Hag­sjá: Bygg­ing­ar­starf­semi hef­ur auk­ist mik­ið en upp­fyll­ir það þörf­ina?

Á höfuðborgarsvæðinu eru langflestar íbúðir í byggingu í Mosfellsbæ fyrir hverja 1.000 íbúa eða rúmlega 50 samkvæmt tölum Samtaka iðnaðarins. Hafnarfjörður er hins vegar langt á eftir sambærilegum bæjum miðað við stöðuna einmitt núna.
25. apríl 2018

Samkvæmt tölum Hagstofunnar var lokið við að byggja um 1.370 íbúðir á höfuðborgarsvæðinu á árinu 2017 og bygging hafin á um 2.200 íbúðum. Þetta er mikil fjölgun frá árinu áður, sérstaklega hvað byrjaðar byggingar varðar. Árið 2016 var byrjað að byggja um 870 íbúðir og lokið við um 1.170. Utan höfuðborgarsvæðisins var byrjað á að byggja um 630 íbúðir 2017, sem var fjölgun úr 265 árið áður. Fullgerðar voru um 400 íbúðir, um 50 fleiri en á fyrra ári.

Fjöldi fullbyggðra íbúða í fyrra var fyrir ofan meðaltal síðustu 20 ára eftir að hafa verið fyrir neðan meðaltal allt frá árinu 2008.

Eitt af skrýtnum vandamálum nútímans er hversu lítið við vitum um hvað er verið að byggja af íbúðarhúsnæði, hvers konar húsnæði og hvar. Fáir geta þannig sagt með vissu hversu margar 3ja herbergja íbúðir koma inn á markaðinn á höfuðborgarsvæðinu í ár. Það er bagaleg staða. Árið 2007 hófu Samtök iðnaðarins (SI) að telja nýbyggingar á höfuðborgarsvæðinu tvisvar á ári, nokkuð sem Landsbanki Íslands hafði gert fram að því. Enn í dag eru niðurstöður talninga SI bestu heimildirnar um byggingarstarfsemi. Tölurnar eru eðli málsins samkvæmt ekki nákvæmar, ekki er t.d. farið út í herbergjafjölda og stærð, en upplýsingar um fjölda eininga eru nokkuð áreiðanlegar.

Samkvæmt tölum SI voru rúmlega 4.000 íbúðir í byggingu á höfuðborgarsvæðinu í mars 2018. U.þ.b. helmingur þeirra voru orðnar fokheldar og lengra komnar og um helmingur hafði ekki náð fokheldu. Íbúðir í byggingu voru flestar í Reykjavík og Kópavogi, eðli málsins samkvæmt fyrir stærstu sveitarfélögin á svæðinu. Það vekur athygli að í Mosfellsbæ eru álíka margar íbúðir í byggingu og í Garðabæ sem er mun stærri bær og verulega fleiri en í Hafnarfirði sem er miklu stærri bær.

Sé staðan í sveitarfélögunum skoðuð út frá því hversu margar íbúðir eru í byggingu fyrir hverja þúsund íbúa fæst dálítið önnur mynd. Fyrir hverja 1.000 íbúa eru langflestar íbúðir í byggingu í Mosfellsbæ, eða rúmlega 50. Þar á eftir kemur Garðabær með tæplega 40 íbúðir og Kópavogur með um 30. Á botninum eru Seltjarnarnes og Hafnarfjörður með um 5 íbúðir. Seltjarnarnes er nánast fullbyggt sveitarfélag út frá landrými þannig að staðan þar kemur ekki á óvart. Hafnarfjörður er hins vegar langt á eftir sambærilegum bæjum miðað við stöðuna einmitt núna.

Talningar og spá SI gefa til kynna að hafnar verði byggingar á mun fleiri íbúðum í ár en í fyrra og að áfram verði nokkur vöxtur á árinu 2019 og síðan nokkur fækkun árin þar á eftir. Fullbúnum íbúðum mun einnig fjölga mikið í ár miðað við 2017, síðan standa í stað 2019 og fjölga aftur 2020. Alls er spáð að um 6.700 nýjar íbúðir komi á markað á höfuðborgarsvæðinu á árunum 2018-2020.

Skoðun SI er sú að það þurfi 45 þúsund fullbyggðar íbúðir á markað á landinu öllu fram til ársins 2040, eða rúmlega 2.000 á ári að jafnaði. Til þess að það gangi upp þarf byggingastarfsemin að halda áfram af álíka krafti og nú allan þann tíma.

Lesa Hagsjána í heild

Hagsjá: Byggingastarfsemi hefur aukist mikið en uppfyllir það þörfina? (PDF)

Þú gætir einnig haft áhuga á
Greiðsla
18. feb. 2025
Neysla enn á uppleið þótt atvinnuleysi aukist
Enn eru merki um að landsmenn hafi svigrúm til neyslu þrátt fyrir langvarandi hávaxtastig. Kortavelta eykst með hverjum mánuðinum, utanlandsferðir í janúar hafa aldrei verið jafnmargar og í ár og samt virðast yfirdráttarlán ekki hafa færst í aukana. Á sama tíma hefur slaknað þó nokkuð á spennu á vinnumarkaði, eftirspurn eftir vinnuafli hefur dvínað og atvinnuleysi tók stökk í janúar þegar það fór yfir 4%.
Fólk við Geysi
17. feb. 2025
Vikubyrjun 17. febrúar 2025
Erlendum ferðamönnum í janúar fækkaði um 5,8% á milli ára samkvæmt talningu Ferðamálastofu sem birt var í síðustu viku. Einnig fóru fram verðmælingar Hagstofunnar vegna vísitölu neysluverðs í febrúar og spáum við því að verðbólga hjaðni niður í 4,3%. Í þessari viku fáum við kortaveltutölur frá Seðlabankanum, vísitölur íbúða- og leiguverðs frá HMS auk þess sem fundargerð peningastefnunefndar verður birt.
Litríkir bolir á fataslá
13. feb. 2025
Spáum áframhaldandi hjöðnun í febrúar: Úr 4,6% í 4,3%
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,98% á milli mánaða í febrúar og að verðbólga hjaðni úr 4,6% í 4,3%. Við búumst við áframhaldandi hjöðnun næstu mánuði og að ársverðbólga verði komin niður í 3,7% í maí.   
Seðlabanki Íslands
10. feb. 2025
Vikubyrjun 10. febrúar 2025
Peningastefnunefnd lækkaði vexti um 0,5 prósentustig í síðustu viku. Í þessari viku koma tölur um skráð atvinnuleysi og fjölda brottfara frá Leifsstöð auk þess sem Hagstofan framkvæmir verðkannanir vegna vísitölu neysluverðs. Uppgjörstímabilið í Kauphöllinni er síðan enn í fullum gangi.
3. feb. 2025
Fréttabréf Greiningardeildar 3. febrúar 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Flutningaskip
3. feb. 2025
Aukinn halli af vöruviðskiptum í fyrra
Halli af vöruviðskiptum jókst í fyrra, en ekki með sama hraða og síðustu tvö ár þar á undan. Að það hægi á aukningunni gæti verið merki um að jafnvægi sé að aukast í hagkerfinu, en á móti kemur að innflutningsverðmæti hafa aldrei verið meiri sem gæti verið merki um aukin umsvif.
Seðlabanki Íslands
3. feb. 2025
Vikubyrjun 3. febrúar 2025
Verðbólga lækkaði á milli mánaða í janúar, úr 4,8% í 4,6%. Við eigum von á að Seðlabankinn lækki vexti um 0,5 prósentustig á miðvikudaginn. Fyrstu uppgjör fyrir árið 2024 komu í síðustu viku, en uppgjörstímabilið heldur áfram í þessari viku.
30. jan. 2025
Spáum vaxtalækkun um 0,5 prósentustig
Við spáum 0,5 prósentustiga vaxtalækkun í næstu viku. Verðbólga mældist 4,6% í janúar. Hún hjaðnaði í takt við spá okkar og hefur þokast niður um 0,5 prósentustig frá síðustu vaxtaákvörðun. Hægt hefur á íbúðaverðshækkunum og verðbólguvæntingar virðast stöðugri en áður. Laun hafa hækkað mun minna en áður og vinnumarkaður hefur leitað í eðlilegra horf.  
Fasteignir
30. jan. 2025
Verðbólga hjaðnar áfram
Vísitala neysluverðs lækkaði um 0,27% á milli mánaða í janúar, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofu Íslands. Ársverðbólga lækkar því úr 4,8% í 4,6%. Við eigum enn von á að verðbólga hjaðni næstu mánuði og verði 3,9% í apríl.
Íbúðahús
27. jan. 2025
Vikubyrjun 27. janúar 2025
Í vikunni birtast verðbólgutölur fyrir janúar. Við eigum von á að verðbólga hjaðni og mælist 4,6%. Í síðustu viku birtist vísitala íbúðaverðs fyrir desember sem sýndi lækkun upp á 0,6% á milli mánaða. Vísitala leiguverðs sýndi einnig lækkun á milli mánaða, um 0,9%.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur