Hag­sjá: At­vinnu­leysi leit­ar upp á við – aðr­ar stærð­ir á vinnu­mark­aði stöð­ug­ar

Samkvæmt vinnumarkaðskönnun Hagstofunnar var atvinnuleysi 6,1% af vinnuafli í maí sem var verulega meira en mánuðina þar á undan og 3,1 prósentustigi hærra en var í maí 2018. Skráð atvinnuleysi samkvæmt mælingum Vinnumálastofnunar var 3,6% í maí sem var eilítið lægra en í apríl.
28. júní 2019

Samantekt

Samkvæmt niðurstöðum mánaðarlegrar vinnumarkaðskönnunar Hagstofunnar er áætlað að rúmlega 210 þús. manns hafi verið á vinnumarkaði í maí 2019, sem jafngildir 82,4% atvinnuþátttöku. Af þeim voru um 197.500 starfandi og 12.700 atvinnulausir. Atvinnuleysi var því 6,1% af vinnuafli, í maí sem var verulega meira en mánuðina þar á undan, og 3,1 prósentustigum hærra en var í maí 2018. Starfandi voru um 800 færri nú í maí en í maí 2018. Sveiflur milli mánaða eru töluverðar og sé miðað við meðaltal síðustu 12 mánaða var fjölgun starfandi á einu ári 2,7% nú í maí. Í maí 2018 var samsvarandi tala 1,2% og 3,5% í maí 2017.

Tölur Hagstofunnar um atvinnuleysi eru að jafnaði hærri en tölur Vinnumálastofnunar um skráð atvinnuleysi. Sé litið á 12 mánaða hlaupandi meðaltal hefur mæling á skráðu atvinnuleysi yfirleitt verið hálfu til einu prósentustigi lægri en svör úr vinnumarkaðskönnun Hagstofunnar gefa til kynna. Undantekning á þessu var á árunum 2009-2010 þegar atvinnuleysi var sögulega mjög mikið. Nú eru þessir tveir ferlar að nálgast hvor annan. Í apríl munaði einungis 0,1 prósentustigi á þessum mælingum og 0,2 prósentustigum í maí. Hagstofan mældi 6,1% atvinnuleysi í maí, sem er hátt á hennar mælikvarða, og Vinnumálastofnun 3,6%, sem var eilítið lægra en í apríl. Báðar mælingar sýna hins vegar töluverða aukningu atvinnuleysis á árinu.

Atvinnuþátttaka í maí var 82,4% en var 82,7% í maí 2018, þannig að atvinnuþátttaka jókst um 0,3 prósentustig milli ára. Sé litið á 12 mánaða meðaltal dróst atvinnuþátttaka saman um 0,1 prósentustig á tímabilinu maí 2018 til maí 2019.

Vikulegar vinnustundir voru að jafnaði 40 í maí og hafði fjölgað um 0,1 stund á einu ári frá maí 2018. Sé miðað við 12 mánaða meðaltal var vinnutíminn nú í maí einnig 0,1 stund styttri en var í maí 2018 og hefur hann verið mjög stöðugur á þann mælikvarða frá upphafi síðasta árs.

Séu breytingar á fjölda starfandi og vikulegum vinnutíma teknar saman jókst vinnuaflsnotkun samfellt á árinu 2018 og einnig á 1. ársfjórðungi 2019. Meginskýringuna hefur verið að finna í sífellt auknum fjölda starfandi á vinnumarkaði. Þannig jókst fjöldi unninna stunda um 2,3% á 4. ársfjórðungi 2018 og 1,8% á fyrsta ársfjórðungi í ár. Nú hefur hins vegar orðið smá breyting þar sem starfandi fólki fækkaði um 0,4% milli maí 2018 og maí 2019. Vinnutími lengdist hins vegar um 0,3% milli ára þannig að vinnuaflsnotkun minnkaði eilítið frá því í maí í fyrra.

Spár um aukið atvinnuleysi eru farnar að raungerast í nýjustu tölum sem komið hafa fram. Flest bendir til þess að atvinnuleysi muni aukast eitthvað á næstu misserum, í kjölfar efnahagslegra áfalla eins og gjaldþrots WOW air og loðnubrests. Atvinnuleysið hefur bitnað einna mest á Suðurnesjum þar sem skráð atvinnuleysi var 6,4% í apríl og 6,6% í maí sem er miklu meira en tvöföldun frá fyrra ári.

Í nýjustu þjóðhagsspá sinni reiknaði Hagfræðideild Landsbankans með því að skráð atvinnuleysi verði að meðaltali 4,5% í ár, 4% á árinu 2020 og 3,5% á árinu 2022.

Lesa Hagsjána í heild

Hagsjá: Atvinnuleysi leitar upp á við – aðrar stærðir á vinnumarkaði stöðugar (PDF)

Þú gætir einnig haft áhuga á
4. sept. 2023
Mánaðaryfirlit yfir sértryggð skuldabréf
Meðfylgjandi er mánaðarlegt yfirlit um sértryggð skuldabréf.
Bláa lónið
4. sept. 2023
Vikubyrjun 4. september 2023
Verðbólga jókst úr 7,6% í 7,7% samkvæmt ágústmælingu Hagstofunnar. Hagvöxtur mældist 4,5% á öðrum ársfjórðungi samkvæmt nýjum þjóðhagsreikningum sem Hagstofan birti í vikunni, en hagvöxtur á fyrsta ársfjórðungi mældist 7,1%. Minni vöxtur einkaneyslu skýrir að stórum hluta minni hagvöxt á öðrum ársfjórðungi.
Fataverslun
31. ágúst 2023
Hægir á hagvexti og einkaneysla á mann dregst saman
Hagvöxtur mældist 4,5% á öðrum ársfjórðungi, samkvæmt fyrsta mati Hagstofunnar. Eins og við var að búast benda tölurnar til þess að hægt hafi á hagkerfinu, en hagvöxtur mældist 7,1% á fyrsta ársfjórðungi. Vaxtahækkanir hafa tekið að tempra innlenda eftirspurn á sama tíma og hægt hefur á vexti kaupmáttar á síðustu misserum. Einkaneysla jókst örlítið en vegna hraðrar fólksfjölgunar dróst hún saman á mann.
Frosnir ávextir og grænmeti
30. ágúst 2023
Ársverðbólga eykst úr 7,6% í 7,7%
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,34% milli mánaða í ágúst og við það jókst ársverðbólga úr 7,6% í 7,7%. Við eigum þó enn von á að verðbólga hjaðni næstu mánuði og gerum nú ráð fyrir að verðbólgan verði komin niður í 6,4% í nóvember. Þetta er fyrsti mánuðurinn síðan í apríl 2021 þar sem húsnæði ber ekki ábyrgð á stærstum hluta verðbólgunnar. Nú bera bæði innfluttar vörur og þjónusta ábyrgð á stærri hluta verðbólgunnar en húsnæði.
Ferðafólk
28. ágúst 2023
Vikubyrjun 28. ágúst 2023
Í síðustu viku hækkaði Peningastefnunefnd vexti um 0,5 prósentustig. Auk þess birti SÍ Peningamál, HMS birti mánaðarskýrslu, Hagstofan birti veltu skv. VSK-skýrslum og vöru- og þjónustujöfnuð, auk þess sem nokkur uppgjör voru birt. Í þessari viku fáum við verðbólgutölur fyrir ágúst og þjóðhagsreikninga fyrir 2. ársfjórðung.
21. ágúst 2023
Vikubyrjun 21. ágúst 2023
Óleiðréttur launamunur karla og kvenna dróst saman árið 2022 frá fyrra ári úr 10,2% í 9,1%. Við útreikning á óleiðréttum mun er reiknað meðaltímakaup karla og kvenna fyrir októbermánuð hvers árs. Bæði grunnlaun og allar aukagreiðslur, eins og vegna álags eða bónusa, eru teknar með.
Fataverslun
17. ágúst 2023
Spáum 7,5% verðbólgu í ágúst
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,18% milli mánaða í ágúst og að ársverðbólga lækki úr 7,6% í 7,5%. Útsölulok hafa mest áhrif til hækkunar milli mánaða samkvæmt spánni. Það sem helst dregur spána niður er húsnæðisverð og árstíðabundin lækkun á flugfargjöldum til útlanda.
16. ágúst 2023
Spáum 0,25 prósentustiga stýrivaxtahækkun
Við spáum því að peningastefnunefnd Seðlabanka Íslands hækki vexti bankans um 0,25 prósentustig í næstu viku. Hækkunin yrði sú fjórtánda í röð og meginvextir bankans, vextir á sjö daga bundnum innlánum, færu úr 8,75% í 9,0%.
Íbúðahús
16. ágúst 2023
Vísitala íbúðaverðs lækkar annan mánuðinn í röð
Vísitala íbúðaverðs lækkaði um 0,8% milli mánaða í júlí. Árshækkun vísitölunnar minnkaði úr 2,7% í 0,8% og hefur ekki mælst jafn lítil síðan í janúar 2011. Undirritaðir kaupsamningar á höfuðborgarsvæðinu voru 17% færri í júní en í sama mánuði í fyrra.
Flugvöllur, Leifsstöð
14. ágúst 2023
Vikubyrjun 14. ágúst 2023
275 þúsund erlendir ferðamenn fóru um Keflavíkurflugvöll í júlí samkvæmt tölum sem Ferðamálastofa birti fyrir helgi. Erlendir ferðamenn hafa aðeins einu sinni verið fleiri í júlímánuði, á metferðamannaárinu 2018 þegar þeir voru tæplega 279 þúsund. Brottfarir Íslendinga voru tæplega 71 þúsund talsins í júlí, fleiri en nokkurn tímann í júlímánuði.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur