Fólk á faraldsfæti og kortavelta eykst enn

Kortavelta Íslendinga jókst um 4% milli ára í september, þó nokkuð minna en á undanförnum mánuðum. Aukningin er öll komin til vegna þess sem Íslendingar kaupa í útlöndum, enda hafa þeir aldrei ferðast jafnmikið í septembermánuði eins og nú.

17. október 2022 - Hagfræðideild

Erlendir ferðamenn eru næstum jafnmargir og í september 2019, fyrir faraldur, en enn þá mun færri en á metárinu 2018. Kortavelta þeirra nam um 28 mö.kr. hér á landi í september.

Greiðslukortavelta heimila nam 93 mö.kr. í september og jókst um 4% milli ára að raunvirði sem er talsvert hægari vöxtur en á síðustu mánuðum. Í ágúst jókst kortaveltan til að mynda um 14%. Aukningin í september milli ára er öll komin til vegna aukinnar neyslu Íslendinga erlendis. Brottfarir Íslendinga í gegnum Leifsstöð voru 60 þúsund í september og hafa aldrei verið fleiri í septembermánuði.

Breytt neysluhegðun

Kortavelta Íslendinga innanlands nam samtals 74 ma.kr. og dróst saman um tæp 4% milli ára. Frá því í byrjun sumars hefur mælst samdráttur milli ára á neyslu Íslendinga innanlands (ef frá er talinn ágústmánuður). Þetta endurspeglar breytta neysluhegðun frá því þegar faraldurinn stóð sem hæst. Kortavelta íslenskra heimila erlendis nam alls 19,6 mö.kr. í september og jókst um 51% milli ára miðað við fast gengi. Hún er 38% meiri, á föstu gengi, en í sama mánuði árið 2019, áður en faraldurinn skall á, enda eru brottfarir til útlanda ríflega 20% fleiri nú en þá. Það að kortaveltan í útlöndum aukist þó nokkuð meira en brottförum fjölgar er vísbending um að fólk geri betur við sig í útlöndum en árið 2019, eða dvelji lengur. Það ber þó að hafa í huga að hluti af erlendri kortaveltu Íslendinga eru rafræn þjónustukaup, svo sem áskriftir af streymisveitum, sem fer ekki endilega fram erlendis.

Vísbendingar um hægari vöxt einkaneyslu

Einkaneysluþróun fylgir nokkurn veginn þróun kortaveltu sem jókst alls um 8,5% á þriðja árfjórðungi, talsvert minna en á öðrum ársfjórðungi þegar hún jókst um tæp 17%. Það má því gera ráð fyrir að einkaneysla aukist hægar á þriðja ársfjórðungi en öðrum og að aukningin komi að miklu leyti frá útlöndum. Þar af leiðandi má ætla að aukin einkaneysla muni hafa minni áhrif á hagvöxt hér á landi en ella. Kaupmáttur er tekinn að dragast lítillega saman, og það gæti dregið úr aukningu í kortaveltu og einkaneyslu þegar fram í sækir.

Mikill ferðaþorsti í Íslendingum

Ferðalög Íslendinga til útlanda færðust verulega í aukana á þessu ári og eins og fram hefur komið hafa brottfarir Íslendinga um Leifstöð aldrei verið jafnmargar í septembermánuði og í ár. Íslendingar greiddu 150% meira til ferðaskrifstofa og í tengslum við skipulagðar ferðir á fyrstu níu mánuðum þessa árs en þess síðasta. Við sjáum líka skýr merki þess að Íslendingar hafi haldið áfram að ferðast innanlands á þessu ári eins og þeir gerðu í faraldrinum, en greiðslur Íslendinga vegna gistiþjónustu innanlands voru helmingi hærri á fyrstu níu mánuðum þessa árs en ársins 2019, áður en faraldurinn skall á. Nokkuð hefur dregið úr kaupum á byggingarvörum, fötum og áfengi milli ára, en þó eru þau mun meiri en á sama tíma árið 2019. Fólk ver hærri upphæðum í menningar-, afþreyingar- og tómstundastarfsemi, hvort sem árið í ár er borið saman við árið 2019 eða 2021.

Erlendir ferðamenn eyddu 28 mö.kr. á Íslandi í september

Alls ferðuðust rétt tæplega 177 þúsund erlendir ferðamenn til Íslands í september, 63,5% fleiri en í september í fyrra. Fjöldinn er mjög nálægt því sem var í sama mánuði árið 2019 en þá voru ferðamenn 3,6% fleiri en nú. Ferðamenn eru enn þó nokkuð færri en á metárinu 2018 þegar hingað komu hátt í 232 þúsund manns í september. Erlendir ferðamenn eyddu 28 mö.kr. á Íslandi í september. Þeir eyddu 8% meiru en þeir gerðu í september árið 2019, áður en faraldurinn skall á. Hér er miðað við fast verðlag hér á landi, þ.e. neysluverðsvísitölu án húsnæðis og þetta segir okkur því hversu miklu ferðamenn eyða í íslenskum krónum, miðað við að íslensku verðlagi sé haldið föstu. Sé horft til kortaveltu erlendra ferðamanna á föstu gengi sést að þeir eyddu 19% meiru nú í september en í september 2019. Það má því ætla að líkt og Íslendingar í útlöndum, gera ferðamenn hér á landi ögn betur við sig nú en í september 2019. Þetta gæti skýrst af því að fólk vilji bæta sér upp þau ferðalög sem þeir fóru ekki í þegar faraldurinn stóð sem hæst.

Ferðamenn vörðu tæpum 8 milljörðum í gistiþjónustu í september, tæpum 5 í verslun, 4 í veitingaþjónustu, 3 í bílaleigu og gjöld í tengslum við akstur.

Fyrirvari

Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara. Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti. Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.

Þú gætir einnig haft áhuga á

25. sept. 2023

Vikubyrjun 25. september 2023

Vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu hækkaði um 0,7% milli mánaða í ágúst, samkvæmt gögnum sem HMS birti í síðustu viku. Vísitalan lækkaði þó nokkuð í júní og júlí og hækkunin kom því nokkuð á óvart. Í næstu viku ber hæst birting Hagstofunnar á vísitölu neysluverðs á fimmtudag.

20. sept. 2023

Vísitala íbúðaverðs hækkar lítillega og verðbólguspáin með

Vísitala íbúðaverðs hækkaði um 0,7% milli mánaða í ágúst. Árshækkun vísitölunnar fór úr 0,8% í 2,0%. Undirritaðir kaupsamningar á höfuðborgarsvæðinu voru 9,6% færri í júlí en í sama mánuði í fyrra. Vísitalan er hærri en við gerðum ráð fyrir við gerð verðbólguspár fyrir septembermánuð og því færum við hana upp og spáum 7,8% ársverðbólgu í stað 7,7%.

18. sept. 2023

Aukinn þjónustuútflutningur skýrist allur af vexti ferðaþjónustu

Um 282 þúsund erlendir ferðamenn fóru um Keflavíkurflugvöll í ágúst. Ef sumarmánuðirnir eru teknir saman hafa aðeins einu sinni komið fleiri ferðamenn að sumri, árið 2018. Samkvæmt nýjustu þjóðhagsreikningum Hagstofunnar jókst þjónustuútflutningur á fyrstu tveimur fjórðungum ársins um 21%, og má rekja allan þann vöxt til ferðaþjónustunnar.

18. sept. 2023

Vikubyrjun 18. september 2023

Í síðustu viku komu tölur um brottfarir frá Leifsstöð, skráð atvinnuleysi og veltu greiðslukorta. Í þessari viku ber hæst vísitala íbúðaverðs, sem kemur á þriðjudag, og yfirlýsing fjármálastöðugleikanefndar Seðlabanka Íslands, sem gefin verður út á miðvikudaginn.

15. sept. 2023

Frekari merki um hægari takt

Nýjar kortaveltutölur bera með sér frekari vísbendingar um að verulega sé að hægja á innlendri eftirspurn. Heildarkortavelta íslenskra heimila dróst saman um 3,4% milli ára í ágúst. Kortavelta Íslendinga innanlands var 4,3% minni en í ágúst í fyrra á föstu verðlagi og hefur nú dregist saman sex mánuði í röð. Erlendis jókst kortavelta Íslendinga um 0,7% á milli ára og kortaveltujöfnuður er jákvæður um 19,2 milljarða.

14. sept. 2023

Spáum 7,7% verðbólgu í september

Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,07% milli mánaða í september og að ársverðbólga standi í stað og verði áfram 7,7%. Útsölulok hafa aftur mest áhrif til hækkunar milli mánaða í september samkvæmt spánni. Það sem helst dregur spána niður er árstíðabundin lækkun á flugfargjöldum til útlanda. Við gerum ráð fyrir að verðbólga lækki áfram næstu mánuði og verði 6,6% í desember.

11. sept. 2023

Vikubyrjun 11. september 2023

Í síðustu viku birti Seðlabankinn fundargerð peningastefnunefndar. Samkvæmt henni greiddi einn nefndarmaður atkvæði gegn tillögu seðlabankastjóra um að hækka vexti um 0,50 prósentustig á síðasta fundi nefndarinnar og hefði heldur kosið að hækka þá um 0,25 prósentustig. Í þessari viku berast gögn yfir fjölda brottfara um Leifsstöð, skráð atvinnuleysi og kortaveltu.

4. sept. 2023

Mánaðaryfirlit yfir sértryggð skuldabréf - ágúst 2023

Meðfylgjandi er mánaðarlegt yfirlit um sértryggð skuldabréf.

4. sept. 2023

Vikubyrjun 4. september 2023

Verðbólga jókst úr 7,6% í 7,7% samkvæmt ágústmælingu Hagstofunnar. Hagvöxtur mældist 4,5% á öðrum ársfjórðungi samkvæmt nýjum þjóðhagsreikningum sem Hagstofan birti í vikunni, en hagvöxtur á fyrsta ársfjórðungi mældist 7,1%. Minni vöxtur einkaneyslu skýrir að stórum hluta minni hagvöxt á öðrum ársfjórðungi.

31. ágúst 2023

Hægir á hagvexti og einkaneysla á mann dregst saman

Hagvöxtur mældist 4,5% á öðrum ársfjórðungi, samkvæmt fyrsta mati Hagstofunnar. Eins og við var að búast benda tölurnar til þess að hægt hafi á hagkerfinu, en hagvöxtur mældist 7,1% á fyrsta ársfjórðungi. Vaxtahækkanir hafa tekið að tempra innlenda eftirspurn á sama tíma og hægt hefur á vexti kaupmáttar á síðustu misserum. Einkaneysla jókst örlítið en vegna hraðrar fólksfjölgunar dróst hún saman á mann.