Hag­sjá: At­vinnu­leysi á fleygi­ferð upp á við og vinnu­mark­að­ur­inn á áður óþekkt­um slóð­um

Í lok síðustu viku spáði Vinnumálastofnun því að atvinnuleysi í apríl og maí verði það mesta sem mælst hefur á Íslandi. Vinnumálastofnun spáir 10,8% atvinnuleysi í apríl og um 10% í maí og að það fari svo lækkandi eftir það. Þá spáir Vinnumálastofnun að meðalatvinnuleysi yfir árið verði um 7,4% og á næsta ári geti það orðið 6,4%.
31. mars 2020

Samantekt

Samkvæmt niðurstöðum vinnumarkaðskönnunar Hagstofunnar er áætlað að um 203 þús. manns hafi verið á vinnumarkaði í febrúar 2020, sem jafngildir 78,2% atvinnuþátttöku. Af þeim voru um 192.900 starfandi og 10.200 atvinnulausir. Starfandi fólki fækkaði um 1.800 milli febrúarmánaða 2019 og 2020, og atvinnulausum hafði fjölgað um 3.700 milli ára.

Eins og áður segir voru 10.200 manns atvinnulausir í febrúar samkvæmt vinnumarkaðskönnun, eða um 5% af vinnuafli, sem er 1,8 prósentustigum hærra en í febrúar árið áður.

Samkvæmt tölum Vinnumálastofnunar voru tæplega 9.800 skráðir atvinnulausir í lok febrúar, sem einnig samsvarar 5% atvinnuleysi.

Tölur Hagstofunnar eru byggðar á úrtakskönnun þar sem sveiflur eru oft töluverðar milli mánaða. Tölur Vinnumálastofnunar sýna hins vegar skráð atvinnuleysi, þ.e. fjölda þeirra sem fá greiddar út atvinnuleysisbætur.

Tölur Hagstofunnar og Vinnumálastofnunar um atvinnuleysi hafa sýnt svipaða niðurstöðu síðastliðið ár sé litið til 12 mánaða hlaupandi meðaltals.

Niðurstöður bæði Hagstofu og Vinnumálastofnunar eiga eftir að taka stór stökk upp á við þegar tölur berast fyrir mars og næstu mánuði. Samkvæmt tölum á hádegi 30. mars frá Vinnumálastofnun höfðu u.þ.b. 25.000 manns þá sótt um atvinnuleysisbætur í mars. Þar af höfðu um 20.000 sótt um hlutabætur vegna skerts starfshlutfalls, þar af meira en helmingur vegna 75% skerðingar.

Í lok síðustu viku spáði Vinnumálastofnun því að atvinnuleysi í apríl og maí verði það mesta sem mælst hefur á Íslandi. Vinnumálastofnun spáir 10,8% atvinnuleysi í apríl og um 10% í maí og að það fari svo lækkandi eftir það. Þá spáir Vinnumálastofnun að meðalatvinnuleysi yfir árið verði um 7,4% og á næsta ári geti það orðið 6,4%.

Atvinnuþátttakan hefur minnkað nokkuð stöðugt á síðustu misserum og var komin undir 80% í lok síðasta árs. Nú í febrúar var atvinnuþátttaka 78,2% samanborið við 79% í febrúar 2019. Meðalatvinnuþátttaka síðustu 12 mánuði var 80,9% samanborið við 81,7% í febrúar á síðasta ári. Atvinnuþátttakan fer því enn minnkandi og eins og áður hefur komið fram í Hagsjám er ekki ólíklegt að þessi þróun hafi að einhverju leyti sýnt falið atvinnuleysi þar sem jaðarhópar hafi kosið að hverfa af vinnumarkaði í erfiðu árferði.

Fjöldi starfandi fólks dróst saman um 0,9% milli febrúar 2019 og 2020. Meðalvinnutími lengdist um 0,3% á sama tímabili og heildarvinnuaflsstundum fækkaði því um 0,7% milli ára. Vinnuaflsnotkun hafði aukist nokkuð samfellt allt frá árinu 2012, mestmegnis vegna þess að starfandi fólki hefur fjölgað mikið. Sköpun starfa virtist því haldast nokkuð vel í hendur við fjölgun á vinnumarkaði á þeim tíma. Vinnuaflsnotkun hefur nú dregist saman tvo mánuði í röð og miðað við aðstæður í efnahagslífinu er þess að vænta að þróunin verði hröð niður á við á a.m.k. allra næstu mánuðum.

Aðstæður á vinnumarkaði hafa gjörbreyst á örskömmum tíma líkt og aðrar aðstæður í hagkerfinu. Upp á síðkastið hefur umfjöllun um vinnumarkað í Hagsjám verið á þann hátt að styrkur markaðarins væri þokkalega góður miðað við allar aðstæður. Nú hefur staðan gjörbreyst.

Atvinnuleysi mun aukast verulega á næstu mánuðum. Nú er reiknað með að nýjar reglur um hlutaatvinnuleysisbætur gildi út maí, en líklegt verður að teljast að framlengja þurfi möguleika til töku þeirra. Eins og gildir um stóra hluta hagkerfisins er vinnumarkaðurinn nú á áður óþekktum slóðum og því erfitt að spá um hvenær tekur að birta til aftur.

Lesa Hagsjána í heild

Hagsjá: Atvinnuleysi á fleygiferð upp á við og vinnumarkaðurinn á áður óþekktum slóðum (PDF)

Þú gætir einnig haft áhuga á
Byggingakrani og fjölbýlishús
25. sept. 2023
Vikubyrjun 25. september 2023
Vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu hækkaði um 0,7% milli mánaða í ágúst, samkvæmt gögnum sem HMS birti í síðustu viku. Vísitalan lækkaði þó nokkuð í júní og júlí og hækkunin kom því nokkuð á óvart. Í næstu viku ber hæst birting Hagstofunnar á vísitölu neysluverðs á fimmtudag.
Fasteignir
20. sept. 2023
Vísitala íbúðaverðs hækkar lítillega og verðbólguspáin með
Vísitala íbúðaverðs hækkaði um 0,7% milli mánaða í ágúst. Árshækkun vísitölunnar fór úr 0,8% í 2,0%. Undirritaðir kaupsamningar á höfuðborgarsvæðinu voru 9,6% færri í júlí en í sama mánuði í fyrra. Vísitalan er hærri en við gerðum ráð fyrir við gerð verðbólguspár fyrir septembermánuð og því færum við hana upp og spáum 7,8% ársverðbólgu í stað 7,7%.
Flugvöllur, Leifsstöð
18. sept. 2023
Aukinn þjónustuútflutningur skýrist allur af vexti ferðaþjónustu
Um 282 þúsund erlendir ferðamenn fóru um Keflavíkurflugvöll í ágúst. Ef sumarmánuðirnir eru teknir saman hafa aðeins einu sinni komið fleiri ferðamenn að sumri, árið 2018. Samkvæmt nýjustu þjóðhagsreikningum Hagstofunnar jókst þjónustuútflutningur á fyrstu tveimur fjórðungum ársins um 21%, og má rekja allan þann vöxt til ferðaþjónustunnar.
Hverasvæði
18. sept. 2023
Vikubyrjun 18. september 2023
Í síðustu viku komu tölur um brottfarir frá Leifsstöð, skráð atvinnuleysi og veltu greiðslukorta. Í þessari viku ber hæst vísitala íbúðaverðs, sem kemur á þriðjudag, og yfirlýsing fjármálastöðugleikanefndar Seðlabanka Íslands, sem gefin verður út á miðvikudaginn.
Símagreiðsla
15. sept. 2023
Frekari merki um hægari takt
Nýjar kortaveltutölur bera með sér frekari vísbendingar um að verulega sé að hægja á innlendri eftirspurn. Heildarkortavelta íslenskra heimila dróst saman um 3,4% milli ára í ágúst. Kortavelta Íslendinga innanlands var 4,3% minni en í ágúst í fyrra á föstu verðlagi og hefur nú dregist saman sex mánuði í röð. Erlendis jókst kortavelta Íslendinga um 0,7% á milli ára og kortaveltujöfnuður er jákvæður um 19,2 milljarða.
Flugvél
14. sept. 2023
Spáum 7,7% verðbólgu í september
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,07% milli mánaða í september og að ársverðbólga standi í stað og verði áfram 7,7%. Útsölulok hafa aftur mest áhrif til hækkunar milli mánaða í september samkvæmt spánni. Það sem helst dregur spána niður er árstíðabundin lækkun á flugfargjöldum til útlanda. Við gerum ráð fyrir að verðbólga lækki áfram næstu mánuði og verði 6,6% í desember.
Foss
11. sept. 2023
Vikubyrjun 11. september 2023
Í síðustu viku birti Seðlabankinn fundargerð peningastefnunefndar. Samkvæmt henni greiddi einn nefndarmaður atkvæði gegn tillögu seðlabankastjóra um að hækka vexti um 0,50 prósentustig á síðasta fundi nefndarinnar og hefði heldur kosið að hækka þá um 0,25 prósentustig. Í þessari viku berast gögn yfir fjölda brottfara um Leifsstöð, skráð atvinnuleysi og kortaveltu.
4. sept. 2023
Mánaðaryfirlit yfir sértryggð skuldabréf - ágúst 2023
Meðfylgjandi er mánaðarlegt yfirlit um sértryggð skuldabréf.
Bláa lónið
4. sept. 2023
Vikubyrjun 4. september 2023
Verðbólga jókst úr 7,6% í 7,7% samkvæmt ágústmælingu Hagstofunnar. Hagvöxtur mældist 4,5% á öðrum ársfjórðungi samkvæmt nýjum þjóðhagsreikningum sem Hagstofan birti í vikunni, en hagvöxtur á fyrsta ársfjórðungi mældist 7,1%. Minni vöxtur einkaneyslu skýrir að stórum hluta minni hagvöxt á öðrum ársfjórðungi.
Fataverslun
31. ágúst 2023
Hægir á hagvexti og einkaneysla á mann dregst saman
Hagvöxtur mældist 4,5% á öðrum ársfjórðungi, samkvæmt fyrsta mati Hagstofunnar. Eins og við var að búast benda tölurnar til þess að hægt hafi á hagkerfinu, en hagvöxtur mældist 7,1% á fyrsta ársfjórðungi. Vaxtahækkanir hafa tekið að tempra innlenda eftirspurn á sama tíma og hægt hefur á vexti kaupmáttar á síðustu misserum. Einkaneysla jókst örlítið en vegna hraðrar fólksfjölgunar dróst hún saman á mann.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur