Ár­s­verð­bólga eykst úr 7,7% í 8,0%

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,35% milli mánaða í september og við það jókst ársverðbólga úr 7,7% í 8,0%. Flugfargjöld til útlanda lækkuðu mun minna en við bjuggumst við en að öðru leyti var mælingin nokkurn veginn í takt við okkar spá. Framlag þjónustu og húsnæðis til ársverðbólgu jókst á hlut annarra liða. Við gerum enn ráð fyrir að verðbólga hjaðni næstu mánuði.
Fjölbýlishús
28. september 2023

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,35% á milli mánaða í september, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofunnar. Ársverðbólga hækkar því annan mánuðinn í röð og fer úr 7,7% í 8,0% í september. Við höfðum spáð 0,22% hækkun á milli mánaða og að ársverðbólga yrði 7,8%.

Nánar um helstu undirliði

Mæling Hagstofunnar var að mestu mjög svipuð spá okkar, en flugfargjöld til útlanda lækkuðu þó mun minna en við gerðum ráð fyrir.

  • Reiknuð húsaleiga hækkaði um 0,87% milli mánaða þar sem markaðsverð íbúðarhúsnæðis hækkaði um 0,29% en áhrif vaxta voru 0,58% til hækkunar. Markaðsverð íbúðarhúsnæðis hækkaði minna en við gerðum ráð fyrir en áhrif vaxta voru eins og við höfðum spáð. Markaðsverð íbúðarhúsnæðis sem Hagstofan reiknar tekur tillit til landsins í heild, en fyrr í mánuðinum gaf HMS út vísitölu íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu og hækkaði hún um 0,7%. Samkvæmt mælingu Hagstofunnar hækkar verð á fjölbýli minna og verð á sérbýli lækkar meira en í mælingu HMS. Íbúðaverð utan höfuðborgarsvæðisins hækkar um 0,2% milli mánaða í mælingu Hagstofunnar.
  • Flugfargjöld til útlanda lækkuðu mun minna en við spáðum, eða um 10,6% í stað 18,7%, en flugfargjöld til útlanda lækka alla jafna milli mánaða í september. Það er því 11% dýrara að fljúga til útlanda nú í september en í sama mánuði í fyrra, en í júlí og ágúst var verðið svipað og í sama mánuði árið áður.
  • Útsölulok höfðu minni áhrif en við gerðum ráð fyrir. Föt og skór hækkuðu um 3,7% en við höfðum spáð 4,8% hækkun.
  • Matur og drykkjarvörur hækkuðu um 0,5% á milli mánaða en við höfðum spáð 0,2% hækkun á milli mánaða.

Framlag þjónustu til ársverðbólgu heldur áfram að aukast

Ársverðbólga jókst um 0,3 prósentustig milli mánaða og er nú 8%. Framlag þjónustu til ársverðbólgu heldur áfram að aukast og stendur nú á bak við stærstan hluta hennar, eða 2,4 prósentustig af 8% verðbólgu. Hlutur húsnæðis jókst úr 2,0 prósentustigum í 2,2 á milli mánaða í september, en framlag húsnæðis hefur dregist töluvert saman frá því fyrir ári síðan þegar hlutur þess var 3,7 prósentustig. Framlag bensíns hefur verið til lækkunar á ársverðbólgu fjóra mánuði í röð, en áhrifin dragast saman milli mánaða nú í september þar sem bensínverð hækkaði milli mánaða. Það er þó enn örlítið lægra en það var fyrir ári. Framlag innfluttra vara án bensíns lækkar úr 2,2 prósentustigum í 2,0 en hlutur innlendra vara stendur í stað í 1,5 prósentustigum.

Undirliggjandi verðbólga, þar sem búið er að fjarlægja sveiflukennda liði, hækkar á milli mánaða í flestum kjarnavísitölum nema kjarnavísitölu 4. Það er áhugavert þar sem hlutur þjónustu í kjarnavísitölu 4 vegur þyngst, en skýringin gæti verið að hlutur innfluttra vara án bensíns í verðbólgunni dregst saman milli mánaða. Áhrif hækkandi vaxta sjást einnig þegar kjarnavísitala 3 er skoðuð, sem undanskilur áhrif vaxtabreytinga á húsnæðislið í reiknaðri húsaleigu, en sú vísitala hefur lækkað meira en hinar kjarnavísitölunnar síðustu mánuði.

Búumst við 6,9% verðbólgu í lok árs

Í ljósi verðbólgumælingarinnar í morgun hækkum við lítillega verðbólguspá okkar fyrir næstu mánuði. Við gerum nú ráð fyrir 7,4% verðbólgu í október, 7,0% í nóvember og 6,9% í desember. Þetta er hækkun um 0,1 prósentustig frá síðustu spá sem við birtum rétt eftir að HMS birti vísitölu íbúðaverðs í síðustu viku. Munurinn milli spáa skýrist aðallega af að við erum núna að gera ráð fyrir að flugfargjöld til útlanda verði hærri út árið en við gerðum í fyrri spá.

Næsta vaxtaákvörðun peningastefnunefndar Seðlabanka Íslands verður birt miðvikudaginn 4. október.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Seðlabanki Íslands
7. okt. 2024
Vikubyrjun 7. október 2024
Peningastefnunefnd Seðlabankans lækkaði vexti í síðustu viku, í fyrsta sinn í fjögur ár. Stýrivextir eru nú 9% eftir að hafa staðið í 9,25% í meira en ár. Verðbólga á evrusvæðinu er enn á niðurleið og mældist 1,8% í september, undir 2% verðbólgumarkmiði. Verðbólgutölur í Bandaríkjunum verða birtar í þessari viku.
1. okt. 2024
Fréttabréf Hagfræðideildar 1. október 2024
Mánaðarlegt fréttabréf frá Hagfræðideild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Byggingakrani og fjölbýlishús
30. sept. 2024
Vikubyrjun 30. september 2024
Verðbólga í september var nokkuð undir væntingum og lækkaði úr 6,0% niður í 5,4%. Þrátt fyrir það teljum við að peningastefnunefnd vilji sýna varkárni þegar hún hittist í byrjun vikunnar og haldi vöxtum óbreyttum á miðvikudaginn.
Bakarí
27. sept. 2024
Verðbólga undir væntingum annan mánuðinn í röð - lækkar í 5,4%
Vísitala neysluverðs lækkaði um 0,24% á milli mánaða í september, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofu Íslands. Ársverðbólga lækkar því úr 6,0% í 5,4%, eða um 0,6 prósentustig. Verðbólga hefur ekki mælst lægri síðan í desember 2021.
27. sept. 2024
Spáum varkárni í peningastefnu og óbreyttum vöxtum
Ýmis merki eru um nokkuð kröftuga eftirspurn í hagkerfinu þótt verðbólga sé á niðurleið og landsframleiðsla hafi dregist saman það sem af er ári. Kortavelta eykst statt og stöðugt á milli ára, íbúðaverð er á hraðri uppleið, velta á íbúðamarkaði er meiri en í fyrra og atvinnuleysi hefur ekki aukist að ráði. Við teljum að peningastefnunefnd haldi stýrivöxtum áfram óbreyttum í 9,25% í næstu viku, sjöunda skiptið í röð.
Þjóðvegur
23. sept. 2024
Vikubyrjun 23. september 2024
Í vikunni birtir Seðlabankinn yfirlýsingu fjármálastöðugleikanefndar og fjármálastöðugleikaskýrslu. Þá gefur Hagstofan út verðbólgumælingu fyrir septembermánuð á föstudag. Í síðustu viku gaf HMS út vísitölu íbúðaverðs sem hækkaði talsvert á milli mánaða og vísitölu leiguverðs sem lækkaði á milli mánaða. Kortaveltugögn sem Seðlabankinn birti í síðustu viku benda til þess að þó nokkur kraftur sé í innlendri eftirspurn eftir vörum og þjónustu.
Alþingishús
16. sept. 2024
Vikubyrjun 16. september 2024
Í vikunni birtist meðal annars vísitala íbúðaverðs, vísitala leiguverðs og tölur um veltu greiðslukorta í ágúst. Í síðustu viku birtust tölur um fjölda ferðamanna sem hingað komu í ágúst, en þeir voru svipað margir og í ágúst í fyrra. Atvinnuleysi jókst lítillega á milli mánaða í ágúst. Fjárlög fyrir 2025 voru kynnt.
12. sept. 2024
Spáum að verðbólga lækki í 5,7% í september
Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,08% á milli mánaða í september og að verðbólga lækki úr 6,0% niður í 5,7%. Við eigum von á áframhaldandi lækkun næstu mánuði og að ársverðbólga verði komin niður í 4,9% í lok árs.
9. sept. 2024
Vikubyrjun 9. september 2024
Í þessari viku ber hæst útgáfa á tölum um fjölda ferðamanna í ágúst og skráð atvinnuleysi á morgun. Í síðustu viku birtist fundargerð peningastefnunefndar þar sem fram kom að allir nefndarmenn voru sammála um að halda vöxtum óbreyttum á síðasta fundi, ólíkt því sem var síðustu þrjá fundi þar áður þar sem einn nefndarmaður vildi lækka vexti um 0,25 prósentustig.
6. sept. 2024
Mánaðaryfirlit yfir sértryggð skuldabréf - ágúst 2024
Meðfylgjandi er mánaðarlegt yfirlit sértryggðra skuldabréfa.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur