Verð­bólg­an í nóv­em­ber í sam­ræmi við vænt­ing­ar – óbreytt­ar horf­ur næstu mán­uði

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,29% milli mánaða í nóvember. Ársverðbólgan dróst saman úr 9,4% í 9,3% og er nú sú sama og í september. Alls hefur verðbólgan minnkað um 0,6 prósentustig frá því hún náði hámarki í júlí.
29. nóvember 2022

Mest áhrif til hækkunar milli mánaða höfðu reiknuð húsaleiga (+1,0% milli mánaða, 0,20% áhrif) og matur og drykkjarvörur (+0,8% milli mánaða, +0,11% áhrif). Mest áhrif til lækkunar höfðu flugfargjöld til útlanda (-8,9% milli mánaða, -0,17% áhrif).

Flestir undirliðir hreyfðust svipað og við áttum von á milli mánaða. Reiknuð húsaleiga hækkaði um 1,0%, þar af hækkaði markaðsverð húsnæðis um 0,8% og framlag vaxtabreytinga var 0,3%. Þetta var mjög nálægt okkar spá, en við spáðum 0,9% hækkun. Flugfargjöld til útlanda lækkuðu um 8,9% milli mánaða, en við spáðum 9,2% lækkun. Bensín hækkaði um 0,9%, eins og við spáðum. Það var þó tvennt sem kom á óvart: Matur og drykkjarvörur hækkuðu meira en við áttum von á, eða 0,8% í stað 0,4% og húsgögn og heimilisbúnaður lækkuðu óvænt um 0,6% milli mánaða en við áttum von á 0,8% hækkun. Innan matarkörfunnar hækkuðu olía og feitmeti og brauð og kornvörur mest milli mánaða, en grænmeti lækkaði.

Óveruleg breyting á samsetningu verðbólgunnar

Það varð smávægileg breyting á samsetningu verðbólgunnar milli mánaða. Mest áberandi er hækkun á innlendum vörum, en framlag þeirra til ársbreytinga jókst um 0,1 prósentustig, úr 1,5 prósentustigum í 1,6 prósentustig. Framlag þjónustu lækkaði um 0,1 prósentustig, úr 2,0 prósentustigum í 1,9 prósentustig. Árshækkun allra fjögurra kjarnavísitalnanna minnkaði jafnmikið og árshækkun vísitölunnar í heild, eða um 0,1 prósentustig milli mánaða.

Það sem veldur meiri áhyggjum er að undirliðum sem hafa hækkað minna en verðbólgumarkmið (2,5%) á síðustu 12 mánuðum heldur áfram að hækka. Núna hafa einungis 20% undirliða hækkað minna en 2,5% og hefur þetta hlutfall farið nokkuð jafnt lækkandi síðan í desember í fyrra, þegar 57% undirliða höfðu hækkað minna en 2,5% á ársgrundvelli. Nú hafa um 40% undirliða hækkað um meira en 5%, þar af 22% um meira en 10%. Í desember 2021 höfðu aðeins 22% undirliða hækkað um meira en 5%, þar af höfðu 5% hækkað um meira en 10%

 Óbreyttar horfur til næstu þriggja mánaða

Krónan hefur styrkst aðeins síðan við birtum síðast verðbólguspá í verðkönnunarvikunni (17. nóvember) og hafa verðbólguhorfur því aðeins batnað. Munurinn er þó það lítill að skammtímaspá okkar til næstu þriggja mánaða helst óbreytt frá því um miðjan nóvember. Við eigum enn von á að verðbólgan hækki tímabundið upp í 9,5% í desember en lækki svo niður í 8,8% í janúar og fari niður í 8,4% í febrúar.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
3. feb. 2025
Fréttabréf Greiningardeildar 3. febrúar 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Flutningaskip
3. feb. 2025
Aukinn halli af vöruviðskiptum í fyrra
Halli af vöruviðskiptum jókst í fyrra, en ekki með sama hraða og síðustu tvö ár þar á undan. Að það hægi á aukningunni gæti verið merki um að jafnvægi sé að aukast í hagkerfinu, en á móti kemur að innflutningsverðmæti hafa aldrei verið meiri sem gæti verið merki um aukin umsvif.
Seðlabanki Íslands
3. feb. 2025
Vikubyrjun 3. febrúar 2025
Verðbólga lækkaði á milli mánaða í janúar, úr 4,8% í 4,6%. Við eigum von á að Seðlabankinn lækki vexti um 0,5 prósentustig á miðvikudaginn. Fyrstu uppgjör fyrir árið 2024 komu í síðustu viku, en uppgjörstímabilið heldur áfram í þessari viku.
30. jan. 2025
Spáum vaxtalækkun um 0,5 prósentustig
Við spáum 0,5 prósentustiga vaxtalækkun í næstu viku. Verðbólga mældist 4,6% í janúar. Hún hjaðnaði í takt við spá okkar og hefur þokast niður um 0,5 prósentustig frá síðustu vaxtaákvörðun. Hægt hefur á íbúðaverðshækkunum og verðbólguvæntingar virðast stöðugri en áður. Laun hafa hækkað mun minna en áður og vinnumarkaður hefur leitað í eðlilegra horf.  
Fasteignir
30. jan. 2025
Verðbólga hjaðnar áfram
Vísitala neysluverðs lækkaði um 0,27% á milli mánaða í janúar, samkvæmt nýbirtum tölum Hagstofu Íslands. Ársverðbólga lækkar því úr 4,8% í 4,6%. Við eigum enn von á að verðbólga hjaðni næstu mánuði og verði 3,9% í apríl.
Íbúðahús
27. jan. 2025
Vikubyrjun 27. janúar 2025
Í vikunni birtast verðbólgutölur fyrir janúar. Við eigum von á að verðbólga hjaðni og mælist 4,6%. Í síðustu viku birtist vísitala íbúðaverðs fyrir desember sem sýndi lækkun upp á 0,6% á milli mánaða. Vísitala leiguverðs sýndi einnig lækkun á milli mánaða, um 0,9%.
Bakarí
24. jan. 2025
Stöðugri vinnumarkaður og minna skrið launahækkana
Launavísitala Hagstofunnar hækkaði um 6,6% árið 2024. Á síðustu mánuðum hefur hægt verulega á launahækkunum, bæði vegna minni kjarasamningsbundinna hækkana en síðustu ár og minna launaskriðs. Kaupmáttur hefur því sem næst staðið í stað og óhætt að segja að staðan á vinnumarkaði styðji nú mun betur við verðstöðugleika en áður.
20. jan. 2025
Vikubyrjun 20. janúar 2025
Kortaveltutölur sem komu í síðustu viku voru nokkuð sterkar og sýndu að kortavelta heimilanna jókst nokkuð á milli ára í desember. Það voru tvö uppgjör í síðustu viku, Hagar og Ölgerðin, en fjárhagsár þessa tveggja félaga er, ólíkt öðrum félögum í kauphöllin, ekki hið sama og almanaksárið. Í vikunni fram undan fáum við vísitölur íbúðaverðs og leiguverðs frá HMS.
20. jan. 2025
Kortavelta landsmanna í sókn allt síðasta ár
Kortavelta landsmanna var alls 4,2% meiri á síðasta ári en árið 2023 og jókst milli ára alla mánuði ársins, miðað við fast verðlag og gengi. Telja má líklegt að Seðlabankinn fylgist vel með neyslustiginu í vaxtalækkunarferlinu og reyni að koma í veg fyrir að uppsafnaðar innistæður hrúgist út í neyslu. Neysla ferðamanna hér á landi mældist aðeins 1% meiri í fyrra en árið áður sé miðað við fast verðlag.
Pund, Dalur og Evra
17. jan. 2025
Krónan styrktist á síðasta ári
Krónan styrktist á móti evru en veiktist aðeins á móti Bandaríkjadal á árinu 2024. Árið var nokkuð rólegt á millibankamarkaði með gjaldeyri þar sem velta dróst saman og minna var um flökt.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur