Ársverðbólga eykst úr 7,6% í 7,7%

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,34% milli mánaða í ágúst, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofunnar. Ársverðbólga hækkar því úr 7,6% í 7,7%. Við höfðum spáð 0,18% hækkun á milli mánaða og að ársverðbólga yrði 7,5%. Mæling Hagstofunnar er því aðeins hærri en við bjuggumst við en mestu munar um verðhækkun á liðum tengdum tómstundum og menningu.
Nánar um helstu undirliði
Mæling Hagstofunnar var að mörgu leyti mjög svipuð og við höfðum spáð. Það sem kom á óvart var hækkun í liðnum póstur og sími og í liðnum tómstundir og menning.
- Reiknuð húsaleiga lækkaði um 0,28% milli mánaða þar sem markaðsverð íbúðarhúsnæðis lækkaði um 0,84% en áhrif vaxta voru 0,56% til hækkunar, nánast nákvæmlega eins og við spáðum. Markaðsverð íbúðarhúsnæðis sem Hagstofan reiknar tekur tillit til landsins í heild, en fyrr í mánuðinum gaf HMS út vísitölu íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu sem lækkaði um 0,8%.
- Samkvæmt mælingu Hagstofunnar hefur íbúðaverð á landsbyggðinni nú lækkað tvo mánuði í röð, eða um 2,83% í síðasta mánuði og 1,26% nú. Sama má segja um íbúðaverð á höfuðborgarsvæðinu, en bæði sérbýli og fjölbýli hafa lækkað tvo mánuði í röð.
- Flugfargjöld til útlanda lækkuðu um 8,4% milli mánaða, mjög nálægt okkar spá um 8,5% lækkun. Þetta er annar mánuðurinn í röð sem flugfargjöld til útlanda fylgja sömu breytingu og fyrir ári síðan. Það kostaði því nokkurn veginn það sama að fljúga til útlanda í ágúst nú og í ágúst í fyrra.
- Sumarútsölur eru að ganga til baka og föt og skór hækkuðu um 5,8% frá því í júlí. Sumarútsölurnar ganga yfirleitt til baka bæði í ágúst og september. Við höfðum spáð 4,8% hækkun nú í ágúst og að hækkunin yrði svipuð í september. Við gerum því ráð fyrir að í september verði hækkunin örlítið minni en í fyrri spá. Afsláttur vegna sumarútsalna í ár var töluvert meiri en síðustu ár, þegar faraldurinn stóð yfir, og í júlí lækkaði verð á fötum og skóm um 8,7%.
- Útsölur á húsgögnum og heimilisbúnaðaði o.fl. kláruðust líka í ágúst og liðurinn hækkaði um 1,3% en við áttum von á 1,2% hækkun.
- Liðurinn póstur og sími hækkaði nokkuð óvænt um 0,8%, en við höfðum ekki gert ráð fyrir breytingu á þeim lið. Það sem hefur mest áhrif til hækkunar er verð á símtækjum og internetþjónustu.
- Liðurinn tómstundir og menning hækkaði einnig um 0,8%, en við gerðum ekki heldur ráð fyrir að sá liður myndi breytast, en misjafnt er milli ára hvernig hækkunin á þessum lið skiptist á milli ágúst og september. Undir tómstundir og menningu fellur undirliðurinn sjónvarp og útvarp, sem hafði mest áhrif til hækkunar á þessum lið.
Framlag þjónustu til ársverðbólgu hækkaði milli mánaða
Ársverðbólgan jókst um 0,1 prósentustig milli mánaða. Skýrist hækkunin að mestu leyti af hækkun á þjónustu og bensíni, en framlag þjónustu til 7,7% verðbólgu er 2,3 prósentustig og hækkar úr 2,1 prósentustigi. Framlag bensíns er enn til lækkunar, en bensínverð hækkaði þó milli mánaða í ágúst þó ársbreytingin sé enn neikvæð og voru áhrif bensíns 0,2 prósentustig til lækkunar en var 0,4 prósentustig til lækkunar í síðasta mánuði. Áhrif húsnæðis hélt áfram að minnka og lækkaði um 0,3 prósentustig.
Þetta er fyrsti mánuðurinn síðan í apríl 2021 þar sem húsnæði ber ekki ábyrgð á stærstum hluta verðbólgunnar. Nú bera bæði innfluttar vörur og þjónusta ábyrgð á stærri hluta verðbólgunnar en húsnæði.
Undirliggjandi verðbólga, þar sem búið er að fjarlægja sveiflukennda liði hækkar á milli mánaða eins og hún er mæld með kjarnavísitölu 4. Það kemur ekki mikið á óvart miðað við þessa mælingu, enda vegur þjónusta hlutfallslega mest í þeirri vísitölu. Ársbreyting á kjarnavísitölu 4 hækkaði úr 7,6% í 7,7%, eins og vísitala neysluverðs.
Búumst við 6,4% verðbólgu í nóvember
Í ljósi nýjustu gagna hækkum við lítillega verðbólguspá okkar fyrir næstu mánuði, eða um eitt prósentustig fyrir hvern mánuð. Við gerðum áður ráð fyrir 7,4% verðbólgu í september, 6,7% í október og 6,3% í nóvember. Ný spá hljóðar því upp á 7,5% í september, 6,8% í október og 6,4% í nóvember.
Næsta vaxtaákvörðun peningastefnunefndar Seðlabanka Íslands verður birt miðvikudaginn 4. október. Hagstofan birtir eina verðbólgumælingu í viðbót fyrir þá dagsetningu.
Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara. Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti. Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.








