Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Ann­að metár í ferða­þjón­ustu í upp­sigl­ingu?

Síðasta ár var metár í íslenskri ferðaþjónustu á flesta mælikvarða, þó ekki hafi verið slegið met í fjölda ferðamanna. Hlutur ferðaþjónustunnar af landsframleiðslu var um 8,8% í fyrra og hefur aldrei verið stærri. Í nýrri hagspá gerum við ráð fyrir að fjöldi ferðamanna í ár jafni metið frá 2018 og að verðmætin sem greinin skili af sér verði meiri en nokkru sinni fyrr.
Fólk við Geysi
7. maí 2024

Hóflegur vöxtur næstu ár 

Ferðamönnum fjölgaði hratt eftir heimsfaraldurinn og hefur vöxtur greinarinnar síðustu ár verið töluverður á meðan hún var að ná sér aftur á strik. Síðasta ár var metár í ferðaþjónustunni á flesta mælikvarða, þó ekki hafi verið slegið met í fjölda ferðamanna. Met var slegið í erlendri kortaveltu á föstu gengi og í fjölda gistinótta sem skilaði sér í því að hlutur ferðaþjónustunnar af landsframleiðslu hefur aldrei verið stærri en í fyrra, eða um 8,8%, samkvæmt nýlegum ferðaþjónustureikningum Hagstofunnar. Til samanburðar var hlutur ferðaþjónustunnar af landsframleiðslu um 8,1% árið 2018, fjölmennasta ferðmannaári frá upphafi. Í nýrri hagspá gerum við ráð fyrir að fjöldi ferðamanna í ár jafni metið frá 2018 og verði um 2,3 milljónir. Við gerum einnig ráð fyrir að greinin skili meiri útflutningsverðmætum en á síðasta ári og þar með mestu verðmætum frá upphafi. 

Árið fer ágætlega af stað 

Undir lok síðasta árs og í byrjun þessa árs fækkaði gistinóttum erlendra ferðamanna frá því í fyrra og tölur um kortaveltu bentu til þess að ferðamenn hafi eytt minna. Nýbirtar tölur Hagstofunnar um veltu samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum sýna að í nóvember og desember í fyrra, þegar jarðhræringarnar á Reykjanesskaga fóru af stað af krafti, dróst velta í ferðaþjónustutengdum greinum saman um tæplega 5% á milli ára en í janúar og febrúar jókst veltan svo aftur um tæplega 5% á milli ára á föstu verðlagi. 

Fyrsti fjórðungur í ár kom ágætlega út þar sem kortavelta mældist örlítið meiri en í fyrra á föstu gengi, þrátt fyrir að gistinætur voru örlítið færri en á sama tíma í fyrra. Fjöldi ferðamanna sem hingað hefur komið á fyrsta fjórðungi þessa árs mælist þó 10% meiri en á sama tíma í fyrra. Hver ferðamaður virðist því vera að eyða minna og gista skemur, en þrátt fyrir það mælist vöxtur í greininni. Áhrif jarðhræringanna á ferðaþjónustuna virðast því ekki vera mikil, þó einhverra áhrifa hafi mögulega gætt þegar þær hófust fyrst undir lok síðasta árs.

Annað metár í uppsiglingu? 

Gangi spá okkar eftir verða ferðamenn um það bil jafnmargir á þessu ári og þeir voru á metárinu 2018, um 2,3 milljónir, eða ríflega 3% fleiri en í fyrra. Sætaframboð íslensku flugfélaganna í ferðum til landsins yfir sumarið bendir til þess að gera megi ráð fyrir góðu ferðasumri. Það voru um 2% fleiri hótelherbergi í boði á landinu í mars á þessu ári en í mars í fyrra, samkvæmt talningu Hagstofunnar, sem bendir sömuleiðis til þess að greinin sé að vaxa. Í heild gerum ráð fyrir að útflutningsverðmæti greinarinnar aukist á milli ára, sem þýðir að árið í ár verði stærsta ferðaþjónustuárið hingað til. Við teljum að ferðaþjónustan haldi svo áfram að vaxa hægt og rólega næstu ár á eftir, að ferðamenn verði 2,4 milljónir árið 2025 og 2,5 milljónir árið 2026.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
13. nóv. 2025
Spáum 4,3% verðbólgu í nóvember
Við spáum því að verðbólga standi óbreytt á milli mánaða og mælist 4,3% í nóvember. Flugfargjöld til útlanda verða til lækkunar á vísitölunni, en reiknuð húsaleiga og matarkarfan verða til hækkunar. Við búumst við aukinni verðbólgu á næstu mánuðum.
Hverasvæði
10. nóv. 2025
Raungengi enn í hæstu hæðum
Raungengi krónunnar er mjög hátt í sögulegu samhengi en hefur gefið lítillega eftir á allra síðustu dögum. Horfur í álútflutningi eru dræmar eftir bilun hjá Norðuráli og aflaheimildir gefa fyrirheit um samdrátt í útflutningi sjávarafurða. Ferðaþjónusta hefur vaxið umfram væntingar það sem af er ári og telja má horfur á vexti í nýjustu útflutningsstoðum Íslands. Velta samkvæmt VSK-skýrslum hefur þróast með svipuðum hætti í útflutningsgeiranum og í innlenda hagkerfinu, en ávöxtun hlutabréfa félaga í kauphöllinni með tekjur í erlendri mynt er mun lakari en fyrirtækja með tekjur í íslenskum krónum.
10. nóv. 2025
Vikubyrjun 10. nóvember 2025
Fáar áhugaverðar hagtölur voru birtar í síðustu viku, en í þessari viku birtir Vinnumálastofnun skráð atvinnuleysi og Ferðamálastofa birtir ferðamannatölur. Uppgjörstímabilið fyrir þriðja ársfjórðung er í fullum gangi.
Byggingakrani og fjölbýlishús
6. nóv. 2025
Óvissa á íbúðamarkaði og takmarkaðar raunverðshækkanir í kortunum 
Hátt vaxtastig og ströng lánþegaskilyrði hafa slegið verulega á verðhækkanir á íbúðamarkaði. Á sama tíma hefur fjöldinn allur af nýjum íbúðum risið og sölutími þeirra lengst til muna. Eftir að dómur Hæstaréttar í vaxtamálinu féll hafa viðskiptabankarnir tekið lánaframboð til endurskoðunar og það sama má segja um suma lífeyrissjóðina. Seðlabankinn ákvað í síðustu viku að slaka lítillega á lánþegaskilyrðum.  
3. nóv. 2025
Mánaðamót 1. nóvember 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Fataverslun
3. nóv. 2025
Vikubyrjun 3. nóvember 2025
Verðbólga jókst umfram væntingar í október og mældist 4,3%. Svo mikil hefur verðbólga ekki verið síðan í febrúar síðastliðnum. Telja má áhyggjuefni að aukin verðbólga skýrist ekki af tilfallandi sveiflukenndum liðum heldur virðist undirliggjandi verðþrýstingur hafa aukist. Í þessari viku halda félög áfram að birta uppgjör og hugsanlega má búast við fleiri púslum í breytta mynd af framboði íbúðalána í kjölfar vaxtamálsins.  
Smiður
31. okt. 2025
Minnkandi spenna á vinnumarkaði og minni fólksfjölgun
Eftirspurn eftir vinnuafli hefur minnkað og dregið hefur úr hækkun launa. Atvinnuleysi hefur aukist smám saman og rólegri taktur í atvinnulífinu hefur endurspeglast í hægari fólksfjölgun. Kaupmáttur hefur aukist jafnt og þétt og við teljum að þótt hægi á launahækkunum komi kaupmáttur til með að aukast áfram á næstu árum. Mikill kraftur er í neyslu landsmanna, kortavelta eykst sífellt og Íslendingar hafa aldrei farið í fleiri utanlandsferðir.
Paprika
30. okt. 2025
Verðbólga jókst umfram væntingar
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,47% á milli mánaða í október og verðbólga jókst úr 4,1% í 4,3%. Vísitala neysluverðs hækkaði meira en við bjuggumst við, ekki síst reiknuð húsaleiga og verð á mat og drykk. Skammtímaspá okkar gerir nú ráð fyrir að verðbólga haldist í 4,3% út árið, en aukist svo í janúar og mælist 4,5%.
27. okt. 2025
Vikubyrjun 27. október 2025
Íslenska hagkerfið verður í hægum vaxtartakti á næstu árum gangi hagspá sem við birtum í síðustu viku eftir. Á fimmtudag koma verðbólgutölur fyrir október og við eigum von á að verðbólga hækki úr 4,1% í 4,2%.
Hagspá október 2025
22. okt. 2025
Kólnandi kerfi en kraftmikil neysla
Hagvöxtur verður 1,5% á þessu ári og 1,7% á því næsta, samkvæmt nýrri hagspá Landsbankans. Hagvöxtur verður ekki síst drifinn áfram af neyslu innanlands en á sama tíma er útlit fyrir smám saman minnkandi spennu í atvinnulífinu. Verðbólga reynist áfram þrálát næstu misseri og ekki eru horfur á að hún komist niður í markmið Seðlabankans á spátímabilinu. Því má áfram búast við háum raunstýrivöxtum.