Frétta­bréf Hag­fræði­deild­ar 3. sept­em­ber 2024

Mánaðarlegt fréttabréf frá Hagfræðideild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
3. september 2024

Hagkerfið dróst saman um 0,3% á öðrum fjórðungi ársins og um 1,9% á fyrri helmingi ársins, samkvæmt þjóðhagsreikningum sem Hagstofan birti í lok ágúst. Hagstofan uppfærði einnig hagvaxtartölur fyrir árið 2023 og er nú talið að hagvöxtur hafi verið 5,0% í fyrra, en ekki 4,1% eins og fyrri tölur gáfu til kynna. Umsvif í hagkerfinu eru því meiri en áður var talið þótt landsframleiðsla dragist nú saman.

Seðlabankinn hélt stýrivöxtum óbreyttum þann 21. ágúst, enda hafði verðbólga aukist í júlí og verðbólguvæntingar lítið breyst frá maífundi nefndarinnar. Peningastefnunefnd kemur tvisvar saman á fjórða ársfjórðungi þessa árs, í október og nóvember. Í yfirlýsingu peningastefnunefndar eftir ágústfundinn kom fram að sýna þyrfti varkárni, en það er breyting frá þarsíðustu yfirlýsingu. Að okkar mati gæti fyrsta vaxtalækkunin dregist fram á næsta ár, en það fer eftir framvindu efnahagsmála.

Verðlag hækkaði minna í ágúst en spár höfðu gert ráð fyrir og hjaðnaði ársverðbólga úr 6,3% í 6,0%. Verð á matarkörfunni lækkaði í fyrsta sinn í þrjú ár og menntunarliðurinn lækkaði töluvert vegna niðurfellingar skólagjalda í nokkrum háskólum. Sumarútsölur virðast ganga hægar til baka en oft áður þar sem föt og skór hækkuðu minna í verði en við höfðum spáð. Við spáum 5,9% verðbólgu í september, 5,4% í október og 5,0% í nóvember.

Uppfærsla á kortaveltutölum Seðlabankans vakti athygli í síðasta mánuði. Við uppfærsluna, sem náði eitt og hálft ár aftur í tímann, kom í ljós að kortavelta heimila síðustu mánuði var þó nokkuð meiri en áður var talið, bæði innanlands og utan. Heildarkortaveltan hefur aukist milli ára alla mánuði ársins, sérstaklega erlendis. Gögn um kortaveltu erlendra ferðamanna hér á landi voru líka uppfærð. Áður leit út fyrir að kortavelta ferðamanna það sem af er ári hefði verið þó nokkuð minni að raunvirði en á sama tímabili í fyrra, en við uppfærsluna kom í ljós að um örlitla aukningu á milli ára er að ræða.

Vísitala íbúðaverðs hækkaði um 0,8% á milli mánaða í júlí hefur hækkað um 11% á tólf mánuðum. Árshækkunin hefur aukist smám saman undanfarið ár og velta á markaðnum hefur færst verulega í aukana. Íbúðaverð hefur hækkað þó nokkuð umfram almennt verðlag síðustu mánuði og raunverð íbúða er 6,5% hærra en á sama tíma í fyrra. Kraftur á íbúðamarkaði vekur athygli í háu vaxtastigi. Þótt það megi rekja hann að einhverju leyti til íbúðakaupa Grindvíkinga virðist einnig vera þó nokkur undirliggjandi eftirspurnarþrýstingur á markaðnum. Verðtryggð lántaka hefur færst í aukana sem gerir fólki kleift að komast hjá því að mánaðarlegar afborganir af húsnæðislánum rjúki upp með hækkandi vaxtastigi.

Lesa fréttabréfið í heild:

Fréttabréf Hagfræðideildar 3. september 2024 (PDF)

Fyrirvari
Þessi samantekt og/eða umfjöllun er markaðsefni ætlað til upplýsingar en ekki sem grundvöllur viðskipta. Markaðsefni þetta felur hvorki í sér fjárfestingarráðgjöf né óháða fjárfestingargreiningu. Lagakröfur sem gilda um fjárfestingarráðgjöf og fjárfestingargreiningu eiga því ekki við, þ.m.t. bann við viðskiptum fyrir dreifingu.

Upplýsingar um þróun gengis innlendra hlutabréfa, skuldabréfa og/eða vísitalna koma frá Nasdaq Iceland – Kauphöllinni. Á vef Landsbankans er hægt að nálgast nánari upplýsingar með því að smella á viðkomandi hlutabréf, skuldabréfaflokk eða vísitölu. Upplýsingar um þróun gengis erlendra fjármálagerninga, vísitalna og/eða sjóða koma frá aðilum sem Landsbankinn hefur metið áreiðanlega. Þróun gengis í fortíð gefur ekki vísbendingu um framtíðarþróun.

Upplýsingar um fyrri árangur sjóða Landsbréfa byggja á upplýsingum frá Landsbréfum. Á vef Landsbankans er hægt að nálgast nánari upplýsingar með því að smella á heiti viðkomandi sjóðs, þ.m.t. um árangur síðastliðinna fimm ára. Upplýsingar um fyrri árangur sjóða sýna nafnávöxtun, nema annað sé tekið fram. Ef fyrri árangur sjóða byggir á erlendum gjaldmiðli getur ávöxtun aukist eða minnkað vegna gengissveiflna. Árangur í fortíð gefur ekki áreiðanlega vísbendingu um framtíðarárangur.

Verðbréfaviðskipti fela í sér áhættu og eru lesendur hvattir til að kynna sér Áhættulýsingu vegna viðskipta með fjármálagerninga og Stefnu Landsbankans um hagsmunaárekstra sem finna má á vef Landsbankans.

Landsbankinn hefur starfsleyfi sem viðskiptabanki samkvæmt lögum nr. 161/2002 um fjármálafyrirtæki og sætir eftirliti Fjármálaeftirlits Seðlabanka Íslands (www.sedlabanki.is/fjarmalaeftirlit).
Þú gætir einnig haft áhuga á
Seðlabanki Íslands
7. okt. 2024
Vikubyrjun 7. október 2024
Peningastefnunefnd Seðlabankans lækkaði vexti í síðustu viku, í fyrsta sinn í fjögur ár. Stýrivextir eru nú 9% eftir að hafa staðið í 9,25% í meira en ár. Verðbólga á evrusvæðinu er enn á niðurleið og mældist 1,8% í september, undir 2% verðbólgumarkmiði. Verðbólgutölur í Bandaríkjunum verða birtar í þessari viku.
1. okt. 2024
Fréttabréf Hagfræðideildar 1. október 2024
Mánaðarlegt fréttabréf frá Hagfræðideild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Byggingakrani og fjölbýlishús
30. sept. 2024
Vikubyrjun 30. september 2024
Verðbólga í september var nokkuð undir væntingum og lækkaði úr 6,0% niður í 5,4%. Þrátt fyrir það teljum við að peningastefnunefnd vilji sýna varkárni þegar hún hittist í byrjun vikunnar og haldi vöxtum óbreyttum á miðvikudaginn.
Bakarí
27. sept. 2024
Verðbólga undir væntingum annan mánuðinn í röð - lækkar í 5,4%
Vísitala neysluverðs lækkaði um 0,24% á milli mánaða í september, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofu Íslands. Ársverðbólga lækkar því úr 6,0% í 5,4%, eða um 0,6 prósentustig. Verðbólga hefur ekki mælst lægri síðan í desember 2021.
27. sept. 2024
Spáum varkárni í peningastefnu og óbreyttum vöxtum
Ýmis merki eru um nokkuð kröftuga eftirspurn í hagkerfinu þótt verðbólga sé á niðurleið og landsframleiðsla hafi dregist saman það sem af er ári. Kortavelta eykst statt og stöðugt á milli ára, íbúðaverð er á hraðri uppleið, velta á íbúðamarkaði er meiri en í fyrra og atvinnuleysi hefur ekki aukist að ráði. Við teljum að peningastefnunefnd haldi stýrivöxtum áfram óbreyttum í 9,25% í næstu viku, sjöunda skiptið í röð.
Þjóðvegur
23. sept. 2024
Vikubyrjun 23. september 2024
Í vikunni birtir Seðlabankinn yfirlýsingu fjármálastöðugleikanefndar og fjármálastöðugleikaskýrslu. Þá gefur Hagstofan út verðbólgumælingu fyrir septembermánuð á föstudag. Í síðustu viku gaf HMS út vísitölu íbúðaverðs sem hækkaði talsvert á milli mánaða og vísitölu leiguverðs sem lækkaði á milli mánaða. Kortaveltugögn sem Seðlabankinn birti í síðustu viku benda til þess að þó nokkur kraftur sé í innlendri eftirspurn eftir vörum og þjónustu.
Alþingishús
16. sept. 2024
Vikubyrjun 16. september 2024
Í vikunni birtist meðal annars vísitala íbúðaverðs, vísitala leiguverðs og tölur um veltu greiðslukorta í ágúst. Í síðustu viku birtust tölur um fjölda ferðamanna sem hingað komu í ágúst, en þeir voru svipað margir og í ágúst í fyrra. Atvinnuleysi jókst lítillega á milli mánaða í ágúst. Fjárlög fyrir 2025 voru kynnt.
12. sept. 2024
Spáum að verðbólga lækki í 5,7% í september
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,08% á milli mánaða í september og að verðbólga lækki úr 6,0% niður í 5,7%. Við eigum von á áframhaldandi lækkun næstu mánuði og að ársverðbólga verði komin niður í 4,9% í lok árs.
9. sept. 2024
Vikubyrjun 9. september 2024
Í þessari viku ber hæst útgáfa á tölum um fjölda ferðamanna í ágúst og skráð atvinnuleysi á morgun. Í síðustu viku birtist fundargerð peningastefnunefndar þar sem fram kom að allir nefndarmenn voru sammála um að halda vöxtum óbreyttum á síðasta fundi, ólíkt því sem var síðustu þrjá fundi þar áður þar sem einn nefndarmaður vildi lækka vexti um 0,25 prósentustig.
6. sept. 2024
Mánaðaryfirlit yfir sértryggð skuldabréf - ágúst 2024
Meðfylgjandi er mánaðarlegt yfirlit sértryggðra skuldabréfa.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur