Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Verð­bólg­an lækk­aði í 6,0%

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,55% milli mánaða í apríl og við það lækkaði ársverðbólga úr 6,8% í 6,0%. Í þetta sinn höfðu tveir undirliðir langmest áhrif á mælinguna, reiknuð húsaleiga og flugfargjöld til útlanda. Þessir tveir undirliðir skýra 95% af hækkun vísitölunnar milli mánaða. Við teljum að verðbólgan haldist í kringum 6% næstu þrjá mánuði.
Flugvél
24. apríl 2024

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,55% milli mánaða í apríl, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofunnar. Ársverðbólgan lækkar því úr 6,8% í 6,0%, um 0,6 prósentustig. Verðbólga hjaðnaði örlítið meira en við gerðum ráð fyrir, en við spáðum 0,61% hækkun milli mánaða og að ársverðbólgan færi í 6,1%. Þetta er síðasta mæling fyrir næstu vaxtaákvörðun, en hún verður birt miðvikudaginn 8. maí, eftir tvær vikur.

Reiknuð húsaleiga og flugfargjöld til útlanda skýra 95% af hækkuninni

Í þetta sinn voru það tveir liðir sem höfðu langmest áhrif, reiknuð húsaleiga sem hækkaði um 1,7% (0,32% áhrif) og flugfargjöld til útlanda sem hækkuðu um 11,3% (0,20% áhrif). Alls skýra þessir tveir undirliðir 0,52 prósentustig af 0,55% hækkuninni, eða 95%.

Helstu liðir vísitölunnar:

  • Reiknuð húsaleiga hækkaði um 1,7% (0,32% áhrif). Þetta var mun meiri hækkun en við bjuggumst við en við spáðum 1,1% (0,20% áhrif). Mestu munar um að markaðsverð húsnæðis hækkaði mun meira en við spáðum, eða um 1,2% í stað 0,6%. Hún hækkaði meira en vísitala íbúðaverðs sem HMS mælir sem hækkaði um 0,8% milli mánaða.  Verð á fjölbýli á höfuðborgarsvæðinu hækkaði um 0,9%, sérbýli á höfuðborgarsvæðinu um 0,6% og húsnæði utan höfuðborgarsvæðisins um 2,1% samkvæmt mælingum Hagstofunnar.
  • Verð á mat og drykkjarvörum hækkaði um 0,1% (0,02% áhrif), sem er mun hóflegri hækkun en við höfðum spáð.
  • Flugfargjöld til útlanda hækkuðu um 11,3% (0,20% áhrif) sem er mjög svipað og við bjuggumst við. Þótt flugfargjöld hafi hækkað milli mánaða er nú 11% ódýrara að fljúga til útlanda en á sama tíma í fyrra.
  • Liðurinn húsgögn, heimilisbúnaður og fl. lækkuðu óvænt um 0,8% (-0,04% áhrif). Þar munar mestu um að borðbúnaður, glös, eldhús- og heimilisáhöld lækkuðu um 2,1% og sængurfatnaður, handklæði o.fl. lækkaði um 2,0%. Hér gætu tilboðsdagar eða afslættir í verðkönnunarvikunni hafa spilað inn í.

Hjöðnun ársverðbólgu á nokkuð breiðum grunni

Ef við skoðum samsetningu verðbólgunnar sést að framlag allra helstu undirflokka nema bensíns lækkaði í apríl. Mesta breytingin fólst í því að framlag húsnæðis lækkaði um 0,3 prósentustig og einnig framlag innfluttra vara án bensíns, framlag innlendra vara lækkaði um 0,2 prósentustig og framlag þjónustu lækkaði um 0,1 prósentustig. Framlag bensíns jókst hins vegar um 0,1 prósentustig. Það verður að teljast jákvætt að hjöðnun verðbólgunnar sé á breiðum grunni, enda kann það að þýða að tekið sé að draga úr undirliggjandi verðbólguþrýstingi.

Spáum verðbólgu í kringum 6% næstu þrjá mánuði

Við spáum því nú að vísitala neysluverðs hækki um 0,46% í maí, 0,62% í júní og 0,05% í júlí. Gangi spáin eftir mælist verðbólga 6,1% maí, 5,9% í júní og 5,9% í júlí. Spáin fyrir þessa þrjá mánuði er óbreytt frá síðustu spá sem við birtum í verðkönnunarvikunni enda kom talan í morgun ekki mikið á óvart. Þar sem húsnæðisverð hækkaði umfram væntingar okkar í apríl hækkum við lítillega spá um húsnæðisliðinn í maí.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Fjölskylda við matarborð
13. okt. 2025
Vikubyrjun 13. október 2025
Peningastefnunefnd hélt vöxtum óbreyttum í síðustu viku, eins og við var búist. Þó mátti greina aukna bjartsýni í yfirlýsingu nefndarinnar. Skráð atvinnuleysi var 3,5% í september og jókst um 0,1 prósentustig á milli mánaða. Brottförum erlendra ferðamanna um Keflavíkurflugvöll fjölgaði um 0,5% í september og utanlandsferðum Íslendinga fjölgaði um 14%.
Play
6. okt. 2025
Vikubyrjun 6. október 2025
Fall Fly Play hf. var stærsta fréttin í síðustu viku. Um 400 manns misstu vinnuna og má búast við að atvinnuleysi aukist um um það bil 0,2 prósentustig þess vegna. Við búumst ekki við verulegum þjóðhagslegum áhrifum af falli Play. Peningastefnunefnd kemur saman á miðvikudaginn og við búumst við að stýrivöxtum verði áfram haldið í 7,50%.  
Seðlabanki Íslands
2. okt. 2025
Þrálát verðbólga kallar á óbreytta vexti
Við spáum því að peningastefnunefnd haldi stýrivöxtum óbreyttum í næstu viku. Verðbólga hefur haldist á þröngu bili í kringum 4% frá því í febrúar og horfur eru á nær óbreyttri verðbólgu á næstu mánuðum. Áfram má greina skýr merki um þenslu í hagkerfinu og nær óhugsandi að peningastefnunefnd telji tímabært að halda vaxtalækkunarferlinu áfram. 
1. okt. 2025
Mánaðamót 1. október 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Íbúðahús
29. sept. 2025
Vikubyrjun 29. september 2025
Verðbólga mældist í takt við væntingar í september og fór úr 3,8% í 4,1%, samkvæmt vísitölu neysluverðs, sem Hagstofan birti í síðustu viku. Aukin verðbólga var fyrirséð og mælingin ber þess ekki merki að verðbólguþrýstingur í hagkerfinu hafi aukist. Kaupmáttur launa er 3,8% meiri en í ágúst í fyrra.
Litríkir bolir á fataslá
25. sept. 2025
Verðbólga eykst í takt við væntingar
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,11% á milli mánaða í september og verðbólga jókst úr 3,8% í 4,1%. Hækkunin skýrist að langmestu leyti af því að lækkunaráhrif gjaldfrjálsra skólamáltíða duttu nú úr 12 mánaða taktinum. Fátt í septembermælingunni kom á óvart en við spáðum 0,07% hækkun á vísitölunni og 4,1% verðbólgu. Við gerum ráð fyrir að verðbólga verði áfram á þessu bili út árið og verði 4,0% í árslok.
Bílar
23. sept. 2025
Aukin neysla, aldrei jafnmargar utanlandsferðir og bílakaup færast í aukana
Greiðslukortavelta heimila heldur áfram að aukast samhliða aukinni einkaneyslu. Það sama má segja um utanlandsferðir Íslendinga en það sem af er ári hafa Íslendingar farið í rúmlega 20% fleiri utanlandsferðir en á sama tímabili í fyrra. Auk þess að fara meira til útlanda virðast landsmenn kaupa þó nokkuð fleiri bíla en í fyrra. Á fyrstu átta mánuðum þessa árs voru nýskráðir bílar um 28% fleiri en á sama tíma í fyrra.
Íbúðahús
22. sept. 2025
Vikubyrjun 22. september 2025
Raunverð íbúða lækkaði á milli ára í ágúst, í fyrsta skipti frá því í byrjun árs 2024. Nafnverð íbúða hefur aðeins hækkað um 2,2% á einu ári og sífellt lengri tíma tekur að selja íbúðir. Leiguvísitalan hækkaði þó í ágúst og hækkandi leiguverð hefur með tímanum áhrif á verðbólgumælingar. Hagstofan birtir vísitölu neysluverðs næsta fimmtudag.
Fólk við Geysi
15. sept. 2025
Vikubyrjun 15. september 2025
Ferðamönnum hélt áfram að fjölga af krafti í ágúst og Íslendingar slógu enn eitt metið í fjölda utanlandsferða. Atvinnuleysi hélst óbreytt á milli mánaða í 3,4% og er lítillega meira en á sama tíma í fyrra. Í þessari viku birtir HMS nýjustu gögn um íbúðamarkað og við fylgjumst með vaxtaákvörðunum í Bandaríkjunum og Bretlandi.
Bakarí
11. sept. 2025
Spáum 4,1% verðbólgu í september
Við spáum því að verðbólga aukist í september og mælist 4,1%. Aukin verðbólga skýrist aðallega af því að í september í fyrra voru máltíðir í grunnskólum gerðar ókeypis og lækkunaráhrifin af því detta nú út úr ársverðbólgunni. Verðhækkun á mjólkurafurðum leiðir til meiri hækkunar á matvöruverði en síðustu mánuði. Ró yfir húsnæðismarkaðnum heldur aftur af hækkunum á reiknaðri húsaleigu en útsölulok hafa áhrif til hækkunar í mánuðinum, gangi spáin eftir.