Hag­sjá: Jafnt og stöð­ugt launa­skr­ið

Launavísitalan hækkaði um 0,2% milli júlí og ágúst og hefur alls hækkað um 7,2% frá ágúst 2016. Hækkunartaktur launa á ársgrundvelli hefur verið nokkuð stöðugur síðustu mánuði, rúmlega 7% og hefur lækkað töluvert frá vorinu 2016, þegar árshækkunin náði hámarki í rúmlega 13% á tímabili.
25. september 2017

Samantekt

Launavísitalan hækkaði um 0,2% milli júlí og ágúst og hefur alls hækkað um 7,2% frá ágúst 2016. Hækkunartaktur launa á ársgrundvelli hefur verið nokkuð stöðugur síðustu mánuði, rúmlega 7% og hefur lækkað töluvert frá vorinu 2016, þegar árshækkunin náði hámarki í rúmlega 13% á tímabili. Vegna lágrar og stöðugrar verðbólgu hefur kaupmáttur launa aukist jafnt og þétt í takt við hækkun nafnlauna og verið í sögulegu hámarki síðustu 3 mánuði. Kaupmáttur launa er nú um 5% meiri en fyrir ári síðan.

Áfangahækkanir launa samkvæmt kjarasamningum til meginþorra launafólks á almenna vinnumarkaðnum voru í kringum 6,2% í maí 2016 og 4,5% í maí 2016. Sérkjarasamningar af ýmsu tagi hafa mögulega hækkað þessar tölur eitthvað, en þetta var meginlínan á almenna markaðnum. Samkvæmt kjarasamningum ætti hækkunartaktur launa því að vera í kringum 4,5% um þessar mundir, en hækkunartaktur launavísitölu hefur verið rúmlega 7% síðustu mánuði. Þróun launavísitölunnar er því vísbending um að jafnt og stöðugt launaskrið sé í gangi. Sú staða ætti ekki að koma á óvart miðað við mikinn hagvöxt og skort á vinnuafli.

Laun á almenna markaðnum hækkuðu um 6,2% á milli 2. ársfjórðungs 2016 og sama tíma 2017. Á sama tíma hækkuðu laun á opinbera markaðnum alls um 7,7%, 7,4% hjá starfsmönnum ríkisins og 8,1% hjá starfsmönnum sveitarfélaga.

Hækkun einstakra starfsstétta frá 2. ársfjórðungi 2016 til sama tíma 2017 var á bilinu 5-7%. Laun þjónustu-, sölu- og afgreiðslufólks hækkuðu mest, eða um 7,7%. Minnsta hækkunin var hjá stjórnendum, 5,2%.

Launabreytingar í atvinnugreinum milli 2. ársfjórðungs 2016 og sama tíma 2017 voru á bilinu 4,2-7,5%. Þrjár greinar skera sig nokkuð úr, flutningar og geymsla, byggingarstarfsemi og verslun, en þessar greinar standa næst þenslunni í hagkerfinu. Laun í veitustarfsemi hækkuðu minnst, eða um 4,2%, sem er langtum minna en hækkun launavísitölunnar á sama tímabili.

Í febrúar var gildistími núgildandi kjarasamninga framlengdur um eitt ár. Launahækkun upp á 4,5% kom til framkvæmda á almenna markaðnum þann 1. maí og gildi samningurinn áfram munu laun almennt hækka um 3% þann 1. maí 2018. Töluverður fjöldi samninga er nú laus, aðallega á opinbera markaðnum, og eru viðræður í gangi. Niðurstöður þeirra viðræðna munu eflaust ráða miklu um hvort kjarasamningar verði framlengdir í febrúar 2018.

Staðan á vinnumarkaðnum er sérstök að því leyti nú að öll markmið um kaupmáttaraukningu og stöðugleika í kaupmætti hafa náðst. Markmið við kjarasamningsgerð snúast því ekki um að endurheimta tapaðan kaupmátt og því ætti að vera hægt að snúa sér að öðrum þáttum.

Lesa Hagsjána í heild

Hagsjá: Jafnt og stöðugt launaskrið

Þú gætir einnig haft áhuga á
Seðlabanki Íslands
7. okt. 2024
Vikubyrjun 7. október 2024
Peningastefnunefnd Seðlabankans lækkaði vexti í síðustu viku, í fyrsta sinn í fjögur ár. Stýrivextir eru nú 9% eftir að hafa staðið í 9,25% í meira en ár. Verðbólga á evrusvæðinu er enn á niðurleið og mældist 1,8% í september, undir 2% verðbólgumarkmiði. Verðbólgutölur í Bandaríkjunum verða birtar í þessari viku.
1. okt. 2024
Fréttabréf Hagfræðideildar 1. október 2024
Mánaðarlegt fréttabréf frá Hagfræðideild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Byggingakrani og fjölbýlishús
30. sept. 2024
Vikubyrjun 30. september 2024
Verðbólga í september var nokkuð undir væntingum og lækkaði úr 6,0% niður í 5,4%. Þrátt fyrir það teljum við að peningastefnunefnd vilji sýna varkárni þegar hún hittist í byrjun vikunnar og haldi vöxtum óbreyttum á miðvikudaginn.
Bakarí
27. sept. 2024
Verðbólga undir væntingum annan mánuðinn í röð - lækkar í 5,4%
Vísitala neysluverðs lækkaði um 0,24% á milli mánaða í september, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofu Íslands. Ársverðbólga lækkar því úr 6,0% í 5,4%, eða um 0,6 prósentustig. Verðbólga hefur ekki mælst lægri síðan í desember 2021.
27. sept. 2024
Spáum varkárni í peningastefnu og óbreyttum vöxtum
Ýmis merki eru um nokkuð kröftuga eftirspurn í hagkerfinu þótt verðbólga sé á niðurleið og landsframleiðsla hafi dregist saman það sem af er ári. Kortavelta eykst statt og stöðugt á milli ára, íbúðaverð er á hraðri uppleið, velta á íbúðamarkaði er meiri en í fyrra og atvinnuleysi hefur ekki aukist að ráði. Við teljum að peningastefnunefnd haldi stýrivöxtum áfram óbreyttum í 9,25% í næstu viku, sjöunda skiptið í röð.
Þjóðvegur
23. sept. 2024
Vikubyrjun 23. september 2024
Í vikunni birtir Seðlabankinn yfirlýsingu fjármálastöðugleikanefndar og fjármálastöðugleikaskýrslu. Þá gefur Hagstofan út verðbólgumælingu fyrir septembermánuð á föstudag. Í síðustu viku gaf HMS út vísitölu íbúðaverðs sem hækkaði talsvert á milli mánaða og vísitölu leiguverðs sem lækkaði á milli mánaða. Kortaveltugögn sem Seðlabankinn birti í síðustu viku benda til þess að þó nokkur kraftur sé í innlendri eftirspurn eftir vörum og þjónustu.
Alþingishús
16. sept. 2024
Vikubyrjun 16. september 2024
Í vikunni birtist meðal annars vísitala íbúðaverðs, vísitala leiguverðs og tölur um veltu greiðslukorta í ágúst. Í síðustu viku birtust tölur um fjölda ferðamanna sem hingað komu í ágúst, en þeir voru svipað margir og í ágúst í fyrra. Atvinnuleysi jókst lítillega á milli mánaða í ágúst. Fjárlög fyrir 2025 voru kynnt.
12. sept. 2024
Spáum að verðbólga lækki í 5,7% í september
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,08% á milli mánaða í september og að verðbólga lækki úr 6,0% niður í 5,7%. Við eigum von á áframhaldandi lækkun næstu mánuði og að ársverðbólga verði komin niður í 4,9% í lok árs.
9. sept. 2024
Vikubyrjun 9. september 2024
Í þessari viku ber hæst útgáfa á tölum um fjölda ferðamanna í ágúst og skráð atvinnuleysi á morgun. Í síðustu viku birtist fundargerð peningastefnunefndar þar sem fram kom að allir nefndarmenn voru sammála um að halda vöxtum óbreyttum á síðasta fundi, ólíkt því sem var síðustu þrjá fundi þar áður þar sem einn nefndarmaður vildi lækka vexti um 0,25 prósentustig.
6. sept. 2024
Mánaðaryfirlit yfir sértryggð skuldabréf - ágúst 2024
Meðfylgjandi er mánaðarlegt yfirlit sértryggðra skuldabréfa.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur