Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Íbúða­verð lækk­ar í ann­að sinn á ár­inu – spá­um ögn minni verð­bólgu

Vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu lækkaði um 0,3% milli mánaða í nóvember. Mælingin kemur í kjölfar hækkana síðustu tvo mánuði á undan. Skammtímaverðbólguspáin okkar hefur breyst lítillega vegna þessara talna og gerum við nú ráð fyrir 9,5% verðbólgu í desember í stað 9,6%.
Gata í Reykjavík
21. desember 2022 - Greiningardeild

Samkvæmt nýbirtum tölum Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar (HMS) lækkaði vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu um 0,3% milli október og nóvember. Þetta er í annað sinn á þessu ári sem íbúðaverð lækkar milli mánaða, en síðast mældist lækkun í ágúst upp á 0,4% milli mánaða.

Mikið flökt milli mánaða

Mikið flökt hefur mælst á vísitölunni milli mánaða á allra síðustu mánuðum sem kann að endurspegla minni veltu og þar með eru færri samningar til grundvallar vísitölunni hverju sinni. Lækkunin nú kemur í kjölfar hækkana bæði í september og október upp á annars vegar 0,8% og hins vegar 0,6%. Þær hækkanir komu nokkuð á óvart þar sem flest benti til þess að markaðurinn væri farinn að róast. Lækkunin í nóvember er mögulega nokkurs konar leiðrétting á þeim hækkunum sem urðu á síðustu mánuðum. Breytingar milli einstakra mánaða geta verið mjög sveiflukenndar og því ber að varast að taka einstaka mælingar of hátíðlega. Það er hins vegar alveg ljóst að markaðurinn hefur kólnað töluvert frá miðju sumri og teljum við að kólnunin sé komin til að vera í þónokkurn tíma.

Verð á fjölbýli stóð nánast í stað milli mánaða, lækkaði einungis um 0,04% en verð á sérbýli lækkaði um 1,2%. Þetta er í fyrsta sinn síðan í nóvember 2019 sem bæði fjölbýli og sérbýli lækka milli mánaða. 12 mánaða hækkun íbúðaverðs mælist nú 20,3% og lækkar fjórða mánuðinn í röð. 12 mánaða hækkun á verði fjölbýlis mælist 20,2% og sérbýlis 21,6%. Árstakturinn lækkar milli mánaða í báðum tilfellum.

Almennt verðlag án húsnæðis (VNV án húsnæðis) hækkaði um 0,06% milli mánaða í nóvember og lækkar raunverð íbúða því um tæplega 0,4% milli mánaða. Þetta er annan mánuðinn í röð sem raunverð íbúða lækkar, sem þýðir að á allra síðustu mánuðum hefur verð á húsnæði hækkað minna en verðlag almennt. Ef fram heldur sem horfir gæti húsnæði hætt að vera aðaldrifkraftur verðbólgunnar.

Verðbólguspáin breytist lítillega

Við þessa nýju mælingu HMS breytist nýjasta skammtímaverðbólguspáin okkar og hliðrast niður á við um 0,1 prósentustig. Í síðustu verðbólguspá gerðum við ráð fyrir að íbúðaverð myndi hækka lítillega, en ekki lækka eins og það gerði. Það vinnur hins vegar gegn hjöðnun verðbólgunnar að krónan er örlítið veikari en þegar við birtum spána.

Í stað 9,6% verðbólgu í desember gerum við nú ráð fyrir 9,5% en á morgun birtir Hagstofan vísitölu neysluverðs fyrir mánuðinn. Við spáum því að verðbólgan hjaðni á næstu mánuðum og verði komin niður í 7,8% í mars á næsta ári.

Íbúðamarkaður farinn að róast

Stór þáttur í hjöðnun verðbólgunnar er rólegri íbúðamarkaður og nýjustu tölur benda til þess að markaðurinn sé farinn að róast. Færri kaupsamningar eru alla jafna undirritaðir nú og samkvæmt gögnum HMS seljast nú hlutfallslega færri íbúðir yfir ásettu verði. Saman bendir þetta til þess að eftirspurn sé farin að dragast saman sem kemur ekki á óvart eftir miklar vaxtahækkanir og hert lánþegaskilyrði.

Samkvæmt bráðabirgðatölum HMS voru 488 kaupsamningar undirritaðir í nóvember, en frá því í júlí hafa að jafnaði 484 samningar verið undirritaðir mánaðarlega sem er mikil breyting frá því sem verið hefur. Í fyrra voru að jafnaði 748 samningar undirritaðir mánaðarlega en meðaltalið í ár virðist stefna í ríflega 500 samninga mánaðarlega. Það er einnig nokkuð lægra en sást á árunum 2016-2019 þegar um 600 samningar voru alla jafnan undirritaðir mánaðarlega.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Fólk við Geysi
15. sept. 2025
Vikubyrjun 15. september 2025
Ferðamönnum hélt áfram að fjölga af krafti í ágúst og Íslendingar slógu enn eitt metið í fjölda utanlandsferða. Atvinnuleysi hélst óbreytt á milli mánaða í 3,4% og er lítillega meira en á sama tíma í fyrra. Í þessari viku birtir HMS nýjustu gögn um íbúðamarkað og við fylgjumst með vaxtaákvörðunum í Bandaríkjunum og Bretlandi.
Bakarí
11. sept. 2025
Spáum 4,1% verðbólgu í september
Við spáum því að verðbólga aukist í september og mælist 4,1%. Aukin verðbólga skýrist aðallega af því að í september í fyrra voru máltíðir í grunnskólum gerðar ókeypis og lækkunaráhrifin af því detta nú út úr ársverðbólgunni. Verðhækkun á mjólkurafurðum leiðir til meiri hækkunar á matvöruverði en síðustu mánuði. Ró yfir húsnæðismarkaðnum heldur aftur af hækkunum á reiknaðri húsaleigu en útsölulok hafa áhrif til hækkunar í mánuðinum, gangi spáin eftir.
8. sept. 2025
Vikubyrjun 8. september 2025
Í þessari viku ber hæst  útgáfu á tölum um fjölda ferðamanna í ágúst og skráð atvinnuleysi. Í síðustu viku birti Seðlabankinn fundargerð peningastefnunefndar þar sem fram kom að allir nefndarmenn hefðu verið sammála um að halda vöxtum óbreyttum í ágúst. Þá birti Seðlabankinn einnig tölur um greiðslujöfnuð við útlönd sem gáfu til kynna mun meiri halla á viðskiptum við útlönd á öðrum fjórðungi þessa árs en þess síðasta.
1. sept. 2025
Mánaðamót 1. september 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
1. sept. 2025
Vikubyrjun 1. september 2025
Verðbólga hjaðnaði óvænt úr 4,0% í 3,8% í ágúst. Hagstofan áætlar að hagkerfið hafi dregist saman um 1,9% á öðrum ársfjórðungi. Gistinóttum fjölgaði alls um 16,5% á milli ára í júlí. Í vikunni birtir Seðlabankinn viðskiptajöfnuð við útlönd og fundargerð peningastefnunefndar.
Flugvél
28. ágúst 2025
Verðbólga hjaðnar þvert á væntingar
Vísitala neysluverðs lækkaði um 0,15% á milli mánaða í ágúst og verðbólga hjaðnaði úr 4,0% í 3,8%. Hjöðnun á milli mánaða kemur ánægjulega á óvart en við spáðum 0,07% hækkun á vísitölunni og óbreyttri verðbólgu. Við gerum nú ráð fyrir að verðbólga verði 3,8% í árslok, að stærstum hluta vegna lægri mælingar nú en við spáðum áður.
Seðlabanki Íslands
25. ágúst 2025
Vikubyrjun 25. ágúst 2025
Seðlabanki Íslands hélt stýrivöxtum óbreyttum í 7,50% í síðustu viku og allir nefndarmenn studdu ákvörðunina. Vísitala íbúðaverðs hefur hækkað um 4,2% á síðasta árinu, en í janúar var árshækkunin 10,4%. Í vikunni birtir Hagstofan verðbólgutölur fyrir ágústmánuð og þjóðhagsreikninga fyrir annan ársfjórðung.
Hús í Reykjavík
22. ágúst 2025
Íbúðamarkaður í betra jafnvægi þótt nýjar íbúðir seljist hægt
Á síðustu misserum hefur dregið töluvert úr verðhækkunum á íbúðamarkaði. Vísitala íbúðaverðs hefur hækkað um 4,2% á síðustu 12 mánuðum, aðeins örlítið umfram almennt verðlag, og ársbreytingin hefur ekki verið minni frá því í byrjun árs 2024. Þótt kaupsamningar hafi verið færri á fyrstu sjö mánuðum þessa árs en á sama tíma í fyrra er enn talsverð velta á markaðnum.
Fólk við Geysi
19. ágúst 2025
Útflutningur í sókn en innflutningur líka
Vöruútflutningur frá Íslandi hefur aukist frá því í fyrra en samt hefur vöruskiptahalli aldrei verið meiri en nú. Þetta skýrist af stórauknum vöruinnflutningi, einkum á tölvubúnaði í tengslum við uppbyggingu gagnavera. Ferðaþjónustan hefur skilað auknum tekjum í ár en á móti hefur utanlandsferðum Íslendinga fjölgað og uppsafnaður kortaveltujöfnuður við útlönd var enn neikvæður í lok júlí.
Frosnir ávextir og grænmeti
18. ágúst 2025
Vikubyrjun 18. ágúst 2025
Við búumst við að peningastefnunefnd Seðlabankans haldi stýrivöxtum óbreyttum á miðvikudag. Auk vaxtaákvörðunarinnar fáum við vísitölu íbúðaverðs í vikunni og nokkur uppgjör. Metfjöldi erlendra ferðamanna fór frá landinu í júlí, atvinnuleysi var óbreytt á milli mánaða og áfram var nokkur kraftur í greiðslukortaveltu heimila.