Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Ár­s­verð­bólga úr 8,0% í 7,9%

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,60% milli mánaða í október og við það hjaðnaði ársverðbólga úr 8,0% í 7,9%. Verð á mat og drykkjarvöru og kostnaður við búsetu í eigin húsnæði hækkaði meira en við höfðum gert ráð fyrir. Verð á flugfargjöldum lækkaði aftur á móti meira en við höfðum spáð.
Bananar
30. október 2023

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,60% á milli mánaða í október, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofunnar. Ársverðbólga hjaðnar því lítillega á milli mánaða, úr 8,0% í 7,9%. Við höfðum spáð 0,53% hækkun á milli mánaða og að ársverðbólga yrði 7,8%.

Verð á mat og drykk hækkaði meira en við spáðum

Helsti munurinn á milli spár okkar og mælingar Hagstofunnar er að verð á mat og drykkjarvörum og á reiknaðri húsaleigu hækkaði meira en við gerðum ráð fyrir. Á móti lækkaði verð á flugfargjöldum meira en við spáðum. Liðurinn hótel og veitingastaðir lækkaði einnig meira en við gerðum ráð fyrir.

  • Reiknuð húsaleiga hækkaði um 2% milli mánaða þar sem markaðsverð íbúðarhúsnæðis hækkaði um 1,5% en áhrif vaxta voru 0,5% til hækkunar. Markaðsverð íbúðarhúsnæðis hækkaði meira en við höfðum gert ráð fyrir en áhrif vaxta voru eins og við höfðum spáð. Markaðsverð íbúðarhúsnæðis sem Hagstofan reiknar tekur tillit til landsins í heild, en fyrr í mánuðinum gaf HMS út vísitölu íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu og sú vísitala hækkaði um 1,4% milli mánaða. Samkvæmt mælingu Hagstofunnar hækkaði íbúðaverðverð utan höfuðborgarsvæðisins um 2,5% milli mánaða í september.
  • Verð á matvöru hækkaði um 1% á milli mánaða, en við höfðum gert ráð fyrir 0,4%. Verð á kjöti og mjólkurafurðum hefur mest áhrif til hækkunar í þessum mánuði. Hluta af hækkun á mjólkurafurðum má rekja til ákvörðunar verðlagsnefndar búvara um hækkun á lámarksverði mjólkur til bænda. Við gerum ráð fyrir að sú hækkun hafi áfram áhrif á vísitöluna í næsta mánuði.  
  • Liðurinn tómstundir og menning hækkaði einnig nokkuð umfram okkar spá. Verð á bókum og pakkaferðum til útlanda leiddu hækkanir á þeim lið.
  • Hótel og veitingastaðir lækkuðu um 1,3% milli mánaða, en við höfðum gert ráð fyrir 0,3% hækkun.
  • Flugfargjöld til útlanda lækkuðu einnig um 2,1% en við höfðum spáð 0,2% lækkun.

Húsnæði aftur sá undirliður sem vegur þyngst

Ársverðbólga hjaðnaði um 0,1 prósentustig milli mánaða og er nú 7,9%. Framlag húsnæðis til ársverðbólgu jókst á milli mánaða og fór hlutur þess úr 2,2 prósentustigum í 2,4 prósentustig af 7,9% verðbólgu. Húsnæði er því aftur sá liður sem vegur þyngst í ársverðbólgunni, en síðustu tvo mánuði var það þjónusta sem dró vagninn. Hlutur þjónustu lækkaði úr 2,4 prósentustigum í 2,3 í október. Hlutur innfluttra vara án bensíns lækkaði úr 2 prósentustigum í 1,8 og hlutur innlendra vara og bensíns stóð nokkurn veginn í stað á milli mánaða.

Gerum ráð fyrir 6,6% verðbólgu í janúar

Í ljósi verðbólgumælingarinnar í morgun hækkum við verðbólguspá okkar fyrir næstu mánuði lítillega. Við gerum nú ráð fyrir 7,8% verðbólgu í nóvember, 7,7% í desember og 6,6% í janúar. Við lyftum spánni upp um 0,1 prósentustig í nóvember og desember og um 0,2% í janúar. Munurinn milli spáa skýrist annars vegar af að talan í morgun var aðeins hærri en við áttum von á og hins vegar af að við gerum nú ráð fyrir verðhækkun á nýjum bílum í janúar vegna niðurfellingar á VSK-afslætti af rafbílum, sem tekur gildi um áramótin. Þó var nýlega tilkynnt að í stað VSK-afsláttar yrði kaupendum rafbíla veittur styrkur. Niðurgreiðslan verður þó minni en hún var í gegnum VSK-afsláttinn. Erfitt er spá fyrir um áhrif þessarar breytingar,  bæði vegna þess að áformin gætu breyst en einnig vegna þess að enn er óljóst hvernig Hagstofan mun taka tillit til niðurgreiðslunnar í sínum verðmælingum.

Mikil lækkun verðbólgunnar í janúar á næsta ári skýrist af því hversu verulega vísitalan hækkaði í janúar í ár og sá mánuður dettur út úr verðbólgunni í janúar á næsta ári. 

Þessi nýjasta verðbólgumæling er sú síðasta fyrir næsta fund peningastefnunefndar. Næsta vaxtaákvörðun verður birt 22. nóvember næstkomandi.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Bananar
28. júlí 2025
Vikubyrjun 28. júlí 2025
Verðbólga hjaðnaði úr 4,2% í 4,0% í júlí. Við teljum ekki horfur á að verðbólga fari aftur niður fyrir efri vikmörk verðbólgumarkmiðs Seðlabanka Íslands í ár, heldur haldist á bilinu 4,0% til 4,3% út árið.
25. júlí 2025
Minni verðbólga með bættri aðferð
Nú er liðið rúmt ár síðan Hagstofan tók upp nýja aðferð við að mæla reiknaða húsaleigu, sem er sá hluti vísitölu neysluverðs sem metur kostnað fólks við að búa í eigin húsnæði.
24. júlí 2025
Verðbólga aftur við efri vikmörk
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,32% á milli mánaða og verðbólgan hjaðnaði úr 4,2% í 4,0%. Þetta var í samræmi við væntingar, en við spáðum 0,26% aukningu VNV á milli mánaða og 4,0% verðbólgu. Við teljum að verðbólga komist ekki undir 4,0% efri vikmörk verðbólgumarkmiðs Seðlabankans í ár.
Fjölbýlishús
21. júlí 2025
Vikubyrjun 21. júlí 2025
Í júní dró úr árshækkun bæði vísitölu íbúðaverðs og leiguverðs. Ró virðist hafa færst yfir húsnæðismarkaðinn og HMS fjallaði um það í síðustu viku að markaðurinn væri frekar á valdi kaupenda en seljenda. Á fimmtudag birtir Hagstofan verðbólgutölur en við spáum því að verðbólga hjaðni úr 4,2% í 4,0%.
Háþrýstiþvottur
14. júlí 2025
Vikubyrjun 14. júlí 2025
Erlendum ferðamönnum fjölgaði um 10,1% á milli ára í júní, en það sem af er ári hafa þeir verið álíka margir og á sama tíma í fyrra. Atvinnuleysi jókst um 0,3 prósentustig á milli ára í júní, sem er svipuð aukning og hefur verið síðustu mánuði. Við birtum verðbólguspá í vikunni og teljum að verðbólga hjaðni úr 4,2% í 4,0%. Í þessari viku birtir HMS vísitölu íbúðaverðs, vísitölu leiguverðs og mánaðarskýrslu.
10. júlí 2025
Spáum 4% verðbólgu í júlí
Við spáum því að verðbólga minnki lítillega í júlí og mælist 4,0%. Eins og almennt í júlímánuði má búast við að sumarútsölur og breytingar á flugfargjöldum hafi mest áhrif á vísitölu neysluverðs. Við teljum ekki horfur á að verðbólga þokist nær verðbólgumarkmiði á árinu og spáum 4,2% verðbólgu í lok árs.
Fjölbýlishús
9. júlí 2025
Raunverð íbúða hefur þrefaldast frá aldamótum 
Íbúðaverð á Íslandi hefur hækkað langtum meira en laun og almennt verðlag frá aldamótum. Greiðslubyrði af meðalláni hélst tiltölulega stöðug til ársins 2021 þegar hún tók að hækka skarpt, sérstaklega greiðslubyrði af óverðtryggðum lánum.   
Hús í Reykjavík
7. júlí 2025
Matur og húsnæði helstu drifkraftar verðbólgu
Hækkandi matvöruverð og húsnæðiskostnaður eru þeir þættir sem eiga stærstan þátt í því að viðhalda verðbólgu á Íslandi um þessar mundir. Verðbólga mældist 4,2% í júní, nokkuð umfram spár. Ef matvara og húsnæði væru ekki hluti af vísitölu neysluverðs hefði verðbólga verið undir markmiði Seðlabankans frá því í ágúst í fyrra. Þættir á borð við sterkari krónu og lækkandi olíuverð hafa líkast til haldið aftur af verðhækkunum á ýmsum vörum upp á síðkastið, en á móti hefur þjónustuverð hækkað.
Bakarí
7. júlí 2025
Vikubyrjun 7. júlí 2025
Hagstofa Íslands spáir 2,2% hagvexti á yfirstandandi ári, samkvæmt hagspá sem birt var á föstudaginn. Hagvaxtarhorfur hafa verið færðar upp frá marsspánni þegar gert var ráð fyrir 1,8% hagvexti á árinu. Hagstofan spáir lítillega auknu atvinnuleysi næstu misserin, en Vinnumálastofnun birtir atvinnuleysistölur fyrir júnímánuð síðar í þessari viku.
1. júlí 2025
Mánaðamót 1. júlí 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.