Hag­sjá: Enn stöð­ug­leiki á vinnu­mark­aði – en aukin óvissa framund­an

Sé litið á vinnuaflsnotkun eða heildarfjölda vinnustunda má sjá að starfandi fólki fjölgaði um 2,3% milli ára í nóvember og vinnutími jókst um 1,1%. Heildarfjöldi vinnustunda jókst því um 3,4% og hefur verið stöðug aukning á þann mælikvarða frá því í júní.
10. janúar 2019

Samantekt

Niðurstöður vinnumarkaðskönnunar Hagstofunnar fyrir nóvember sýna áfram að stöðugleiki ríkir á íslenskum vinnumarkaði. Töluverðar sveiflur eru eftir mánuðum og árstíðum eins og eðlilegt er, en sé litið á 12 mánaða meðaltöl má sjá að sumar stærðir breytast ekki mikið. Það á t.d. við um atvinnuþátttöku, vinnutíma og atvinnuleysi.

Sé litið á 12 mánaða hlaupandi meðaltal atvinnuleysis er ekki miklar breytingar að sjá. Allt frá því vorið 2017 hefur atvinnuleysi verið nokkuð stöðugt. Töluverðar árstíðar- og mánaðarsveiflur eru í tölum Hagstofunnar, en meðalatvinnuleysi í september, október og nóvember 2018 var 2,4% í ár samanborið við 2,7% 2017. Skráð atvinnuleysi hefur hins vegar aukist nokkuð að undanförnu og var 2,5% í nóvember nú miðað við 2,2% í nóvember 2017.

Á árinu 2018 fékk Vinnumálastofnun 15 tilkynningar um hópuppsagnir þar sem um 860 manns var sagt upp störfum. Uppsagnir í flutningum voru um 45% þessara uppsagna, um 31% voru í iðnaðarframleiðslu og um 17% í fiskvinnslu. Um 51% þessara hópuppsagna voru á höfuðborgarsvæðinu og um 34% á Suðurnesjum. Til samanburðar komu tilkynningar um 17 hópuppsagnir á árinu 2017 sem náðu til um 630 starfsmanna.

Nýleg könnun Gallup fyrir Samtök atvinnulífsins og Seðlabanka Íslands meðal stjórnenda 400 stærstu fyrirtækja landsins sýnir að sá skortur á starfsfólki sem við höfum búið við á síðustu misserum fer minnkandi og er nú svipaður og var á árinu 2014. Um 15% stjórnenda telja að fyrirtækin búi við starfsmannaskort en samsvarandi tala var 30% í ársgamalli könnun. Minna er um skort á starfsfólki í útflutningsfyrirtækjum og ferðaþjónustu en öðrum greinum. Út frá könnuninni áætla Samtök atvinnulífsins að störfum hjá þeim sem vilja draga saman fækki um 2.000. Að sama skapi gæti störfum hjá fyrirtækjum sem vilja bæta við fjölgað um 600. Niðurstaðan gæti því orðið fækkun um u.þ.b. 1.400 störf.

Samkvæmt vinnumarkaðsrannsókn Hagstofunnar var ekki um miklar breytingar að ræða frá því í október. Áætlað var að 204.700 manns á aldrinum 16–74 ára hafi verið á vinnumarkaði í nóvember 2018, sem jafngildir 81% atvinnuþátttöku. Af þeim voru 198.800 starfandi og 5.900 án vinnu og í atvinnuleit. Hlutfall starfandi af mannfjölda var því 78,7% og hlutfall atvinnulausra af vinnuafli var 2,9%. Starfandi fólk var um 4.500 fleira nú í nóvember en í sama mánuði í fyrra.

Sé litið á 12 mánaða meðaltal hefur atvinnuþátttaka verið mjög stöðug að undanförnu. Hún jókst stöðugt frá upphafi ársins 2015 fram til vorsins 2017. Frá maí 2017 fram til maí 2018 dró úr atvinnuþátttöku um 1,8 prósentustig, en atvinnuþátttaka hefur verið nær óbreytt frá því í maí á síðasta ári. Á þennan mælikvarða er atvinnuþátttaka nú svipuð og var í upphafi ársins 2015.

Vinnutími var lengri í nóvember en á sama tíma 2017, 38,3 stundir á móti 37,9 stundum. Sé miðað við 12 mánaða meðaltal var vinnutíminn í nóvember sá sami og var í sama mánuði 2017 og hefur hann verið mjög stöðugur á þann mælikvarða allt þetta ár.

Sé litið á vinnuaflsnotkun eða heildarfjölda vinnustunda má sjá að starfandi fólki fjölgaði um 2,3% milli ára og vinnutími jókst um 1,1%. Heildarfjöldi vinnustunda jókst því um 3,4% og hefur verið stöðug aukning á þann mælikvarða frá því í júní.

Fregnir og umræða um vinnumarkaðinn hafa því verið með neikvæðara móti að undanförnu og verður því athyglisvert að fylgjast með tölum næstu mánaða um þróun og stöðu á vinnumarkaði. Spurningin er hvort fréttir og væntingar muni endurspeglast í tölum næstu mánaða.

Lesa Hagsjána í heild

Hagsjá: Enn stöðugleiki á vinnumarkaði – en aukin óvissa framundan (PDF)

Þú gætir einnig haft áhuga á
1. nóv. 2024
Fréttabréf Greiningardeildar 1. nóvember 2024
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Fjölskylda við sumarbústað
30. okt. 2024
Verðbólga lækkar áfram og mælist 5,1% í október
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,28% á milli mánaða í október og verðbólga lækkar því úr 5,4% í 5,1%. Verð á mat og drykkjarvörum og flugfargjöld til útlanda höfðu mest áhrif til hækkunar. Reiknuð leiga hækkaði mjög lítið á milli mánaða. Kílómetragjald á bensín- og olíubíla verður með í verðmælingum Hagstofunnar.
Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn
28. okt. 2024
Vikubyrjun 28. október 2024
Í vikunni birtir Hagstofan verðbólgutölur fyrir októbermánuð. Þessar verðbólgutölur verða þær síðustu fyrir næstu vaxtaákvörðun sem verður tilkynnt þann 20. nóvember nk. Í síðustu viku birti Hagstofan veltu skv. VSK-skýrslum, niðurstöður úr vinnumarkaðsrannsókn og launavísitölu. Þá er uppgjörstímabilið í kauphöllinni áfram í fullum gangi.
Vélsmiðja Guðmundar
23. okt. 2024
Velta í hagkerfinu eykst og tæknigreinar draga vagninn
Velta í hagkerfinu jókst um 2,1% á milli ára í júlí og ágúst að raunvirði, samkvæmt virðisaukaskattskýrslum. Svo mikið hefur veltan ekki aukist frá því á VSK-tímabilinu janúar-febrúar árið 2023, þegar hagkerfið var enn að rétta úr kútnum eftir covid-samdráttinn.
Fiskveiðinet
22. okt. 2024
Meiri hagvöxtur ef loðna finnst
Hafrannsóknarstofnun leggur til að ekki verði gefinn út loðnukvóti fyrir veiðitímabilið 2024/2025. Ráðgjöfin verður uppfærð í janúar, þegar nýjar mælingar fara fram og því er ekki útséð um loðnuveiðar á næsta ári. Fyndist loðna í nægilegu magni hefði það töluverð áhrif á hagvöxt á næsta ári. Loðna hefur verið veidd hér á landi frá árinu 1962 og aðeins þrisvar orðið algjör loðnubrestur, árin 2019, 2020 og nú síðast í ár. 
21. okt. 2024
Vikubyrjun 21. október 2024
Í síðustu viku birtum við hagspá til ársins 2027. Vísitala íbúðaverðs og vísitala leiguverðs lækkuðu á milli mánaða í september og greiðslukortavelta heimilanna dróst saman á milli ára innanlands en jókst erlendis. Seðlabankinn birti fundargerð peningastefnunefndar og voru allir nefndarmenn sammála um að lækka vexti. Nokkur fyrirtæki birta uppgjör í þessari viku.
15. okt. 2024
Morgunfundur um hagspá til 2027 - upptökur
Hagspá Landsbankans til ársins 2027 var kynnt á morgunfundi í Silfurbergi Hörpu þriðjudaginn 15. október 2024 en auk þess var fjallað um stöðu og horfur á alþjóðlegum mörkuðum og í áhugaverðum pallborðsumræðum ræddu forstjórar fjögurra útflutningsfyrirtækja um tækifæri og áskoranir í útflutningi.
Hagspá Landsbankans
15. okt. 2024
Hagspá til 2027: Hagkerfið nær andanum
Greiningardeild Landsbankans spáir því að hagkerfið standi nánast í stað á milli ára í ár og að landsframleiðsla dragist saman um 0,1%. Bakslag í útflutningsgreinum setti svip sinn á fyrri hluta árs, loðnubrestur og hægari vöxtur ferðaþjónustu ollu samdrætti á sama tíma og háir vextir hafa kælt eftirspurnina sem engu að síður mælist nokkuð kröftug.
Smiður
14. okt. 2024
Vikubyrjun 14. október 2024
Í fyrramálið kynnum við nýja hagspá til ársins 2027 á morgunfundi í Hörpu. HMS birtir í vikunni vísitölu íbúðaverðs, vísitölu leiguverðs og mánaðarskýrslu um húsnæðismarkaðinn. Á miðvikudag birtist svo fundargerð peningastefnunefndar. Í síðustu viku bar hæst að erlendum ferðamönnum fjölgaði aðeins á milli ára í september á sama tíma og atvinnuleysi jókst lítillega.
Frosnir ávextir og grænmeti
10. okt. 2024
Spáum að verðbólga hjaðni í 5,1% í október 
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,27% á milli mánaða í október og að verðbólga lækki úr 5,4% niður í 5,1%. Við eigum von á áframhaldandi hjöðnun næstu mánuði og að ársverðbólga verði komin niður í 4,2% í janúar á næsta ári.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur