands nam samtals 78 mö.kr. og dróst saman um 3% milli ára miðað við fast verðlag. Frá því í byrjun sumars hefur mælst samdráttur milli ára á neyslu Íslendinga innanlands (ef frá er talinn ágústmánuður) og í staðinn kaupir fólk meira í útlöndum. Kortavelta íslenskra heimila erlendis nam alls 20,4 mö.kr. í nóvember og jókst um 26% milli ára miðað við fast gengi. Hún er 37% meiri, á föstu gengi, en í sama mánuði árið 2019, áður en faraldurinn skall á. Íslendingar virðast því enn vera á faraldsfæti og neyslan nokkuð mikil í útlöndum.

Það vekur þó athygli að brottfarir Íslendinga til útlanda voru 24% færri í nóvember á þessu ári en á sama tíma árið 2019, nú 34 þúsund talsins. Það er mikil breyting frá því sem verið hefur, en frá því í maí hafa brottfarir Íslendinga mælst að jafnaði 12% fleiri en á sama tíma 2019. Tölurnar ber þó að taka með fyrirvara um að talningar byggja á úrtaksmælingu gerðri á tímabilinu 16.-30. nóvember. Framkvæmdir í flugstöðinni á Keflavíkurflugvelli gerðu það að verkum að ekki var hægt að taka úrtak fyrri hluta mánaðarins. Tölurnar endurspegla engu að síður mat Ferðamálastofu á mánuðinum í heild.

Svo ber að hafa í huga að hluti af erlendri kortaveltu Íslendinga eru rafræn þjónustukaup, svo sem áskriftir að streymisveitum, sem fer ekki endilega fram erlendis.

Vísbendingar um hægari vöxt einkaneyslu

Í takt við hægari aukningu kortaveltu hefur hægt á aukningu í einkaneyslu. Einkaneysla jókst mun minna á þriðja ársfjórðungi þessa árs en öðrum, um 15% milli ára á öðrum ársfjórðungi en um 7% milli ára á þeim þriðja. Kaupmáttur tók að dragast lítillega saman í haust eftir samfellda aukningu í tólf ár, sé horft á breytingar milli ára og miðað við þróunina í kortaveltu í október og nóvember má gera ráð fyrir minni vexti einkaneyslu á fjórða ársfjórðungi en fyrri fjórðungum ársins.

Erlendir ferðamenn eyddu tæpum 17 mö.kr. á Íslandi í nóvember

Um 138 þúsund erlendir ferðamenn fóru um Keflavíkurflugvöll í nóvember, 5% fleiri en í sama mánuði árið 2019, stuttu áður en faraldurinn skall á. Þetta var þriðji fjölmennasti nóvembermánuður frá upphafi. Á metárinu 2018 voru ferðamenn 8% fleiri í nóvember en nú.

Heimsóknir erlendra ferðamanna til Íslands hafa síðustu mánuði verið mjög nálægt fjöldanum sem var árið 2019 en heildarfjöldinn yfir árið verður minni vegna þeirra ferðatakmarkana sem enn voru í gildi í byrjun árs. Á þessu ári hafa um 1,6 milljónir erlendra farþega flogið frá Íslandi en á tímabilinu janúar-nóvember 2019 voru þeir tæpar 1,9 milljónir. Það var aðeins í júlí og nú í nóvember sem fjöldinn skreið yfir fjöldann á sama tíma 2019.

Fjöldinn yfir árið í heild verður líklega í kringum 1,7 milljónir, eins og við spáðum í október. Rúmlega helmingur brottfara í nóvember voru tilkomnar vegna Bandaríkjamanna og Breta, eða 56%. Fjölmennustu þjóðirnar þar á eftir voru Þjóðverjar, Frakkar, Pólverjar, Írar og Danir.

Erlendir ferðamenn eyddu 17 mö.kr. á Íslandi í nóvember. Þeir eyddu 8% meiru en þeir gerðu í nóvember árið 2019, áður en faraldurinn skall á. Hér er miðað við fast verðlag hér á landi sem segir okkur hversu miklu ferðamenn eyða í íslenskum krónum, miðað við að íslensku verðlagi sé haldið föstu og endurspeglar því magnið sem fólk kaupir af vörum og þjónustu. Það má einnig skoða þróun í kortaveltu ferðamanna á föstu gengi, þ.e. hversu miklu þeir eyða í sinni eigin mynt. Á þann mælikvarða eyddu þeir 15% meiru nú í nóvember en í nóvember 2019 og munurinn hefur verið svipaður síðustu mánuði. Ferðamenn virðast því gera betur við sig nú en árið 2019.

Neikvæður kortaveltujöfnuður

Kortaveltujöfnuðurinn hér á landi mældist neikvæður í nóvember líkt og í október, þ.e.a.s. Íslendingar (heimili og fyrirtæki) eyddu meiru erlendis en ferðamenn gerðu hér á landi. Alls nam úttekt erlendra debet- og kreditkorta 16,7 mö.kr. í nóvember á meðan íslensk kortavelta (heimila og fyrirtækja) erlendis var samtals 24 ma.kr. Hallinn nemur ríflega 7 mö.kr. sem er talsvert mikill halli og mun meiri en á sama tíma árið 2019 þegar hann var 2,7 ma.kr. Skýringin liggur einna helst í aukinni kortaveltu Íslendinga erlendis.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Ferðamenn
18. mars 2024
Vikubyrjun 18. mars 2024
Gögn síðasta árs benda til þess að þeir ferðamenn sem hingað komu hafi að meðaltali dvalið skemur en árið á undan en aftur á móti eytt meiru á dag.
Vélsmiðja Guðmundar
15. mars 2024
Að flytja út „annað“ er heldur betur að skila sér
Útflutningur hefur alltaf verið mjög mikilvægur fyrir Íslendinga og íslenskan efnahag. Lengst af var fiskurinn okkar aðal útflutningsvara, svo bættist álið við og nú síðasta áratuginn eða svo hefur ferðaþjónusta rutt sér til rúms og er orðin stærsta einstaka útflutningsvara Íslendinga. Á síðustu árum hefur annar útflutningur, þ.e. útflutningur sem ekki heyrir undir neinn þessara flokka, vaxið hratt og raunar hraðar en ferðaþjónustan, þó faraldurinn torveldi samanburðinn aðeins.
Fjölbýlishús
14. mars 2024
Spáum 6,6% verðbólgu í mars
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,57% milli mánaða í mars og að ársverðbólga verði óbreytt í 6,6%. Mest áhrif til hækkunar í spá okkar hafa reiknuð húsaleiga, flugfargjöld til útlanda, föt og skór og matarkarfan. Við eigum enn von á að verðbólgan hjaðni rólega næstu mánuði og verði komin niður í 5,4% í júní.
14. mars 2024
Óbreytt vaxtastig en bjartur tónn
Þrátt fyrir hjaðnandi verðbólgu og sátt um langtímakjarasamning á stórum hluta vinnumarkaðar teljum við að peningastefnunefnd haldi meginvöxtum bankans óbreyttum í 9,25% í næstu viku, fjórða skiptið í röð. Verðlag hækkaði umfram væntingar í febrúar og verðbólguvæntingar hafa lítið breyst frá síðasta fundi nefndarinnar. Auk þess ríkir enn óvissa um framvindu kjarasamninga annarra hópa. Við teljum þó að tónninn í yfirlýsingunni verði bjartari en verið hefur og að vaxtalækkun kunni að vera handan við hornið.
Sky Lagoon
12. mars 2024
Neysla erlendra ferðamanna helst ekki í hendur við fjölgun þeirra
Um 156 þúsund erlendir ferðamenn fóru um Keflavíkurflugvöll í febrúar. Aðeins einu sinni hafa fleiri ferðamenn farið um flugvöllinn í febrúarmánuði, eða á metárinu 2018. Fjölgunin var um 14% á milli ára í fjölda ferðamanna, en erlend kortavelta jókst aðeins um 3,1%, á föstu gengi. Þeir ferðamenn sem nú koma virðast því eyða minna en þeir sem komu fyrir ári síðan.
Ferðafólk
11. mars 2024
Vikubyrjun 11. mars 2024
Stóru útflutningsgreinarnar þrjár, ferðaþjónusta (600 ma. kr.), ál og álafurðir (320 ma. kr.) og sjávarafurðir (350 ma. kr.), stóðu undir 70% af heildarútflutningsverðmæti síðasta árs. Verðmæti annars útflutnings var um 580 ma. kr. og skilaði því meira verðmæti en sjávarafurðir eða ál og álafurðir.
Flutningaskip
5. mars 2024
Utanríkisviðskipti í góðu jafnvægi
Alls var 41,4 ma.kr. afgangur af viðskiptum við útlönd í fyrra. Eins og við var búist var mikill halli á vöruskiptajöfnuði, mikill afgangur af þjónustujöfnuði, smá afgangur af frumþáttatekjum og smá halli á rekstrarframlögum. Erlend staða þjóðarbúsins batnaði nokkuð í fyrra, en í lok árs voru erlendar eignir þjóðarbúsins um 1.600 ma.kr. meiri en erlendar skuldir.
5. mars 2024
Mánaðaryfirlit yfir sértryggð skuldabréf - febrúar 2024
Meðfylgjandi er mánaðarlegt yfirlit sértryggðra skuldabréfa.
4. mars 2024
Fréttabréf Hagfræðideildar 4. mars 2024
Mánaðarlegt fréttabréf frá Hagfræðideild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
4. mars 2024
Vikubyrjun 4. mars 2024
Eftir næstum tvö ár af mjög kröftugum hagvexti í kjölfar heimsfaraldursins, hægði mjög á umsvifum í hagkerfinu eftir því sem leið á síðasta ár.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur