Það er ekki óvenjulegt að launavísitalan lækki eilítið í júlí, þetta er t.d. þriðja árið í röð sem það gerist. Júlímánuður er um margt óvenjulegur á vinnumarkaði, aðallega vegna sumarleyfa.
Verðbólgan étur kaupmáttinn upp
Verðbólga mældist 9,9% í júlí 2022. Árshækkun launavísitölunnar var þó 8,1% þannig að kaupmáttur launa minnkaði um 1,7% milli júlímánaða 2021 og 2022. Kaupmáttur í júlí var 4,1% lægri en hann var í janúar 2022, en þá var kaupmáttur sá mesti í sögunni, þannig að mikil verðbólga síðustu mánaða hefur minnkað kaupmátt töluvert. Þetta hefur það í för með sér að minna af vörum og þjónustu fást fyrir þau laun sem eru greidd þrátt fyrir launahækkanir.
Júnímánuður 2022 var merkilegur fyrir þær sakir að þá minnkaði kaupmáttur í fyrsta skipti frá sama mánuði fyrra árs frá því í maí 2010. Tæplega 12 ára samfelldri kaupmáttaraukningu var þá lokið og nú hafa liðið tveir mánuðir þar sem kaupmáttar minnkar miðað við sama tímabil á fyrra ári.
Kaupmáttur hefur ekki verið lægri síðan í desember 2020. Nokkuð víst má telja að kaupmáttur haldi áfram að minnka á næstu mánuðum þar sem verðbólga er áfram mikil og ekki um frekari samningsbundnar launahækkanir að ræða á þessu samningstímabili, sem lýkur í lok október á almenna markaðnum.
Töluverður munur í launaþróun starfsstétta
Af starfsstéttum sker verkafólk og þjónustu-, sölu og afgreiðslufólk sig nokkuð úr hvað varðar launabreytingar frá maí 2021 til maí 2022. Laun innan beggja þessara hópa hafa hækkaðu um u.þ.b. 10,5% á þessu tímabili á meðan laun annarra hópa hafa hækkað um 6-8%. Þetta er enn ein staðfestingin á því að markmið lífskjarasamningsins um meiri hækkun lægri launa hafa náð fram að ganga.