Kortavelta enn drifin áfram í útlöndum

Kortavelta Íslendinga jókst um 2% milli ára að raunvirði í nóvember, sem er svipuð aukning og í október, en nokkuð minni en mánuðina þar á undan. Aukningin er öll komin til vegna þess sem Íslendingar kaupa í útlöndum. Erlendir ferðamenn í nóvember voru 5% fleiri en í sama mánuði árið 2019, rétt áður en faraldurinn skall á. Kortavelta erlendra ferðamanna hér á landi var 15% meiri en þá, miðað við fast gengi.

16. desember 2022 - Hagfræðideild

Greiðslukortavelta heimila nam 99 mö.kr. í nóvember og jókst um 2% milli ára að raunvirði sem er svipað og í október en miðað við mánuðina þar á undan hefur hægt talsvert á. Í ágúst jókst kortaveltan til að mynda um 15% og um 16% í maí. Aukningin milli ára í nóvember er öll komin til vegna aukinnar neyslu Íslendinga erlendis sem jókst um 26% að raunvirði.

Breytt neysluhegðun

Kortavelta Íslendinga innanlands nam samtals 78 mö.kr. og dróst saman um 3% milli ára miðað við fast verðlag. Frá því í byrjun sumars hefur mælst samdráttur milli ára á neyslu Íslendinga innanlands (ef frá er talinn ágústmánuður) og í staðinn kaupir fólk meira í útlöndum. Kortavelta íslenskra heimila erlendis nam alls 20,4 mö.kr. í nóvember og jókst um 26% milli ára miðað við fast gengi. Hún er 37% meiri, á föstu gengi, en í sama mánuði árið 2019, áður en faraldurinn skall á. Íslendingar virðast því enn vera á faraldsfæti og neyslan nokkuð mikil í útlöndum.

Það vekur þó athygli að brottfarir Íslendinga til útlanda voru 24% færri í nóvember á þessu ári en á sama tíma árið 2019, nú 34 þúsund talsins. Það er mikil breyting frá því sem verið hefur, en frá því í maí hafa brottfarir Íslendinga mælst að jafnaði 12% fleiri en á sama tíma 2019. Tölurnar ber þó að taka með fyrirvara um að talningar byggja á úrtaksmælingu gerðri á tímabilinu 16.-30. nóvember. Framkvæmdir í flugstöðinni á Keflavíkurflugvelli gerðu það að verkum að ekki var hægt að taka úrtak fyrri hluta mánaðarins. Tölurnar endurspegla engu að síður mat Ferðamálastofu á mánuðinum í heild.

Svo ber að hafa í huga að hluti af erlendri kortaveltu Íslendinga eru rafræn þjónustukaup, svo sem áskriftir að streymisveitum, sem fer ekki endilega fram erlendis.

Vísbendingar um hægari vöxt einkaneyslu

Í takt við hægari aukningu kortaveltu hefur hægt á aukningu í einkaneyslu. Einkaneysla jókst mun minna á þriðja ársfjórðungi þessa árs en öðrum, um 15% milli ára á öðrum ársfjórðungi en um 7% milli ára á þeim þriðja. Kaupmáttur tók að dragast lítillega saman í haust eftir samfellda aukningu í tólf ár, sé horft á breytingar milli ára og miðað við þróunina í kortaveltu í október og nóvember má gera ráð fyrir minni vexti einkaneyslu á fjórða ársfjórðungi en fyrri fjórðungum ársins.

Erlendir ferðamenn eyddu tæpum 17 mö.kr. á Íslandi í nóvember

Um 138 þúsund erlendir ferðamenn fóru um Keflavíkurflugvöll í nóvember, 5% fleiri en í sama mánuði árið 2019, stuttu áður en faraldurinn skall á. Þetta var þriðji fjölmennasti nóvembermánuður frá upphafi. Á metárinu 2018 voru ferðamenn 8% fleiri í nóvember en nú.

Heimsóknir erlendra ferðamanna til Íslands hafa síðustu mánuði verið mjög nálægt fjöldanum sem var árið 2019 en heildarfjöldinn yfir árið verður minni vegna þeirra ferðatakmarkana sem enn voru í gildi í byrjun árs. Á þessu ári hafa um 1,6 milljónir erlendra farþega flogið frá Íslandi en á tímabilinu janúar-nóvember 2019 voru þeir tæpar 1,9 milljónir. Það var aðeins í júlí og nú í nóvember sem fjöldinn skreið yfir fjöldann á sama tíma 2019.

Fjöldinn yfir árið í heild verður líklega í kringum 1,7 milljónir, eins og við spáðum í október. Rúmlega helmingur brottfara í nóvember voru tilkomnar vegna Bandaríkjamanna og Breta, eða 56%. Fjölmennustu þjóðirnar þar á eftir voru Þjóðverjar, Frakkar, Pólverjar, Írar og Danir.

Erlendir ferðamenn eyddu 17 mö.kr. á Íslandi í nóvember. Þeir eyddu 8% meiru en þeir gerðu í nóvember árið 2019, áður en faraldurinn skall á. Hér er miðað við fast verðlag hér á landi sem segir okkur hversu miklu ferðamenn eyða í íslenskum krónum, miðað við að íslensku verðlagi sé haldið föstu og endurspeglar því magnið sem fólk kaupir af vörum og þjónustu. Það má einnig skoða þróun í kortaveltu ferðamanna á föstu gengi, þ.e. hversu miklu þeir eyða í sinni eigin mynt. Á þann mælikvarða eyddu þeir 15% meiru nú í nóvember en í nóvember 2019 og munurinn hefur verið svipaður síðustu mánuði. Ferðamenn virðast því gera betur við sig nú en árið 2019.

Neikvæður kortaveltujöfnuður

Kortaveltujöfnuðurinn hér á landi mældist neikvæður í nóvember líkt og í október, þ.e.a.s. Íslendingar (heimili og fyrirtæki) eyddu meiru erlendis en ferðamenn gerðu hér á landi. Alls nam úttekt erlendra debet- og kreditkorta 16,7 mö.kr. í nóvember á meðan íslensk kortavelta (heimila og fyrirtækja) erlendis var samtals 24 ma.kr. Hallinn nemur ríflega 7 mö.kr. sem er talsvert mikill halli og mun meiri en á sama tíma árið 2019 þegar hann var 2,7 ma.kr. Skýringin liggur einna helst í aukinni kortaveltu Íslendinga erlendis.

Fyrirvari

Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.

Þú gætir einnig haft áhuga á

4. sept. 2023

Mánaðaryfirlit yfir sértryggð skuldabréf

Meðfylgjandi er mánaðarlegt yfirlit um sértryggð skuldabréf.

4. sept. 2023

Vikubyrjun 4. september 2023

Verðbólga jókst úr 7,6% í 7,7% samkvæmt ágústmælingu Hagstofunnar. Hagvöxtur mældist 4,5% á öðrum ársfjórðungi samkvæmt nýjum þjóðhagsreikningum sem Hagstofan birti í vikunni, en hagvöxtur á fyrsta ársfjórðungi mældist 7,1%. Minni vöxtur einkaneyslu skýrir að stórum hluta minni hagvöxt á öðrum ársfjórðungi.

31. ágúst 2023

Hægir á hagvexti og einkaneysla á mann dregst saman

Hagvöxtur mældist 4,5% á öðrum ársfjórðungi, samkvæmt fyrsta mati Hagstofunnar. Eins og við var að búast benda tölurnar til þess að hægt hafi á hagkerfinu, en hagvöxtur mældist 7,1% á fyrsta ársfjórðungi. Vaxtahækkanir hafa tekið að tempra innlenda eftirspurn á sama tíma og hægt hefur á vexti kaupmáttar á síðustu misserum. Einkaneysla jókst örlítið en vegna hraðrar fólksfjölgunar dróst hún saman á mann.

30. ágúst 2023

Ársverðbólga eykst úr 7,6% í 7,7%

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,34% milli mánaða í ágúst og við það jókst ársverðbólga úr 7,6% í 7,7%. Við eigum þó enn von á að verðbólga hjaðni næstu mánuði og gerum nú ráð fyrir að verðbólgan verði komin niður í 6,4% í nóvember. Þetta er fyrsti mánuðurinn síðan í apríl 2021 þar sem húsnæði ber ekki ábyrgð á stærstum hluta verðbólgunnar. Nú bera bæði innfluttar vörur og þjónusta ábyrgð á stærri hluta verðbólgunnar en húsnæði.

28. ágúst 2023

Vikubyrjun 28. ágúst 2023

Í síðustu viku hækkaði Peningastefnunefnd vexti um 0,5 prósentustig. Auk þess birti SÍ Peningamál, HMS birti mánaðarskýrslu, Hagstofan birti veltu skv. VSK-skýrslum og vöru- og þjónustujöfnuð, auk þess sem nokkur uppgjör voru birt. Í þessari viku fáum við verðbólgutölur fyrir ágúst og þjóðhagsreikninga fyrir 2. ársfjórðung.

21. ágúst 2023

Vikubyrjun 21. ágúst 2023

Óleiðréttur launamunur karla og kvenna dróst saman árið 2022 frá fyrra ári úr 10,2% í 9,1%. Við útreikning á óleiðréttum mun er reiknað meðaltímakaup karla og kvenna fyrir októbermánuð hvers árs. Bæði grunnlaun og allar aukagreiðslur, eins og vegna álags eða bónusa, eru teknar með.

17. ágúst 2023

Spáum 7,5% verðbólgu í ágúst

Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,18% milli mánaða í ágúst og að ársverðbólga lækki úr 7,6% í 7,5%. Útsölulok hafa mest áhrif til hækkunar milli mánaða samkvæmt spánni. Það sem helst dregur spána niður er húsnæðisverð og árstíðabundin lækkun á flugfargjöldum til útlanda.

16. ágúst 2023

Spáum 0,25 prósentustiga stýrivaxtahækkun

Við spáum því að peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands hækki vexti bankans um 0,25 prósentustig í næstu viku. Hækkunin yrði sú fjórtánda í röð og meginvextir bankans, vextir á sjö daga bundnum innlánum, færu úr 8,75% í 9,0%.

16. ágúst 2023

Vísitala íbúðaverðs lækkar annan mánuðinn í röð

Vísitala íbúðaverðs lækkaði um 0,8% milli mánaða í júlí. Árshækkun vísitölunnar minnkaði úr 2,7% í 0,8% og hefur ekki mælst jafn lítil síðan í janúar 2011. Undirritaðir kaupsamningar á höfuðborgarsvæðinu voru 17% færri í júní en í sama mánuði í fyrra.

14. ágúst 2023

Vikubyrjun 14. ágúst 2023

275 þúsund erlendir ferðamenn fóru um Keflavíkurflugvöll í júlí samkvæmt tölum sem Ferðamálastofa birti fyrir helgi. Erlendir ferðamenn hafa aðeins einu sinni verið fleiri í júlímánuði, á metferðamannaárinu 2018 þegar þeir voru tæplega 279 þúsund. Brottfarir Íslendinga voru tæplega 71 þúsund talsins í júlí, fleiri en nokkurn tímann í júlímánuði.