Vefkökur

Með því að smella á „Leyfa allar“ samþykkir þú notkun á vefkökum til þess að auka virkni vefsins, greina vefnotkun og aðstoða við markaðssetningu.

Nánar um vefkökur

Spá­um að verð­bólga lækki í 9,5% í apríl

Hagstofan birtir aprílmælingu vísitölu neysluverðs fimmtudaginn 27. apríl næstkomandi. Við spáum því að vísitalan hækki um 1% milli mánaða og að ársverðbólgan lækki úr 9,8% í 9,5%. Spá okkar til næstu mánaða gerir ráð fyrir að verðbólga lækki, þótt það gerist hægt, og fari niður fyrir 8% í júlí.
19. apríl 2023

Vísitala neysluverðs hækkaði um 0,59% milli mánaða í mars sem var aðeins minna en við höfðum spáð. Ársverðbólga dróst saman, úr 10,2% í 9,8%. Smávægileg breyting varð á samsetningu verðbólgunnar milli mánaða í mars, en framlag bensíns og húsnæðis lækkaði á meðan framlag þjónustu hækkaði.

Vísitalan hækki um 1% milli mánaða og ársverðbólga lækki í 9,5%

Við spáum því að vísitala neysluverðs hækki um 1% milli mánaða í apríl. Gangi sú spá eftir mun ársverðbólga lækka úr 9,8% í 9,5%. Að þessu sinni eru það sex undirliðir sem hafa mest áhrif: Matarkarfan, reiknuð húsaleiga, flugfargjöld til útlanda og liðurinn „húsgögn, heimilisbúnaður o.fl.“ til hækkunar en verð á nýjum bílum og dælueldsneyti til lækkunnar.

Matarkarfan hækkar

Verðlagsnefnd búvara tilkynnti í lok mars um hækkun heildsöluverðs mjólkur og mjólkurafurða, en sú hækkun tók gildi 1. apríl. Samkvæmt verðkönnun okkar hækkaði verð á mjólk og mjólkurafurðum um 5,5% milli verðkönnunarvikna og eru áhrif þess á matarkörfuna 1,1 prósentustig til hækkunar. Auk þess virðast brauð og kornmeti, kjöt, fiskur og kaffi hafa hækkað nokkuð milli mánaða samkvæmt okkar athugun og gerum við ráð fyrir að heildarhækkun á mat og drykkjarvöru verði 2% núna í apríl.

Verðlækkun á húsgögnum og heimilisbúnaði gengur til baka

Liðurinn húsgögn, heimilisbúnaður o.fl. lækkaði um 1,7% milli mánaða í mars. Þetta er sá liður sem kom okkur mest á óvart í marsmælingunni. Mesta lækkunin var á sængurfatnaði og handklæðum sem lækkuðu um 10,3% milli mánaða, sem útskýrist líklega af tilboðum sem voru í verðsöfnunarvikunni. Við teljum að þessi áhrif gangi nú til baka og að liðurinn hækki um 1,5% milli mánaða (0,09% áhrif á VNV) í apríl.

Bensín og nýir bílar lækka, flugfargjöld hækka

Verðkönnun okkar bendir til þess að verð á bensíni og díselolíu lækki um 1,9% milli mánaða í apríl (-0,07% áhrif til lækkunar á vístölunni) en tilkynnt hefur verið um verðlækkun á nýjum bílum í einstaka tilfellum og gerum við því ráð fyrir að liðurinn kaup ökutækja lækki um 3% milli mánaða (-0,19% áhrif til lækkunar). Flugfargjöld til útlanda hækka venjulega í kringum páska og við spáum 16% hækkun milli mánaða (0,28% áhrif til hækkunar). Alls gerum við ráð fyrir að liðurinn ferðir og flutningar verði 0,03% til hækkunar á vísitölu neysluverðs. Þó er gott að hafa í huga að þessir liðir, og þá sérstaklega flugfargjöld til útlanda, sveiflast mjög mikið milli mánaða.

Óvenju mikil hækkun íbúðaverðs hefur áhrif

Samkvæmt nýútgefnum tölum HMS hækkaði vísitala íbúðaverðs á höfuðborgarsvæðinu um 1,5% á milli mánaða í mars. Það er óvenjumikil breyting miðað við síðustu mánuði, eða mesta hækkun síðan í júní í fyrra og mun að líkindum hafa áhrif til hækkunar vísitölu neysluverðs.

Reiknaður kostnaður þess að búa í eigin húsnæði, þ.e. reiknuð húsaleiga, sem er sá liður sem Hagstofan mælir, samanstendur af íbúðaverði á landinu öllu, afskriftum ásamt framlagi vaxtabreytinga. Við spáum því að hækkun íbúðaverðs á landinu öllu eins og hún birtist í reiknaðri húsaleigu verði um 1,2% á milli mánaða og að áhrif vaxta verði 0,9 prósentustig til hækkunar. Liðurinn hækki því um 2,1%, sem yrði mikil breyting frá síðasta mánuði þegar liðurinn í heild hækkaði um 0,8%, en þar af voru áhrif vaxta 0,7 prósentustig og hækkun húsnæðisverðs 0,1 prósentustig.

Spá um aprílmælingu VNV

       
Undirliður Vægi í VNV Breyting (spá) Áhrif (spá)
Matur og drykkjarvara 15,40% 2,00% 0,31%
Áfengi og tóbak 2,50% 0,20% 0,00%
Föt og skór 3,40% 0,20% 0,01%
Húsnæði án reiknaðrar húsaleigu 10,30% 0,40% 0,04%
- Reiknuð húsaleiga 19,70% 2,10% 0,41%
Húsgögn, heimilisbúnaður o.fl. 6,30% 1,50% 0,09%
Heilsa 3,70% 0,70% 0,02%
Ferðir og flutningar (annað) 3,90% 0,00% 0,00%
- Kaup ökutækja 6,20% -3,00% -0,19%
- Bensín og díselolía 3,60% -1,90% -0,07%
- Flugfargjöld til útlanda 1,80% 16,00% 0,28%
Póstur og sími 1,50% -0,60% -0,01%
Tómstundir og menning 9,10% 0,10% 0,01%
Menntun 0,70% 0,00% 0,00%
Hótel og veitingastaðir 5,00% 0,60% 0,03%
Aðrar vörur og þjónusta 6,90% 0,70% 0,05%
Alls 100,0%   1,00%

Verðbólga undir 8% í júlí

Spá okkar um 9,5% verðbólgu í apríl er óbreytt frá síðustu spá sem við birtum í lok mars. Samsetning hækkunarinnar breytist aðeins á milli spáa. Við eigum núna von á meiri hækkun á mat og drykkjarvöru og reiknaðri húsaleigu en aftur á móti lækkun á verði nýrra bíla og dælueldsneyti. Spá okkar til næstu tveggja mánaða er lítillega hærri en síðasta spá og spilar þar inn í hærra verð á íbúðarhúsnæði. Við gerum núna ráð fyrir 9,2% verðbólgu maí, 8,6% í júní og 7,7% í júlí.

Fyrirvari
Innihald og form þessarar greiningar er unnið af starfsfólki Hagfræðideildar Landsbankans hf. (hagfraedideild@landsbankinn.is) og byggist á aðgengilegum opinberum upplýsingum á þeim tíma sem greiningin var unnin. Mat á þeim upplýsingum endurspeglar skoðanir starfsfólks Hagfræðideildar Landsbankans á þeim degi þegar greiningin er dagsett, en þær geta breyst án fyrirvara.

Landsbankinn hf. og starfsfólk hans taka ekki ábyrgð á viðskiptum sem byggð eru á þeim upplýsingum og skoðunum sem hér eru settar fram, enda eru þær ekki veittar sem persónuleg ráðgjöf fyrir einstök viðskipti.

Bent skal á að Landsbankinn hf. getur á hverjum tíma haft beinna eða óbeinna hagsmuna að gæta, ýmist sjálfur, dótturfélög hans eða fyrir hönd viðskiptavina, s.s. sem fjárfestir, lánardrottinn eða þjónustuaðili. Greiningar eru engu að síður unnar sjálfstætt af Hagfræðideild Landsbankans og innan Landsbankans eru í gildi reglur um aðskilnað starfssviða sem eru aðgengilegar á vef bankans.
Þú gætir einnig haft áhuga á
Flutningaskip við Vestmannaeyjar
7. maí 2025
Stór hluti íslensks vöruútflutnings til Bandaríkjanna undanþeginn tollum
Ætla má að um þriðjungur íslenskra vara sem fluttar eru frá Íslandi til Bandaríkjanna sé undanþeginn þeim tollum sem nú eru í gildi, til dæmis lyf og flestar lækningavörur. Óvissa um framvindu mála í alþjóðaviðskiptum getur samt ein og sér leitt til þess að fyrirtæki halda að sér höndum og ráðast síður í nýjar fjárfestingar. Á síðasta ári fór um 12% af vöruútflutningi Íslands til Bandaríkjanna.
Dollarar og Evrur
5. maí 2025
Vikubyrjun 5. maí 2025
Í apríl jókst verðbólga úr 3,8% í 4,2%, nokkuð umfram okkar spá um 4,0% verðbólgu. Velta samkvæmt VSK-skýrslum jókst á milli ára í flestum atvinnugreinum á fyrstu tveimur mánuðum ársins. Á fyrsta ársfjórðungi mældist hagvöxtur á evrusvæðinu en samdráttur í Bandaríkjunum. Í þessari viku er vaxtaákvörðun í Bandaríkjunum og einnig í Bretlandi.
2. maí 2025
Mánaðamót 2. maí 2025
Mánaðarlegt fréttabréf frá Greiningardeild um nýjustu hagtölur og stöðu og horfur í efnahagsmálum.
Fasteignir
2. maí 2025
Leiguverð á hraðari uppleið en kaupverð undanfarið
Ör fólksfjölgun og hækkun húsnæðisverðs hefur aukið eftirspurn eftir leiguíbúðum. Stærstur hluti Airbnb-íbúða er nú leigður út af leigusölum með fleiri en tvær íbúðir í útleigu. Frumvarp um hert skilyrði um skammtímaleigu hefur verið sett í samráðsgátt. Hömlur á skammtímaleigu gætu aukið framboð leiguíbúða og jafnvel söluframboð. 
29. apríl 2025
Verðbólga yfir væntingum og mælist 4,2%
Verðbólga mældist 4,2% í apríl og hækkaði úr 3,8% frá því í mars. Verðbólga var umfram okkar spá, einkum vegna þess að reiknuð húsaleiga og verð á matvörum hækkaði meira en við bjuggumst við.
Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn
28. apríl 2025
Versnandi efnahagshorfur í heiminum að mati AGS
Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn (AGS) birti nýja efnahagsspá um páskana. Hagvaxtarhorfur í heiminum hafa verið færðar niður og AGS telur að spenna í alþjóðaviðskiptum og veruleg óvissa komi til með að draga úr umsvifum í heimshagkerfinu.
USD
28. apríl 2025
Vikubyrjun 28. apríl 2025
Hagstofan birtir verðbólgutölur fyrir aprílmánuð á morgun og við búumst við að verðbólga hækki tímabundið upp í 4%. Í vikunni fáum við fyrstu uppgjör fyrir fyrsta ársfjórðung og fyrsta mat á hagvexti í Bandaríkjunum og á evrusvæðinu á fyrsta ársfjórðungi.
Íbúðir
23. apríl 2025
Horfur á hófstilltum hækkunum á íbúðaverði
Við teljum horfur á tiltölulega hófstilltum verðhækkunum á íbúðamarkaði næstu árin, 5,9% hækkun á þessu ári, 4,8% hækkun á næsta ári og 6,4% hækkun árið 2027. Til samanburðar hefur íbúðaverð hækkað um 9% á ári að jafnaði frá aldamótum, og að meðaltali um 13% á ári frá árinu 2021. 
Greiðsla
22. apríl 2025
Vikubyrjun 22. apríl 2025
Leiguverð hefur hækkað um 11,3% á síðustu tólf mánuðum, þó nokkuð meira en íbúðaverð sem hefur hækkað um 8% á sama tímabili. Hækkanir á íbúða- og leigumarkaði eru þó nokkuð umfram almennar verðhækkanir í landinu, en verðbólga mældist 3,8% í mars. Áfram er kraftur í innlendri neyslu, greiðslukortavelta heimila hefur aukist statt og stöðugt síðustu mánuði og var 1,8% meiri í mars síðastliðnum en í mars í fyrra.  
Gönguleið
16. apríl 2025
Óljósar horfur í ferðaþjónustu vegna sviptinga í alþjóðasamskiptum
Sviptingar í alþjóðaviðskiptum gætu haft margvísleg áhrif á ferðaþjónustu hér á landi. Tollar gætu rýrt kaupmátt Bandaríkjamanna og haft áhrif á komur þeirra hingað til lands. Auk þess eru merki um að áhugi Evrópubúa á að heimsækja Bandaríkin fari dvínandi, sem gæti haft áhrif hingað heim, enda hafa Evrópubúar gjarnan komið við á Íslandi á leið sinni vestur um haf. Í nýrri hagspá gerum við ráð fyrir samdrætti í ferðaþjónustu á þessu ári, en að hún taki aftur við sér á næstu tveimur árum.