Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Ferða­menn nálg­ast met­fjölda

Tæplega 161 þúsund erlendir ferðamenn lögðu upp frá Keflavíkurflugvelli í mars, örlítið færri en í sama mánuði síðustu árin fyrir faraldur. Ferðamenn halda áfram að eyða að jafnaði meiri pening en þá. Ferðir Íslendinga til útlanda í mars voru rétt tæplega 40 þúsund, talsvert færri en í mars síðustu árin fyrir faraldur sem skýrist líklega af tímasetningu páskaleyfa.
Ferðamenn á jökli
13. apríl 2023

Brottfarir í mars voru mjög nálægt fjöldanum í mars síðustu tvö árin fyrir faraldur, eða 93% af fjöldanum 2018 og 95% af fjöldanum 2019. Þetta er breyting frá því í febrúar, en þá var fjöldinn 86% af fjöldanum 2018 og 92% af fjöldanum 2019. Þessar tölur eru því vísbending um að ferðamannafjöldinn nálgast það sem var á metárinu 2018.

Bretar og Bandaríkjamenn fjölmennastir

Bretar og Bandaríkjamenn voru nú sem endranær lang fjölmennastir erlendra ferðamanna með 43% hlutdeild í heildarfjöldanum, nánast sama hlutfall og í febrúar. Bretar voru fjölmennastir en fækkaði þó milli mánaða, úr tæplega 39 þúsund í 37 þúsund ferðamenn. Bandaríkjamönnum fjölgaði milli mánaða, úr rétt rúmlega 20 þúsund í tæplega 31 þúsund. Bretar hafa verið líklegri en flestar aðrar þjóðir til þess að ferðast hingað yfir vetrarmánuðina og verið fjölmennastir ferðamanna yfir þá mánuði. Bandaríkjamenn koma frekar á sumrin og eru þá fjölmennastir allra ferðamanna.

Nýlega ákváðu kínversk stjórnvöld að leyfa sölu á pakkaferðum til 40 landa og er Ísland þar á meðal. Áhrifa pakkaferðanna virðist ekki farið að gæta en fjöldi Kínverja sem hingað komu í mars var einungis um 40% af fjöldanum í sama mánuði árin 2018 og 2019.

Brottfarir Íslendinga hóflegri

Nú í mars fóru Íslendingar í 40 þúsund ferðir til útlanda. Það er 70% af fjöldanum í sama mánuði árið 2018, og 92% af fjöldanum 2019. Til samanburðar var fjöldinn í febrúar 97% af 2018 og 96% af 2019. Það sem helst gæti útskýrt þennan mun er að páskarnir 2018 byrjuðu í lok mars og ferðir í páskafríi voru því flestar farnar í marsmánuði. Fjöldi brottfara Íslendinga nú í apríl gæti orðið hlutfallslega meiri í samanburði við fyrri ár vegna tímasetningu páskanna nú.

Ferðamenn eyða meiru á mann á sama tíma og þeim fjölgar

Eftir faraldurinn jókst kortavelta á hvern ferðamann á föstu gengi og hefur haldist meiri en hún var fyrir faraldur. Ein skýring á því gæti verið sú sama og útskýrir aukna einkaneyslu Íslendinga: Fólk virðist ennþá eiga uppsafnaðan sparnað eftir faraldurinn og eru enn að ganga á hann. Við sjáum þessa þróun halda áfram í nýjustu kortaveltutölum og nú í mars er eyðsla á mann ennþá nokkuð hærri en fyrir faraldur, eða 20% hærri en hún var í mars 2019 og 4% hærri en í mars 2018 miðað við fast gengi. Það sést þó lítilsháttar samdráttur miðað við sömu mánuði í fyrra.

Fyrsti ársfjórðungur gefur góð fyrirheit

Það virðast vera nokkuð skýr tengsl milli fjölda ferðamanna og hagvaxtar hér á landi síðustu ár og því óhætt að segja að þessi fyrsti ársfjórðungur í ferðaþjónustu gefi góð fyrirheit um hagvaxtarþróun næsta árs. Ferðamenn sem komu hingað til lands á fyrsta fjórðungi þessa árs voru 176 þúsund fleiri en á sama tíma í fyrra sem er svipuð aukning og sást milli ára á fjórða ársfjórðungi í fyrra, þegar hagvöxtur mældist 3,1%.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Byggingakrani
24. nóv. 2025
Vikubyrjun 24. nóvember 2025
Seðlabankinn lækkaði vexti í síðustu viku með það fyrir augum að stemma stigu við því aukna peningalega aðhaldi sem hefur hlotist af breyttu lánaframboði í kjölfar vaxtadómsins. Auk þess spáir Seðlabankinn nú auknum slaka í hagkerfinu, minni hagvexti og minni verðbólgu en í síðustu spá. Hagstofan birtir verðbólgumælingu nóvembermánaðar á fimmtudaginn og þjóðhagsreikninga fyrir þriðja ársfjórðung á föstudaginn.
Ferðamenn
21. nóv. 2025
Ferðamenn mun fleiri á þessu ári en því síðasta – en fækkaði í október
Brottfarir erlendra ferðamanna frá Keflavíkurflugvelli voru 6,2% færri í október en í sama mánuði í fyrra og erlend kortavelta dróst þó nokkuð saman. Líklega hefur fall Play sett mark sitt á mánuðinn. Ef horft er yfir árið í heild hefur gangurinn í ferðaþjónustu verið mun meiri á þessu ári en því síðasta.
Seðlabanki
17. nóv. 2025
Vikubyrjun 17. nóvember 2025
Skráð atvinnuleysi var 3,9% í október, 0,5 prósentustigum meira en í sama mánuði í fyrra. Brottförum erlendra ferðamanna um Keflavíkurflugvöll fækkaði um 6,2% í október en utanlandsferðum Íslendinga fjölgaði um 3%. Peningastefnunefnd kemur saman á miðvikudaginn og við búumst við að stýrivöxtum verði haldið óbreyttum.
Seðlabanki Íslands
14. nóv. 2025
Spáum óbreyttum vöxtum þrátt fyrir sviptingar í efnahagslífinu
Við spáum því að peningastefnunefnd haldi stýrivöxtum óbreyttum í næstu viku. Verðbólga jókst umfram væntingar í október og verðbólgumælingin bar þess merki að undirliggjandi verðþrýstingur hefði aukist. Í ljósi breytts lánaframboðs og óviðbúinna áfalla í útflutningsgeirunum má líkast til búast við mildari tón frá peningastefnunefnd.
13. nóv. 2025
Spáum 4,3% verðbólgu í nóvember
Við spáum því að verðbólga standi óbreytt á milli mánaða og mælist 4,3% í nóvember. Flugfargjöld til útlanda verða til lækkunar á vísitölunni, en reiknuð húsaleiga og matarkarfan verða til hækkunar. Við búumst við aukinni verðbólgu á næstu mánuðum.
Hverasvæði
10. nóv. 2025
Raungengi enn í hæstu hæðum
Raungengi krónunnar er mjög hátt í sögulegu samhengi en hefur gefið lítillega eftir á allra síðustu dögum. Horfur í álútflutningi eru dræmar eftir bilun hjá Norðuráli og aflaheimildir gefa fyrirheit um samdrátt í útflutningi sjávarafurða. Ferðaþjónusta hefur vaxið umfram væntingar það sem af er ári og telja má horfur á vexti í nýjustu útflutningsstoðum Íslands. Velta samkvæmt VSK-skýrslum hefur þróast með svipuðum hætti í útflutningsgeiranum og í innlenda hagkerfinu, en ávöxtun hlutabréfa félaga í kauphöllinni með tekjur í erlendri mynt er mun lakari en fyrirtækja með tekjur í íslenskum krónum.
10. nóv. 2025
Vikubyrjun 10. nóvember 2025
Fáar áhugaverðar hagtölur voru birtar í síðustu viku, en í þessari viku birtir Vinnumálastofnun skráð atvinnuleysi og Ferðamálastofa birtir ferðamannatölur. Uppgjörstímabilið fyrir þriðja ársfjórðung er í fullum gangi.
Byggingakrani og fjölbýlishús
6. nóv. 2025
Óvissa á íbúðamarkaði og takmarkaðar raunverðshækkanir í kortunum 
Hátt vaxtastig og ströng lánþegaskilyrði hafa slegið verulega á verðhækkanir á íbúðamarkaði. Á sama tíma hefur fjöldinn allur af nýjum íbúðum risið og sölutími þeirra lengst til muna. Eftir að dómur Hæstaréttar í vaxtamálinu féll hafa viðskiptabankarnir tekið lánaframboð til endurskoðunar og það sama má segja um suma lífeyrissjóðina. Seðlabankinn ákvað í síðustu viku að slaka lítillega á lánþegaskilyrðum.  
3. nóv. 2025
Mánaðamót 1. nóvember 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Fataverslun
3. nóv. 2025
Vikubyrjun 3. nóvember 2025
Verðbólga jókst umfram væntingar í október og mældist 4,3%. Svo mikil hefur verðbólga ekki verið síðan í febrúar síðastliðnum. Telja má áhyggjuefni að aukin verðbólga skýrist ekki af tilfallandi sveiflukenndum liðum heldur virðist undirliggjandi verðþrýstingur hafa aukist. Í þessari viku halda félög áfram að birta uppgjör og hugsanlega má búast við fleiri púslum í breytta mynd af framboði íbúðalána í kjölfar vaxtamálsins.