Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Ár­s­verð­bólg­an úr 9,8% í 9,9%

Vísitala neysluverðs hækkaði um 1,31% milli mánaða í apríl og við það hækkaði ársverðbólgan úr 9,8% í 9,9%. Verð á bílum lækkaði minna en við gerðum ráð fyrir og íbúðaverð lætur finna fyrir sér aftur.
Epli
27. apríl 2023

Vísitala neysluverðs hækkaði um 1,31% milli mánaða í apríl, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofunnar. Ársverðbólgan hækkar því og fer úr 9,8% í 9,9%. Smávægileg breyting varð á samsetningu verðbólgunnar en framlag bensíns dróst saman á meðan framlag húsnæðis til ársverðbólgu jókst á milli mánaða. Hækkunin milli mánaða var töluvert meiri en við bjuggumst við; við spáðum 1% hækkun milli mánaða og 9,5% ársverðbólgu. Spáskekkjan fólst aðallega í því að reiknaða húsaleigan hækkaði meira en við höfðum gert ráð fyrir og verð á nýjum bílum lækkaði minna.

Reiknaða húsaleigan hækkar töluvert

Íbúðamarkaður minnir á sig og reiknaða leigan, sem endurspeglar kostnaðinn við það að búa í eigin húsnæði, hækkar um 2,5% á milli mánaða. Við höfðum spáð 2,1% hækkun og munar þar mestu um að íbúðaverð á landsbyggðinni hækkaði meira en við höfðum gert ráð fyrir eða um tæplega 3% milli mánaða, en vísitalan byggir á þriggja mánaða hlaupandi meðaltali mánaðarlegra gagna. Íbúðaverð á landinu öllu hækkaði því um 1,8% og áhrif vaxta voru 0,7 prósentustig til hækkunar, aðeins minna en við höfðum spáð. Íbúðaverð á landsvísu hækkar annan mánuðinn í röð, eftir að hafa lækkað þrjá mánuði í röð þar á undan. 

Nánar um helstu undirliði:

  • Verð á mat- og drykkjarvörum hækkaði um 1,5% (0,23% áhrif til hækkunar) á milli mánaða. Tæplega helming þeirrar hækkunar má rekja til hækkunar á mjólkurvörum sem kemur í kjölfar ákvörðunar verðlagsnefndar búvara. Við höfðum spáð 2% hækkun.
  • Verð á húsgögnum og heimilisbúnaði hækkaði um 1,9% (0,12% áhrif til hækkunar) sem skýrist líklega af því að tilboð frá því í mánuðinum á undan gengu til baka.  Við höfðum spáð því að liðurinn myndi hækka um 1,5%.
  • Flugfargjöld til útlanda hækkuðu um 19,5% (0,35% áhrif til hækkunar). Flugfargjöld hækka alla jafna í kringum páska og við höfðum gert ráð fyrir 16% hækkun sem er ekki fjarri mælingunni.
  • Reiknuð húsaleiga samanstendur af markaðsverði húsnæðis á landinu öllu ásamt framlagi vaxtabreytinga. Sem fyrr segir hækkaði liðurinn í heild um 2,5% (0,46% áhrif til hækkunar) milli mánaða en við höfðum spáð hækkun um 2,1%. Hækkun íbúðaverðs á landinu öllu var 1,8% en við höfðum gert ráð fyrir 1.2% hækkun. Framlag vaxtabreytinga var nokkurn veginn í takt við okkar væntingar, örlítið minna.  

Hlutfall undirliða sem hafa hækkað meira en 10% stendur í stað

Hlutfall undirliða sem hafa hækkað um meira en 10% stendur í stað á milli mánaða, en í síðasta mánuði lækkaði þetta hlutfall. Á móti hefur hlutfall liða sem hækkaði á milli 5 og 10% hækkað milli mars og apríl.

Samsetning á verðbólgunni breytist lítillega milli mánaða

Af 9,9% verðbólgu er hlutur húsnæðis 3,3 prósentustig í apríl, og eykst frá síðasta mánuði. Hlutur innfluttra vara án bensíns hækkaði líka úr 2,2 prósentustigum í 2,3. Hlutur bensíns lækkar í 0,2 prósentustig, úr 0,3 prósentustigum, og hlutur innlendra vara lækkar í 1,6 prósentustig, úr 1,8 prósentustigum. Þá lækkar hlutur þjónustu í 2,4 prósentustig, úr 2,3 prósentustigum. Borið saman við apríl í fyrra, þegar verðbólgan var 7,2%, má sjá að mestar hækkanir hafa verið í innfluttum vörum án bensíns og í þjónustu. Hlutur húsnæðis í ársverðbólgunni í fyrra, sem var 7,2%, var um 3 prósentustig og hefur lítið breyst síðan þá.

Spá okkar til næstu mánaða breytist lítillega

Við breytum spá okkar um ársverðbólgu til næstu þriggja mánaða örlítið vegna þessara talna. Munurinn á mælingu Hagstofunnar og spá okkar fyrir apríl var meðal annars sú að verð á nýjum bílum lækkaði minna en við gerðum ráð fyrir. Við gerum ennþá ráð fyrir því að verð á nýjum bílum lækki lítillega en það gerist síðar.  Við spáum núna að verðbólgan mælist 9,5% í maí, 8,8% í júní og 7,8% í júlí.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Fólk við Geysi
15. sept. 2025
Vikubyrjun 15. september 2025
Ferðamönnum hélt áfram að fjölga af krafti í ágúst og Íslendingar slógu enn eitt metið í fjölda utanlandsferða. Atvinnuleysi hélst óbreytt á milli mánaða í 3,4% og er lítillega meira en á sama tíma í fyrra. Í þessari viku birtir HMS nýjustu gögn um íbúðamarkað og við fylgjumst með vaxtaákvörðunum í Bandaríkjunum og Bretlandi.
Bakarí
11. sept. 2025
Spáum 4,1% verðbólgu í september
Við spáum því að verðbólga aukist í september og mælist 4,1%. Aukin verðbólga skýrist aðallega af því að í september í fyrra voru máltíðir í grunnskólum gerðar ókeypis og lækkunaráhrifin af því detta nú út úr ársverðbólgunni. Verðhækkun á mjólkurafurðum leiðir til meiri hækkunar á matvöruverði en síðustu mánuði. Ró yfir húsnæðismarkaðnum heldur aftur af hækkunum á reiknaðri húsaleigu en útsölulok hafa áhrif til hækkunar í mánuðinum, gangi spáin eftir.
8. sept. 2025
Vikubyrjun 8. september 2025
Í þessari viku ber hæst  útgáfu á tölum um fjölda ferðamanna í ágúst og skráð atvinnuleysi. Í síðustu viku birti Seðlabankinn fundargerð peningastefnunefndar þar sem fram kom að allir nefndarmenn hefðu verið sammála um að halda vöxtum óbreyttum í ágúst. Þá birti Seðlabankinn einnig tölur um greiðslujöfnuð við útlönd sem gáfu til kynna mun meiri halla á viðskiptum við útlönd á öðrum fjórðungi þessa árs en þess síðasta.
1. sept. 2025
Mánaðamót 1. september 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
1. sept. 2025
Vikubyrjun 1. september 2025
Verðbólga hjaðnaði óvænt úr 4,0% í 3,8% í ágúst. Hagstofan áætlar að hagkerfið hafi dregist saman um 1,9% á öðrum ársfjórðungi. Gistinóttum fjölgaði alls um 16,5% á milli ára í júlí. Í vikunni birtir Seðlabankinn viðskiptajöfnuð við útlönd og fundargerð peningastefnunefndar.
Flugvél
28. ágúst 2025
Verðbólga hjaðnar þvert á væntingar
Vísitala neysluverðs lækkaði um 0,15% á milli mánaða í ágúst og verðbólga hjaðnaði úr 4,0% í 3,8%. Hjöðnun á milli mánaða kemur ánægjulega á óvart en við spáðum 0,07% hækkun á vísitölunni og óbreyttri verðbólgu. Við gerum nú ráð fyrir að verðbólga verði 3,8% í árslok, að stærstum hluta vegna lægri mælingar nú en við spáðum áður.
Seðlabanki Íslands
25. ágúst 2025
Vikubyrjun 25. ágúst 2025
Seðlabanki Íslands hélt stýrivöxtum óbreyttum í 7,50% í síðustu viku og allir nefndarmenn studdu ákvörðunina. Vísitala íbúðaverðs hefur hækkað um 4,2% á síðasta árinu, en í janúar var árshækkunin 10,4%. Í vikunni birtir Hagstofan verðbólgutölur fyrir ágústmánuð og þjóðhagsreikninga fyrir annan ársfjórðung.
Hús í Reykjavík
22. ágúst 2025
Íbúðamarkaður í betra jafnvægi þótt nýjar íbúðir seljist hægt
Á síðustu misserum hefur dregið töluvert úr verðhækkunum á íbúðamarkaði. Vísitala íbúðaverðs hefur hækkað um 4,2% á síðustu 12 mánuðum, aðeins örlítið umfram almennt verðlag, og ársbreytingin hefur ekki verið minni frá því í byrjun árs 2024. Þótt kaupsamningar hafi verið færri á fyrstu sjö mánuðum þessa árs en á sama tíma í fyrra er enn talsverð velta á markaðnum.
Fólk við Geysi
19. ágúst 2025
Útflutningur í sókn en innflutningur líka
Vöruútflutningur frá Íslandi hefur aukist frá því í fyrra en samt hefur vöruskiptahalli aldrei verið meiri en nú. Þetta skýrist af stórauknum vöruinnflutningi, einkum á tölvubúnaði í tengslum við uppbyggingu gagnavera. Ferðaþjónustan hefur skilað auknum tekjum í ár en á móti hefur utanlandsferðum Íslendinga fjölgað og uppsafnaður kortaveltujöfnuður við útlönd var enn neikvæður í lok júlí.
Frosnir ávextir og grænmeti
18. ágúst 2025
Vikubyrjun 18. ágúst 2025
Við búumst við að peningastefnunefnd Seðlabankans haldi stýrivöxtum óbreyttum á miðvikudag. Auk vaxtaákvörðunarinnar fáum við vísitölu íbúðaverðs í vikunni og nokkur uppgjör. Metfjöldi erlendra ferðamanna fór frá landinu í júlí, atvinnuleysi var óbreytt á milli mánaða og áfram var nokkur kraftur í greiðslukortaveltu heimila.