Hagsjá: Ríkisreikningur 2018 - sterk staða en breyttir tímar framundan

Heildarskuldir ríkissjóðs eins og þær birtast í efnahagsreikningi voru um síðustu áramót um 1.610 ma. kr., og höfðu lækkað um 3% milli ára að nafnvirði. Lækkun skulda kemur að mestu leyti til vegna lækkunar langtímaskulda um u.þ.b. 6% milli ára. Ófjármagnaðar lífeyrisskuldbindingar voru 647 ma. kr. og jukust um 4,5% milli 2017 og 2018.

3. júlí 2019

Samantekt

Fjársýsla ríkisins birti nýlega ríkisreikning fyrir árið 2018 og er hann í annað sinn í samræmi við ný lög um opinber fjármál sem byggja meðal annars á alþjóðlegum reikningsskilastöðlum fyrir opinbera aðila.

Heildarskuldir ríkissjóðs eins og þær birtast í efnahagsreikningi voru um síðustu áramót um 1.610 ma. kr., og höfðu lækkað um 3% milli ára að nafnvirði. Lækkun skulda kemur að mestu leyti til vegna lækkunar langtímaskulda um u.þ.b. 6% milli ára. Skammtímaskuldir lækkuðu reyndar meira á árinu, en þar er um mun lægri upphæð að ræða. Ófjármagnaðar lífeyrisskuldbindingar voru 647 ma. kr. og jukust um 4,5% sem er meira en var 2017, þá hækkuðu þær um 1,3%. Lífeyrisskuldbindingar hækkuðu um rúm 20% milli áranna 2015 og 2016 og um 17% árið þar á undan.

Samkvæmt ríkisreikningi var rekstrarafkoman 2018 jákvæð um 84 ma. kr. samanborið við 39 ma. kr. árið áður. Sé niðurstaða ársins metin á sama grunni og fjárlög var niðurstaðan jákvæð um 38 ma. kr. sem er 5 ma. kr. meira en fjárlög gerðu ráð fyrir. Útgjöld ríkisins hafa aukist nokkuð hratt á síðustu árum í takt við auknar tekjur og bætta stöðu ríkissjóðs. Afleiðingar versnandi stöðu í hagkerfinu tóku að koma fram í rekstri ríkissjóðs á seinni hluta ársins 2018 og er því stefnt að því að draga úr útgjaldavexti ríkisins.

Tekjur ríkissjóðs án fjármunatekna og afkomu af hlutdeildarfélögum og samrekstri námu 828 mö. kr. á árinu 2018 miðað við 783 ma. kr. árið áður, sem nemur 5,7% aukning. Skatttekjur eru yfirgnæfandi hluti af tekjum ríkisins. Tekjur af virðisaukaskatti vógu þyngst og námu 237 mö. kr., eða um 35% af tekjum. Skattar á tekjur og hagnað einstaklinga voru um 189 ma. kr., eða 29% af heildartekjum.

Á árinu 2018 námu gjöld ríkissjóðs að frádregnum fjármagnsgjöldum 828 mö. kr. samanborðið við 752 ma. kr árið áður, sem er um 10% aukning. Rekstrartilfærslur vógu þyngst og voru 303 ma. kr. Starfsmannakostnaður nam 252 mö. kr. þar sem laun og launatengd gjöld námu 209 mö. kr. og gjaldfærðar lífeyrisskuldbindingar 42,0 mö. kr.

Útgjöld til málefnasviða að frádregnum rekstrartekjum voru um 822 ma. kr. á árinu 2018 samanborið við 763 ma. kr. 2017. Aukningin var því 7,7%. Fjármagnskostnaður, ábyrgðir og lífeyrisskuldbindingar var langstærsti einstaki útgjaldaliðurinn en af eiginlegum útgjaldasviðum fór mest til sjúkrahúsaþjónustu, um 83 ma. kr. Næst stærsti útgjaldaliðurinn var málefni aldraðra, 74 ma. kr. Heilbrigðistengdu liðirnir sjúkrahúsaþjónusta, heilbrigðisþjónusta utan sjúkrahúsa og hjúkrunar- og endurhæfingarþjónusta nám samtals um 171 ma. kr., eða um 21% af útgjöldum ríkissjóðs.

Eins og áður segir nam starfsmannakostnaður A-hluta ríkissjóðs 252 mö. kr. á árinu 2018. Meðalfjöldi starfsmanna á árinu var um 17.600. Það þýðir að heildarkostnaður pr. starfsmann á mánuði var að meðaltali um 1.195 þús. kr. Sé þessi kostnaður borinn saman við tvo banka í eigu ríkisins kemur í ljós að kostnaðurinn við hvern starfsmann Íslandsbanka var næstum sá sami og hjá A-hluta ríkissjóðs og kostnaður pr. starfsmann Landsbankans var eilítið hærri. Munurinn er þó ekki mikill.

Ríkisreikningur 2018 er væntanlega sá síðasti í bráð sem sýnir styrka stöðu ríkissjóðs og verulega árlega útgjaldaaukningu í takt við mikla aukningu tekna. Eins og fjármála- og efnahagsráðherra segir í inngangi reikningsins mun sú jákvæða afkoma ríkisins sem við höfum séð á síðustu árum lækka á næstu árum í takt við minni hagvöxt.

Lesa Hagsjána í heild

Hagsjá: Ríkisreikningur 2018 - sterk staða en breyttir tímar framundan (PDF)

Þú gætir einnig haft áhuga á

25. sept. 2023

Vikubyrjun 25. september 2023

Vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu hækkaði um 0,7% milli mánaða í ágúst, samkvæmt gögnum sem HMS birti í síðustu viku. Vísitalan lækkaði þó nokkuð í júní og júlí og hækkunin kom því nokkuð á óvart. Í næstu viku ber hæst birting Hagstofunnar á vísitölu neysluverðs á fimmtudag.

20. sept. 2023

Vísitala íbúðaverðs hækkar lítillega og verðbólguspáin með

Vísitala íbúðaverðs hækkaði um 0,7% milli mánaða í ágúst. Árshækkun vísitölunnar fór úr 0,8% í 2,0%. Undirritaðir kaupsamningar á höfuðborgarsvæðinu voru 9,6% færri í júlí en í sama mánuði í fyrra. Vísitalan er hærri en við gerðum ráð fyrir við gerð verðbólguspár fyrir septembermánuð og því færum við hana upp og spáum 7,8% ársverðbólgu í stað 7,7%.

18. sept. 2023

Aukinn þjónustuútflutningur skýrist allur af vexti ferðaþjónustu

Um 282 þúsund erlendir ferðamenn fóru um Keflavíkurflugvöll í ágúst. Ef sumarmánuðirnir eru teknir saman hafa aðeins einu sinni komið fleiri ferðamenn að sumri, árið 2018. Samkvæmt nýjustu þjóðhagsreikningum Hagstofunnar jókst þjónustuútflutningur á fyrstu tveimur fjórðungum ársins um 21%, og má rekja allan þann vöxt til ferðaþjónustunnar.

18. sept. 2023

Vikubyrjun 18. september 2023

Í síðustu viku komu tölur um brottfarir frá Leifsstöð, skráð atvinnuleysi og veltu greiðslukorta. Í þessari viku ber hæst vísitala íbúðaverðs, sem kemur á þriðjudag, og yfirlýsing fjármálastöðugleikanefndar Seðlabanka Íslands, sem gefin verður út á miðvikudaginn.

15. sept. 2023

Frekari merki um hægari takt

Nýjar kortaveltutölur bera með sér frekari vísbendingar um að verulega sé að hægja á innlendri eftirspurn. Heildarkortavelta íslenskra heimila dróst saman um 3,4% milli ára í ágúst. Kortavelta Íslendinga innanlands var 4,3% minni en í ágúst í fyrra á föstu verðlagi og hefur nú dregist saman sex mánuði í röð. Erlendis jókst kortavelta Íslendinga um 0,7% á milli ára og kortaveltujöfnuður er jákvæður um 19,2 milljarða.

14. sept. 2023

Spáum 7,7% verðbólgu í september

Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,07% milli mánaða í september og að ársverðbólga standi í stað og verði áfram 7,7%. Útsölulok hafa aftur mest áhrif til hækkunar milli mánaða í september samkvæmt spánni. Það sem helst dregur spána niður er árstíðabundin lækkun á flugfargjöldum til útlanda. Við gerum ráð fyrir að verðbólga lækki áfram næstu mánuði og verði 6,6% í desember.

11. sept. 2023

Vikubyrjun 11. september 2023

Í síðustu viku birti Seðlabankinn fundargerð peningastefnunefndar. Samkvæmt henni greiddi einn nefndarmaður atkvæði gegn tillögu seðlabankastjóra um að hækka vexti um 0,50 prósentustig á síðasta fundi nefndarinnar og hefði heldur kosið að hækka þá um 0,25 prósentustig. Í þessari viku berast gögn yfir fjölda brottfara um Leifsstöð, skráð atvinnuleysi og kortaveltu.

4. sept. 2023

Mánaðaryfirlit yfir sértryggð skuldabréf - ágúst 2023

Meðfylgjandi er mánaðarlegt yfirlit um sértryggð skuldabréf.

4. sept. 2023

Vikubyrjun 4. september 2023

Verðbólga jókst úr 7,6% í 7,7% samkvæmt ágústmælingu Hagstofunnar. Hagvöxtur mældist 4,5% á öðrum ársfjórðungi samkvæmt nýjum þjóðhagsreikningum sem Hagstofan birti í vikunni, en hagvöxtur á fyrsta ársfjórðungi mældist 7,1%. Minni vöxtur einkaneyslu skýrir að stórum hluta minni hagvöxt á öðrum ársfjórðungi.

31. ágúst 2023

Hægir á hagvexti og einkaneysla á mann dregst saman

Hagvöxtur mældist 4,5% á öðrum ársfjórðungi, samkvæmt fyrsta mati Hagstofunnar. Eins og við var að búast benda tölurnar til þess að hægt hafi á hagkerfinu, en hagvöxtur mældist 7,1% á fyrsta ársfjórðungi. Vaxtahækkanir hafa tekið að tempra innlenda eftirspurn á sama tíma og hægt hefur á vexti kaupmáttar á síðustu misserum. Einkaneysla jókst örlítið en vegna hraðrar fólksfjölgunar dróst hún saman á mann.

Hag­sjá: Rík­is­reikn­ing­ur 2018 - sterk staða en breytt­ir tím­ar framund­an

Samantekt

Lesa Hagsjána í heild

Hagsjá: Ríkisreikningur 2018 - sterk staða en breyttir tímar framundan