Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Spá­um að verð­bólga lækki í 9,5% í apríl

Hagstofan birtir aprílmælingu vísitölu neysluverðs fimmtudaginn 27. apríl næstkomandi. Við spáum því að vísitalan hækki um 1% milli mánaða og að ársverðbólgan lækki úr 9,8% í 9,5%. Spá okkar til næstu mánaða gerir ráð fyrir að verðbólga lækki, þótt það gerist hægt, og fari niður fyrir 8% í júlí.
19. apríl 2023

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,59% milli mánaða í mars sem var aðeins minna en við höfðum spáð. Ársverðbólga dróst saman, úr 10,2% í 9,8%. Smávægileg breyting varð á samsetningu verðbólgunnar milli mánaða í mars, en framlag bensíns og húsnæðis lækkaði á meðan framlag þjónustu hækkaði.

Vísitalan hækki um 1% milli mánaða og ársverðbólga lækki í 9,5%

Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 1% milli mánaða í apríl. Gangi sú spá eftir mun ársverðbólga lækka úr 9,8% í 9,5%. Að þessu sinni eru það sex undirliðir sem hafa mest áhrif: Matarkarfan, reiknuð húsaleiga, flugfargjöld til útlanda og liðurinn „húsgögn, heimilisbúnaður o.fl.“ til hækkunar en verð á nýjum bílum og dælueldsneyti til lækkunnar.

Matarkarfan hækkar

Verðlagsnefnd búvara tilkynnti í lok mars um hækkun heildsöluverðs mjólkur og mjólkurafurða, en sú hækkun tók gildi 1. apríl. Samkvæmt verðkönnun okkar hækkaði verð á mjólk og mjólkurafurðum um 5,5% milli verðkönnunarvikna og eru áhrif þess á matarkörfuna 1,1 prósentustig til hækkunar. Auk þess virðast brauð og kornmeti, kjöt, fiskur og kaffi hafa hækkað nokkuð milli mánaða samkvæmt okkar athugun og gerum við ráð fyrir að heildarhækkun á mat og drykkjarvöru verði 2% núna í apríl.

Verðlækkun á húsgögnum og heimilisbúnaði gengur til baka

Liðurinn húsgögn, heimilisbúnaður o.fl. lækkaði um 1,7% milli mánaða í mars. Þetta er sá liður sem kom okkur mest á óvart í marsmælingunni. Mesta lækkunin var á sængurfatnaði og handklæðum sem lækkuðu um 10,3% milli mánaða, sem útskýrist líklega af tilboðum sem voru í verðsöfnunarvikunni. Við teljum að þessi áhrif gangi nú til baka og að liðurinn hækki um 1,5% milli mánaða (0,09% áhrif á VNV) í apríl.

Bensín og nýir bílar lækka, flugfargjöld hækka

Verðkönnun okkar bendir til þess að verð á bensíni og díselolíu lækki um 1,9% milli mánaða í apríl (-0,07% áhrif til lækkunar á vístölunni) en tilkynnt hefur verið um verðlækkun á nýjum bílum í einstaka tilfellum og gerum við því ráð fyrir að liðurinn kaup ökutækja lækki um 3% milli mánaða (-0,19% áhrif til lækkunar). Flugfargjöld til útlanda hækka venjulega í kringum páska og við spáum 16% hækkun milli mánaða (0,28% áhrif til hækkunar). Alls gerum við ráð fyrir að liðurinn ferðir og flutningar verði 0,03% til hækkunar á vísitölu neysluverðs. Þó er gott að hafa í huga að þessir liðir, og þá sérstaklega flugfargjöld til útlanda, sveiflast mjög mikið milli mánaða.

Óvenju mikil hækkun íbúðaverðs hefur áhrif

Samkvæmt nýútgefnum tölum HMS hækkaði vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu um 1,5% á milli mánaða í mars. Það er óvenjumikil breyting miðað við síðustu mánuði, eða mesta hækkun síðan í júní í fyrra og mun að líkindum hafa áhrif til hækkunar vísitölu neysluverðs.

Reiknaður kostnaður þess að búa í eigin húsnæði, þ.e. reiknuð húsaleiga, sem er sá liður sem Hagstofan mælir, samanstendur af íbúðaverði á landinu öllu, afskriftum ásamt framlagi vaxtabreytinga. Við spáum því að hækkun íbúðaverðs á landinu öllu eins og hún birtist í reiknaðri húsaleigu verði um 1,2% á milli mánaða og að áhrif vaxta verði 0,9 prósentustig til hækkunar. Liðurinn hækki því um 2,1%, sem yrði mikil breyting frá síðasta mánuði þegar liðurinn í heild hækkaði um 0,8%, en þar af voru áhrif vaxta 0,7 prósentustig og hækkun húsnæðisverðs 0,1 prósentustig.

Spá um aprílmælingu VNV

       
Undirliður Vægi í VNV Breyting (spá) Áhrif (spá)
Matur og drykkjarvara 15,40% 2,00% 0,31%
Áfengi og tóbak 2,50% 0,20% 0,00%
Föt og skór 3,40% 0,20% 0,01%
Húsnæði án reiknaðrar húsaleigu 10,30% 0,40% 0,04%
- Reiknuð húsaleiga 19,70% 2,10% 0,41%
Húsgögn, heimilisbúnaður o.fl. 6,30% 1,50% 0,09%
Heilsa 3,70% 0,70% 0,02%
Ferðir og flutningar (annað) 3,90% 0,00% 0,00%
- Kaup ökutækja 6,20% -3,00% -0,19%
- Bensín og díselolía 3,60% -1,90% -0,07%
- Flugfargjöld til útlanda 1,80% 16,00% 0,28%
Póstur og sími 1,50% -0,60% -0,01%
Tómstundir og menning 9,10% 0,10% 0,01%
Menntun 0,70% 0,00% 0,00%
Hótel og veitingastaðir 5,00% 0,60% 0,03%
Aðrar vörur og þjónusta 6,90% 0,70% 0,05%
Alls 100,0%   1,00%

Verðbólga undir 8% í júlí

Spá okkar um 9,5% verðbólgu í apríl er óbreytt frá síðustu spá sem við birtum í lok mars. Samsetning hækkunarinnar breytist aðeins á milli spáa. Við eigum núna von á meiri hækkun á mat og drykkjarvöru og reiknaðri húsaleigu en aftur á móti lækkun á verði nýrra bíla og dælueldsneyti. Spá okkar til næstu tveggja mánaða er lítillega hærri en síðasta spá og spilar þar inn í hærra verð á íbúðarhúsnæði. Við gerum núna ráð fyrir 9,2% verðbólgu maí, 8,6% í júní og 7,7% í júlí.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
1. júlí 2025
Mánaðamót 1. júlí 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Flugvél á flugvelli
30. júní 2025
Vikubyrjun 30. júní 2025
Verðbólga jókst úr 3,8% og mældist 4,2% í júní. Aukin verðbólga skýrist aðallega af auknum þrýstingi á innfluttum vörum en einnig af hækkandi flugfargjöldum og verðhækkun á þjónustu. Þá jókst velta samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum um 1,5% að raunvirði í mars og apríl.
Paprika
27. júní 2025
Verðbólga umfram væntingar
Verðbólga mældist 4,2% í júní og jókst úr 3,8% frá því í maí. Verðlag hækkaði umfram spár, en við höfðum spáð 3,9% verðbólgu. Aukin verðbólga skýrist aðallega af auknum verðþrýstingi á innfluttum vörum, einkum fötum, skóm og tómstundarvörum, en einnig af hækkandi flugfargjöldum og verðhækkun á þjónustu.
Orlofshús á Íslandi
27. júní 2025
Viðskipti með sumarhús færast aftur í aukana
Sumarhúsum á Íslandi hefur fjölgað um 45% á síðustu 20 árum. Viðskipti með sumarhús færðust verulega í aukana á tímum faraldursins. Fyrst eftir faraldurinn hægðist um en nú virðist aftur hafa glaðnað yfir markaðnum.
Herðubreið
25. júní 2025
Áfram merki um viðnámsþrótt í hagkerfinu
Velta samkvæmt virðisaukaskattsskýrslum jókst um 1,5% að raunvirði í mars og apríl og um 5,2% í janúar og febrúar, samkvæmt nýbirtum gögnum Hagstofunnar. Veltugögnin bera þess merki að hagkerfið standi vaxtastigið vel af sér sem er í takt við aukinn hagvöxt í byrjun árs. Það sem af er ári hefur velta aukist mest í sölu og viðhaldi á bílum en einnig má greina aukin umsvif í helstu útflutningsgreinunum: álframleiðslu, sjávarútvegi og ferðaþjónustu.
Ferðafólk
23. júní 2025
Færri ferðamenn en meiri ferðaþjónusta?
Færri ferðamenn hafa heimsótt Ísland það sem af er ári en á sama tíma í fyrra. Þrátt fyrir það hefur erlend kortavelta aukist á milli ára og það sama má segja um útflutningstekjur af ferðaþjónustu. Við teljum ýmislegt benda til þess að erlendir ferðamenn hafi verið fleiri síðustu mánuði en talning Ferðamálastofu segir til um.
Íbúðahús
23. júní 2025
Vikubyrjun 23. júní 2025
Vísitala íbúðaverðs lækkaði um 0,45% á milli mánaða í maí. Vísitalan lækkaði þar með í fyrsta sinn á þessu ári og ársbreytingin hefur ekki verið jafn lítil frá því í byrjun síðasta árs. Áfram er kraftur í kortaveltu Íslendinga, ekki síst erlendis.
Kortagreiðsla
19. júní 2025
Kortavelta Íslendinga erlendis eykst og veldur auknum greiðslukortahalla
Kortavelta jókst um 6,8% á milli ára í maí að raunvirði þar af jókst hún um 21% erlendis. Það sem af er ári hefur kortavelta aukist um 5,5% frá sama tímabili í fyrra, að teknu tilliti til verðlags og gengis. Íslendingar hafa aldrei farið í fleiri utanlandsferðir í maímánuði en nú í ár. Greiðslukortajöfnuður var neikvæður um 4,2 ma.kr. sem er töluvert meiri halli en í maí í fyrra.
Hús í Reykjavík
16. júní 2025
Vikubyrjun 16. júní 2025
Í síðustu viku fór fram uppgjör við eigendur HFF-bréfa. Erlendum ferðamönnum fjölgaði aðeins á milli ára í maí og atvinnuleysi jókst á milli ára. Í vikunni fram undan birtir HMS vísitölu íbúðaverðs, vísitölu leiguverðs og mánaðarskýrslu.
12. júní 2025
Spáum 3,9% verðbólgu í júní
Við spáum því að verðbólga aukist lítillega í júní og mælist 3,9%. Verðbólga helst líklega nær óbreytt í sumar en eykst svo aðeins með haustinu, þegar einskiptisliðir vegna skólagjalda og skólamáltíða detta út úr tólf mánaða taktinum. Við gerum áfram ráð fyrir 4,0% verðbólgu í árslok.