Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Íbúða­verð lækk­ar í ann­að sinn á ár­inu – spá­um ögn minni verð­bólgu

Vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu lækkaði um 0,3% milli mánaða í nóvember. Mælingin kemur í kjölfar hækkana síðustu tvo mánuði á undan. Skammtímaverðbólguspáin okkar hefur breyst lítillega vegna þessara talna og gerum við nú ráð fyrir 9,5% verðbólgu í desember í stað 9,6%.
Gata í Reykjavík
21. desember 2022 - Greiningardeild

Samkvæmt nýbirtum tölum Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar (HMS) lækkaði vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu um 0,3% milli október og nóvember. Þetta er í annað sinn á þessu ári sem íbúðaverð lækkar milli mánaða, en síðast mældist lækkun í ágúst upp á 0,4% milli mánaða.

Mikið flökt milli mánaða

Mikið flökt hefur mælst á vísitölunni milli mánaða á allra síðustu mánuðum sem kann að endurspegla minni veltu og þar með eru færri samningar til grundvallar vísitölunni hverju sinni. Lækkunin nú kemur í kjölfar hækkana bæði í september og október upp á annars vegar 0,8% og hins vegar 0,6%. Þær hækkanir komu nokkuð á óvart þar sem flest benti til þess að markaðurinn væri farinn að róast. Lækkunin í nóvember er mögulega nokkurs konar leiðrétting á þeim hækkunum sem urðu á síðustu mánuðum. Breytingar milli einstakra mánaða geta verið mjög sveiflukenndar og því ber að varast að taka einstaka mælingar of hátíðlega. Það er hins vegar alveg ljóst að markaðurinn hefur kólnað töluvert frá miðju sumri og teljum við að kólnunin sé komin til að vera í þónokkurn tíma.

Verð á fjölbýli stóð nánast í stað milli mánaða, lækkaði einungis um 0,04% en verð á sérbýli lækkaði um 1,2%. Þetta er í fyrsta sinn síðan í nóvember 2019 sem bæði fjölbýli og sérbýli lækka milli mánaða. 12 mánaða hækkun íbúðaverðs mælist nú 20,3% og lækkar fjórða mánuðinn í röð. 12 mánaða hækkun á verði fjölbýlis mælist 20,2% og sérbýlis 21,6%. Árstakturinn lækkar milli mánaða í báðum tilfellum.

Almennt verðlag án húsnæðis (VNV án húsnæðis) hækkaði um 0,06% milli mánaða í nóvember og lækkar raunverð íbúða því um tæplega 0,4% milli mánaða. Þetta er annan mánuðinn í röð sem raunverð íbúða lækkar, sem þýðir að á allra síðustu mánuðum hefur verð á húsnæði hækkað minna en verðlag almennt. Ef fram heldur sem horfir gæti húsnæði hætt að vera aðaldrifkraftur verðbólgunnar.

Verðbólguspáin breytist lítillega

Við þessa nýju mælingu HMS breytist nýjasta skammtímaverðbólguspáin okkar og hliðrast niður á við um 0,1 prósentustig. Í síðustu verðbólguspá gerðum við ráð fyrir að íbúðaverð myndi hækka lítillega, en ekki lækka eins og það gerði. Það vinnur hins vegar gegn hjöðnun verðbólgunnar að krónan er örlítið veikari en þegar við birtum spána.

Í stað 9,6% verðbólgu í desember gerum við nú ráð fyrir 9,5% en á morgun birtir Hagstofan vísitölu neysluverðs fyrir mánuðinn. Við spáum því að verðbólgan hjaðni á næstu mánuðum og verði komin niður í 7,8% í mars á næsta ári.

Íbúðamarkaður farinn að róast

Stór þáttur í hjöðnun verðbólgunnar er rólegri íbúðamarkaður og nýjustu tölur benda til þess að markaðurinn sé farinn að róast. Færri kaupsamningar eru alla jafna undirritaðir nú og samkvæmt gögnum HMS seljast nú hlutfallslega færri íbúðir yfir ásettu verði. Saman bendir þetta til þess að eftirspurn sé farin að dragast saman sem kemur ekki á óvart eftir miklar vaxtahækkanir og hert lánþegaskilyrði.

Samkvæmt bráðabirgðatölum HMS voru 488 kaupsamningar undirritaðir í nóvember, en frá því í júlí hafa að jafnaði 484 samningar verið undirritaðir mánaðarlega sem er mikil breyting frá því sem verið hefur. Í fyrra voru að jafnaði 748 samningar undirritaðir mánaðarlega en meðaltalið í ár virðist stefna í ríflega 500 samninga mánaðarlega. Það er einnig nokkuð lægra en sást á árunum 2016-2019 þegar um 600 samningar voru alla jafnan undirritaðir mánaðarlega.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
10. júlí 2025
Spáum 4% verðbólgu í júlí
Við spáum því að verðbólga minnki lítillega í júlí og mælist 4,0%. Eins og almennt í júlímánuði má búast við að sumarútsölur og breytingar á flugfargjöldum hafi mest áhrif á vísitölu neysluverðs. Við teljum ekki horfur á að verðbólga þokist nær verðbólgumarkmiði á árinu og spáum 4,2% verðbólgu í lok árs.
Fjölbýlishús
9. júlí 2025
Raunverð íbúða hefur þrefaldast frá aldamótum 
Íbúðaverð á Íslandi hefur hækkað langtum meira en laun og almennt verðlag frá aldamótum. Greiðslubyrði af meðalláni hélst tiltölulega stöðug til ársins 2021 þegar hún tók að hækka skarpt, sérstaklega greiðslubyrði af óverðtryggðum lánum.   
Hús í Reykjavík
7. júlí 2025
Matur og húsnæði helstu drifkraftar verðbólgu
Hækkandi matvöruverð og húsnæðiskostnaður eru þeir þættir sem eiga stærstan þátt í því að viðhalda verðbólgu á Íslandi um þessar mundir. Verðbólga mældist 4,2% í júní, nokkuð umfram spár. Ef matvara og húsnæði væru ekki hluti af vísitölu neysluverðs hefði verðbólga verið undir markmiði Seðlabankans frá því í ágúst í fyrra. Þættir á borð við sterkari krónu og lækkandi olíuverð hafa líkast til haldið aftur af verðhækkunum á ýmsum vörum upp á síðkastið, en á móti hefur þjónustuverð hækkað.
Bakarí
7. júlí 2025
Vikubyrjun 7. júlí 2025
Hagstofa Íslands spáir 2,2% hagvexti á yfirstandandi ári, samkvæmt hagspá sem birt var á föstudaginn. Hagvaxtarhorfur hafa verið færðar upp frá marsspánni þegar gert var ráð fyrir 1,8% hagvexti á árinu. Hagstofan spáir lítillega auknu atvinnuleysi næstu misserin, en Vinnumálastofnun birtir atvinnuleysistölur fyrir júnímánuð síðar í þessari viku.
1. júlí 2025
Mánaðamót 1. júlí 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Flugvél á flugvelli
30. júní 2025
Vikubyrjun 30. júní 2025
Verðbólga jókst úr 3,8% og mældist 4,2% í júní. Aukin verðbólga skýrist aðallega af auknum þrýstingi á innfluttum vörum en einnig af hækkandi flugfargjöldum og verðhækkun á þjónustu. Þá jókst velta samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum um 1,5% að raunvirði í mars og apríl.
Paprika
27. júní 2025
Verðbólga umfram væntingar
Verðbólga mældist 4,2% í júní og jókst úr 3,8% frá því í maí. Verðlag hækkaði umfram spár, en við höfðum spáð 3,9% verðbólgu. Aukin verðbólga skýrist aðallega af auknum verðþrýstingi á innfluttum vörum, einkum fötum, skóm og tómstundarvörum, en einnig af hækkandi flugfargjöldum og verðhækkun á þjónustu.
Orlofshús á Íslandi
27. júní 2025
Viðskipti með sumarhús færast aftur í aukana
Sumarhúsum á Íslandi hefur fjölgað um 45% á síðustu 20 árum. Viðskipti með sumarhús færðust verulega í aukana á tímum faraldursins. Fyrst eftir faraldurinn hægðist um en nú virðist aftur hafa glaðnað yfir markaðnum.
Herðubreið
25. júní 2025
Áfram merki um viðnámsþrótt í hagkerfinu
Velta samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum jókst um 1,5% að raunvirði í mars og apríl og um 5,2% í janúar og febrúar, samkvæmt nýbirtum gögnum Hagstofunnar. Veltugögnin bera þess merki að hagkerfið standi vaxtastigið vel af sér sem er í takt við aukinn hagvöxt í byrjun árs. Það sem af er ári hefur velta aukist mest í sölu og viðhaldi á bílum en einnig má greina aukin umsvif í helstu útflutningsgreinunum: álframleiðslu, sjávarútvegi og ferðaþjónustu.
Ferðafólk
23. júní 2025
Færri ferðamenn en meiri ferðaþjónusta?
Færri ferðamenn hafa heimsótt Ísland það sem af er ári en á sama tíma í fyrra. Þrátt fyrir það hefur erlend kortavelta aukist á milli ára og það sama má segja um útflutningstekjur af ferðaþjónustu. Við teljum ýmislegt benda til þess að erlendir ferðamenn hafi verið fleiri síðustu mánuði en talning Ferðamálastofu segir til um.