Ár­s­verð­bólg­an úr 9,5% í 8,9%

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,85% milli mánaða í júní og við það lækkaði ársverðbólgan úr 9,5% í 8,9%, eins og við spáðum. Framlag innfluttra vara, bensíns, innlendra vara og húsnæðis til ársverðbólgu lækkaði milli mánaða, en framlag þjónustu jókst.
Flutningaskip við Vestmannaeyjar
28. júní 2023

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,85% milli mánaða í júní, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofunnar. Ársverðbólgan lækkar því annan mánuðinn í röð og fer úr 9,5% í 8,9% eins og við höfðum spáð. Þó ársverðbólgan hafi verið sú sama og við spáðum var þróun ýmissa undirliða önnur en við gerðum ráð fyrir. Liðirnir reiknuð húsaleiga, húsgögn og heimilisbúnaður, tómstundir og menning, og hótel og veitingastaðir hækkuðu meira en við spáðum, en á móti kemur að flugfargjöld til útlanda hækkuðu mun minna en við bjuggumst við. Áhrif bensínverðs er nú til lækkunar á ársverðbólgunni en hlutdeild þjónustu til verðbólgunnar eykst, bæði á milli mánaða og á milli ára.

Reiknaða húsaleigan hækkaði meira en við höfðum spáð

Liðurinn reiknuð húsaleiga hækkaði um 1,63% á milli mánaða í júní, þar sem íbúðaverð hækkaði um 0,99% og framlag vaxtabreytinga var 0,64%. Við höfðum spáð því að liðurinn myndi hækka um 1,1% á milli mánaða þar sem íbúðaverð myndi hækka um 0,4% og áhrif vaxta yrði 0,7%. Munurinn liggur í því að íbúðaverð á landsbyggðinni hækkaði töluvert meira en í okkar spá. Árstakturinn í mælingu Hagstofunnar á markaðsverði íbúðarhúsnæðis heldur áfram að lækka og fer úr 10,2% í síðasta mánuði í 7,9% nú.

Nánar um aðra undirliði:

  • Verð á mat og drykkjarvörum hækkaði um 0,54% (áhrif á vísitöluna 0,08%) á milli mánaða, aðeins minna en við höfðum spáð.
  • Flugfargjöld til útlanda hækkuðu um 2,7% á milli mánaða, sem kom okkur mjög á óvart, enda óvenju lítil hækkun á milli mánaða júní. Við spáðum 15,6% hækkun.
  • Húsgögn og heimilisbúnaður lækkaði um 1,3% á milli mánaða. Skýrist þessi lækkun af lækkun á liðnum sængurfatnaður, handklæði o.fl. og stórum heimilistækjum. Að öllum líkindum er hér um að ræða útsölur eða tilboð sem munu ganga til baka á næstu mánuðum.
  • Tómstundir og menning hækkuðu um 1,5% milli mánaða. Meðal annars hækkuðu sjónvörp, útvörp og myndaspilarar um 6,2%, leikföng og spil um 5,2% og pakkaferðir til útlanda um 4,9%.

Samsetning á verðbólgunni önnur en fyrir ári

Af 8,9% verðbólgu í júní er hlutur húsnæðis 2,9 prósentustig og lækkar frá síðasta mánuði. Hlutur innfluttra vara án bensíns lækkar úr 2,3 prósentustigum í 2,2. Hlutur bensíns er nú til lækkunar og fer úr 0,1 prósentustigum í -0,3 prósentustig og hlutur innlendra vara lækkar úr 1,6 prósentustigum í 1,5 prósentustig. Eini liðurinn sem er til hækkunar milli mánaða er hlutur þjónustu sem fer úr 2,4 prósentustigum í 2,6 prósentustig.

Verðbólgan er örlítið meiri en hún var fyrir ári síðan þegar hún var 8,8%, en samsetningin hefur breyst nokkuð. Þegar júní er borinn saman við júní í fyrra, má sjá að hlutur húsnæðis og bensíns í ársverðbólgunni hefur minnkað töluvert, en hlutur annarra liða hefur aukist. Mestar hækkanir milli ára hafa verið í innfluttum vörum án bensíns og í þjónustu.

Kjarnavísitölurnar, þar sem búið er að fjarlægja þá liði sem sveiflast mest milli mánaða, lækka allar nema kjarnavísitala 4, en hlutur þjónustu vegur mest þar vegna þess að búið er að fjarlæga stóra vöruliði. Þetta rýmar við breytingar á samsetningu verðbólgunnar, þar sem framlag þjónustu til ársverðbólgu hefur aukist á milli mánaða en hlutur vara hefur lækkað á milli mánaða.

Hlutfall undirliða sem hafa hækkað yfir 5% eykst lítillega

Ekki er að greina mikla breytingu á því hversu stór hluti undirliða hækkar verulega í verði. Þegar talað er um að verðbólgan sé almenn er átt við að margir undirliðanna hafi hækkaði mikið í verði, sú skipting hefur haldist nokkuð óbreytt á síðustu mánuðum. Liðum sem hafa hækkað meira en 10% á 12 mánuðum og liðum sem hafa hækkað minna en 2,5% fjölgar á milli mánaða.

Búumst við 8,2% verðbólgu í september

Við sjáum ekki ástæðu til þess að gera verulega breytingu á spá okkar til næstu mánaða vegna þessarar mælingar. Við eigum enn von á að verðbólgan hjaðni hægt næstu mánuði. Spá okkar gerir núna ráð fyrir að verðbólgan mælist 8,0% í júlí, 8,1% í ágúst og 8,2% í september. Við gerum ráð fyrir sömu verðbólgu næstu mánuði og við gerðum  í síðustu spá, en búumst við minni hækkun á flugfargjöldum næstu mánuði, en hækkun á húsgögnum og heimilisbúnaði.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Byggingakrani og fjölbýlishús
25. sept. 2023
Vikubyrjun 25. september 2023
Vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu hækkaði um 0,7% milli mánaða í ágúst, samkvæmt gögnum sem HMS birti í síðustu viku. Vísitalan lækkaði þó nokkuð í júní og júlí og hækkunin kom því nokkuð á óvart. Í næstu viku ber hæst birting Hagstofunnar á vísitölu neysluverðs á fimmtudag.
Fasteignir
20. sept. 2023
Vísitala íbúðaverðs hækkar lítillega og verðbólguspáin með
Vísitala íbúðaverðs hækkaði um 0,7% milli mánaða í ágúst. Árshækkun vísitölunnar fór úr 0,8% í 2,0%. Undirritaðir kaupsamningar á höfuðborgarsvæðinu voru 9,6% færri í júlí en í sama mánuði í fyrra. Vísitalan er hærri en við gerðum ráð fyrir við gerð verðbólguspár fyrir septembermánuð og því færum við hana upp og spáum 7,8% ársverðbólgu í stað 7,7%.
Flugvöllur, Leifsstöð
18. sept. 2023
Aukinn þjónustuútflutningur skýrist allur af vexti ferðaþjónustu
Um 282 þúsund erlendir ferðamenn fóru um Keflavíkurflugvöll í ágúst. Ef sumarmánuðirnir eru teknir saman hafa aðeins einu sinni komið fleiri ferðamenn að sumri, árið 2018. Samkvæmt nýjustu þjóðhagsreikningum Hagstofunnar jókst þjónustuútflutningur á fyrstu tveimur fjórðungum ársins um 21%, og má rekja allan þann vöxt til ferðaþjónustunnar.
Hverasvæði
18. sept. 2023
Vikubyrjun 18. september 2023
Í síðustu viku komu tölur um brottfarir frá Leifsstöð, skráð atvinnuleysi og veltu greiðslukorta. Í þessari viku ber hæst vísitala íbúðaverðs, sem kemur á þriðjudag, og yfirlýsing fjármálastöðugleikanefndar Seðlabanka Íslands, sem gefin verður út á miðvikudaginn.
Símagreiðsla
15. sept. 2023
Frekari merki um hægari takt
Nýjar kortaveltutölur bera með sér frekari vísbendingar um að verulega sé að hægja á innlendri eftirspurn. Heildarkortavelta íslenskra heimila dróst saman um 3,4% milli ára í ágúst. Kortavelta Íslendinga innanlands var 4,3% minni en í ágúst í fyrra á föstu verðlagi og hefur nú dregist saman sex mánuði í röð. Erlendis jókst kortavelta Íslendinga um 0,7% á milli ára og kortaveltujöfnuður er jákvæður um 19,2 milljarða.
Flugvél
14. sept. 2023
Spáum 7,7% verðbólgu í september
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,07% milli mánaða í september og að ársverðbólga standi í stað og verði áfram 7,7%. Útsölulok hafa aftur mest áhrif til hækkunar milli mánaða í september samkvæmt spánni. Það sem helst dregur spána niður er árstíðabundin lækkun á flugfargjöldum til útlanda. Við gerum ráð fyrir að verðbólga lækki áfram næstu mánuði og verði 6,6% í desember.
Foss
11. sept. 2023
Vikubyrjun 11. september 2023
Í síðustu viku birti Seðlabankinn fundargerð peningastefnunefndar. Samkvæmt henni greiddi einn nefndarmaður atkvæði gegn tillögu seðlabankastjóra um að hækka vexti um 0,50 prósentustig á síðasta fundi nefndarinnar og hefði heldur kosið að hækka þá um 0,25 prósentustig. Í þessari viku berast gögn yfir fjölda brottfara um Leifsstöð, skráð atvinnuleysi og kortaveltu.
4. sept. 2023
Mánaðaryfirlit yfir sértryggð skuldabréf - ágúst 2023
Meðfylgjandi er mánaðarlegt yfirlit um sértryggð skuldabréf.
Bláa lónið
4. sept. 2023
Vikubyrjun 4. september 2023
Verðbólga jókst úr 7,6% í 7,7% samkvæmt ágústmælingu Hagstofunnar. Hagvöxtur mældist 4,5% á öðrum ársfjórðungi samkvæmt nýjum þjóðhagsreikningum sem Hagstofan birti í vikunni, en hagvöxtur á fyrsta ársfjórðungi mældist 7,1%. Minni vöxtur einkaneyslu skýrir að stórum hluta minni hagvöxt á öðrum ársfjórðungi.
Fataverslun
31. ágúst 2023
Hægir á hagvexti og einkaneysla á mann dregst saman
Hagvöxtur mældist 4,5% á öðrum ársfjórðungi, samkvæmt fyrsta mati Hagstofunnar. Eins og við var að búast benda tölurnar til þess að hægt hafi á hagkerfinu, en hagvöxtur mældist 7,1% á fyrsta ársfjórðungi. Vaxtahækkanir hafa tekið að tempra innlenda eftirspurn á sama tíma og hægt hefur á vexti kaupmáttar á síðustu misserum. Einkaneysla jókst örlítið en vegna hraðrar fólksfjölgunar dróst hún saman á mann.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur