Samantekt
Samkvæmt tölum Þjóðskrár hækkaði fasteignaverð á höfuðborgarsvæðinu um 0,4% milli september og október. Verð á fjölbýli hækkaði um 0,4% og verð á sérbýli lækkaði um 0,6%. Verð á fjölbýli hefur hækkað um 4,1% á síðustu 12 mánuðum og verð á sérbýli um 3,5%. Árshækkun húsnæðisverðs nemur 4,1%.
Veruleg hækkun fasteignaverðs á síðustu misserum hefur orðið samhliða lágri verðbólgu og reyndar var verðbólga án húsnæðis lengi neikvæð, eða allt þar til í maímánuði síðastliðnum. Raunhækkun húsnæðisverðs mæld á föstu verðlagi án húsnæðis hefur því verið mikil, en verulega hefur þó hægt á árshækkuninni síðustu mánuði. Þannig var raunverð fasteigna nú í október um 1,7% hærra en í október 2017. Þar sem verðbólga er enn tiltölulega lág helst raunverð fasteigna stöðugt, þrátt fyrir hóflegar hækkanir. Hækkun raunverðs síðustu 12 mánuði er mun minni en árin þar á undan. Samsvarandi tölur voru 21,7% fyrir 2017 og 14,7% fyrir 2016.
Fjöldi viðskipta með húsnæði á höfuðborgarsvæðinu var nokkuð minni í október en verið hefur allt frá því í apríl á þessu ári. Meðalfjöldi viðskipta síðustu 4 mánuði fram til október var um 650 viðskipti til samanburðar við u.þ.b. 540 viðskipti á sama tíma á síðasta ári og um 610 á árinu 2016. Markaðurinn er því þokkalega líflegur miðað við síðustu ár.
Sala á nýjum íbúðum hefur aukist mikið að undanförnu. Samkvæmt gögnum Þjóðskrár má sjá að hlutfall nýrra íbúða af viðskiptum var mun hærra á fyrstu 10 mánuðum ársins en á síðasta ári. Á þessu ári hafa tæplega 19% viðskipta með fjölbýli á höfuðborgarsvæðinu verið með nýjar íbúðir samanborið við rúm 5% í fyrra. Segja má að þessi aukna hlutdeild nýrra íbúða haldi fasteignaverðinu uppi þar sem fermetraverð á þeim nýju var um 17% hærra en á þeim eldri á þessu tímabili. Aukið hlutfall nýrra íbúða af viðskiptum felur að jafnaði í sér að meðalfermetraverð verður hærra en ella.
Þá hefur verð nýrra íbúða hækkað talsvert meira en þeirra eldri á fyrstu 10 mánuðum þessa árs miðað við sama tíma í fyrra. Nýjar íbúðir hafa hækkað um 5,7% á þessu tímabili en þær eldri um 4%. Þetta felur líka í sér að munur á fermetraverði nýrra og eldri íbúða hefur aukist. Á fyrstu 10 mánuðum ársins 2017 voru nýjar íbúðir 15% dýrari en þær eldri, samanborið við að þær hafa verð 17% dýrari á þessu ári.
Samkvæmt gögnum Þjóðskrár hefur verð nýrra íbúða hækkað meira en þeirra eldri allt frá því í júlí í sumar og verulega meira í sumum mánaðanna.
Mikil umræða hefur verið um skort á minni íbúðum á markaði. Fyrstu 10 mánuði ársins 2017 voru seldar nýjar íbúðir að jafnaði um 117 m2 samkvæmt tölum Þjóðskrár. Meðalstærð seldra nýrra íbúða er mun minni í ár, eða um 102 m2. Á þessum tíma í fyrra voru nýjar íbúðir að jafnaði um 19% stærri en seldar eldri íbúðir. Í ár hafa nýjar íbúðir verið 3,4% stærri en þær eldri. Það er hins vegar ólíklegt að meðalstærð nýrra íbúða upp á rúmlega 1oo m2 sé nógu stórt skref til þess að svara kröfum.
Fasteignaverð á höfuðborgarsvæðinu hækkaði um 18,9% milli áranna 2016 og 2017 og var það langmesta hækkun frá árinu 2005. Nú lítur út fyrir að hækkunin milli áranna 2017 og 2018 verði rúmlega 4% sem verður þá minnsta hækkun milli ára allt frá árinu 2010 þegar verðið lækkaði um 3,8% milli ára. Það hefur því orðið grundvallarbreyting á fasteignamarkaðnum á höfuðborgarsvæðinu.
