Hag­sjá: Vinnu­mark­að­ur í óvissu en áfram sjást merki um tölu­verð­an styrk

Í október í fyrra var skráð atvinnuleysi á Suðurnesjum 3,5% og var þá meira en annars staðar á landinu. Á síðustu 12 mánuðum hefur atvinnuleysi þar aukist um 3,8 prósentustig og var orðið 7,3% nú í október. Næstmesta atvinnuleysið á landinu nú í október var á höfuðborgarsvæðinu þar sem það var 4% og hafði aukist um 1,5 prósentustig frá því í október í fyrra.
3. desember 2019

Samantekt

Samkvæmt niðurstöðum vinnumarkaðskönnunar Hagstofunnar er áætlað að um 210 þús. manns hafi verið á vinnumarkaði í október 2019, sem jafngildir 81,2% atvinnuþátttöku. Af þeim voru u.þ.b. 202 þús. starfandi og 7.400 atvinnulausir. Starfandi fólki hefur fjölgað mikið í uppsveiflunni í hagkerfinu sem nú er að ljúka og er enn að fjölga. Sé litið á niðurstöður vinnuaflskönnunar voru starfandi þannig 4.700 fleiri nú í október en í október í fyrra.

Eins og áður segir voru 7.400 manns atvinnulausir í október samkvæmt vinnumarkaðskönnun, eða um 3,5% af vinnuafli. Samkvæmt tölum Vinnumálastofnunar voru um 7.700 manns á atvinnuleysiskrá í lok október, 4.219 karlar og 3.481 konur. Karlar voru því um 55% atvinnulausra, en voru um 52% í október í fyrra. Aukning skráðs atvinnuleysis á síðustu 12 mánuðum hefur því bitnað hlutfallslega verr á körlum en konum. Frá því í október í fyrra hefur atvinnulausum fjölgað um 3.015 manns, eða um 64%. Atvinnulausum körlum hefur fjölgað um 1.762 (72%) og konum um 1.253 (56%).

Sé litið á breytingu á skráðu atvinnuleysi síðustu 12 mánuði hefur aukningin verið langsamlega mest á Suðurnesjum. Í október í fyrra var skráð atvinnuleysi þar 3,5% og var þá meira en annars staðar á landinu. Á síðustu 12 mánuðum hefur atvinnuleysi þar aukist um 3,8 prósentustig og var orðið 7,3% nú í október. Næstmesta atvinnuleysið á landinu nú í október var á höfuðborgarsvæðinu þar sem það var 4% og hafði aukist um 1,5 prósentustig frá því í október í fyrra. Suðunes og höfuðborgarsvæðið skera sig nokkuð frá öðrum svæðum, en þriðja mesta atvinnuleysið nú í október var á Norðurlandi eystra, 3,2%. Nú í október var atvinnuleysið minnst á Norðurlandi vestra, 1,2%, og hafði minnkað um 0,4 prósentustig milli ára.

Vikulegur vinnutími var að jafnaði 38,5 stundir í október og hafði styst um 0,5 stundir frá fyrra ári. Sé miðað við 12 mánaða meðaltal var vinnutíminn nú í október 39 stundir sem er 0,2 stundum minna en í október 2018.

Séu breytingar á fjölda starfandi og vikulegum vinnutíma teknar saman milli ára hefur vinnuaflsnotkun aukist nær samfellt allt frá árinu 2012. Frá nóvember 2018 fram til nóvember 2019 jókst fjöldi starfandi um 1,7% á meðan vinnutími styttist um 1,3%. Þetta felur í sér að vinnuaflsnotkun jókst um 0,4% milli ára. Samsvarandi tala fyrir september var jákvæð um 2,3%, en í ágúst var hún neikvæð um 2,9%. Á síðustu 12 mánuðum hefur breyting vinnuaflsnotkunar verið jákvæð í níu mánuðum og neikvæð í þremur. Sé litið til þeirrar þróunar má því enn sjá einhver styrkleikamerki á vinnumarkaði.

Fyrr á árinu var reiknað með töluvert auknu atvinnuleysi eftir því sem liði á árið og að staða á vinnumarkaði myndi versna. Þróunin hefur verið hægari en reiknað var með.

Fjöldi uppsagna í lok 3. ársfjórðungs jók nokkuð á svartsýni um þróun vinnumarkaðar á næstunni. Í þessu sambandi hafa augun fyrst og fremst beinst að ferðaþjónustu, þar sem búast mætti við hagræðingu í rekstri eftir sumarið í ljósi töluverðar fækkunar ferðamanna. Eins og oft þegar hægir á í hagkerfinu hefur verið horft til byggingamarkaðar um fækkun starfa, en nýjustu tölur um íbúðafjárfestingu benda ekki til mikils samdráttar. Spurningin um næstu loðnuvertíð skiptir líka miklu sums staðar á landinu.

Líklegt má telja að atvinnuleysi muni aukast eitthvað á næstu misserum, þó ekki eins mikið og reikna mátti með á tímabili. Hagfræðideild reiknar með að skráð atvinnuleysi verði að meðaltali 3,6% í ár, 4% á árinu 2020 og 3,5% á árunum 2021 og 2022.

Lesa Hagsjána í heild

Hagsjá: Vinnumarkaður í óvissu en áfram sjást merki um töluverðan styrk (PDF)

Þú gætir einnig haft áhuga á
4. sept. 2023
Mánaðaryfirlit yfir sértryggð skuldabréf
Meðfylgjandi er mánaðarlegt yfirlit um sértryggð skuldabréf.
Bláa lónið
4. sept. 2023
Vikubyrjun 4. september 2023
Verðbólga jókst úr 7,6% í 7,7% samkvæmt ágústmælingu Hagstofunnar. Hagvöxtur mældist 4,5% á öðrum ársfjórðungi samkvæmt nýjum þjóðhagsreikningum sem Hagstofan birti í vikunni, en hagvöxtur á fyrsta ársfjórðungi mældist 7,1%. Minni vöxtur einkaneyslu skýrir að stórum hluta minni hagvöxt á öðrum ársfjórðungi.
Fataverslun
31. ágúst 2023
Hægir á hagvexti og einkaneysla á mann dregst saman
Hagvöxtur mældist 4,5% á öðrum ársfjórðungi, samkvæmt fyrsta mati Hagstofunnar. Eins og við var að búast benda tölurnar til þess að hægt hafi á hagkerfinu, en hagvöxtur mældist 7,1% á fyrsta ársfjórðungi. Vaxtahækkanir hafa tekið að tempra innlenda eftirspurn á sama tíma og hægt hefur á vexti kaupmáttar á síðustu misserum. Einkaneysla jókst örlítið en vegna hraðrar fólksfjölgunar dróst hún saman á mann.
Frosnir ávextir og grænmeti
30. ágúst 2023
Ársverðbólga eykst úr 7,6% í 7,7%
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,34% milli mánaða í ágúst og við það jókst ársverðbólga úr 7,6% í 7,7%. Við eigum þó enn von á að verðbólga hjaðni næstu mánuði og gerum nú ráð fyrir að verðbólgan verði komin niður í 6,4% í nóvember. Þetta er fyrsti mánuðurinn síðan í apríl 2021 þar sem húsnæði ber ekki ábyrgð á stærstum hluta verðbólgunnar. Nú bera bæði innfluttar vörur og þjónusta ábyrgð á stærri hluta verðbólgunnar en húsnæði.
Ferðafólk
28. ágúst 2023
Vikubyrjun 28. ágúst 2023
Í síðustu viku hækkaði Peningastefnunefnd vexti um 0,5 prósentustig. Auk þess birti SÍ Peningamál, HMS birti mánaðarskýrslu, Hagstofan birti veltu skv. VSK-skýrslum og vöru- og þjónustujöfnuð, auk þess sem nokkur uppgjör voru birt. Í þessari viku fáum við verðbólgutölur fyrir ágúst og þjóðhagsreikninga fyrir 2. ársfjórðung.
21. ágúst 2023
Vikubyrjun 21. ágúst 2023
Óleiðréttur launamunur karla og kvenna dróst saman árið 2022 frá fyrra ári úr 10,2% í 9,1%. Við útreikning á óleiðréttum mun er reiknað meðaltímakaup karla og kvenna fyrir októbermánuð hvers árs. Bæði grunnlaun og allar aukagreiðslur, eins og vegna álags eða bónusa, eru teknar með.
Fataverslun
17. ágúst 2023
Spáum 7,5% verðbólgu í ágúst
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,18% milli mánaða í ágúst og að ársverðbólga lækki úr 7,6% í 7,5%. Útsölulok hafa mest áhrif til hækkunar milli mánaða samkvæmt spánni. Það sem helst dregur spána niður er húsnæðisverð og árstíðabundin lækkun á flugfargjöldum til útlanda.
16. ágúst 2023
Spáum 0,25 prósentustiga stýrivaxtahækkun
Við spáum því að peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands hækki vexti bankans um 0,25 prósentustig í næstu viku. Hækkunin yrði sú fjórtánda í röð og meginvextir bankans, vextir á sjö daga bundnum innlánum, færu úr 8,75% í 9,0%.
Íbúðahús
16. ágúst 2023
Vísitala íbúðaverðs lækkar annan mánuðinn í röð
Vísitala íbúðaverðs lækkaði um 0,8% milli mánaða í júlí. Árshækkun vísitölunnar minnkaði úr 2,7% í 0,8% og hefur ekki mælst jafn lítil síðan í janúar 2011. Undirritaðir kaupsamningar á höfuðborgarsvæðinu voru 17% færri í júní en í sama mánuði í fyrra.
Flugvöllur, Leifsstöð
14. ágúst 2023
Vikubyrjun 14. ágúst 2023
275 þúsund erlendir ferðamenn fóru um Keflavíkurflugvöll í júlí samkvæmt tölum sem Ferðamálastofa birti fyrir helgi. Erlendir ferðamenn hafa aðeins einu sinni verið fleiri í júlímánuði, á metferðamannaárinu 2018 þegar þeir voru tæplega 279 þúsund. Brottfarir Íslendinga voru tæplega 71 þúsund talsins í júlí, fleiri en nokkurn tímann í júlímánuði.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur