Spá­um lækk­un verð­bólgu úr 6,8% í 6,1%

Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,61% á milli mánaða í apríl og að ársverðbólgalækki töluvert, eða úr 6,8% í 6,1%. Mest áhrif til hækkunar í spá okkar hafa reiknuð húsaleiga, flugfargjöld til útlanda og matarkarfan. Apríl í fyrra var stór hækkunarmánuður og þar sem við gerum ráð fyrir töluvert minni mánaðarhækkun nú lækkar ársverðbólga töluvert. Á móti gerum við ekki ráð fyrir því að verðbólga lækki mikið næstu mánuði þar á eftir og búumst við því að hún verði 5,9% í júlí.
Epli
11. apríl 2024

Vísitalan hækkaði um 0,8% á milli mánaða í mars, en við höfðum spáð 0,57% hækkun. Það sem helst skýrði muninn á þeirri spá og mælingu Hagstofunnar var mun meiri hækkun á reiknaðri húsaleigu en við gerðum ráð fyrir. Sé hún tekin út fyrir sviga var mælingin í takt við okkar spá. Húsnæðisverð hækkaði nokkuð meira utan höfuðborgarsvæðisins en innan þess og má líklega rekja hækkunina til eftirspurnaráhrifa vegna úrræðis ríkisins fyrir Grindvíkinga. 

Spáum 0,61% hækkun í apríl og að verðbólga lækki í 6,1% 

Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 0,61% á milli mánaða í apríl. Mest áhrif til hækkunar í spá okkar hafa reiknuð húsaleiga, flugfargjöld til útlanda og matarkarfan. Gangi spá okkar eftir lækkar verðbólga úr 6,8% í 6,1%. 

Kostnaður við að búa í eigin húsnæði hækkar  

Samkvæmt spánni hækkar kostnaður við að búa í eigin húsnæði (reiknuð húsaleiga) um 1,1% á milli mánaða (+0,20% áhrif á vísitöluna). Þar af hækkar íbúðaverð um 0,6% og áhrif vaxtabreytinga verða um 0,5 prósentustig. Við gerum ráð fyrir svipaðri breytingu í maí, en frá og með júní mun Hagstofan nota nýja aðferð við að mæla kostnað við að búa í eigin húsnæði, aðferð svokallaðra húsaleiguígilda. Sú aðferð byggir á því að kostnaður við búsetu í eigin húsnæði verði mældur með markaðsleigu. Það er enn óljóst hvaða áhrif þessi breyting mun hafa, en við gerum ráð fyrir að mælingar verði stöðugri og að mánaðarsveiflur í þessum lið verði því minni. Spá okkar fyrir þennan lið í júní og júlí er því háð töluverðri óvissu, en við gerum ráð fyrir lítilli mánaðarhækkun báða mánuðina.   

Páskar hafa enn áhrif á flugfargjöld í apríl og bensínverð hækkar 

Almennt er nokkuð skýr árstíðarbreyting á flugfargjöldum til útlanda: Þau hækka í mars og apríl í tengslum við páska, lækka í maí og júní og hækka aftur í júlí. Í ár voru páskar í lok mars og hækkuðu flugfargjöld um tæplega 10% í þeim mánuði. Við gerum því ráð fyrir að áhrif páskanna teygi sig yfir í apríl, þar sem páskarnir voru á mánaðamótunum og að flugfargjöld hækki aftur um 10% í apríl (+0,16% áhrif á vísitöluna). Samkvæmt verðkönnun okkar hækkaði verð á bensíni og díselolíu um 0,6% á milli mánaða (+0,02% áhrif á vísitöluna).   

Matarkarfan hækkar aðeins 

Verð á mat og drykkjarvöru hækkaði um 0,4% í mars, nokkuð minna en í febrúar þegar hækkunin nam 0,7%. Við gerum ráð fyrir svipuðum takti næstu mánuði og að í apríl hækki matarkarfan um 0,5% (+0,07% áhrif á vísitöluna) á milli mánaða.  

Spá um aprílmælingu VNV

       
Undirliður Vægi í VNV Breyting (spá) Áhrif (spá)
Matur og drykkjarvara 15,0% 0,5% 0,07%
Áfengi og tóbak 2,4% 0,4% 0,01%
Föt og skór 3,9% -0,3% -0,01%
Húsnæði án reiknaðrar húsaleigu 9,6% 0,3% 0,03%
Reiknuð húsaleiga 19,2% 1,1% 0,20%
Húsgögn, heimilisbúnaður o.fl. 5,8% 0,2% 0,01
Heilsa 4,0% 0,4% 0,02%
Ferðir og flutningar (annað) 4,0% 0,8% 0,03%
Kaup ökutækja 6,8% 0,2% 0,02%
Bensín og díselolía 3,4% 0,6% 0,02%
Flugfargjöld til útlanda 1,6% 10,0% 0,16%
Póstur og sími 1,6% 0,4% 0,01%
Tómstundir og menning 9,9% 0,0% 0,00%
Menntun 1,1% 0,0% 0,00%
Hótel og veitingastaðir 5,4% 0,2% 0,01%
Aðrar vörur og þjónusta 6,6% 0,5% 0,03%
Alls 100,0%   0,61%

Spáum því að verðbólga lækki lítið næstu mánuði 

Apríl í fyrra var mjög stór hækkunarmánuður en þá hækkaði vísitala neysluverðs um 1,3% á milli mánaða. Þar sem við gerum ekki ráð fyrir viðlíka hækkun í ár lækkar verðbólga töluvert í apríl samkvæmt spánni. Næstu þrjá mánuði þar á eftir gerum við ráð fyrir lítilli lækkun verðbólgunnar og að hún verði orðin 5,9% í júlí. Helstu óvissuþættir í spánni tengjast þróun húsnæðisverðs og hvernig það kemur inn í mælingar Hagstofunnar næstu mánuði. Íbúðaverðshækkanir munu ekki koma beint inn í vísitölumælingar með nýrri aðferð, heldur óbeint með áhrifum á leiguverð. Einnig hefur heimsmarkaðsverð á olíu hækkað það sem af er ári og er orðið örlítið hærra en það var fyrir ári síðan. Ef olíuverð heldur áfram að hækka má ætla að áhrif þess á verðbólgumælingar fari að sjást á næstu mánuðum. 

Samkvæmt skammtímaspánni hækkar vísitala neysluverðs um 0,61% í apríl, 0,43% í maí, 0,6% í júní og 0,04% í júlí. Gangi spáin eftir verður verðbólga 6,1% í apríl og aftur í maí, lækkar svo í 5,9% í júní og verður aftur óbreytt í 5,9% í júlí.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Fólk að ganga við Helgafell
29. apríl 2024
Hagspá 2024-2026: Þrautseigt hagkerfi við háa vexti
Hagfræðideild Landsbankans spáir því að hagvöxtur verði afar lítill í ár þar sem háir vextir halda aftur af umsvifum í hagkerfinu. Verðbólga verði þrálát og vextir lækki ekki fyrr en í haust.
Flugvél
24. apríl 2024
Verðbólgan lækkaði í 6,0%
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,55% milli mánaða í apríl og við það lækkaði ársverðbólga úr 6,8% í 6,0%. Í þetta sinn höfðu tveir undirliðir langmest áhrif á mælinguna, reiknuð húsaleiga og flugfargjöld til útlanda. Þessir tveir undirliðir skýra 95% af hækkun vísitölunnar milli mánaða. Við teljum að verðbólgan haldist í kringum 6% næstu þrjá mánuði.
Hús í Reykjavík
22. apríl 2024
Vikubyrjun 22. apríl 2024
Nafnverð íbúða hefur hækkað um 5,2% á síðustu 12 mánuðum, samkvæmt nýrri vísitölu íbúðaverðs,og raunverð íbúða er lítillega hærra en á sama tíma í fyrra.
15. apríl 2024
Vikubyrjun 15. apríl 2024
Verðbólga hjaðnar þó nokkuð í apríl, úr 6,8% í 6,1%, en breytist lítið næstu mánuði þar á eftir og verður 5,9% í júlí, samkvæmt okkar nýjustu verðbólguspá. Þótt vaxtahækkanir hafi slegið nokkuð á eftirspurn má enn greina kraft í hagkerfinu og spennu á vinnumarkaði. Þá mælast verðbólguvæntingar enn vel yfir markmiði.
Gönguleið
8. apríl 2024
Vikubyrjun 8. apríl 2024
Um 14% fleiri ferðamenn fóru um Keflavíkurflugvöll í febrúar síðastliðnum en í febrúar í fyrra. Ferðamenn gistu þó skemur en áður, því skráðum gistinóttum fækkaði um 2,7% á milli ára í febrúar.
3. apríl 2024
Fréttabréf Hagfræðideildar 3. apríl 2024
Mánaðarlegt fréttabréf frá Hagfræðideild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
2. apríl 2024
Vikubyrjun 2. apríl 2024
Um 30% fyrirtækja vilja fjölga starfsfólki á næstu sex mánuðum, samkvæmt nýjustu könnun Gallup meðal 400 stærstu fyrirtækja landsins sem var framkvæmd í mars. Hlutfallið eykst úr 23% frá síðustu könnun sem var gerð í desember.  
Íbúðir
26. mars 2024
Hækkandi íbúðaverð kyndir undir verðbólgu
Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,8% milli mánaða í mars og við það jókst ársverðbólga úr 6,6% í 6,8%. Langmest áhrif til hækkunar í mælingunni má rekja til hækkunar á íbúðaverði, og þá sérstaklega utan höfuðborgarsvæðisins. Verð á nýjum bílum hafði mest áhrif til lækkunar í mars.
Seðlabanki
25. mars 2024
Vikubyrjun 25. mars 2024
Peningastefnunefnd Seðlabankans tilkynnti á miðvikudag að stýrivöxtum yrði haldið óbreyttum í 9,25%. Ákvörðunin var í samræmi við spá okkar, en tónninn í yfirlýsingunni var harðari en við bjuggumst við.
Ferðamenn
18. mars 2024
Vikubyrjun 18. mars 2024
Gögn síðasta árs benda til þess að þeir ferðamenn sem hingað komu hafi að meðaltali dvalið skemur en árið á undan en aftur á móti eytt meiru á dag.
Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur