Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Íbúða­verð lækk­ar í ann­að sinn á ár­inu – spá­um ögn minni verð­bólgu

Vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu lækkaði um 0,3% milli mánaða í nóvember. Mælingin kemur í kjölfar hækkana síðustu tvo mánuði á undan. Skammtímaverðbólguspáin okkar hefur breyst lítillega vegna þessara talna og gerum við nú ráð fyrir 9,5% verðbólgu í desember í stað 9,6%.
Gata í Reykjavík
21. desember 2022 - Greiningardeild

Samkvæmt nýbirtum tölum Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar (HMS) lækkaði vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu um 0,3% milli október og nóvember. Þetta er í annað sinn á þessu ári sem íbúðaverð lækkar milli mánaða, en síðast mældist lækkun í ágúst upp á 0,4% milli mánaða.

Mikið flökt milli mánaða

Mikið flökt hefur mælst á vísitölunni milli mánaða á allra síðustu mánuðum sem kann að endurspegla minni veltu og þar með eru færri samningar til grundvallar vísitölunni hverju sinni. Lækkunin nú kemur í kjölfar hækkana bæði í september og október upp á annars vegar 0,8% og hins vegar 0,6%. Þær hækkanir komu nokkuð á óvart þar sem flest benti til þess að markaðurinn væri farinn að róast. Lækkunin í nóvember er mögulega nokkurs konar leiðrétting á þeim hækkunum sem urðu á síðustu mánuðum. Breytingar milli einstakra mánaða geta verið mjög sveiflukenndar og því ber að varast að taka einstaka mælingar of hátíðlega. Það er hins vegar alveg ljóst að markaðurinn hefur kólnað töluvert frá miðju sumri og teljum við að kólnunin sé komin til að vera í þónokkurn tíma.

Verð á fjölbýli stóð nánast í stað milli mánaða, lækkaði einungis um 0,04% en verð á sérbýli lækkaði um 1,2%. Þetta er í fyrsta sinn síðan í nóvember 2019 sem bæði fjölbýli og sérbýli lækka milli mánaða. 12 mánaða hækkun íbúðaverðs mælist nú 20,3% og lækkar fjórða mánuðinn í röð. 12 mánaða hækkun á verði fjölbýlis mælist 20,2% og sérbýlis 21,6%. Árstakturinn lækkar milli mánaða í báðum tilfellum.

Almennt verðlag án húsnæðis (VNV án húsnæðis) hækkaði um 0,06% milli mánaða í nóvember og lækkar raunverð íbúða því um tæplega 0,4% milli mánaða. Þetta er annan mánuðinn í röð sem raunverð íbúða lækkar, sem þýðir að á allra síðustu mánuðum hefur verð á húsnæði hækkað minna en verðlag almennt. Ef fram heldur sem horfir gæti húsnæði hætt að vera aðaldrifkraftur verðbólgunnar.

Verðbólguspáin breytist lítillega

Við þessa nýju mælingu HMS breytist nýjasta skammtímaverðbólguspáin okkar og hliðrast niður á við um 0,1 prósentustig. Í síðustu verðbólguspá gerðum við ráð fyrir að íbúðaverð myndi hækka lítillega, en ekki lækka eins og það gerði. Það vinnur hins vegar gegn hjöðnun verðbólgunnar að krónan er örlítið veikari en þegar við birtum spána.

Í stað 9,6% verðbólgu í desember gerum við nú ráð fyrir 9,5% en á morgun birtir Hagstofan vísitölu neysluverðs fyrir mánuðinn. Við spáum því að verðbólgan hjaðni á næstu mánuðum og verði komin niður í 7,8% í mars á næsta ári.

Íbúðamarkaður farinn að róast

Stór þáttur í hjöðnun verðbólgunnar er rólegri íbúðamarkaður og nýjustu tölur benda til þess að markaðurinn sé farinn að róast. Færri kaupsamningar eru alla jafna undirritaðir nú og samkvæmt gögnum HMS seljast nú hlutfallslega færri íbúðir yfir ásettu verði. Saman bendir þetta til þess að eftirspurn sé farin að dragast saman sem kemur ekki á óvart eftir miklar vaxtahækkanir og hert lánþegaskilyrði.

Samkvæmt bráðabirgðatölum HMS voru 488 kaupsamningar undirritaðir í nóvember, en frá því í júlí hafa að jafnaði 484 samningar verið undirritaðir mánaðarlega sem er mikil breyting frá því sem verið hefur. Í fyrra voru að jafnaði 748 samningar undirritaðir mánaðarlega en meðaltalið í ár virðist stefna í ríflega 500 samninga mánaðarlega. Það er einnig nokkuð lægra en sást á árunum 2016-2019 þegar um 600 samningar voru alla jafnan undirritaðir mánaðarlega.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Play
6. okt. 2025
Vikubyrjun 6. október 2025
Fall Fly Play hf. var stærsta fréttin í síðustu viku. Um 400 manns misstu vinnuna og má búast við að atvinnuleysi aukist um um það bil 0,2 prósentustig þess vegna. Við búumst ekki við verulegum þjóðhagslegum áhrifum af falli Play. Peningastefnunefnd kemur saman á miðvikudaginn og við búumst við að stýrivöxtum verði áfram haldið í 7,50%.  
Seðlabanki Íslands
2. okt. 2025
Þrálát verðbólga kallar á óbreytta vexti
Við spáum því að peningastefnunefnd haldi stýrivöxtum óbreyttum í næstu viku. Verðbólga hefur haldist á þröngu bili í kringum 4% frá því í febrúar og horfur eru á nær óbreyttri verðbólgu á næstu mánuðum. Áfram má greina skýr merki um þenslu í hagkerfinu og nær óhugsandi að peningastefnunefnd telji tímabært að halda vaxtalækkunarferlinu áfram. 
1. okt. 2025
Mánaðamót 1. október 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Íbúðahús
29. sept. 2025
Vikubyrjun 29. september 2025
Verðbólga mældist í takt við væntingar í september og fór úr 3,8% í 4,1%, samkvæmt vísitölu neysluverðs, sem Hagstofan birti í síðustu viku. Aukin verðbólga var fyrirséð og mælingin ber þess ekki merki að verðbólguþrýstingur í hagkerfinu hafi aukist. Kaupmáttur launa er 3,8% meiri en í ágúst í fyrra.
Litríkir bolir á fataslá
25. sept. 2025
Verðbólga eykst í takt við væntingar
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,11% á milli mánaða í september og verðbólga jókst úr 3,8% í 4,1%. Hækkunin skýrist að langmestu leyti af því að lækkunaráhrif gjaldfrjálsra skólamáltíða duttu nú úr 12 mánaða taktinum. Fátt í septembermælingunni kom á óvart en við spáðum 0,07% hækkun á vísitölunni og 4,1% verðbólgu. Við gerum ráð fyrir að verðbólga verði áfram á þessu bili út árið og verði 4,0% í árslok.
Bílar
23. sept. 2025
Aukin neysla, aldrei jafnmargar utanlandsferðir og bílakaup færast í aukana
Greiðslukortavelta heimila heldur áfram að aukast samhliða aukinni einkaneyslu. Það sama má segja um utanlandsferðir Íslendinga en það sem af er ári hafa Íslendingar farið í rúmlega 20% fleiri utanlandsferðir en á sama tímabili í fyrra. Auk þess að fara meira til útlanda virðast landsmenn kaupa þó nokkuð fleiri bíla en í fyrra. Á fyrstu átta mánuðum þessa árs voru nýskráðir bílar um 28% fleiri en á sama tíma í fyrra.
Íbúðahús
22. sept. 2025
Vikubyrjun 22. september 2025
Raunverð íbúða lækkaði á milli ára í ágúst, í fyrsta skipti frá því í byrjun árs 2024. Nafnverð íbúða hefur aðeins hækkað um 2,2% á einu ári og sífellt lengri tíma tekur að selja íbúðir. Leiguvísitalan hækkaði þó í ágúst og hækkandi leiguverð hefur með tímanum áhrif á verðbólgumælingar. Hagstofan birtir vísitölu neysluverðs næsta fimmtudag.
Fólk við Geysi
15. sept. 2025
Vikubyrjun 15. september 2025
Ferðamönnum hélt áfram að fjölga af krafti í ágúst og Íslendingar slógu enn eitt metið í fjölda utanlandsferða. Atvinnuleysi hélst óbreytt á milli mánaða í 3,4% og er lítillega meira en á sama tíma í fyrra. Í þessari viku birtir HMS nýjustu gögn um íbúðamarkað og við fylgjumst með vaxtaákvörðunum í Bandaríkjunum og Bretlandi.
Bakarí
11. sept. 2025
Spáum 4,1% verðbólgu í september
Við spáum því að verðbólga aukist í september og mælist 4,1%. Aukin verðbólga skýrist aðallega af því að í september í fyrra voru máltíðir í grunnskólum gerðar ókeypis og lækkunaráhrifin af því detta nú út úr ársverðbólgunni. Verðhækkun á mjólkurafurðum leiðir til meiri hækkunar á matvöruverði en síðustu mánuði. Ró yfir húsnæðismarkaðnum heldur aftur af hækkunum á reiknaðri húsaleigu en útsölulok hafa áhrif til hækkunar í mánuðinum, gangi spáin eftir.
8. sept. 2025
Vikubyrjun 8. september 2025
Í þessari viku ber hæst  útgáfu á tölum um fjölda ferðamanna í ágúst og skráð atvinnuleysi. Í síðustu viku birti Seðlabankinn fundargerð peningastefnunefndar þar sem fram kom að allir nefndarmenn hefðu verið sammála um að halda vöxtum óbreyttum í ágúst. Þá birti Seðlabankinn einnig tölur um greiðslujöfnuð við útlönd sem gáfu til kynna mun meiri halla á viðskiptum við útlönd á öðrum fjórðungi þessa árs en þess síðasta.