Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Ferða­menn nálg­ast met­fjölda

Tæplega 161 þúsund erlendir ferðamenn lögðu upp frá Keflavíkurflugvelli í mars, örlítið færri en í sama mánuði síðustu árin fyrir faraldur. Ferðamenn halda áfram að eyða að jafnaði meiri pening en þá. Ferðir Íslendinga til útlanda í mars voru rétt tæplega 40 þúsund, talsvert færri en í mars síðustu árin fyrir faraldur sem skýrist líklega af tímasetningu páskaleyfa.
Ferðamenn á jökli
13. apríl 2023

Brottfarir í mars voru mjög nálægt fjöldanum í mars síðustu tvö árin fyrir faraldur, eða 93% af fjöldanum 2018 og 95% af fjöldanum 2019. Þetta er breyting frá því í febrúar, en þá var fjöldinn 86% af fjöldanum 2018 og 92% af fjöldanum 2019. Þessar tölur eru því vísbending um að ferðamannafjöldinn nálgast það sem var á metárinu 2018.

Bretar og Bandaríkjamenn fjölmennastir

Bretar og Bandaríkjamenn voru nú sem endranær lang fjölmennastir erlendra ferðamanna með 43% hlutdeild í heildarfjöldanum, nánast sama hlutfall og í febrúar. Bretar voru fjölmennastir en fækkaði þó milli mánaða, úr tæplega 39 þúsund í 37 þúsund ferðamenn. Bandaríkjamönnum fjölgaði milli mánaða, úr rétt rúmlega 20 þúsund í tæplega 31 þúsund. Bretar hafa verið líklegri en flestar aðrar þjóðir til þess að ferðast hingað yfir vetrarmánuðina og verið fjölmennastir ferðamanna yfir þá mánuði. Bandaríkjamenn koma frekar á sumrin og eru þá fjölmennastir allra ferðamanna.

Nýlega ákváðu kínversk stjórnvöld að leyfa sölu á pakkaferðum til 40 landa og er Ísland þar á meðal. Áhrifa pakkaferðanna virðist ekki farið að gæta en fjöldi Kínverja sem hingað komu í mars var einungis um 40% af fjöldanum í sama mánuði árin 2018 og 2019.

Brottfarir Íslendinga hóflegri

Nú í mars fóru Íslendingar í 40 þúsund ferðir til útlanda. Það er 70% af fjöldanum í sama mánuði árið 2018, og 92% af fjöldanum 2019. Til samanburðar var fjöldinn í febrúar 97% af 2018 og 96% af 2019. Það sem helst gæti útskýrt þennan mun er að páskarnir 2018 byrjuðu í lok mars og ferðir í páskafríi voru því flestar farnar í marsmánuði. Fjöldi brottfara Íslendinga nú í apríl gæti orðið hlutfallslega meiri í samanburði við fyrri ár vegna tímasetningu páskanna nú.

Ferðamenn eyða meiru á mann á sama tíma og þeim fjölgar

Eftir faraldurinn jókst kortavelta á hvern ferðamann á föstu gengi og hefur haldist meiri en hún var fyrir faraldur. Ein skýring á því gæti verið sú sama og útskýrir aukna einkaneyslu Íslendinga: Fólk virðist ennþá eiga uppsafnaðan sparnað eftir faraldurinn og eru enn að ganga á hann. Við sjáum þessa þróun halda áfram í nýjustu kortaveltutölum og nú í mars er eyðsla á mann ennþá nokkuð hærri en fyrir faraldur, eða 20% hærri en hún var í mars 2019 og 4% hærri en í mars 2018 miðað við fast gengi. Það sést þó lítilsháttar samdráttur miðað við sömu mánuði í fyrra.

Fyrsti ársfjórðungur gefur góð fyrirheit

Það virðast vera nokkuð skýr tengsl milli fjölda ferðamanna og hagvaxtar hér á landi síðustu ár og því óhætt að segja að þessi fyrsti ársfjórðungur í ferðaþjónustu gefi góð fyrirheit um hagvaxtarþróun næsta árs. Ferðamenn sem komu hingað til lands á fyrsta fjórðungi þessa árs voru 176 þúsund fleiri en á sama tíma í fyrra sem er svipuð aukning og sást milli ára á fjórða ársfjórðungi í fyrra, þegar hagvöxtur mældist 3,1%.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Hverasvæði
10. nóv. 2025
Raungengi enn í hæstu hæðum
Raungengi krónunnar er mjög hátt í sögulegu samhengi en hefur gefið lítillega eftir á allra síðustu dögum. Horfur í álútflutningi eru dræmar eftir bilun hjá Norðuráli og aflaheimildir gefa fyrirheit um samdrátt í útflutningi sjávarafurða. Ferðaþjónusta hefur vaxið umfram væntingar það sem af er ári og telja má horfur á vexti í nýjustu útflutningsstoðum Íslands. Velta samkvæmt VSK-skýrslum hefur þróast með svipuðum hætti í útflutningsgeiranum og í innlenda hagkerfinu, en ávöxtun hlutabréfa félaga í kauphöllinni með tekjur í erlendri mynt er mun lakari en fyrirtækja með tekjur í íslenskum krónum.
10. nóv. 2025
Vikubyrjun 10. nóvember 2025
Fáar áhugaverðar hagtölur voru birtar í síðustu viku, en í þessari viku birtir Vinnumálastofnun skráð atvinnuleysi og Ferðamálastofa birtir ferðamannatölur. Uppgjörstímabilið fyrir þriðja ársfjórðung er í fullum gangi.
Byggingakrani og fjölbýlishús
6. nóv. 2025
Óvissa á íbúðamarkaði og takmarkaðar raunverðshækkanir í kortunum 
Hátt vaxtastig og ströng lánþegaskilyrði hafa slegið verulega á verðhækkanir á íbúðamarkaði. Á sama tíma hefur fjöldinn allur af nýjum íbúðum risið og sölutími þeirra lengst til muna. Eftir að dómur Hæstaréttar í vaxtamálinu féll hafa viðskiptabankarnir tekið lánaframboð til endurskoðunar og það sama má segja um suma lífeyrissjóðina. Seðlabankinn ákvað í síðustu viku að slaka lítillega á lánþegaskilyrðum.  
3. nóv. 2025
Mánaðamót 1. nóvember 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Fataverslun
3. nóv. 2025
Vikubyrjun 3. nóvember 2025
Verðbólga jókst umfram væntingar í október og mældist 4,3%. Svo mikil hefur verðbólga ekki verið síðan í febrúar síðastliðnum. Telja má áhyggjuefni að aukin verðbólga skýrist ekki af tilfallandi sveiflukenndum liðum heldur virðist undirliggjandi verðþrýstingur hafa aukist. Í þessari viku halda félög áfram að birta uppgjör og hugsanlega má búast við fleiri púslum í breytta mynd af framboði íbúðalána í kjölfar vaxtamálsins.  
Smiður
31. okt. 2025
Minnkandi spenna á vinnumarkaði og minni fólksfjölgun
Eftirspurn eftir vinnuafli hefur minnkað og dregið hefur úr hækkun launa. Atvinnuleysi hefur aukist smám saman og rólegri taktur í atvinnulífinu hefur endurspeglast í hægari fólksfjölgun. Kaupmáttur hefur aukist jafnt og þétt og við teljum að þótt hægi á launahækkunum komi kaupmáttur til með að aukast áfram á næstu árum. Mikill kraftur er í neyslu landsmanna, kortavelta eykst sífellt og Íslendingar hafa aldrei farið í fleiri utanlandsferðir.
Paprika
30. okt. 2025
Verðbólga jókst umfram væntingar
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,47% á milli mánaða í október og verðbólga jókst úr 4,1% í 4,3%. Vísitala neysluverðs hækkaði meira en við bjuggumst við, ekki síst reiknuð húsaleiga og verð á mat og drykk. Skammtímaspá okkar gerir nú ráð fyrir að verðbólga haldist í 4,3% út árið, en aukist svo í janúar og mælist 4,5%.
27. okt. 2025
Vikubyrjun 27. október 2025
Íslenska hagkerfið verður í hægum vaxtartakti á næstu árum gangi hagspá sem við birtum í síðustu viku eftir. Á fimmtudag koma verðbólgutölur fyrir október og við eigum von á að verðbólga hækki úr 4,1% í 4,2%.
Hagspá október 2025
22. okt. 2025
Kólnandi kerfi en kraftmikil neysla
Hagvöxtur verður 1,5% á þessu ári og 1,7% á því næsta, samkvæmt nýrri hagspá Landsbankans. Hagvöxtur verður ekki síst drifinn áfram af neyslu innanlands en á sama tíma er útlit fyrir smám saman minnkandi spennu í atvinnulífinu. Verðbólga reynist áfram þrálát næstu misseri og ekki eru horfur á að hún komist niður í markmið Seðlabankans á spátímabilinu. Því má áfram búast við háum raunstýrivöxtum.
Greiðsla
20. okt. 2025
Vikubyrjun 20. október 2025
Kortavelta Íslendinga jókst um 7,6% að raunvirði á milli ára í september. Á fyrstu níu mánuðum ársins hefur kortavelta heimila verið um 5,2% meiri en á sama tímabili í fyrra, að teknu tilliti til verðlags og gengis. Í vikunni birtir Greiningardeild Landsbankans nýja hagspá til ársins 2028. HMS birtir vísitölu íbúðaverðs, vísitölu leiguverðs og mánaðarskýrslu.